۶۴٬۶۴۲
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
کسانی که [[امامت امام جواد]]{{ع}} را پس از امام رضا{{ع}} قبول نداشتند و به امامت احمد بن موسی{{ع}} [[حکم]] میکردند، دلیلشان کمبودن سن [[امام نهم]] بود. آنان میگفتند [[امام]] باید شخصی بالغ باشد و اگر [[خداوند]] بخواهد [[مردم]] را به [[پیروی]] از [[کودکی]] نابالغ امر کند، لازم میآید که نابالغی را مکلّف کرده باشد، در حالی که عقلاً نمیتوان نابالغ را به انجام [[تکالیف]] [[شرع]] [[مکلف]] کرد<ref>فرق الشیعة، ص۷۷؛ مقالات الإسلامیین، ص۳۰-۳۱.</ref>. در دوران پس از [[شهادت امام رضا]]{{ع}} نیز احمد بن موسی{{ع}} به هیچوجه خود را امام ندانست و این [[بهترین]] [[گواه]] است که او در مقابل سخنان ناصواب برخی از [[شیعیان]] بیخبر [[تسلیم]] نشد. چنانکه [[مجلسی]] بیان کرده، احمد بن موسی{{ع}} تا زمانی که [[امام رضا]]{{ع}} به [[مرو]] نرفته بود، همواره ملازم ایشان بود و به آن حضرت [[خدمت]] میکرد<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸.</ref>. البته چنانکه [[محمد بن عمر کشی]] نقل میکند، احمد بن موسی{{ع}} مدتی در [[سال ۱۹۹ ق]] در [[قیام]] [[ابن طباطبا]] و [[ابو السرایا]] شرکت کرد<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۷۷۱.</ref>. غیر از [[احمد]]، برخی دیگر از [[فرزندان امام کاظم]]{{ع}} از جمله [[ابراهیم]]، [[اسماعیل]] و [[زید]] نیز در این قیام که ماهیتی [[شیعی]] داشت و قصد نهاییاش براندازی [[مأمون]] و [[عباسیان]] و جانشینکردن یکی از [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} بود، شرکت داشتند و حتی در دوران کوتاهی هر سه آنان به ترتیب به [[حکومت]] [[یمن]]، [[فارس]] و [[اهواز]] رسیدند<ref>تاریخ الطبری، ج۸ ص۵۲۸؛ الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۳۰۲؛ تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۴۵.</ref>. جالب توجه اینکه پس از شرکت احمد بن موسی{{ع}} در این قیام، برخی از قائلان به [[امامت]] وی از او بازگشتند و طریق [[واقفیه]] را در بحث [[جانشینی]] [[امام کاظم]]{{ع}} در پیش گرفتند و اعلام کردند که [[امام هفتم]] زنده است و از [[دنیا]] نرفته است<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۷۷۱.</ref>. آنچه در ماهیت این قیام پرسشهایی را ایجاد میکرده و میکند، عدم [[حمایت]] آشکار امام رضا{{ع}} از آن است. آنچه از [[روایت]] [[صدوق]]<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۲۰۷.</ref> بر میآید این است که امام به [[عاقبت]] چنین قیامهایی چندان [[امیدوار]] نبود و از اینرو نه از آن منع میفرمود و نه بدان امر میکرد. مشی [[امام]] چنان بود که اگر فعالیتهای اطرافیان خود را [[نادرست]] میدانست، آشکارا بدیشان [[تذکر]] میداد، چنان که [[برادر]] خود [[زید بن موسی]]{{ع}} را به شدت [[سرزنش]] کرد<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۲۳۳.</ref>. اما در منابع هیچ منعی از طرف ایشان برای حضور احمد بن موسی{{ع}} در [[قیام]] مذکور [[مشاهده]] نمیشود. | کسانی که [[امامت امام جواد]]{{ع}} را پس از امام رضا{{ع}} قبول نداشتند و به امامت احمد بن موسی{{ع}} [[حکم]] میکردند، دلیلشان کمبودن سن [[امام نهم]] بود. آنان میگفتند [[امام]] باید شخصی بالغ باشد و اگر [[خداوند]] بخواهد [[مردم]] را به [[پیروی]] از [[کودکی]] نابالغ امر کند، لازم میآید که نابالغی را مکلّف کرده باشد، در حالی که عقلاً نمیتوان نابالغ را به انجام [[تکالیف]] [[شرع]] [[مکلف]] کرد<ref>فرق الشیعة، ص۷۷؛ مقالات الإسلامیین، ص۳۰-۳۱.</ref>. در دوران پس از [[شهادت امام رضا]]{{ع}} نیز احمد بن موسی{{ع}} به هیچوجه خود را امام ندانست و این [[بهترین]] [[گواه]] است که او در مقابل سخنان ناصواب برخی از [[شیعیان]] بیخبر [[تسلیم]] نشد. چنانکه [[مجلسی]] بیان کرده، احمد بن موسی{{ع}} تا زمانی که [[امام رضا]]{{ع}} به [[مرو]] نرفته بود، همواره ملازم ایشان بود و به آن حضرت [[خدمت]] میکرد<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸.</ref>. البته چنانکه [[محمد بن عمر کشی]] نقل میکند، احمد بن موسی{{ع}} مدتی در [[سال ۱۹۹ ق]] در [[قیام]] [[ابن طباطبا]] و [[ابو السرایا]] شرکت کرد<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۷۷۱.</ref>. غیر از [[احمد]]، برخی دیگر از [[فرزندان امام کاظم]]{{ع}} از جمله [[ابراهیم]]، [[اسماعیل]] و [[زید]] نیز در این قیام که ماهیتی [[شیعی]] داشت و قصد نهاییاش براندازی [[مأمون]] و [[عباسیان]] و جانشینکردن یکی از [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} بود، شرکت داشتند و حتی در دوران کوتاهی هر سه آنان به ترتیب به [[حکومت]] [[یمن]]، [[فارس]] و [[اهواز]] رسیدند<ref>تاریخ الطبری، ج۸ ص۵۲۸؛ الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۳۰۲؛ تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۴۵.</ref>. جالب توجه اینکه پس از شرکت احمد بن موسی{{ع}} در این قیام، برخی از قائلان به [[امامت]] وی از او بازگشتند و طریق [[واقفیه]] را در بحث [[جانشینی]] [[امام کاظم]]{{ع}} در پیش گرفتند و اعلام کردند که [[امام هفتم]] زنده است و از [[دنیا]] نرفته است<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۷۷۱.</ref>. آنچه در ماهیت این قیام پرسشهایی را ایجاد میکرده و میکند، عدم [[حمایت]] آشکار امام رضا{{ع}} از آن است. آنچه از [[روایت]] [[صدوق]]<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۲۰۷.</ref> بر میآید این است که امام به [[عاقبت]] چنین قیامهایی چندان [[امیدوار]] نبود و از اینرو نه از آن منع میفرمود و نه بدان امر میکرد. مشی [[امام]] چنان بود که اگر فعالیتهای اطرافیان خود را [[نادرست]] میدانست، آشکارا بدیشان [[تذکر]] میداد، چنان که [[برادر]] خود [[زید بن موسی]]{{ع}} را به شدت [[سرزنش]] کرد<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۲۳۳.</ref>. اما در منابع هیچ منعی از طرف ایشان برای حضور احمد بن موسی{{ع}} در [[قیام]] مذکور [[مشاهده]] نمیشود. | ||
== | == حرکت به سوی مرو و شهادت ایشان در شیراز== | ||
پس از اینکه امام به [[مرو]] رفت، احمد بن موسی{{ع}} در [[مدینه]] به امور [[خاندان امام کاظم]]{{ع}} و [[شیعیان]] مشغول شد تا اینکه [[اخبار]] نگرانکنندهای درباره [[تغییر]] موضع [[مأمون]] درباره [[امام رضا]]{{ع}} و به [[شهادت]] رساندن حضرت منتشر شد. | پس از اینکه امام به [[مرو]] رفت، احمد بن موسی{{ع}} در [[مدینه]] به امور [[خاندان امام کاظم]]{{ع}} و [[شیعیان]] مشغول شد تا اینکه [[اخبار]] نگرانکنندهای درباره [[تغییر]] موضع [[مأمون]] درباره [[امام رضا]]{{ع}} و به [[شهادت]] رساندن حضرت منتشر شد. | ||