ایام الله در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{نبوت}}

==مقدمه==

[[یوم]] در عرف به معنی قطعه محدودی از طول زمان است، چه این زمان کم باشد یا زیاد. از این‌رو، به فاصله زمانی بین [[طلوع]] [[خورشید]] تا غروب آن و همچنین به مقاطع گسترده‌تری از زمان، نیز [[یوم]] گفته می‌شود. این کلمه در [[قرآن]]، در معانی زمان، روز به طور مطلق و بدون توجه به قیدهای [[نور]]، روشنی و یا قیدهای دیگر در مقابل زمان: [[شب]] (اللّیل)، مانند [[آیات]]: {{متن قرآن|قَالَ مَوْعِدُكُمْ يَوْمُ الزِّينَةِ وَأَنْ يُحْشَرَ النَّاسُ ضُحًى}}<ref>«گفت: وعده (ما با) شما روز (جشن) “آرایش” و آنکه مردم در روز روشن گردآوری شوند» سوره طه، آیه ۵۹.</ref>، {{متن قرآن|قَالَ كَمْ لَبِثْتَ قَالَ لَبِثْتُ يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ}}<ref>«فرمود: چندگاه درنگ داشتی؟ گفت: یک روز یا پاره‌ای از یک روز درنگ داشتم» سوره بقره، آیه ۲۵۹.</ref>، {{متن قرآن|سَخَّرَهَا عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيَالٍ وَثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومًا}}<ref>«که (خداوند) آن را هفت شب و هشت روز پیاپی بر آنان چیره گردانید» سوره حاقه، آیه ۷.</ref> در معنای عرفی، مانند این [[آیات]]: {{متن قرآن|قَالُوا لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ}}<ref>«گفتند: امروز ما را تاب جالوت و سپاه وی نیست» سوره بقره، آیه ۲۴۹.</ref>، {{متن قرآن|إِذْ تَأْتِيهِمْ حِيتَانُهُمْ يَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعًا}}<ref>«زیرا روز شنبه آنان ماهی‌هاشان نزد ایشان روی آب می‌آمدند» سوره اعراف، آیه ۱۶۳.</ref>، {{متن قرآن|لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٍ وَيَوْمَ حُنَيْنٍ}}<ref>«بی‌گمان خداوند در نبردهایی بسیار و در روز (جنگ) “حنین” شما را یاری کرده است» سوره توبه، آیه ۲۵.</ref>؛ مطلق و بدون قید زمانی وقت و حین مانند: {{متن قرآن|لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِيهِ}}<ref>«هیچ‌گاه در آن (مسجد) حاضر مشو! بی‌گمان مسجدی که از روز نخست بنیان آن را بر پرهیزگاری نهاده‌اند سزاوارتر است که در آن حاضر گردی» سوره توبه، آیه ۱۰۸.</ref>، {{متن قرآن|جَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُيُوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَيَوْمَ إِقَامَتِكُمْ}}<ref>«و خداوند از خانه‌هایتان برای شما جای آرامش پدید آورد و از پوست چارپایان برایتان خانه‌هایی برآورد که در روز جابه‌جایی و روز ماندنتان آن را سبک می‌یابید» سوره نحل، آیه ۸۰.</ref> و در مفهوم [[روحانی]]، مانند این [[آیات]]: {{متن قرآن|وَالْيَوْمِ الْآخِرِ}}<ref>«روز بازپسین» سوره بقره، آیه ۶۲.</ref>، {{متن قرآن|وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ}}<ref>«و در رستخیز» سوره بقره، آیه ۸۵.</ref>، {{متن قرآن|عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ}}<ref>«از عذاب روزی سترگ بیم دارم» سوره انعام، آیه ۱۵.</ref>، {{متن قرآن|يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا}}<ref>«و روزی که همه آنان را گرد می‌آورد» سوره انعام، آیه ۱۲۸.</ref>، {{متن قرآن|يَوْمِ الْبَعْثِ}}<ref>«روز رستخیز» سوره روم، آیه ۵۶.</ref>، {{متن قرآن|يَوْمَ الْحَسْرَةِ}}<ref>«روز دریغ» سوره مریم، آیه ۳۹.</ref>، {{متن قرآن|يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ}}<ref>«روزی که زبان و دست و پای آنها بدانچه می‌کرده‌اند به زیان آنها، گواهی می‌دهد» سوره نور، آیه ۲۴.</ref> آمده است. این در حالی است که مانند کلمه [[شب]] و لیل و صبح و [[فجر]] در آیاتی بر مفهوم [[روحانی]] آن دلالت دارد، به ان معنا که زمان و وقت معین در [[جهان]] ورای ماده را بیان می‌کند و با کلمه “یوم” معانی و مفاهیم آن [[عوالم]] را به ما می‌فهماند. البته در بیشتر استعمال‌های [[قرآنی]] مراد از [[یوم]]، [[جهان آخرت]] است؛ مانند: {{متن قرآن|يَوْمِ الدِّينِ}}<ref>«مالک روز پاداش و کیفر» سوره فاتحه، آیه ۴.</ref>، {{متن قرآن|بِالْيَوْمِ الْآخِرِ}}<ref>«و روز واپسین» سوره بقره، آیه ۸.</ref>، {{متن قرآن|يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفًّا}}<ref>«روزی که روح و فرشتگان (دیگر) ردیف ایستند» سوره نبأ، آیه ۳۸.</ref>، {{متن قرآن|يَوْمَ لَا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئًا}}<ref>«روزی که هیچ کس برای دیگری هیچ اختیاری ندارد» سوره انفطار، آیه ۱۹.</ref> و به معنای روز در مقابل [[شب]] یا در برابر ماه و سال نیست. همچنین به معنای مجموع [[شب]] و روز هم نیست، زیرا وقتی [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] طومار گونه برچیده شود، دیگر حرکت وضعی و انتقالی [[زمین]] یا کره‌های دیگر مطرح نیست تا از آن [[شب]] و روز و سال و ماه پدید آید. حال درباره [[پیامبر]] در مواردی به جز تهدیدهایی که به مخالفین خود در [[سرپیچی]] از [[فرامین الهی]] کرده و [[یوم القیامه]] را زمان آن دانسته، مواردی برای همین [[دنیا]] و یا [[آخرت]] اما مشخص‌تر در مسئله [[نبوت]] این کلمه به کار رفته است.