←مقدمه
(←پانویس) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
یکی از مصادیق مهم [[عدالت اجتماعی]]، [[عدالت]] در بخش [[اقتصاد]] است که ویژگی بسیار مهم [[دولت اسلامی]] محسوب می‌شود. عدالت اقتصادی را می‌توان ایجاد [[تعادل]] و | یکی از مصادیق مهم [[عدالت اجتماعی]]، [[عدالت]] در بخش [[اقتصاد]] است که ویژگی بسیار مهم [[دولت اسلامی]] محسوب می‌شود. عدالت اقتصادی را می‌توان ایجاد [[تعادل]] و توازن در [[حقوق]] [[اقتصادی]] [[شهروندان]] دانست. طبعاً چنین عدالتی زمانی محقق می‌شود که هر یک از افراد [[جامعه]] به [[حقوق]] شایسته خود در ناحیه [[ثروت]] و درآمدهای [[جامعه]] [[دست]] یابند. باید توجه داشت که عدالت اقتصادی به معنای [[تساوی]] همه افراد در ناحیه درآمدها نیست. | ||
براساس دیدگاه برخی از اندیشمندان معاصر، یکی از راه‌های دستیابی به [[اقتصاد]] عادلانه و مترقی، پیاده‌سازی [[قوانین]] [[اقتصادی]] [[اسلام]] است<ref>صحیفه امام، ج۴، ص۲۴۲.</ref> و اجرای دو مبنای مهم [[اقتصادی]] [[اسلام]]؛ یعنی [[حرام]] بودن [[ربا]] و | براساس دیدگاه برخی از اندیشمندان معاصر، یکی از راه‌های دستیابی به [[اقتصاد]] عادلانه و مترقی، پیاده‌سازی [[قوانین]] [[اقتصادی]] [[اسلام]] است<ref>صحیفه امام، ج۴، ص۲۴۲.</ref> و اجرای دو مبنای مهم [[اقتصادی]] [[اسلام]]؛ یعنی [[حرام]] بودن [[ربا]] و پذیرش حق [[مالکیت]] افراد، در حل [[مشکلات]] و نابرابری‌های [[اقتصادی]] حائز اهمیت است<ref>صحیفه امام، ج۵، ص۴۵۱.</ref>. برخی از راهکارهای بیان شده در جهت ایجاد [[رفاه عمومی]] و برقراری توازن [[اقتصادی]] در [[جامعه]] عبارت است از: | ||
# '''ارج گذاری و توجه ویژه به [[مستمندان]]''': توصیه‌ها و جهت‌گیری مواضع [[اقتصادی]] بر [[اولویت]] دادن به [[حق]] [[مستضعفین]] و [[محرومان]] [[جامعه]] است و اساس [[اقتصاد]] سالم و مستقل، بر تأمین اساسی‌ترین نیازهای [[مردم]] [[محروم]] و ستمدیده است<ref>صحیفه امام، ج۵، ص۴۳۷.</ref>. عدول از [[حمایت]] [[محرومان]] و پابرهنه‌ها، عدول از [[عدالت اجتماعی]] و در نتیجه [[خیانت]] به [[اسلام]] و [[مسلمین]] است<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۹۹-۱۰۰.</ref>. | # '''ارج گذاری و توجه ویژه به [[مستمندان]]''': توصیه‌ها و جهت‌گیری مواضع [[اقتصادی]] بر [[اولویت]] دادن به [[حق]] [[مستضعفین]] و [[محرومان]] [[جامعه]] است و اساس [[اقتصاد]] سالم و مستقل، بر تأمین اساسی‌ترین نیازهای [[مردم]] [[محروم]] و ستمدیده است<ref>صحیفه امام، ج۵، ص۴۳۷.</ref>. عدول از [[حمایت]] [[محرومان]] و پابرهنه‌ها، عدول از [[عدالت اجتماعی]] و در نتیجه [[خیانت]] به [[اسلام]] و [[مسلمین]] است<ref>صحیفه امام، ج۲۱، ص۹۹-۱۰۰.</ref>. | ||
# '''[[مبارزه]] با زراندوزی''': [[تبیین]] جهت‌گیری [[اقتصاد]] [[اسلام]] در راستای [[حفظ]] [[منافع]] [[محرومان]]، گسترش [[مشارکت]] عمومی آنان در ثروت‌های [[جامعه]] و [[مبارزه]] با زراندوزان بزرگ‌ترین [[هدیه]] و [[بشارت]] [[آزادی]] [[انسان]] از [[اسارت]] [[فقر]] و تهیدستی به شمار می‌آید و صاحبان [[مال و منال]] در [[حکومت]] [[اسلام]]، هیچ امتیاز و [[برتری]] از این جهت بر [[فقرا]] ندارند و ابداً اولویتی به آنان تعلق نخواهد گرفت<ref>صحیفه امام، ج۲۰، ص۳۴۰.</ref>. | # '''[[مبارزه]] با زراندوزی''': [[تبیین]] جهت‌گیری [[اقتصاد]] [[اسلام]] در راستای [[حفظ]] [[منافع]] [[محرومان]]، گسترش [[مشارکت]] عمومی آنان در ثروت‌های [[جامعه]] و [[مبارزه]] با زراندوزان بزرگ‌ترین [[هدیه]] و [[بشارت]] [[آزادی]] [[انسان]] از [[اسارت]] [[فقر]] و تهیدستی به شمار می‌آید و صاحبان [[مال و منال]] در [[حکومت]] [[اسلام]]، هیچ امتیاز و [[برتری]] از این جهت بر [[فقرا]] ندارند و ابداً اولویتی به آنان تعلق نخواهد گرفت<ref>صحیفه امام، ج۲۰، ص۳۴۰.</ref>. | ||
# '''پرهیز [[دولت]] از [[تجملات]]''': بیشترین سفارش به [[کارگزاران]] [[نظام اسلامی]]، [[پرهیز]] از [[تجملات]] و [[خوی]] کاخ‌نشینی است<ref>صحیفه امام، ج۱۷، ص۳۷۶.</ref>. | # '''پرهیز [[دولت]] از [[تجملات]]''': بیشترین سفارش به [[کارگزاران]] [[نظام اسلامی]]، [[پرهیز]] از [[تجملات]] و [[خوی]] کاخ‌نشینی است<ref>صحیفه امام، ج۱۷، ص۳۷۶.</ref>. | ||
# '''[[اصلاح]] ساختار بازار''': در یک نگاه ابتدایی و سطحی، [[بازار]]، محلی عمومی برای [[خرید و فروش]] کالاهاست؛ اما در نگاه تیزبین و عمیق، اهمیت بازار و [[جایگاه]] آن در [[حفظ]] کیان [[کشور]] تا بدانجاست که اگر در یک مسیر [[اسلامی]] حرکت بکند، مملکت را از آسیب نگه می‌دارد<ref>صحیفه امام، ج۱۳، ص۵۲۶.</ref>. طبعاً بخشی از این آسیب‌ها، از [[ناحیه]] بروز نابرابری‌های [[اقتصادی]] و ایجاد خلل در چرخه [[اقتصاد]] [[کشور]] از طرق مختلف مثل [[احتکار]]، گران‌فروشی و... خواهد بود. به همین [[دلیل]] بازار باید [[مظهر]] تام [[اسلام]] و [[عدالت]] باشد، یعنی از اموری که [[مخالف]] [[دستورات اسلام]] است، احتراز کند و در مقابل، مقررات [[اسلام]] را سرلوحه عملکرد خود قرار دهد. از جمله، [[بازار]] باید از [[ربا]] [[مطهر]] باشد و نیز گران‌فروشی نکند و کالاهای قاچاق که [[اقتصاد]] [[کشور]] را بر هم م‌یزند، وارد نسازد<ref>صحیفه امام، ج۱۳، ص۳۵۷.</ref>.<ref>[[سلیمان خاکبان|خاکبان، سلیمان]]، [[رقیه یوسفی|یوسفی، رقیه]]، [[عدالت اسلامی (مقاله)|"عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]].</ref> | # '''[[اصلاح]] ساختار بازار''': در یک نگاه ابتدایی و سطحی، [[بازار]]، محلی عمومی برای [[خرید و فروش]] کالاهاست؛ اما در نگاه تیزبین و عمیق، اهمیت بازار و [[جایگاه]] آن در [[حفظ]] کیان [[کشور]] تا بدانجاست که اگر در یک مسیر [[اسلامی]] حرکت بکند، مملکت را از آسیب نگه می‌دارد<ref>صحیفه امام، ج۱۳، ص۵۲۶.</ref>. طبعاً بخشی از این آسیب‌ها، از [[ناحیه]] بروز نابرابری‌های [[اقتصادی]] و ایجاد خلل در چرخه [[اقتصاد]] [[کشور]] از طرق مختلف مثل [[احتکار]]، گران‌فروشی و... خواهد بود. به همین [[دلیل]] بازار باید [[مظهر]] تام [[اسلام]] و [[عدالت]] باشد، یعنی از اموری که [[مخالف]] [[دستورات اسلام]] است، احتراز کند و در مقابل، مقررات [[اسلام]] را سرلوحه عملکرد خود قرار دهد. از جمله، [[بازار]] باید از [[ربا]] [[مطهر]] باشد و نیز گران‌فروشی نکند و کالاهای قاچاق که [[اقتصاد]] [[کشور]] را بر هم م‌یزند، وارد نسازد<ref>صحیفه امام، ج۱۳، ص۳۵۷.</ref>.<ref>[[سلیمان خاکبان|خاکبان، سلیمان]]، [[رقیه یوسفی|یوسفی، رقیه]]، [[عدالت اسلامی (مقاله)|"عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]].</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||