نیت در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←پانویس) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
"[[نیّت]]" به معنی قصد و [[عزم]] [[قلبی]] در انجام | "[[نیّت]]" به معنی قصد و [[عزم]] [[قلبی]] در انجام کار و در [[معارف اسلامی]] عبارت است از اینکه قصد و انگیزه [[انسان]] از [[عبادت]]، [[امتثال]] [[فرمان الهی]] و [[قرب]] و نزدیکی به‌سوی [[خدای متعال]] باشد. [[پیامبر اسلام]] {{صل}} می‌فرماید: "همانا [[ارزش]] [[کارها]] وابسته به نیّت‌هاست" و نیز می‌فرماید: "هیچ عملی بدون نیّت پذیرفته نیست"<ref>وسائل الشیعه، ج۱، ص۸.</ref>. | ||
[[امام سجاد]] {{ع}} از خدای متعال نیّت [[صالح]]، [[ثبات]] نیّت در [[طاعت]]، [[خلوص]] و کمال نیّت، | [[امام سجاد]] {{ع}} از خدای متعال نیّت [[صالح]]، [[ثبات]] نیّت در [[طاعت]]، [[خلوص]] و کمال نیّت، نیکوترین نیّت‌ها، [[تأیید]] در نیّت صادقانه، و حمدی همراه با [[صدق]] نیّت را درخواست می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ أَعِنِّي عَلَى صَالِحِ النِّيَّةِ}}<ref>دعای ۴۷.</ref> «و به نیّت شایسته مرا [[یاری]] کن. «بارخدایا، نیّت مرا به نیکوترین نیّت‌ها فرا بر»<ref>دعای ۴۷.</ref>. «مرا به نیّتی صادق... مدد فرما»<ref>نیایش چهاردهم.</ref>. «([[حمد]] و [[سپاس]] تو را) حمدی که آشکارش عین نهانش بود و نهانش با صدق نیّت همراه»<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. | ||
«بارخدایا، نیّت مرا به نیکوترین نیّت‌ها فرا بر»<ref>دعای ۴۷.</ref>. «مرا به نیّتی صادق... مدد فرما»<ref>نیایش چهاردهم.</ref>. «([[حمد]] و [[سپاس]] تو را) حمدی که آشکارش عین نهانش بود و نهانش با صدق نیّت همراه»<ref>نیایش چهل‌وهفتم.</ref>. | |||
اهمیّت نیّت [[خالص]] تا به آنجاست که حتی اگر کسی به‌دلیل موجّهی موفق به [[کار خیر]] نشود امّا صمیمانه در دلش خواهان انجام کار باشد، به منزله کسی است که همان را به‌جا آورده است. از این‌رو امام سجاد {{ع}} از [[خداوند]] می‌خواهد کسانی را که آهنگ [[جهاد]] دارند ولی مانعی برای آنها وجود دارد، در زمره [[عابدان]] و [[مجاهدان]] قرار دهد<ref>نیایش بیست‌وهفتم.</ref>.<ref>ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین {{ع}}، سید علی خان حسینی حسنی مدنی شیرازی، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۲۱.</ref> | اهمیّت نیّت [[خالص]] تا به آنجاست که حتی اگر کسی به‌دلیل موجّهی موفق به [[کار خیر]] نشود امّا صمیمانه در دلش خواهان انجام کار باشد، به منزله کسی است که همان را به‌جا آورده است. از این‌رو امام سجاد {{ع}} از [[خداوند]] می‌خواهد کسانی را که آهنگ [[جهاد]] دارند ولی مانعی برای آنها وجود دارد، در زمره [[عابدان]] و [[مجاهدان]] قرار دهد<ref>نیایش بیست‌وهفتم.</ref>.<ref>ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین {{ع}}، سید علی خان حسینی حسنی مدنی شیرازی، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۵۲۱.</ref> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث نیت است. نیت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: نیت در نهج البلاغه - نیت در معارف دعا و زیارات - نیت در معارف و سیره سجادی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
"نیّت" به معنی قصد و عزم قلبی در انجام کار و در معارف اسلامی عبارت است از اینکه قصد و انگیزه انسان از عبادت، امتثال فرمان الهی و قرب و نزدیکی به‌سوی خدای متعال باشد. پیامبر اسلام (ص) می‌فرماید: "همانا ارزش کارها وابسته به نیّت‌هاست" و نیز می‌فرماید: "هیچ عملی بدون نیّت پذیرفته نیست"[۱].
امام سجاد (ع) از خدای متعال نیّت صالح، ثبات نیّت در طاعت، خلوص و کمال نیّت، نیکوترین نیّت‌ها، تأیید در نیّت صادقانه، و حمدی همراه با صدق نیّت را درخواست می‌فرماید: «وَ أَعِنِّي عَلَى صَالِحِ النِّيَّةِ»[۲] «و به نیّت شایسته مرا یاری کن. «بارخدایا، نیّت مرا به نیکوترین نیّت‌ها فرا بر»[۳]. «مرا به نیّتی صادق... مدد فرما»[۴]. «(حمد و سپاس تو را) حمدی که آشکارش عین نهانش بود و نهانش با صدق نیّت همراه»[۵].
اهمیّت نیّت خالص تا به آنجاست که حتی اگر کسی به‌دلیل موجّهی موفق به کار خیر نشود امّا صمیمانه در دلش خواهان انجام کار باشد، به منزله کسی است که همان را به‌جا آورده است. از این‌رو امام سجاد (ع) از خداوند می‌خواهد کسانی را که آهنگ جهاد دارند ولی مانعی برای آنها وجود دارد، در زمره عابدان و مجاهدان قرار دهد[۶].[۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ وسائل الشیعه، ج۱، ص۸.
- ↑ دعای ۴۷.
- ↑ دعای ۴۷.
- ↑ نیایش چهاردهم.
- ↑ نیایش چهل‌وهفتم.
- ↑ نیایش بیست‌وهفتم.
- ↑ ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین (ع)، سید علی خان حسینی حسنی مدنی شیرازی، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، ۱۴۰۹، چاپ اول؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم.
- ↑ شیرزاد، امیر، مقاله «نیت»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۵۲۱.