|
|
| (۷۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{خرد}}
| | #تغییر_مسیر [[اثبات عصمت پیامبر خاتم]] |
| {{نبوت}}
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[عصمت]]''' و '''[[پیامبر]]''' است. مدخل‌های وابسته به این بحث:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اثبات عصمت پیامبر در قرآن]] | [[اثبات عصمت پیامبر در حدیث]] | [[اثبات عصمت پیامبر در کلام اسلامی]] | [[اثبات عصمت پیامبر در عرفان اسلامی]] | [[مقام عصمت]]| [[عصمت پیامبر]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اثبات عصمت پیامبر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
| | |
| [[عصمت]] به معنای دوی از [[خطا]] و [[گناه]] است، به شخص دارای این صفت [[معصوم]] گفته می شود. '''اثبات [[عصمت]] [[پیامبر]]''' شامل ادله نقلی و عقلی بر عصمت امام است.
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| * بر پایه عقل و منابع قرآن و حدیث، [[پیامبر]] شخصی است که هم از انجام خطا و هم از ارتکاب گناه منزه باشد، زیرا انجام شایسته وظایفی که بر عهده [[پیامبر]] است، بدون عصمت از خطا و گناه ممکن نیست، مثلاً بیان احکام دینی از سوی امامی که مصون از خطا نیست، حجت را بر مردم تمام نمی‌کند و چه بسا در مواردی که باید در مقابل انحرافات و تحریفات بایستد، دچار لغزش می‌گردد و از طرفی نمی‌تواند داعی مردم به تقوا و عمل صالح باشد. همچنین، سبب نیاز امت به [[پیامبر]] آن است که مردم معصوم نبوده باشند زیرا اگر معصوم باشند نیازی به [[امام]] نخوهند داشت حال اگر فرض کنیم که [[پیامبر]]، خود جایز الخطا باشد، لازم می‌آید که به [[پیامبر]] دیگری نیاز باشد که تسلسل لازم می‌آید<ref>ر.ک. [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]؛ [[امیر دیوانی|دیوانی، امیر]]، [[معارف اسلامی ج۲ (کتاب)|معارف اسلامی]]، ج۲، ص:۱۴۴ - ۱۴۵.</ref>.
| |
| | |
| ==دلیل عقلی==
| |
| * برای اثبات عصمت پیامبر دلایل عقلی ذیل آورده شده‌اند:
| |
| # '''لزوم [[بعثت]] در [[نبوت]] ''': غرض اصلی از [[بعثت|بعثت پیامبران]] ابلاغ احکام الهی است و این غرض که گاهی از طریق فعل [[پیامبر]] انجام می‌گیرد مستلزم عصمت از خطا در افعال مربوط به تبیین [[شریعت]] است "عمدی و سهوی". مفاد این دلیل، لزوم [[عصمت]] پس از [[نبوت]] است<ref>[[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ص ۹۸. </ref>. | |
| # '''پیامبر، سرمشق عملی''': یکی از عنایات ارسال [[پیامبران]]، تربیت و تزکیه مردم است {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولاً مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ}}﴾}}<ref>سوره بقره؛ آیه: ۱۲۹. </ref> و این هدف به‌صورت کامل محقق نمی‌شود مگر آنکه پیامبر، خود، سرمشق عملی و عینی تقوا و پاکدامنی باشد. نه اینکه عملاً سبب تشویق مردم به گناهکاری شود<ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]؛ [[امیر دیوانی|دیوانی، امیر]]، [[آموزش کلام اسلامی (کتاب)| آموزش کلام اسلامی]]، ج ۲، ص ۷۵.</ref>. همچنین خدای سبحان، مؤمنان را از گفتارهای بی‌عمل مؤاخذه می‌کند، چطور پیامبرش چنین باشد؟! {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ}}﴾}}<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۱۴۶. </ref>. این دلیل، لزوم عصمت [[انبیا]] را حتی پیش از [[بعثت]] ثابت می‌کند، زیرا تأثیر بیشتری در تحصیل کامل اهداف تربیتی بعثت دارد<ref>[[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]؛ [[امیر دیوانی|دیوانی، امیر]]، [[آموزش کلام اسلامی (کتاب)| آموزش کلام اسلامی]]، ج ۲، ص ۷۵.</ref>. از طرفی مردم مأمور به متابعت [[انبیا]] هستند و از سوی دیگر باید گناهان را ترک کنند و اگر [[نبی]] گناه کند، مردم باید جمع ضدین نمایند که چنین تکلیفی خارج از قدرت انسان است<ref>[[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ص ۹۹؛ [[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ج ۲، ص ۷۶.</ref>. زیرا اگر مردم باید از آنها اطاعت کنند، خود گناهکارند و اگر نباید از خطای آنها تبعیت کنند که غرض از [[بعثت]] "اسوه بودن [[انبیا]]" نقض می‌شود<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۱۴۷. </ref>. این دلیل نیز، به عصمت از کبیره و صغیره چه عمداً و چه سهواً در حال [[نبوت]] اختصاص دارد<ref>[[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ص ۹۹؛ [[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ج ۲، ص ۷۶.</ref>.
| |
| # '''لزوم ایذاء پیامبر''': اگر [[پیامبر]] مرتکب خطا و گناهی شود مخالفت با او و نهی نمودن او، بر مؤمنان واجب و لازم است، که مستلزم ایذاء و آزار پیامبر است، در حالی که آزار او حرام است. پس مخالفت و نهی از منکر هم بر مسلمین واجب می‌شود و هم حرام. این دلیل نیز به حال [[نبوت]] اختصاص دارد<ref>[[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ص ۹۹؛ [[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ج ۲، ص ۷۶.</ref>.
| |
| # '''عصمت و وثوق مطلق''': [[پیامبر]] باید [[معصوم]] باشد، تا مورد وثوق و اعتماد باشد و غرض حاصل شود<ref>[[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ص ۹۹.</ref>. مردم باید به سخنان [[انبیا]] اعتماد کنند و اعتماد، فرع بر عصمت است. زیرا مشاهده هرگونه معصیت از [[پیامبران]]، باعث سلب اعتماد می‌گردد و ثانیاً، گناه کردن از هر انسانی، زاییده ضعف وجودی اوست<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۱۴۵. </ref>. زیرا به طریقه حکما، جمیع قوای نفسانی، مطیع و منقاد (متن نامفهوم) عقلند و عقل ممتنع است که اراده معصیت از او صادر گردد<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۱۴۴. </ref>. این استدلال، عصمت قبل از [[نبوت]] و گناه کبیره و صغیره به‌صورت عمدی یا سهوی را هم شامل می‌شود. هر قول و فعلی که به‌گونه‌ای منشأ نفرت و عدم اعتماد افراد بشر از [[پیامبر]] گردد، بر پیامبر روا نیست و باید از آن [[معصوم]] باشد. برخی از متکلمان [[اهل سنت]]: سهو در خبرهایی که مربوط به احکام دینی نمی‌باشد منشأ شبهه در خبرهای دینی خواهد شد. بدیهی است که این ملاک‌ها، شامل افعال پیامبر نیز می‌شود<ref>[[کلام تطبیقی استدلالی (کتاب)|کلام تطبیقی استدلالی]]، ص ۱۰۰.</ref>. پس انتساب گناه به پیامبر و نفی دروغ از او، با مقام [[نبوت]]، سازگاری ندارد<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۱۴۵. </ref>.
| |
| # '''حکمت و لطف الهی''': ازآنجاکه هدایت‌گری انسان‌ها لازم می‌باشد، پس [[پیامبران]] باید [[معصوم]] باشند تا به‌درستی، معارف و دستورات را ابلاغ کنند. و شک نیست که عصمت [[انبیا]] لطف است زیرا مردم به سبب عصمت به انقیاد [[نبی]] نزدیک و از مخالفت او به دور می‌شوند<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ص ۱۴۴ و ۱۴۵.</ref>.
| |
| * با توجه به تمام این دلایل خدای متعال در قرآن فرمود: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|قَالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمينَ}}﴾}}.
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| * [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی ج۲''']]؛
| |
| {{پایان}}
| |
| * [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]؛ [[امیر دیوانی|دیوانی، امیر]]، [[معارف اسلامی ج۲ (کتاب)|'''معارف اسلامی ج۲''']]؛
| |
| | |
| ==جستارهای وابسته==
| |
| {{پرسش‌های وابسته}}
| |
| {{ستون-شروع|7}}
| |
| * [[پیامبر]] ([[نبی]])
| |
| * [[نبوت در قرآن]]
| |
| * [[نبوت در حدیث]]
| |
| * [[نبوت در کلام اسلامی]]
| |
| * [[نبوت در حکمت اسلامی]]
| |
| * [[نبوت در عرفان اسلامی]]
| |
| * [[نبوت در فلسفه دین]]
| |
| * [[نبوت از دیدگاه برون‌دینی]]
| |
| * [[نبوت مطلق]]
| |
| * [[نبوت مقید]]
| |
| * [[نبوت خاصه]]
| |
| * [[نبوت عامه]]
| |
| * [[نبوت تشريعى]]
| |
| * [[نبوت تبلیغی]]
| |
| * [[شؤون نبوت]]
| |
| * [[کارکردهای نبوت]]
| |
| * [[تکثر نبوت]]
| |
| * [[اهداف نبوت]]
| |
| * [[اثبات نبوت]]
| |
| * [[مقام نبوت]]
| |
| * [[درجه نبوت]]
| |
| * [[فلسفه بعثت]]
| |
| * [[وجوب بعثت]]
| |
| * [[ضرورت نبوت]]
| |
| * [[نبوت زن]]
| |
| * [[نبوت مشترکه]]
| |
| * [[اتصال نبوت ها]]
| |
| * [[اجتبای نبوت]]
| |
| * [[ادعای نبوت]]
| |
| * [[انقطاع نبوت]]
| |
| * [[آیات نبوت]]
| |
| * [[احادیث نبوت]]
| |
| * [[بقای نبوت]]
| |
| * [[تجدید نبوت]]
| |
| * [[تعلیم غیبی به غیر نبی]]
| |
| * [[احکام نبوت]]
| |
| * [[خصایص نبوت]]
| |
| * [[ضروریات نبوت]]
| |
| * [[ضرورت نبوت]]
| |
| * [[قدم نبوت]]
| |
| * [[کمال نبوت]]
| |
| * [[ختم نبوت]]
| |
| * [[مدعی نبوت]]
| |
| * [[فعل پیامبر]]
| |
| * [[ويژگی پیامبر]]
| |
| * [[مقام‌های پیامبر]]
| |
| * [[نبوت برادران یوسف پیامبر]]
| |
| * [[معجزه]]
| |
| * [[وحی]]
| |
| * [[ولایت]]
| |
| * [[نبوغ عقلی]]
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| ==پرسش‌های وابسته==
| |
| {{فهرست پرسش‌ها}}
| |
| {{ستون-شروع|2}}
| |
| | |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| =='''[[:رده:آثار نبوت|منبع‌شناسی جامع نبوت]]'''==
| |
| * [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های نبوت|کتاب‌شناسی نبوت]]؛
| |
| * [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های نبوت|مقاله‌شناسی نبوت]]؛
| |
| * [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های نبوت|پایان‌نامه‌شناسی نبوت]].
| |
| | |
| | |
| {{نبوت شناسی}}
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| [[رده:مدخل‌های اصلی دانشنامه]]
| |
| [[رده:معصوم]]
| |
| [[رده:نبوت]]
| |
| [[رده:رسالت]]
| |
| [[رده:پیامبر]]
| |
| [[رده:عصمت پیامبر]]
| |
| [[رده:اثبات عصمت پیامبر]] | |
