(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل = عبدالخیر خیرانی | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} {{جعبه اطلاعات اصحاب | نام = عبدالخیر خیرانی | مشهور به = | نام تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه.jpg | عرض تصویر = | توضیح تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه | نا...» ایجاد کرد)
عبدالخیر خیرانی از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}}<ref>در بعضی نسخ «خیوانی» ضبط گردیده است و خیوان از مناطق همدان است (پاورقی رجال طوسی ذیل نام عبدخیر).</ref> و از بزرگان [[اصحاب]] و [[یاران امیرمؤمنان]] {{ع}} بود<ref>رجال طوسی، ص۵۳، ش۱۱۸؛ الغدیر، ج۹، ص۳۶۷.</ref>. وی از طایفه‌ای از [[همدان]]، یا قریه‌ای از [[بیت المقدس]] و یا قلعه‌ای از [[یمن]] است<ref> تنقیح المقال، ج۲، ص۱۳۷.</ref>.
نام عبدالخیر در قبل از [[ملاقات]] با [[رسول خدا]] {{صل}} عبد‌الشر بود و [[رسول خدا]] {{صل}} نامش را به عبدالخیر [[تغییر]] داد<ref>اسدالغابه، ج۴، ص۲۷۷.</ref>.
وی در [[کوفه]] ساکن شد و از افراد [[معتمد]] و [[ثقه]] به شمار می‌آمد<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۱۳۷.</ref>.
در [[تاریخ طبری]] آمده است: [[امیرمؤمنان]] قبل از رسیدن به [[بصره]] برای سرکوبی [[اصحاب جمل]]، [[عمار یاسر]] را همراه [[امام حسن]] {{ع}} به [[کوفه]] فرستاد تا [[مردم]] را در مورد عزیمتشان به [[بصره]] و شرکت در [[جنگ جمل]] فراخوانند. [[ابوموسی اشعری]] ([[حاکم کوفه]]) [[مردم]] را از [[ملحق شدن]] به آن [[حضرت]] منع کرد. در این جا عبدالخیر برخاست و گفت: «ای [[ابوموسی]]! آیا این دو [[مرد]] ([[طلحه]] و [[زبیر]]) با [[علی]] [[بیعت]] نکردند؟» [[ابوموسی]] گفت: آری. عبدالخیر گفت: آیا [[علی]] {{ع}} کاری کرده تا سبب [[نقض پیمان]] شود که [[طلحه]] و [[زبیر]] [[پیمان شکنی]] کرده‌اند؟ [[ابوموسی]] گفت: من نمی‌دانم. وی در جواب گفت: «ما تو را رها می‌کنیم تا بدانی که آیا احدی را می‌شناسی که از این حادثه و فتنه‌ای که تو [[گمان]] می‌کنی، خارج باشد؛ زیرا آنها فقط چهار گروه بیشتر نیستند، [[علی]] {{ع}} الآن در بیرون [[کوفه]] است و [[طلحه]] و [[زبیر]] هم در بصره‌اند و [[معاویه]] هم که در [[شام]] است و گروهی هم در حجازند که نه با [[دشمنان خدا]] می‌جنگند و نه [[فیء]] جمع‌آوری می‌کنند؟ پس باید با یکی از این چهار گروه بود، و قطعاً در این جمع باید با [[علی]] {{ع}} بود.
[[ابوموسی]] برای فرار از این جواب منطقی گفت: ایشان ([[اهل حجاز]]) [[بهترین]] مردمند یعنی نه با [[علی]] نه با [[طلحه]] و [[زبیر]] و نه با [[معاویه]] بلکه با گروه چهارم که [[اهل]] حجازند باید بود! عبدالخیر در پایان به او گفت: ای [[ابو موسی]]، [[نفاق]] و غشّ و [[دورویی]] بر تو [[غلبه]] کرده است»<ref>ر. ک: تاریخ طبری، ج۴، ص۴۸۶.</ref>. او در این برخورد، با [[ابو موسی]]، ارادت خود را به [[امام علی]] {{ع}} و [[حقانیت]] آن [[حضرت]] به نمایش گذاشت. اما در [[تاریخ]] نامی از حضور او در جنگ‌های [[جمل]] و [[صفین]] و [[نهروان]] نیامده است.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۸۱۴-۸۱۵.</ref>
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[بنی‌همدان]] (قبیله)
{{پایان مدخل وابسته}}
== منابع ==
{{منابع}}
#[[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']]
