فضل بن سهل سرخسی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[فضل بن سهل سرخسی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط  = }}

[[شیخ طوسی]] او را در زمره [[اصحاب امام رضا]]{{ع}}برشمرده است.<ref>رجال الطوسی، ص۳۸۵.</ref> وی دارای [[حدیث]] مسندی نیز می‌‌باشد که آن را از یحیی بن خالد برمکی نقل، و [[طاهر بن حسین]] از او [[روایت]] کرده است.<ref>تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۳۴۰.</ref> وی که از [[ذوق شاعری]]،<ref> معجم الشعراء، ص۱۶۳.</ref> هوش، [[زیرکی]]، [[بلاغت]] و [[فصاحت]] خاصی برخوردار بود و در [[ستاره‌شناسی]] نیز [[مهارت]] داشت،<ref>وفیات الاعیان، ج۴، ص۴۲.</ref> به [[وزارت]] مأمون رسید و در بسیاری از امور [[حکومت]] و مملکت طرف [[مشورت]] او قرار گرفت. او که در مدت اندکی به جایگاه و منزلتی خاص نزد [[خلیفه]] نایل شده بود،<ref>الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۲۲۹ ـ ۲۳۱.</ref> پس از به [[قتل]] رسیدن [[علی بن عیسی بن ماهان]] و [[عبدالرحمان بن جبلة انباوی]] از [[فرماندهان لشکر]] [[امین]] به دست طاهر ذوالیمینین، به حکومت و [[امارت]] [[همدان]] تا دریای [[خزر]] و [[گرگان]] و [[خلیج فارس]] و [[سرحدات]] [[هند]] رسید.<ref>تاریخ الطبری، ج۸، ص۴۲۴.</ref> او بدین گونه هم [[ریاست]] [[وزیران]] و [[دیوان]] و هم [[فرماندهی]] [[لشکریان]] [[مأمون]] را عهده‌دار بود و بدین سبب به [[ذوالریاستین]] [[شهرت]] یافت.<ref>سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۱۰۰؛ تاریخ بغداد، ج۱۲، ص۳۴۰.</ref> تألیفی به نام الاختیارات که در موضوع [[شناخت]] اوقات و ایام و [[نجوم]] بوده، از آثار اوست.<ref>کشف الظنون، ج۱، ص۳۴.</ref> سرانجام مأمون به دلیل [[زیرکی]] و [[شجاعت]] خاص و آوازه ای که فضل به دست آورده بود، نتوانست او را [[تحمل]] کند و چون [[حکومت]] و [[خلافت]] را در خطر دید، [[تصمیم]] به [[قتل]] وی گرفت و بدین منظور دایی خویش، [[غالب اسود]] را به همراه جمعی دیگر برای کشتن او به [[سرخس]] فرستاد<ref>الکامل فی التاریخ، ج۶، ص۳۴۶ و ۳۴۸.</ref> و آنان وی را در ۶۰ سالگی به سال ۲۰۲هـ در حمام سرخس به قتل رساندند.<ref> تاریخ الطبری، ج۸، ص۵۶۵.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص610.</ref>