هیثم بن عدی طائی کوفی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' هـ ' به 'ه‍ ')
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[هیثم بن عدی طائی کوفی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[هیثم بن عدی طائی کوفی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[ابوعبدالرحمان هیثم بن عدی بن عبدالرحمان طایی ثعلی کوفی بحتری منبجی]] از [[قبیله]] طیّ بود و پیش از سال ۱۳۰ هـ در [[کوفه]] به [[دنیا]] آمد و ظاهراً در همان جا پرورش یافت، <ref>المعارف ۵۳۸.</ref> گرچه برخی از معاصران ولادتش را سال ۱۱۴ هـ دانسته‌اند.<ref>الاعلام ۸/۱۰۴.</ref> به هر حال او به [[بغداد]] کوچید و در آنجا سکونت گزید و با [[روایت حدیث]] از راویانی چون [[هشام بن عروه]]، [[محمد بن اسحاق]]، [[مجالد بن سعید]]، [[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] و غیره به نقل و نشر [[حدیث]] پرداخت.
[[ابوعبدالرحمان هیثم بن عدی بن عبدالرحمان طایی ثعلی کوفی بحتری منبجی]] از [[قبیله]] طیّ بود و پیش از سال ۱۳۰ه‍ در [[کوفه]] به [[دنیا]] آمد و ظاهراً در همان جا پرورش یافت، <ref>المعارف ۵۳۸.</ref> گرچه برخی از معاصران ولادتش را سال ۱۱۴ه‍ دانسته‌اند.<ref>الاعلام ۸/۱۰۴.</ref> به هر حال او به [[بغداد]] کوچید و در آنجا سکونت گزید و با [[روایت حدیث]] از راویانی چون [[هشام بن عروه]]، [[محمد بن اسحاق]]، [[مجالد بن سعید]]، [[محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی]] و غیره به نقل و نشر [[حدیث]] پرداخت.


[[علاء بن موسی]]، [[محمد بن سعد]] کاتب واقدی و [[قاسم بن سعید بن مسیب]] از او [[روایت]] کرده‌اند، لیکن به دلیل عدم [[شناخت]] کافی وی از حدیث و نبود [[اعتماد]] بر او، [[حدیث]] وی را متروک و خودش را [[کذّاب]] خواندند.<ref>تاریخ بغداد ۱۴/۵۱ ـ ۵۳.</ref>
[[علاء بن موسی]]، [[محمد بن سعد]] کاتب واقدی و [[قاسم بن سعید بن مسیب]] از او [[روایت]] کرده‌اند، لکن به دلیل عدم [[شناخت]] کافی وی از حدیث و نبود [[اعتماد]] بر او، [[حدیث]] وی را متروک و خودش را [[کذّاب]] خواندند.<ref>تاریخ بغداد ۱۴/۵۱ ـ ۵۳.</ref>


[[یاقوت حموی]] وی را [[مورخ]] و [[روایتگر]] بسیاری از [[اخبار]] و انساب و اشعار و لغات [[عرب]] دانسته است.<ref>معجم الادباء ۱۹/۳۰۴.</ref> برخی نیز او را هم [[رأی]] [[خوارج]] و [[همنشین]] [[خلفای عباسی]]، منصور، مهدی، هادی و رشید دانسته‌اند.
[[یاقوت حموی]] وی را [[مورخ]] و [[روایتگر]] بسیاری از [[اخبار]] و انساب و اشعار و لغات [[عرب]] دانسته است.<ref>معجم الادباء ۱۹/۳۰۴.</ref> برخی نیز او را هم [[رأی]] [[خوارج]] و [[همنشین]] [[خلفای عباسی]]، منصور، مهدی، هادی و رشید دانسته‌اند.


سرانجام هیثم به سال ۲۰۶ یا ۲۰۷ و یا ۲۰۹ هـ در بغداد درگذشت و کتاب‌های بسیاری از خود بر جای گذارد که عبارت‌اند از: کتاب المثالب المعمرین بیوتات العرب بیوتات قریش هبوط آدم افتراق العرب و نزولها و منازلها نزول العرب بخراسان و السّواد نسب الطّی مدیح اهل الشام تاریخ العجم و بنی امیّه من تزوج من الموالی فی العرب الوفود خطط الکوفه ولاة الکوفه تاریخ الاشراف الکبیر تاریخ الاشراف الصغیر طبقات الفقهاء و المحدثین کنی الاشراف خواتیم الخلفاء قضاة الکوفه و البصرة المواسم الخوارج النوادر التاریخ علی السنین اخبار الحسن بن علی{{ع}} و وفاته اخبار الفرس عمّال الشرط لامراء العراق<ref>وفیات الاعیان ۶/۱۰۶، ۱۰۷ و ۱۱۳.</ref> الدولة حلف کلب و تمیم و حلف ذهل و حلف طیّ و اسد المثالب الصغیر المثالب الکبیر مثالب ربیعه اخبار طی و نزولها الجبلین و خلف ذهل و ثعل مداعی اهل الشام النواقل اخبار زیاد بن ابیه الشبّاب الجامع اسماء بقایا قریش فی الجاهلیه و اسماء من ولدن فی العرب کتاب النساء النکد فخر اهل الکوفة علی اهل البصره اشراف الکتاب حرس الخلفاء امراء الخراسان و الیمن تاریخ الخلفاء الخراج الصوایف من روی عن النبی{{صل}} من اصحابه تسمیة الفقهاء و المحدثین سجل الجواهر السمیر خطب المصرین مکه و مدینه مقطّعات الاعراب المحبّر و کتاب مقتل خالد بن عبدالله القسری و الولید بن یزید و یزید بن خلف بن عبدالله<ref>الفهرست (الندیم) ۱۱۲</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۸۳۱-۸۳۲.</ref>
سرانجام هیثم به سال ۲۰۶ یا ۲۰۷ و یا ۲۰۹ه‍ در بغداد درگذشت و کتاب‌های بسیاری از خود بر جای گذارد که عبارت‌اند از: کتاب المثالب المعمرین بیوتات العرب بیوتات قریش هبوط آدم افتراق العرب و نزولها و منازلها نزول العرب بخراسان و السّواد نسب الطّی مدیح اهل الشام تاریخ العجم و بنی امیّه من تزوج من الموالی فی العرب الوفود خطط الکوفه ولاة الکوفه تاریخ الاشراف الکبیر تاریخ الاشراف الصغیر طبقات الفقهاء و المحدثین کنی الاشراف خواتیم الخلفاء قضاة الکوفه و البصرة المواسم الخوارج النوادر التاریخ علی السنین اخبار الحسن بن علی {{ع}} و وفاته اخبار الفرس عمّال الشرط لامراء العراق<ref>وفیات الاعیان ۶/۱۰۶، ۱۰۷ و ۱۱۳.</ref> الدولة حلف کلب و تمیم و حلف ذهل و حلف طیّ و اسد المثالب الصغیر المثالب الکبیر مثالب ربیعه اخبار طی و نزولها الجبلین و خلف ذهل و ثعل مداعی اهل الشام النواقل اخبار زیاد بن ابیه الشبّاب الجامع اسماء بقایا قریش فی الجاهلیه و اسماء من ولدن فی العرب کتاب النساء النکد فخر اهل الکوفة علی اهل البصره اشراف الکتاب حرس الخلفاء امراء الخراسان و الیمن تاریخ الخلفاء الخراج الصوایف من روی عن النبی {{صل}} من اصحابه تسمیة الفقهاء و المحدثین سجل الجواهر السمیر خطب المصرین مکه و مدینه مقطّعات الاعراب المحبّر و کتاب مقتل خالد بن عبدالله القسری و الولید بن یزید و یزید بن خلف بن عبدالله<ref>الفهرست (الندیم) ۱۱۲</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۸۳۱-۸۳۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}



نسخهٔ کنونی تا ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۰۹

مقدمه

ابوعبدالرحمان هیثم بن عدی بن عبدالرحمان طایی ثعلی کوفی بحتری منبجی از قبیله طیّ بود و پیش از سال ۱۳۰ه‍ در کوفه به دنیا آمد و ظاهراً در همان جا پرورش یافت، [۱] گرچه برخی از معاصران ولادتش را سال ۱۱۴ه‍ دانسته‌اند.[۲] به هر حال او به بغداد کوچید و در آنجا سکونت گزید و با روایت حدیث از راویانی چون هشام بن عروه، محمد بن اسحاق، مجالد بن سعید، محمد بن عبدالرحمان بن ابی لیلی و غیره به نقل و نشر حدیث پرداخت.

علاء بن موسی، محمد بن سعد کاتب واقدی و قاسم بن سعید بن مسیب از او روایت کرده‌اند، لکن به دلیل عدم شناخت کافی وی از حدیث و نبود اعتماد بر او، حدیث وی را متروک و خودش را کذّاب خواندند.[۳]

یاقوت حموی وی را مورخ و روایتگر بسیاری از اخبار و انساب و اشعار و لغات عرب دانسته است.[۴] برخی نیز او را هم رأی خوارج و همنشین خلفای عباسی، منصور، مهدی، هادی و رشید دانسته‌اند.

سرانجام هیثم به سال ۲۰۶ یا ۲۰۷ و یا ۲۰۹ه‍ در بغداد درگذشت و کتاب‌های بسیاری از خود بر جای گذارد که عبارت‌اند از: کتاب المثالب المعمرین بیوتات العرب بیوتات قریش هبوط آدم افتراق العرب و نزولها و منازلها نزول العرب بخراسان و السّواد نسب الطّی مدیح اهل الشام تاریخ العجم و بنی امیّه من تزوج من الموالی فی العرب الوفود خطط الکوفه ولاة الکوفه تاریخ الاشراف الکبیر تاریخ الاشراف الصغیر طبقات الفقهاء و المحدثین کنی الاشراف خواتیم الخلفاء قضاة الکوفه و البصرة المواسم الخوارج النوادر التاریخ علی السنین اخبار الحسن بن علی (ع) و وفاته اخبار الفرس عمّال الشرط لامراء العراق[۵] الدولة حلف کلب و تمیم و حلف ذهل و حلف طیّ و اسد المثالب الصغیر المثالب الکبیر مثالب ربیعه اخبار طی و نزولها الجبلین و خلف ذهل و ثعل مداعی اهل الشام النواقل اخبار زیاد بن ابیه الشبّاب الجامع اسماء بقایا قریش فی الجاهلیه و اسماء من ولدن فی العرب کتاب النساء النکد فخر اهل الکوفة علی اهل البصره اشراف الکتاب حرس الخلفاء امراء الخراسان و الیمن تاریخ الخلفاء الخراج الصوایف من روی عن النبی (ص) من اصحابه تسمیة الفقهاء و المحدثین سجل الجواهر السمیر خطب المصرین مکه و مدینه مقطّعات الاعراب المحبّر و کتاب مقتل خالد بن عبدالله القسری و الولید بن یزید و یزید بن خلف بن عبدالله[۶].[۷]

منابع

  1.   جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. المعارف ۵۳۸.
  2. الاعلام ۸/۱۰۴.
  3. تاریخ بغداد ۱۴/۵۱ ـ ۵۳.
  4. معجم الادباء ۱۹/۳۰۴.
  5. وفیات الاعیان ۶/۱۰۶، ۱۰۷ و ۱۱۳.
  6. الفهرست (الندیم) ۱۱۲
  7. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۸۳۱-۸۳۲.