(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{مدخل مرتبط
#تغییر_مسیر [[حدیث معیت (ابهام‌زدایی)]]
| موضوع مرتبط = حدیث
| عنوان مدخل =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط =
}}
== مقدمه ==
[[امام علی]] {{ع}} از نخستین روزهای [[نزول وحی]]، در کنار [[پیامبر]] بود و [[آیات]] [[قرآن]] و صدای [[جبرئیل]] را می‌شنید و [[معارف قرآن]] را از [[پیامبر]] می‌آموخت و [[فکر]] و جانش، [[کلام]] و زندگی‌اش، [[گفتار]] و کردارش همه [[قرآنی]] بود.
[[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} دربارۀ او فرمود: {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِيٍّ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}<ref>«علی با قرآن است و قرآن با علی است، از هم جدا نمی‌شوند تا آنکه کنار حوض کوثر بر من وارد شوند». الجمل، ص۴۱۸؛ الأمالی (للطوسی)، ص۴۶۰.</ref>. [[همراهی]] همیشگی و همه‌شئونی [[قرآن]] و [[امام]] و تفکیک ناپذیری آنها را بیان می‌کند. [[عصمت]] و هم‌سنخی [[علم]] [[امام]] و [[قرآن]] هم‌سنگ هم هستند؛ یعنی غیرمعصوم نمی‌تواند با قرآن در همه مراتب و [[شئون]] [[برابری]] و همراهی کند.
تعبیر [[معیّت]] دربارۀ [[امام علی|علی]] و [[حق]] نیز آمده است: {{متن حدیث|علیّ مع الحقّ و الحقّ مع علیّ}}؛ دربارۀ [[قرآن]] و [[عترت]] هم آمده است و این گویای آن است که [[امام علی|علی]] {{ع}} و [[عترت]]، عِدل [[قرآن]] و حقّ‌اند و میان آنان جدایی نیست. سیمای [[امام علی|علی]] {{ع}} در [[قرآن]] و آیاتی که دربارۀ او و [[فضایل]] بزرگ آن حضرت است، جای دیگر بحث شده است<ref>به مدخل «علی در قرآن» مراجعه شود</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۲۱؛ [[حسن علی‌پور وحید|علی‌پور وحید، حسن]]، [[مکتب در فرآیند نواندیشی (کتاب)|مکتب در فرآیند نواندیشی]]، ص ۴۳.</ref>.
== حق و علی ==
[[حق]]، معیار سنجش اشخاص، [[احزاب]]، [[اعمال]] و اقوال است و میزانی است که با عرضه‌کردن هر سخن و هر عمل بر آن، [[حقانیت]] یا بطلانش روشن می‌شود. در [[احادیث]] متعدّد، [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} و [[حق]]، همراه و با هم و یکی دانسته شده است، این، هم [[عصمت]] [[امام علی]] {{ع}} را می‌رساند، هم بر [[حق]] بودن او را در همۀ [[جبهه‌ها]] و در [[تعارض]] با همۀ اشخاص<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۱۷.</ref>.
[[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: "[[علی]] با [[حق]] است و [[حق با علی است]]، هرجا که او باشد، [[حق]] هم همانجا و بر محور او می‌گردد"<ref>{{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار}}؛ موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص ۲۳۷</ref>. [[همراهی]] [[امام علی|علی]] {{ع}} با [[حق]] و این [[معیّت]]، روشن‌ترین [[دلیل]] بر [[حقانیّت]] او و [[گمراه]] بودن [[دشمنان]] اوست. این [[حقیقت]]، هم به صورت خبری [[نقل]] شده است، مثل [[حدیثی]] که [[گذشت]]، هم به صورت [[دعا]] و خواسته از درگاه، [[خدا]]، مثل این تعبیر: "خدایا هرجا که [[امام علی|علی]] {{ع}} بود، [[حق]] را بر مدار او بگردان"<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ أَدِرِ الْحَقَّ مَعَ عَلِيٍّ حَيْثُمَا دَار}}؛ موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص ۲۳۸</ref>. چنین سخنانی دربارۀ [[عمّار یاسر]] هم از زبان [[پیامبر|پیامبر خدا]] [[نقل]] شده است و این معیاری بود که برای افراد مردّد در جبهۀ [[صفین]]، طرف [[حق]] را نشان می‌داد.
[[حدیث]] {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار}} وسیله‌ای برای [[حق‌شناسی]] و باطل‌شناسی در صحنه‌های [[فتنه]] و موارد مشتبه است و دلیلی بر [[امامت]] آن [[حضرت]] است. این [[حدیث]]، علاوه بر منابع [[شیعی]]، در کتب [[اهل سنت]] هم آمده است<ref>کتاب حق با علی است از مهدی فقیه ایمانی</ref>. هماهنگی و با هم بودن [[امام علی|علی]] {{ع}} و [[قرآن]] نیز که همین مفاهیم و نتایج را دربر دارد، در [[احادیث]] متعدّدی آمده است، از جمله [[حدیث]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}}: {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِيٍّ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْض}}<ref>کشف الغمه ج۱ ص ۱۴۸</ref> در [[حدیث]] دیگری از قول [[پیامبر]] [[خدا]]، همراه بودن [[امام علی|علی]] {{ع}} با [[حق]] و با [[قرآن]] یکجا بیان شده است: {{متن حدیث| عَلَيَّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْقُرْآنِ وَ الْحَقِّ وَ الْقُرْآنِ مَعَهُ وَ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَى الْحَوْضِ }}.<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص ۲۳۷</ref> آنچه در [[فرهنگ]] عامیانه و زبان [[مردم]] رایج است ([[حق با علی است]]) با تکیه بر همین پشتوانه‌های [[حدیثی]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۱۷.</ref>.
