(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
#تغییر_مسیر [[ابوالاسود دوئلی]]
{{جعبه اطلاعات راوی
| عنوان =(ابوالأسود دوئلی)
| تصویر =
| اندازه تصویر =
| نام کامل = [[الأسود بن أبی الأسود الدوئلی]]<ref>(الاستبصار: ج۴، ص۹۸، ح۳۸۰). استظهر المحقّق التستری باتّحاد المترجم له مع الأسود بن أبی الأسود اللیثی المعنون فی رجال الشیخ (۱۵۳ ر۲۱۳) وأن الدؤلی محرّف اللیثی (قاموس الرجال: ج۲، ص۱۲۹، ر۹۰۰) وقال الأردبیلی: فی نسخة أخری الدیلمی (جامع الرواة: ج۱، ص۱۰۵).</ref> <ref>التهذیب: ج۹، ص۱۳۱، ح۵۶۰]</ref>
| کنیه =
| لقب =
| نسب =
| تولد =
| شهر تولد =
| کشور تولد =
| محل زندگی =
| وفات =
| شهر وفات =
| محل دفن =
| خویشاوندان سرشناس =
| مذهب =[[شیعه]]
| صحابی =
| راوی از معصوم =
| مشایخ = [[ربعی بن عبد الله]]
| راویان از او =[[محمد بن عاصم]]
| اعتبار =
| موضوع روایات =
| تعداد روایات = ۲
| تألیفات =
| شهرت =
| سایر = نام وی در منابع ذیل آمده است: أعیان الشیعة: ج۳، ص۴۴۰. تنقیح المقال: ۱ / ۱۴۶ ر ۹۲۶. جامع الرواة: ۱ / ۱۵۰.الجامع فی الرجال: ۱ / ۲۷۳.قاموس الرجال: ۲ / ۱۲۹ ر ۹۰۰.مستدرکات علم الرجال: ۱ / ۶۷۸ ر ۴۸۵ / ۲۰۲۱.معجم رجال الحدیث: ۳ / ۲۰۹ ر ۱۴۶۵، ورقم ۱۴۶۶.الموسوعة الرجالیة: ۷ / ۱۴۳.
}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابوالأسود دوئلی در رجال و تراجم]] - [[ابوالأسود دوئلی در تاریخ اسلامی]] - [[ابوالأسود دوئلی در حدیث]]| پرسش مرتبط = }}
'''ابوالأسود دوئلی''' از [[اصحاب امام علی]] {{ع}}، ادیب، شاعر و شیعۀ برجسته بود. او نزد [[خلفاء]] [[جایگاه]] بزرگی داشته تا جایی که از [[کارگزاران]] آنها بوده ولی نسبت به [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} ارادت ویژه‌ای داشت. در [[نبرد جمل]] و [[صفین]] حضور داشت و از طرف امیرالمؤمنین {{ع}} [[قاضی]] [[بصره]] شد. پس از [[شهادت]] [[حضرت]] در [[سخنرانی]] خود [[مردم]] را به [[بیعت با امام]] [[مجتبی]] {{ع}} [[دعوت]] می‌کند. با [[مشاهده]] [[خطا]] در گفتار مردم به توصیه [[امام علی]] {{ع}} به وضع و تدوین [[علم]] نحو و رسم‌الخط [[قرآن]] پرداخت و پایه‌گذار علم نحو شد.
== آشنایی اجمالی ==
[[ابوالاسود ظالم بن عمرو بن سفیان بن جندل بن عمرو بن خلس دوئلی بصری دیلی کنانی]] [[اهل بصره]]،<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۲، ص۱۰.</ref> از [[قبیله]] [[بنی کنانه]]<ref>بغیة الوعاة، ج۲، ص۲۲.</ref> و مادرش «طویله» از [[بنی عبدالدار بن قصی]] بود.<ref>المعارف، ص۴۳۴.</ref> او یک سال [[قبل از هجرت]] زاده شد.<ref>الاعلام، ج۳، ص۲۳۶.</ref> از [[اصحاب امام علی]]، [[امام حسن]]، [[امام حسین]] و [[امام سجاد]]{{ع}} به شمار آمده است.<ref>رجال الطوسی، ص۴۶، ۶۹، ۷۵ و ۹۵.</ref> [[علم نحو]] را از محضر [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} فرا گرفت<ref>الفهرست (الندیم)، ص۴۵ ـ ۴۷؛ الاغانی، ج۱۲، ص۲۹۹.</ref> و علاوه بر آن [[امام همام]] از بزرگانی چون [[ابوذر غفاری]]، [[ابن عباس]] و [[عبدالله بن مسعود]] [[روایت]] نقل کرده است.<ref>تهذیب الکمال، ج۳۳، ص۳۷.</ref> [[یحیی بن یعمر]] نیز علم نحو را از [[ابوالاسود]] آموخت<ref>الفهرست (الندیم)، ص۴۶.</ref> و افرادی مانند پسرش ابوحرب، [[عبدالله بن برید]] و [[سعید بن عبدالرحمان]] از وی روایت نقل کرده‌اند.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۸۲.</ref> او به [[فارس]] و [[اصفهان]] [[سفر]] کرده است.<ref>الاغانی، ج۱۲، ص۳۰۸.</ref>
وی را فردی [[زیرک]]، نادره گوی، حاضر جواب<ref>البدایة و النهایه، ج۸، ص۳۱۲.</ref> و با [[گرایش شیعی]] معرفی کرده‌اند.<ref>سمط اللآلی، ج۱، ص۶۶.</ref> ایشان ادیب، نحوی، [[فقیه]]، محدثی [[ثقه]]، [[شاعری]] بنام، [[قاضی]] [[بصره]] و [[کوفه]]<ref>البدایة و النهایه، ج۸، ص۳۱۲.</ref> و سرآمد ایشان بود.<ref>الاغانی، ج۱۲، ص۲۹۷؛ المعارف، ص۴۳۴.</ref>
از کارهای مهم او نقطه‌گذاری [[قرآن]]،<ref>بغیة الوعاة، ج۲، ص۲۲.</ref> تأسیس علم نحو<ref> المعارف، ص۴۳۴؛ البدایة و النهایه، ج۸، ص۳۱۲.</ref> و شرکت در [[جنگ جمل]]<ref>البدایة و النهایه، ج۸، ص۳۱۲.</ref> و [[صفین]]<ref>المعارف، ص۴۳۴.</ref> در رکاب [[امام علی]]{{ع}}بیان شده است. بعد از [[ابن عباس]] از جانب [[حضرت علی]]{{ع}} مدتی [[والی بصره]] شد.<ref>الطبقات الکبری، ج۷، ص۹۹.</ref> به [[نقلی]]، در [[زمان]] [[حکومت]] [[عمر]] در [[شهر بصره]] ساکن شد.<ref>فرهنگ بزرگان، ص۲۵۵.</ref> سرانجام در سال ۶۹ هـ بر اثر [[بیماری]] [[طاعون]]<ref>شذرات الذهب، ج۱، ص۷۶.</ref> یا به سبب فلج شدن<ref>المعارف، ص۴۳۴.</ref> درگذشت.<ref>الاعلام، ج۳، ص۲۳۶.</ref> در [[تاریخ]] وفاتش [[اختلاف]] است.<ref>کشف الظنون، ج۱، ص۷۷۰.</ref>
به [[اعتقاد]] برخی، در حکومت [[عبیدالله بن زیاد]] [[شهید]] شده است.<ref>البدایة و النهایه، ج۸، ص۳۱۲.</ref> [[دیوان]]<ref>کشف الظنون، ج۱، ص۷۷۰.</ref> و مختصر فی النحو از آثار اوست<ref> هدیة العارفین، ج۱، ص۴۳۴.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۴۱۴.</ref>
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
