| مداخل مرتبط = [[اثبات ولایت فقیه در قرآن]] - [[اثبات ولایت فقیه در حدیث]] - [[اثبات عقلی ولایت فقیه]] - [[اثبات نقلی ولایت فقیه]] - [[اثبات ولایت فقیه در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
| پرسش مرتبط = ولایت فقیه (پرسش)
}}
==مقدمه==
{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُلِ مَا لَمْ يَدْخُلُوا فِي الدُّنْيَا قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا دُخُولُهُمْ فِي الدُّنْيَا قَالَ اتِّبَاعُ السُّلْطَانِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ فَاحْذَرُوهُمْ عَلَى دِينِكُمْ}}<ref>الکافی، ج۱، ص۴۶، ح۵.</ref>؛ [[امام صادق]]{{ع}} از [[رسول اکرم]]{{صل}} نقل میفرماید که ایشان میفرماید: [[فقها]] [[امین]] و مورد [[اعتماد]] پیامبرانند تا هنگامی که وارد (مطامع و [[لذایذ]] و ثروتهای ناروای) [[دنیا]] نشده باشند. گفته شد: ای [[پیغمبر]] [[خدا]] وارد شدنشان به دنیا چیست؟ میفرماید: [[پیروی]] کردن [[قدرت]] حاکمه. بنابراین اگر چنان کردند، بایستی از آنها بر دینتان بترسید و [[پرهیز]] کنید.
[[دلالت روایت]]: [[استدلال]] [[امام خمینی]] در خصوص این روایت، بدین گونه است که با توجه به اینکه [[ضرورت عقل]] و [[ارسال پیامبران]]{{عم}} [[گواه]] است که [[هدف]] [[دین]] فقط [[تبلیغ]] [[احکام]] نبوده و تبلیغ احکام به عنوان مقدمهای به جهت برقراری [[نظام]] عادلانه و منتسب به [[قوانین الهی]] است، لذا امین بودن [[فقیهان]] بالنسبه به [[پیامبران]]{{عم}} به معنای [[امانتداری]] آنان در [[ابلاغ]] احکام نبوده، بلکه به جهت برقراری نظامی عادلانه و از طریق [[اجرای قوانین]] اسلام و بالتبع [[تشکیل حکومت]] است: "به [[حکم عقل]] و [[ضرورت]] [[ادیان]]، [[هدف بعثت]] و کار [[انبیا]]{{عم}} تنها مسألهگویی و [[بیان احکام]] نیست. این طور نیست که... معنای {{متن حدیث|الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُلِ}} این باشد که [[فقها]] در مسأله گفتن [[امین]] باشند. در [[حقیقت]]، مهمترین [[وظیفه انبیا]]{{عم}} برقرار کردن یک [[نظام]] عادلانه [[اجتماعی]] از طریق [[اجرای قوانین]] و [[احکام]] است... و این با [[تشکیل حکومت]] و [[اجرای احکام]] امکانپذیر است... فقها در اجرای قوانین و [[فرماندهی سپاه]] و [[اداره جامعه]] و [[دفاع]] از [[کشور]] و [[دادرسی]] و [[قضاوت]] مورد [[اعتماد]] پیامبرند. بنابراین، {{متن حدیث|الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُلِ}} یعنی کلیه اموری که به عهده [[پیغمبران]] است، فقهای [[عادل]] موظف و [[مأمور]] انجام آنند،... لکن مراد از {{متن حدیث|أُمَنَاءُ الرُّسُلِ}} کسانی هستند که از هیچ حکمی [[تخلف]] نکنند، و [[پاک]] و منزه باشند... همان طور که [[پیغمبر اکرم]]{{صل}} مأمور اجرای احکام و برقراری [[نظامات]] [[اسلام]] بود و [[خداوند]] او را [[رئیس]] و [[حاکم مسلمین]] قرار داده و اطاعتش را [[واجب]] شمرده است، فقهای عادل هم بایستی رئیس و [[حاکم]] باشند، و اجرای احکام کنند و [[نظام اجتماعی]] اسلام را مستقر گردانند"<ref>ولایت فقیه، ص۷۰ - ۷۲.</ref>.
[[امام خمینی]] در عبارتی دیگر و با استدلالی دیگر، [[روایت]] [[امام رضا]]{{ع}} را که در خصوص [[ضرورت حکومت]] [[دینی]] مورد [[عنایت]] قرار دادیم، مورد تأکید قرار داده و با توجه به اینکه در آن روایت [[جعل]] امامی با خصوصیت [[امانت]] به جهت عدم تعطیل [[احکام اسلام]] و فرسوده نشدن آن، فرض دانسته است، لذا این دو روایت را به هم ضمیمه کرده و در قالب قضیهای منطقی در مقدمه را کنار هم جمع کرده و از آن نتیجه مطلوب را تحصیل کرده است.
مقدمه اول: فقها امنای [[رسل]] هستند.
مقدمه دوم: برای [[مردم]]، [[امام]] و [[حکومتی]] به [[زمامداری]] حاکمی [[قیم]]، [[حافظ]] و امین لازم است.
نتیجه: [[فقیهان]] به عنوان امنای رسل باید تشکیل حکومت بدهند و سر رشته امور را به دست گیرند.
عبارت امام خمینی در این [[استدلال]] بدین گونه و در قالب این عبارات از نظر میگذرد: "روایت [[حضرت رضا]]{{ع}} را خواندم که {{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَجْعَلْ لَهُمْ إِمَاماً قَيِّماً أَمِيناً حَافِظاً مُسْتَوْدَعاً لَدَرَسَتِ الْمِلَّةُ...}} به طور قضیه کلی میفرماید برای [[مردم]] [[امام]] [[قیم]] [[حافظ]] [[امین]] لازم است و در این [[روایت]] میفرماید: [[فقها]] اُمنای [[رسل]] هستند. از این صغرا و کبرا بر میآید که فقها باید [[رئیس]] [[ملت]] باشند، تا نگذارند [[اسلام]] مندرس شود و [[احکام]] آن تعطیل شود"<ref>ولایت فقیه، ص۷۳ – ۷۴.</ref>.<ref>[[سید سجاد ایزدهی|ایزدهی، سید سجاد]]، [[فقه سیاسی امام خمینی (کتاب)|فقه سیاسی امام خمینی]]، ص ۲۳۰.</ref>
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1100677.jpg|22px]] [[سید سجاد ایزدهی|ایزدهی، سید سجاد]]، [[فقه سیاسی امام خمینی (کتاب)|'''فقه سیاسی امام خمینی''']]