جز
جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن '
(←تحقیق) |
جز (جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن ') |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
در [[کتب رجالی]] قدما مانند [[رجال برقی]]، [[رجال کشی]]، [[رجال نجاشی]]، [[فهرست شیخ طوسی]] و [[رجال ابن غضائری]] نام این راوی ذکر نشده؛ ولی شیخ طوسی در کتاب رجال خود، ابراهیم بن فضل را دو بار در [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} ذکر کرده: یکی با نام «ابراهیم بن الفضل هاشمی مدنی»، أسند عنه و دیگری با عنوان «ابراهیم بن فضل مدنی»، ابواسحاق<ref>رجال الطوسی، ص۱۵۶، ش۱۷۲۱ – ۱۷۲۲.</ref>. | در [[کتب رجالی]] قدما مانند [[رجال برقی]]، [[رجال کشی]]، [[رجال نجاشی]]، [[فهرست شیخ طوسی]] و [[رجال ابن غضائری]] نام این راوی ذکر نشده؛ ولی شیخ طوسی در کتاب رجال خود، ابراهیم بن فضل را دو بار در [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} ذکر کرده: یکی با نام «ابراهیم بن الفضل هاشمی مدنی»، أسند عنه و دیگری با عنوان «ابراهیم بن فضل مدنی»، ابواسحاق<ref>رجال الطوسی، ص۱۵۶، ش۱۷۲۱ – ۱۷۲۲.</ref>. | ||
از تعدد این دو عنوان و ذکر جداگانه هر کدام در رجال شیخ طوسی، فهمیده میشود که این دو راوی مستقل هستند، چنان که [[رجالیان]] به آن تصریح کردند<ref>ر.ک: جامع الرواة، ج۱، ص۲۹؛ تنقیح المقال، ج۴، ص۲۴۸، ش۴۵۰ - ۴۵۱؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۵۸، ش۱۶۷؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۴۴، ش۲۳۳ -۲۳۵.</ref>؛ ولی بعضی [[اتحاد]] این دو عنوان را به صورت یک احتمال [[ضعیف]] مطرح کردند<ref>ر.ک: طرائف المقال، ج۱، ص۳۹۸، ش۳۱۴۵ - ۳۱۴۶؛ تعلیقة علی منهج المقال، ص۵۴.</ref>، درحالی که قرینه و شاهدی بر این ادعا اقامه نکردند؛ | از تعدد این دو عنوان و ذکر جداگانه هر کدام در رجال شیخ طوسی، فهمیده میشود که این دو راوی مستقل هستند، چنان که [[رجالیان]] به آن تصریح کردند<ref>ر.ک: جامع الرواة، ج۱، ص۲۹؛ تنقیح المقال، ج۴، ص۲۴۸، ش۴۵۰ - ۴۵۱؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۲۵۸، ش۱۶۷؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۴۴، ش۲۳۳ -۲۳۵.</ref>؛ ولی بعضی [[اتحاد]] این دو عنوان را به صورت یک احتمال [[ضعیف]] مطرح کردند<ref>ر.ک: طرائف المقال، ج۱، ص۳۹۸، ش۳۱۴۵ - ۳۱۴۶؛ تعلیقة علی منهج المقال، ص۵۴.</ref>، درحالی که قرینه و شاهدی بر این ادعا اقامه نکردند؛ لکن این بحث در میان [[رجالیان]] مطرح شده که عنوان ابراهیم بن فضل که در اسناد شماری از [[روایات]] قرار گرفته، به کدام یک انصراف دارد؟ آیا به «ابراهیم بن الفضل هاشمی مدنی» یا «ابراهیم بن فضل مدنی»، ابواسحاق. | ||
[[محقق اردبیلی]]، [[علامه مامقانی]] و [[آیت الله خویی]] تصریح کردند که مقصود از ابراهیم بن فضل در [[اسناد روایات]]، ابراهیم بن فضل هاشمی مدنی است<ref>ر.ک: جامع الرواة، ج۱، ص۲۹؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۴۴ (ش ۲۳۳) و ۲۴۵ (ش۲۳۵)؛ تنقیح المقال، ج۴، ص۲۴۹، ش۴۵۱. </ref>؛ ولی [[علامه شوشتری]] در آن تشکیک کرده: {{عربی|أنها کلها بلفظ ابراهیم بن الفضل فمن أین إرداة الهاشمی هذا بها؟ و لعله ابراهیم بن الفضل المدنی أبواسحاق الذی عده الشیخ أیضاً فی أصحاب الصادق{{ع}} بعد هذا بلا فصل}}<ref>قاموس الرجال، ج۱، ص۲۵۸، ش۱۶۷.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۴۳۴-۴۳۶.</ref> | [[محقق اردبیلی]]، [[علامه مامقانی]] و [[آیت الله خویی]] تصریح کردند که مقصود از ابراهیم بن فضل در [[اسناد روایات]]، ابراهیم بن فضل هاشمی مدنی است<ref>ر.ک: جامع الرواة، ج۱، ص۲۹؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۴۴ (ش ۲۳۳) و ۲۴۵ (ش۲۳۵)؛ تنقیح المقال، ج۴، ص۲۴۹، ش۴۵۱. </ref>؛ ولی [[علامه شوشتری]] در آن تشکیک کرده: {{عربی|أنها کلها بلفظ ابراهیم بن الفضل فمن أین إرداة الهاشمی هذا بها؟ و لعله ابراهیم بن الفضل المدنی أبواسحاق الذی عده الشیخ أیضاً فی أصحاب الصادق{{ع}} بعد هذا بلا فصل}}<ref>قاموس الرجال، ج۱، ص۲۵۸، ش۱۶۷.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۴۳۴-۴۳۶.</ref> | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
==طبقه [[راوی]]== | ==طبقه [[راوی]]== | ||
از [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی اطلاعی در دست نیست؛ | از [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی اطلاعی در دست نیست؛ لکن [[شیخ طوسی]] وی را از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} به شمار آورده<ref>ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۵۶، ش۱۷۲۱.</ref> و در [[اسناد روایات]] هم از آن [[حضرت]] [[حدیث]] نقل کرده است<ref>{{متن حدیث|... عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ الْفَضْلِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: إِذَا سَبَّبَ اللَّهُ لِلْعَبْدِ الرِّزْقَ فِي أَرْضٍ جَعَلَ لَهُ فِيهَا حَاجَةً}}؛ (المحاسن، ج۲، ص۳۴۵، ح۳).</ref>. | ||
[[آیت الله بروجردی]]، ابراهیم بن فضل را در طبقه پنجم قرار داده است<ref>ر.ک: الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ص۳۱.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۴۳۷.</ref> | [[آیت الله بروجردی]]، ابراهیم بن فضل را در طبقه پنجم قرار داده است<ref>ر.ک: الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ص۳۱.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۴۳۷.</ref> | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
==تحقیق== | ==تحقیق== | ||
در [[کتب رجالی]] هیچ به توثیق و یا [[مدح]] ابراهیم بن فضل اشارهای نشده؛ | در [[کتب رجالی]] هیچ به توثیق و یا [[مدح]] ابراهیم بن فضل اشارهای نشده؛ لکن با توجه به چند نکته میتوان [[وثاقت]] یا دستکم مدح وی را [[اثبات]]، و به [[احادیث]] او اعتبار بخشید. | ||
۱. [[شیخ طوسی]]، در کتاب [[رجال]] خود از شماری [[راویان]] با تعبیر {{عربی|أسند عنه}} یاد کرده، از این رو این بحث در میان [[رجالیان]] مطرح شده که اولاً مقصود شیخ از این عبارت چیست و ثانیاً آیا بر توثیق یا [[مدح راوی]] دلالت میکند یا خیر. | ۱. [[شیخ طوسی]]، در کتاب [[رجال]] خود از شماری [[راویان]] با تعبیر {{عربی|أسند عنه}} یاد کرده، از این رو این بحث در میان [[رجالیان]] مطرح شده که اولاً مقصود شیخ از این عبارت چیست و ثانیاً آیا بر توثیق یا [[مدح راوی]] دلالت میکند یا خیر. |