{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام کاظم| عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[یونس بن عبدالرحمن در معارف و سیره رضوی]] - [[یونس بن عبدالرحمن در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }}
#تغییر_مسیر [[یونس بن عبدالرحمن اسدی]]
== آشنایی اجمالی ==
[[ابومحمد یونس بن عبدالرحمان اسدی]] [[اهل قم]]<ref>اختیار معرفة الرجال ۴۸۳.</ref> و از [[موالی]] [[علی بن یقطین]] بود.<ref>رجال النجاشی ۲/۴۲۰.</ref> [[تاریخ]] و محل ولادت وی به [[درستی]] روشن نیست. کشّی می‌‌گوید: یونس در اواخر [[خلافت]] [[هشام بن عبدالملک]] زاده شد <ref> اختیار معرفة الرجال ۴۸۶.</ref> که در این صورت سال [[تولد]] او باید حدود ۱۲۵ه بوده باشد. وی از [[اصحاب امام کاظم]] و [[امام رضا]] {{ع}} بود<ref>رجال الطوسی ۳۴۶ و ۳۶۸.</ref> و [[احادیث]] بسیاری از آن دو بزرگوار نقل کرده است.
به گفته [[نجاشی]]، او [[امام صادق]] {{ع}} را نیز در [[صفا و مروه]] [[ملاقات]] کرده، ولی از آن [[حضرت]] روایتی نقل نکرده است.<ref> رجال النجاشی ۲/۴۲۰ و ۴۲۱.</ref> اسدی همچنین در [[پیری]]، [[زمان امام جواد]] {{ع}} را نیز [[درک]] کرد.<ref>مستدرکات علم رجال الحدیث ۸/۳۰۹.</ref> او [[احکام فقهی]] فراوانی را از [[حریز بن عبدالله ازدی]] آموخت<ref>اختیار معرفة الرجال ۳۳۶.</ref> و افزون بر [[امامان معصوم]]، از کسانی چون [[عبدالله بن مسکان]]، [[هشام بن سالم]]، [[حنان بن سدیر]] و [[ابوایوب خزاز]] نیز [[روایت]] کرده است<ref>جامع الرواة ۲/۳۵۷.</ref> و [[راویان]] متعددی از وی روایت کرده‌اند که از آن میان افرادی چون [[محمد بن عیسی بن عبید]]،<ref>رجال النجاشی ۲/۴۲۰ و ۴۲۲.</ref> [[صالح بن سندی]] و [[اسماعیل بن مرار]] را می‌‌توان نام برد.<ref>الفهرست (طوسی) ۳۶۶.</ref>
وی با امام رضا {{ع}} [[ارتباط]] نزدیک داشت و نزد آن [[امام]] از اعتبار بسیاری برخوردار بود و از [[وکلا]] و معتمدین آن حضرت به شمار می‌‌رفت. [[شخصیت]] ویژه و شایان توجه یونس از جنبه‌های گوناگون قابل بررسی است. در روایتی در مورد [[علم]] و [[دانش]] او آمده است: هنگامی که کتاب «یوم و لیله» او بر [[امام هادی]] {{ع}} عرضه شد، حضرت آن را ستوده و محتوای آن را [[حق]] و [[دین]] [[اهل بیت]] {{ع}} خواند.<ref> اختیار معرفة الرجال ۴۸۳ و ۴۸۵.</ref> نیز بنا به روایتی امام رضا {{ع}} فرمود: دانش [[دینی]] خود را از یونس فرا گیرید. در مورد [[ایمان]] و [[پارسایی]] یونس [[روایات]] بسیاری آمده از جمله آنکه [[امام رضا]] و [[امام جواد]] {{ع}} [[بهشت]] را برای او تضمین کرده و امام رضا {{ع}} وی را به منزله [[سلمان فارسی]] در [[روزگار]] خویش برشمرده است.
او مردی [[استوار]] و [[ثابت قدم]] در راه [[حق]] و [[امامت]] بود، به همین جهت پس از [[شهادت امام کاظم]] {{ع}} هنگامی که گروهی از [[واقفیه]] به وی پیشنهاد مبلغی هنگفت در مقابل [[انکار]] [[امامت امام رضا]] {{ع}} دادند، آن را نپذیرفته و [[حضرت]] را به عنوان [[هشتمین امام]] [[معصوم]] قبول و به [[مردم]] [[ابلاغ]] کرد.<ref> همان ۴۸۳، ۴۸۴، ۴۸۶ و ۴۹۳.</ref> بیشتر رجال‌شناسان او را [[موثق]] دانسته‌اند.<ref> رجال الطوسی ۳۴۶ جامع الرواة ۲/۳۵۷.</ref> کشّی می‌‌نویسد: یونس از [[اصحاب اجماع]] بود و از کسانی است که علمای بزرگ [[شیعه]] بر [[فقاهت]] و [[علم]] وی تأکید کرده‌اند.<ref>اختیار معرفة الرجال ۵۵۶.</ref> در مقابل، شماری بر پایه برخی [[روایات]] که بیشتر آنها جنبه [[تقیّه]] یا جهات [[سیاسی]] دارد و یا مجعول بودن آن [[قطعی]] است، وی را فردی [[ضعیف]] دانسته‌اند.<ref>معجم رجال الحدیث ۲۰/۲۰۹.</ref> [[سمعانی]] فرقه‌ای از [[غالیان]] شیعه را از [[پیروان]] یونس بن عبدالرحمان قمی دانسته و آنها را یونسیّه خوانده است.<ref>الانساب ۵/۷۱۱.</ref> وی در نهایت به سال ۲۰۸ هـ<ref>خلاصة الاقوال ۱۸۴.</ref> در [[مدینه]] از [[دنیا]] رفت.<ref> اعیان الشیعه ۱۰/۳۲۶.</ref>
یونس دارای آثار و تألیفات بسیاری بوده که عبارت‌اند از: السهو، الادب و الدلالة علی الخیر الزکاة جوامع الآثار الشرایع الصلاة العلل الکبیر اختلاف الحج علل الحدیث الاحتجاج فی الطلاق الفرائض الفرائض الصغیر الجامع الکبیر فی الفقه التجارات تفسیر القرآن الحدود الاداب المثالب علل النکاح و تحلیل المتعه البداء نوادر البیوع الردّ علی الغلاة ثواب الحج النکاح المتعه الطلاق المکاسب الوضوء الدیات البیوع و المزارعات یوم و لیله اللؤلؤة فی الزهد الامامه فضل القرآن اختلاف الحدیث<ref>رجال النجاشی ۲/۴۲۲.</ref> مسائلة عن ابی الحسن موسی بن جعفر {{ع}}<ref> الفهرست (طوسی) ۲۶۶.</ref> الصیام و الوصایا<ref> الفهرست (الندیم) ۲۷۶.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۸۷۱-۸۷۲.</ref>.
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[اصحاب امام رضا]]
* [[تفسیر یونس بن عبدالرحمن]]
* [[محمد بن یونس بن عبدالرحمن]] (فرزند)
* [[احمد بن فضل]] (شاگرد)
{{پایان مدخل وابسته}}
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
