هشتم ذی حجه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر به هشتم ذی‌حجه)
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
#تغییر_مسیر [[هشتم ذی‌حجه]]
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = ذی حجه
| عنوان مدخل  = هشتم ذی حجه
| مداخل مرتبط = [[هشتم ذی حجه در حدیث]] - [[هشتم ذی حجه در تاریخ اسلامی]]
| پرسش مرتبط  =
}}
 
==[[روز ترویه]]==
هشتم [[ذیحجه]]، روز ترویه است و این روزی است که [[حجاج]] [[نیت]] [[حج تمتع]] می‌نمایند و [[محرم]] شده، از [[مکه]] به سمت [[منا]] حرکت می‌نمایند و شب را در آنجا بیتوته می‌کنند و [[صبح]] [[عرفه]] به جانب [[عرفات]] رهسپار می‌گردند.
علت نامگذاری این [[روز]] بدان جهت است که در [[منی]] و عرفات آب وجود ندارد و حاجیانی که قصد وقوف در منی و عرفات را دارند، باید از [[مکه معظمه]] برای خویش آب تهیه کرده و به همراه خود ببرند و چنین حالتی را «ترویه» می‌نامند.
هنگامی که [[حضرت ابراهیم]] و [[حضرت اسماعیل]]{{ع}} کار ساخت [[کعبه]] را به پایان بردند و به [[زیارت]] آن پرداختند، [[جبرئیل امین]] در روز هشتم ذیحجه، بر آنان نازل شد و به [[ابراهیم]]{{ع}} گفت: {{متن حدیث|يَا إِبْرَاهِيمُ قُمْ فَارْتَوِ مِنَ الْمَاءِ}}؛ «ای ابراهیم، برخیز و برای خود آب تهیه کن»؛ زیرا در منی و عرفات آب وجود ندارد. بدین لحاظ روز هشتم ذیحجه روز «ترویه» نامیده شد<ref>تفسیر القمی، ج۱، ص۶۲؛ بحارالأنوار، ج۹۶، ص۳۸.</ref>.
روز ترویه در اصل روز آماده شدن برای ورود به عرفات و [[عید قربان]] است و از روزهای مهم ماه ذیحجه است که [[آداب]] و اعمالی مخصوص دارد. بر اساس روایتی از [[امام]] [[جعفر صادق]]{{ع}} [[روزه]] گرفتن در آن [[کفاره]] شصت سال است<ref>الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۲، ص۴۹.</ref>.<ref>[[حبیب‌الله فرحزاد|فرحزاد، حبیب‌الله]]، [[غدیر برترین پیام آسمانی (کتاب)|غدیر برترین پیام آسمانی]]، ص ۱۳۱.</ref>
 
==نخستین حج ابراهیم و اسماعیل{{عم}}==
{{اصلی|حج ابراهیمی}}
هنگامی که حضرت اسماعیل{{ع}} به سنین [[میان‌سالی]] رسید، [[خداوند متعال]] به حضرت ابراهیم{{ع}} [[فرمان]] داد که بار دیگر از [[شام]] به مکه رود و با [[یاری]] اسماعیل{{ع}} [[خانه خدا]] را [[تجدید]] بنا کند. حضرت ابراهیم{{ع}} عرض کرد: پروردگارا، در چه مکانی آن را بنا کنیم؟ [[وحی]] شد، در همان مکانی که پیش از تو [[حضرت آدم]] در آن قبه‌ای بنا نهاده بود.
آن‌گاه، [[جبرئیل]] مکان [[بیت الله]] را به ابراهیم{{ع}} نشان داد و برای وی، حدود و مساحت آن را معین نمود و پایه‌های آن را از [[بهشت]] آورد و همچنین خداوند متعال سنگی را که از برف سفیدتر بود، از [[بهشت]] برای [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} نازل کرد، ولی پس از [[نصب]] بر [[دیوار کعبه]] و دست زدن [[مشرکان]] و [[کافران]] بر آن، به رنگ سیاه درآمد و به «[[حجرالاسود]]» معروف شد.
 
به هر حال [[حضرت اسماعیل]]{{ع}} از [[کوه]] «[[ذی طوی]]» سنگ می‌آورد و حضرت ابراهیم{{ع}} دیوار [[خانه خدا]] را می‌چید. وی هنگامی که دیوار را به مقدار نه ذراع از [[زمین]] بالا آورد، سنگ [[بهشتی]] را بر بدنه آن مکانی که هم اکنون قرار دارد، نصب کرد. او برای [[کعبه]] دو در گذاشت، یکی به سمت [[شرق]] و دیگری به سمت [[غرب]]. و این‌گونه [[خانه کعبه]]، محل ولادت [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} بنا شد.
آن‌گاه [[جبرئیل امین]] حضرت ابراهیم{{ع}} و فرزندش اسماعیل{{ع}} را به [[عرفات]] و [[منی]] [[راهنمایی]] کرد و [[اعمال]] [[حج]] را به آنان آموخت، همان طوری که پیش از آن، به [[حضرت آدم]]{{ع}} آموخته بود<ref>تفسیر القمی، ج۱، ص۶۲؛ بحارالأنوار، ج۹۶، ص۳۸.</ref>.
در [[قرآن کریم]]، [[آیات]] متعددی به این ماجرا پرداخته و آن را از زوایای گوناگون تشریح نموده است. از جمله، آیه‌های ۱۲۵ تا ۱۳۲ [[سوره بقره]]، داستان ساخت کعبه به دست حضرت ابراهیم{{ع}} و فرزندش اسماعیل{{ع}} و درخواست‌های حضرت ابراهیم{{ع}} از محضر [[پروردگار متعال]] را بیان نموده است.<ref>[[حبیب‌الله فرحزاد|فرحزاد، حبیب‌الله]]، [[غدیر برترین پیام آسمانی (کتاب)|غدیر برترین پیام آسمانی]]، ص ۱۳۲.</ref>
 
==[[حرکت امام حسین]]{{ع}} از [[مکه]] به سوی [[کوفه]]==
بیشتر [[مورخان]] نوشته اند: [[امام حسین]]{{ع}} در [[روز]] هشتم [[ذیحجه]]، پیش از رسیدن خبر [[شهادت مسلم بن عقیل]]، از مکه به سمت کوفه خارج شدند. به ویژه اینکه در [[نامه]] آن [[حضرت]] که از راه [[عراق]] به [[مردم کوفه]] فرستادند آمده است:
{{متن حدیث|وَ قَدْ شَخَصْتُ إِلَيْكُمْ مِنْ مَكَّةَ يَوْمَ الثَّلَاثَاءِ لِثَمَانٍ مَضَيْنَ مِنْ ذِي الْحِجَّةِ يَوْمَ التَّرْوِيَةِ فَإِذَا قَدِمَ عَلَيْكُمْ رَسُولِي فَانْكَمِشُوا فِي أَمْرِكُمْ وَ جِدُّوا فَإِنِّي قَادِمٌ عَلَيْكُمْ فِي أَيَّامِي هَذِهِ وَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ}}<ref>الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۲، ص۷۰.</ref>؛ و من در روز سه [[شنبه]] هشتم ماه ذیحجه، [[روز ترویه]]، از مکه به سوی شما رهسپار شدم، و چون این فرستاده من ([[قیس بن مسهر]] یا [[عبد الله بن یقطر]]) به شما رسید، در کار خود بشتابید و [[کوشش]] کنید؛ زیرا من همین روزها بر شما وارد می‌شوم. و [[السلام]] علیکم و [[رحمة]] [[الله]].<ref>[[حبیب‌الله فرحزاد|فرحزاد، حبیب‌الله]]، [[غدیر برترین پیام آسمانی (کتاب)|غدیر برترین پیام آسمانی]]، ص ۱۳۳.</ref>
 
==ناتمام ماندن [[حج]] [[امام حسین]]{{ع}}==
این سخن مشهور که امام حسین{{ع}} حج خود را نیمه تمام گذاشت، سخن نادرستی است؛ زیرا [[امام]]{{ع}} در [[روز]] هشتم [[ذیحجه]] ([[یوم]] ترویه) از [[مکه]] خارج شد؛ در حالی که [[اعمال]] حج که با [[احرام]] در مکه و وقوف در [[عرفات]] شروع می‌شود، از شب [[نهم ذی‌الحجه]] آغاز می‌شود.
بنابراین، امام{{ع}} وارد اعمال حج نشده بود تا آن را نیمه تمام گذارد. ایشان در هنگام ورود به مکه، [[عمره]] مفرده انجام دادند؛ چنان که [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:
{{متن حدیث|وَ قَدِ اعْتَمَرَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ{{ع}} فِي ذِي الْحِجَّةِ ثُمَ رَاحَ يَوْمَ التَّرْوِيَةِ إِلَى الْعِرَاقِ وَ النَّاسُ يَرُوحُونَ إِلَى مِنًى وَ لَا بَأْسَ بِالْعُمْرَةِ فِي ذِي الْحِجَّةِ لِمَنْ لَا يُرِيدُ الْحَجَّ}}<ref>الکافی، ج۴، ص۵۳۵.</ref>؛
جدم [[حسین بن علی]]{{ع}} در ماه ذیحجه [[لباس]] عمره پوشید، سپس روز هشتم ذیحجه راهی [[عراق]] شد، در حالی که [[حاجیان]] راهی [[منی]] بودند. اگر کسی مایل نباشد که در [[مراسم حج]] شرکت کند، مانعی ندارد که در ماه ذیحجه عمره [[خالص]] به جا بیاورد.<ref>[[حبیب‌الله فرحزاد|فرحزاد، حبیب‌الله]]، [[غدیر برترین پیام آسمانی (کتاب)|غدیر برترین پیام آسمانی]]، ص ۱۳۳.</ref>
 
==دلیل خروج امام{{ع}} از مکه==
می‌توان [[دلایل]] این خروج را به طور خلاصه چنین ذکر نمود: ۱. خطر جانی. ۲.شکسته نشدن [[حرمت]] [[بیت الله الحرام]]. امام{{ع}} به [[عبدالله بن زبیر]] فرمود:
{{متن حدیث|و اللّه لئن اقتل خارجا منها بشبر أحبّ إليّ من أن اقتل داخلا منها بشبر! و أيم اللّه لو كنت في جحر هامّة من هذه الهوام لاستخرجوني حتى يقضوا فيّ حاجتهم}}<ref>تاریخ الطبری، ج۵، ص۳۸۵؛ وقعة الطف، ص۱۵۲.</ref>؛ به [[خداوند]] [[سوگند]]! اگر یک وجب خارج از مکه کشته شوم، برای من [[دوست]] داشتنی‌تر است تا آن‌که به اندازه یک وجب در داخل مکه کشته شوم. به خداوند سوگند! اگر من به لانه‌ای از لانه جانوران [[پناه]] برم، مرا از آن بیرون خواهند کشید تا آنچه را از من می‌خواهند به دست آورند (یعنی از من [[بیعت]] بگیرند، در غیر این صورت مرا به [[قتل]] برسانند).
 
بنا به [[روایت]] [[شیخ مفید]]، [[امام کاظم]]{{ع}} در آخرین [[ماه‌های سال]] ۱۷۹ قمری، به [[فرمان]] [[هارون الرشید]] دستگیر و راهی [[عراق]] شد و در هشتم [[ذیحجه]] وارد [[زندان]] [[بصره]] گردید و پس از یک سال از آنجا به [[بغداد]] فرستاده شد<ref>الارشاد، ص۵۷۹؛ منتهی الآمال، ج۲، ص۳۰۷.</ref>.<ref>[[حبیب‌الله فرحزاد|فرحزاد، حبیب‌الله]]، [[غدیر برترین پیام آسمانی (کتاب)|غدیر برترین پیام آسمانی]]، ص ۱۳۴.</ref>
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1100832.jpg|22px]] [[حبیب‌الله فرحزاد|فرحزاد، حبیب‌الله]]، [[غدیر برترین پیام آسمانی (کتاب)|'''غدیر برترین پیام آسمانی''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:هشتم ذی حجه]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۸

تغییرمسیر به: