|
|
| (۲۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{علم معصوم}}
| | #تغییر_مسیر [[علم ذاتی]] |
| {{خرد}}
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[علم معصوم]]''' است. "'''[[علم ذاتی معصوم]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[علم ذاتی معصوم در قرآن]] | [[علم ذاتی معصوم در حدیث]] | [[علم ذاتی معصوم در کلام اسلامی]] | [[علم ذاتی معصوم در فلسفه اسلامی]] | [[علم ذاتی معصوم در عرفان اسلامی]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[علم ذاتی معصوم (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
| | |
| ==دو معنا برای علم ذاتی معصوم==
| |
| *علم ذاتی امامان(علیهم السلام) دارای دو معنا است:
| |
| *الف) ذاتی به معنای استقلالی: این صورت بدان معناست که تصور شود امام دانش‌های خود را به طور غیر وابسته به خداوند و صرف نظر از عطای الهی در ذات خود دارد؛ به عبارت دیگر علم او هیچ ارتباطی با خداوند نداشته و ذات امام به طور مستقل دارای این علوم باشد. این معنا با توجه به معارف توحیدی و اسلامی باطل است و تنها علم خداوند ذاتی است.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟ و قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن، ص 276؛ بخارایی زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل كتاب و سنت، ص 19</ref>
| |
| *در آیات قرآن<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟ و قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن، ص 276</ref> به صراحت تاکید شده است، علمی که به انسان‌ها و برگزیدگان خداوند می‌رسد، به اذن و خواست الهی است و اگر خداوند نخواهد، دانشی نخواهند داشت: «إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا».<ref>سورۀ مریم، آیۀ 93</ref>
| |
| *روایات نیز اشاره به این مطلب دارند که علوم اهل بیت(علیهم السلام) از طریق فراگیری از پیامبر(صلی الله علیه و آله)، بهره‌مندی از کتاب‌های الهی و ویژه، الهام، تحدیث فرشتگان و... به دست می‌آید؛ یعنی وقتی علوم آنان کسبی است، ذاتی بودن آن نفی می شود<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟</ref> و علوم ایشان غیرذاتی است.<ref>ر.ک. سلطانی، مصطفی، امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه، ص 69</ref> در روایتی امام صادق(علیه السلام) فرمودند:<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، خصال، ج 2، ص 528</ref> «گاهی (درهای) علم به روی ما گشوده می‌شود و ما (مطالبی را) می‌دانیم و گاهی بسته می‌شود و نمی‌دانیم امام فردی مانند دیگر انسان‌هاست؛ همانند آنان به دنیا می‌آید؛ (...) امتیاز او نسبت به دیگران این است که علومی ویژه به او داده شده و دعای او مستجاب است.» علاوه بر اینکه ایشان برای نگه داری علوم و کمالاتی که خداوند به آنها عنایت کرده است رنج بیشتری از سایرین را تحمل می کنند.<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج 6، ص 318 و 319</ref>
| |
| *ب) ذاتی به معنای غیر استقلالی (فطری): اگر چه علم امام غیر ذاتی و وابسته به عطای خداوند متعال است، اما خداوند، هرگاه امامی را می‌آفریند، علم ویژه را همراه او در فطرتش قرار می‌دهد لذا علم امام ذاتی یعنی فطری است. البته این معنا مورد اختلاف میان علما قرار گرفته است، برخی از علما<ref>مانند مرحوم ملاصالح مازندرانی</ref> از فطری بودن علم امام طرفداری کرده‌اند؛ اما عده‌ای دیگر علم امام را تدریجی و افزایش پذیر دانسته‌اند.<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟</ref>
| |
| | |
| ==نتیجه گیری==
| |
| *بنابراین بی‌تردید علوم ویژه پیامبران و امامان(علیهم السلام) ذاتی نبوده، بلکه موهبت و عطای خداوند متعال است و دیگر برگزیدگان خداوند نیز در این حکم با ایشان شریک‌اند و باور به آن از ضروریات دین به شمار می‌آید.<ref> ر.ک. هاشمی، سید علی، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟</ref>
| |
| | |
| == پرسش‌های وابسته ==
| |
| {{پرسش‌های وابسته}}
| |
| {{ستون-شروع|2}}
| |
| * [[علم ذاتی معصوم چیست؟ (پرسش)]]
| |
| * [[آیا علم معصوم ذاتی است یا خداوند به او علم می‌آموزد؟ (پرسش)]]
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| ==جستارهای وابسته==
| |
| {{پرسش‌های وابسته}}
| |
| {{ستون-شروع|3}}
| |
| * [[علم ذاتی امام]]؛
| |
| * [[علم ذاتی پیامبر]]؛
| |
| * [[علم ذاتی پیامبر خاتم]]؛
| |
| * [[علم ذاتی ولی]]؛
| |
| * [[علم ذاتی وصی]]؛
| |
| * [[علم ذاتی اهل بیت]]{{عم}}؛
| |
| * [[علم ذاتی فاطمه زهرا]]{{س}}.
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| =='''[[:رده:آثار علم ذاتی معصوم|منبع‌شناسی جامع علم ذاتی معصوم]]'''==
| |
| {{پرسش‌های وابسته}}
| |
| {{ستون-شروع|3}}
| |
| * [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم ذاتی معصوم|کتاب‌شناسی علم ذاتی معصوم]]؛
| |
| * [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم ذاتی معصوم|مقاله‌شناسی علم ذاتی معصوم]]؛
| |
| * [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم ذاتی معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم ذاتی معصوم]].
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| * [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[سید علی هاشمی ۱|هاشمی، سید علی]]، '''[[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]'''، (شماره ۳۷، زمستان ۱۳۹۳).
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| {{علم معصوم افقی}}
| |
| [[رده:مدخل‌های اصلی دانشنامه]]
| |
| [[رده:علم ذاتی معصوم]] | |
