ابوتمیم هذلی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه' به 'توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه')
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوتمیم هذلی در تراجم و رجال]] - [[ابوتمیم هذلی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = ابوتمیم هذلی | مداخل مرتبط = [[ابوتمیم هذلی در تراجم و رجال]] - [[ابوتمیم هذلی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوتمیم هذلی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg   
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه
| نام کامل = ابوتمیم هذلی
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه =
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[سعد بن هذیل]] 
| از تیره =   
| پدر =         
| مادر =
| همسر =       
| پسر = {{فهرست جعبه| [[عمران بن ابوتمیم هذلی]] | [[تمیم بن ابوتمیم هذلی]] }} 
| دختر = 
| خواهر =   
| برادر = 
| خویشاوندان = [[عمرو بن تمیم]] (نوه) 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = 
| تاریخ درگذشت = 
| محل درگذشت =
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر =   
| محل دفن =
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب =     
| از طبقه =
| در جنگ =
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها = 
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}  


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۴۵.</ref> در بخش [[کنیه‌ها]]، تنها اطلاعی که از او به دست می‌دهد، به [[حدیث]] وی درباره شکار مربوط است که نوه‌اش [[عمرو بن تمیم]] از جدش ابوتمیم نقل می‌کند. [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳.</ref> همان حدیث را از [[عمرو بن تمیم بن عویم]] از جدش که [[کنیه]] ابوتمیم دارد نقل کرده است. بنابراین، با توجه به اشتراک در [[متن حدیث]] و [[راویان]]، نام ابوتمیم، عُوَیم از [[قبیله]] [[سعد بن هذیل]] است که ابن حجر در بخش کنیه‌ها به نام وی اشاره نکرده، ولی در بخش نام‌ها<ref>الاصابه، ج۴، ص۶۲۳.</ref> در عنوان "[[عُویمر هُذلی]]" همان [[آگاهی‌ها]] را ارائه کرده است. شرح حال نگاران و [[محدثان]]، نام وی را به دو گونه (عُوَیم و عُوَیمر) نوشته‌اند<ref>ابن حجر، لسان، ج۲، ص۹۰.</ref>. از این رو، برخی در عنوان "عویمر"<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۳۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۲۲.</ref> و برخی در عنوان "عویم"<ref>طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱.</ref> یا هر دو عنوان<ref>ابونعیم، ج۴، ص۲۱۰۶ و ۲۱۱۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳ و ۳۰۶.</ref> شرح حال وی را آورده‌اند. پیداست که "عویمر" شکل تصحیف شده "عویم" است.
[[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۴۵.</ref> در بخش [[کنیه‌ها]]، تنها اطلاعی که از او به دست می‌دهد، به [[حدیث]] وی درباره شکار مربوط است که نوه‌اش [[عمرو بن تمیم]] از جدش ابوتمیم نقل می‌کند. [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳.</ref> همان حدیث را از [[عمرو بن تمیم بن عویم]] از جدش که [[کنیه]] ابوتمیم دارد نقل کرده است. بنابراین، با توجه به اشتراک در [[متن حدیث]] و [[راویان]]، نام ابوتمیم، عُوَیم از [[قبیله]] [[سعد بن هذیل]] است که ابن حجر در بخش کنیه‌ها به نام وی اشاره نکرده، ولی در بخش نام‌ها<ref>الاصابه، ج۴، ص۶۲۳.</ref> در عنوان «[[عُویمر هُذلی]]» همان [[آگاهی‌ها]] را ارائه کرده است. شرح حال نگاران و [[محدثان]]، نام وی را به دو گونه (عُوَیم و عُوَیمر) نوشته‌اند<ref>ابن حجر، لسان، ج۲، ص۹۰.</ref>. از این رو، برخی در عنوان «عویمر»<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۳۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۲۲.</ref> و برخی در عنوان «عویم»<ref>طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱.</ref> یا هر دو عنوان<ref>ابونعیم، ج۴، ص۲۱۰۶ و ۲۱۱۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳ و ۳۰۶.</ref> شرح حال وی را آورده‌اند. پیداست که «عویمر» شکل تصحیف شده «عویم» است.


[[طبرانی]]<ref>طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱.</ref> و [[ابونعیم]]<ref>معرفة الصحابه، ج۴، ص۲۱۱۸.</ref> نام [[پدر]] عویم مورد نظر ما را که هُذلی است، ساعده نوشته‌اند که صحیح نیست؛ زیرا ساعده، نام پدر عویم مشهور است که از [[انصار]] شمرده می‌شود. ابوتمیم که [[اهل]] شکار بود <ref>اهل بدو که در الاصابه، ج۴، ص۶۲۲ به اشتباه اهل بدر شده است.</ref> از [[رسول خدا]] {{صل}} درباره شکار حیوانات پرسید و آن [[حضرت]] پاسخ داد: "شکاری را که با تیر در صحنه از پا درآمد، بخور و شکاری را که پس از تیر خوردن گریخت و بعد مُرد، رها کن" <ref>{{متن حدیث| كُلُّ مَا أَصْمَيْتَ وَ دَعْ مَا أَنْمَيْتَ }}؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳.</ref>. این حدیث که مورد استناد [[فقها]] در مسئله شکار قرار گرفته<ref>شافعی، ج۲، ص۲۵۰؛ ابن قدامه، ج۱۱، ص۲۰؛ جصاص، ج۲، ص۴۰۵؛ شهید ثانی، ج۱۱، ص۴۲۵.</ref> از افراد دیگری نیز نقل شده است. براساس گزارش [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۱، ص۲۴۴.</ref> این سخن را [[رسول خدا]] {{صل}} در پاسخ [[پرسش]] [[عمرو بن مسبح بن کعب]] فرمود، ولی در منابع بیشتری، این سخن از [[ابن عباس]] نقل شده است<ref> عبدالرزاق صنعانی، ج۴، ص۴۵۹؛ أخبار الدولة العباسیه، ص۳۱؛ طبرانی، ج۱۲، ص۲۲؛ بیهقی، ج۹، ص۲۴۱.</ref>.
[[طبرانی]]<ref>طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱.</ref> و [[ابونعیم]]<ref>معرفة الصحابه، ج۴، ص۲۱۱۸.</ref> نام [[پدر]] عویم مورد نظر ما را که هُذلی است، ساعده نوشته‌اند که صحیح نیست؛ زیرا ساعده، نام پدر عویم مشهور است که از [[انصار]] شمرده می‌شود. ابوتمیم که [[اهل]] شکار بود <ref>اهل بدو که در الاصابه، ج۴، ص۶۲۲ به اشتباه اهل بدر شده است.</ref> از [[رسول خدا]] {{صل}} درباره شکار حیوانات پرسید و آن [[حضرت]] پاسخ داد: «شکاری را که با تیر در صحنه از پا درآمد، بخور و شکاری را که پس از تیر خوردن گریخت و بعد مُرد، رها کن» <ref>{{متن حدیث| كُلُّ مَا أَصْمَيْتَ وَ دَعْ مَا أَنْمَيْتَ }}؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳.</ref>. این حدیث که مورد استناد [[فقها]] در مسئله شکار قرار گرفته<ref>شافعی، ج۲، ص۲۵۰؛ ابن قدامه، ج۱۱، ص۲۰؛ جصاص، ج۲، ص۴۰۵؛ شهید ثانی، ج۱۱، ص۴۲۵.</ref> از افراد دیگری نیز نقل شده است. براساس گزارش [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۱، ص۲۴۴.</ref> این سخن را [[رسول خدا]] {{صل}} در پاسخ [[پرسش]] [[عمرو بن مسبح بن کعب]] فرمود، ولی در منابع بیشتری، این سخن از [[ابن عباس]] نقل شده است<ref> عبدالرزاق صنعانی، ج۴، ص۴۵۹؛ أخبار الدولة العباسیه، ص۳۱؛ طبرانی، ج۱۲، ص۲۲؛ بیهقی، ج۹، ص۲۴۱.</ref>.


عویم هذلی همچنین در [[روایت]] دیگری نقل می‌کند [[خواهر]] باردارش [[ملیکه]]، به دست زنی به نام ام‌عفیف که هوویش بود به [[قتل]] رسید. در این حادثه که جنین نیز درگذشته بود، رسول خدا {{صل}} افزون بر دیه [[زن]]، برای جنین نیز دیه‌ای مقرر فرمود<ref>طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱؛ ابونعیم، ج۴، ص۲۱۱۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۲۲؛ گونه دیگر این گزارش را بنگرید: نسائی، ج۸، ص۵۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۵۸۷؛ ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۱.</ref>. کسانی که در اسناد این روایت قرار گرفته‌اند، [[تضعیف]] شده‌اند<ref>ابن حجر، لسان، ص۹۰.</ref>. [[عمران بن ابوتمیم هذلی|عمران]]<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۱.</ref> و [[تمیم بن ابوتمیم هذلی|تمیم]]<ref>ابن حجر، لسان، ج۲، ص۷۳.</ref> از جمله [[فرزندان]] اویند.<ref>[[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوتمیم هذلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۹۷-۱۹۸.</ref>
عویم هذلی همچنین در [[روایت]] دیگری نقل می‌کند [[خواهر]] باردارش [[ملیکه]]، به دست زنی به نام ام‌عفیف که هوویش بود به [[قتل]] رسید. در این حادثه که جنین نیز درگذشته بود، رسول خدا {{صل}} افزون بر دیه [[زن]]، برای جنین نیز دیه‌ای مقرر فرمود<ref>طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱؛ ابونعیم، ج۴، ص۲۱۱۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۲۲؛ گونه دیگر این گزارش را بنگرید: نسائی، ج۸، ص۵۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۵۸۷؛ ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۱.</ref>. کسانی که در اسناد این روایت قرار گرفته‌اند، [[تضعیف]] شده‌اند<ref>ابن حجر، لسان، ص۹۰.</ref>. [[عمران بن ابوتمیم هذلی|عمران]]<ref>ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۱.</ref> و [[تمیم بن ابوتمیم هذلی|تمیم]]<ref>ابن حجر، لسان، ج۲، ص۷۳.</ref> از جمله [[فرزندان]] اویند.<ref>[[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوتمیم هذلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۹۷-۱۹۸.</ref>
خط ۲۴: خط ۷۲:


[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:سعد بن هذیل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۲۳:۵۰

ابوتمیم هذلی
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابوتمیم هذلی
جنسیتمرد
از قبیلهسعد بن هذیل
پسر
خویشاوندانعمرو بن تمیم (نوه)

مقدمه

ابن حجر[۱] در بخش کنیه‌ها، تنها اطلاعی که از او به دست می‌دهد، به حدیث وی درباره شکار مربوط است که نوه‌اش عمرو بن تمیم از جدش ابوتمیم نقل می‌کند. ابن اثیر[۲] همان حدیث را از عمرو بن تمیم بن عویم از جدش که کنیه ابوتمیم دارد نقل کرده است. بنابراین، با توجه به اشتراک در متن حدیث و راویان، نام ابوتمیم، عُوَیم از قبیله سعد بن هذیل است که ابن حجر در بخش کنیه‌ها به نام وی اشاره نکرده، ولی در بخش نام‌ها[۳] در عنوان «عُویمر هُذلی» همان آگاهی‌ها را ارائه کرده است. شرح حال نگاران و محدثان، نام وی را به دو گونه (عُوَیم و عُوَیمر) نوشته‌اند[۴]. از این رو، برخی در عنوان «عویمر»[۵] و برخی در عنوان «عویم»[۶] یا هر دو عنوان[۷] شرح حال وی را آورده‌اند. پیداست که «عویمر» شکل تصحیف شده «عویم» است.

طبرانی[۸] و ابونعیم[۹] نام پدر عویم مورد نظر ما را که هُذلی است، ساعده نوشته‌اند که صحیح نیست؛ زیرا ساعده، نام پدر عویم مشهور است که از انصار شمرده می‌شود. ابوتمیم که اهل شکار بود [۱۰] از رسول خدا (ص) درباره شکار حیوانات پرسید و آن حضرت پاسخ داد: «شکاری را که با تیر در صحنه از پا درآمد، بخور و شکاری را که پس از تیر خوردن گریخت و بعد مُرد، رها کن» [۱۱]. این حدیث که مورد استناد فقها در مسئله شکار قرار گرفته[۱۲] از افراد دیگری نیز نقل شده است. براساس گزارش ابن سعد[۱۳] این سخن را رسول خدا (ص) در پاسخ پرسش عمرو بن مسبح بن کعب فرمود، ولی در منابع بیشتری، این سخن از ابن عباس نقل شده است[۱۴].

عویم هذلی همچنین در روایت دیگری نقل می‌کند خواهر باردارش ملیکه، به دست زنی به نام ام‌عفیف که هوویش بود به قتل رسید. در این حادثه که جنین نیز درگذشته بود، رسول خدا (ص) افزون بر دیه زن، برای جنین نیز دیه‌ای مقرر فرمود[۱۵]. کسانی که در اسناد این روایت قرار گرفته‌اند، تضعیف شده‌اند[۱۶]. عمران[۱۷] و تمیم[۱۸] از جمله فرزندان اویند.[۱۹]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. الاصابه، ج۷، ص۴۵.
  2. ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳.
  3. الاصابه، ج۴، ص۶۲۳.
  4. ابن حجر، لسان، ج۲، ص۹۰.
  5. ابن عبدالبر، ج۳، ص۳۰۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۲۲.
  6. طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱.
  7. ابونعیم، ج۴، ص۲۱۰۶ و ۲۱۱۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳ و ۳۰۶.
  8. طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱.
  9. معرفة الصحابه، ج۴، ص۲۱۱۸.
  10. اهل بدو که در الاصابه، ج۴، ص۶۲۲ به اشتباه اهل بدر شده است.
  11. « كُلُّ مَا أَصْمَيْتَ وَ دَعْ مَا أَنْمَيْتَ »؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳.
  12. شافعی، ج۲، ص۲۵۰؛ ابن قدامه، ج۱۱، ص۲۰؛ جصاص، ج۲، ص۴۰۵؛ شهید ثانی، ج۱۱، ص۴۲۵.
  13. ابن سعد، ج۱، ص۲۴۴.
  14. عبدالرزاق صنعانی، ج۴، ص۴۵۹؛ أخبار الدولة العباسیه، ص۳۱؛ طبرانی، ج۱۲، ص۲۲؛ بیهقی، ج۹، ص۲۴۱.
  15. طبرانی، ج۱۷، ص۱۴۱؛ ابونعیم، ج۴، ص۲۱۱۸؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۰۳؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۶۲۲؛ گونه دیگر این گزارش را بنگرید: نسائی، ج۸، ص۵۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۴، ص۵۸۷؛ ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۱.
  16. ابن حجر، لسان، ص۹۰.
  17. ابن اثیر، ج۴، ص۲۷۱.
  18. ابن حجر، لسان، ج۲، ص۷۳.
  19. داداش‌نژاد، منصور، مقاله «ابوتمیم هذلی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۹۷-۱۹۸.