|
برچسب: تغییر هدف تغییرمسیر |
| (۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{ویرایش غیرنهایی}}
| | #تغییر_مسیر [[امام حسن عسکری علیه‌السلام]] |
| {{مهدویت/بالا}}
| |
| {{مهدویت}}
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اهل بیت پیامبر خاتم]]''' است. "'''امام عسکری'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام عسکری در حدیث]] | [[امام عسکری در کلام اسلامی]] | [[امام عسکری در تاریخ اسلام]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام عسکری (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
| | |
| [[حسن بن علی بن محمد بن علی]]، ملقّب به [[عسکری]]، یازدهمین [[امام]] از [[ائمه]] [[معصوم]] {{عم}}، [[پدر]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[دوازدهمین امام]] بوده است. در روز هشتم یا چهارم یا دهم [[ربیع الثانی]] سال ٢٣١ یا ٢٣٢ ه. ق در [[مدینه]] متولد و در روز هشتم یا اوّل [[ربیع الاول]] سال ٢٦٠ ه. ق در [[سامرا]] [[وفات]] یافت. دوران [[امامت]] این [[امام]]، شش سال بوده و در مدت [[عمر]] بیست و هشت یا بیست و نه سال خویش، منشأ [[برکات]] و فیوضات بسیاری بوده است. آن [[حضرت]] در دوران [[حکومت]] [[معتمد عباسی]] از [[دنیا]] رفت و در کنار [[قبر]] پدرش در [[سامرا]] مدفون گشت. [[حضرت عسکری]] {{ع}}، جز [[امام مهدی]] {{ع}} فرزندی نداشته است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۵۱۴.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۹۲.</ref>.
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| * [[امام حسن عسکری]]{{ع}} [[فرزند]] [[امام علی النقی]]{{ع}}، [[پدر]] بزرگوار [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} و یازدهمین پیشوای [[شیعیان]] است. آن [[حضرت]] در ماه [[ربیع الاول]] یا [[ربیع الثانی]] سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ ق در [[مدینه]]، چشم به [[جهان]] گشود. مادرش بانویی پارسا و [[شایسته]] به نام "[[حدیثه]]"{{س}}، بود که برخی، از او به نام "[[سوسن]]" یاد کردهاند<ref> ر.ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref>.
| |
| *از آنجا که پیشوای یازدهم به [[دستور]] [[خلیفه عباسی]] در "سامّرا"، در محله "[[عسکر]]" سکونت اجباری داشت، "[[عسکری]]" نامیده می‌شود<ref> شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، باب ۱۷۶، ص ۲۳۰</ref>. از مشهورترین لقبهای آن [[حضرت]]، "[[نقی]]"، "زکی"، "[[فاضل]]"، "[[امین]]" و کنیهاش "[[ابو محمد]]" است. او ۲۲ ساله بود که پدرش به [[شهادت]] رسید. مدّت امامتش شش سال و عمرش ۲۸ سال بود. امام عسکری{{ع}} در سال ۲۶۰ ق در حالی که یگانه پسر او در [[جایگاه]] آخرین [[حجّت الهی]] در سن پنج سالگی قرار داشت، به [[شهادت]] رسید و در خانه خود در [[سامرا]]، کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد<ref>[[شیخ طوسی]]، التهذیب، ج ۶، ص ۹۲؛ر.ک: مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان {{عم}}، ص ۶۱۵</ref>.
| |
| *درباره ویژگیهای آن [[حضرت]] آوردهاند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود. با آنکه [[جوان]] بود، بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار می‌داد. [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]]، [[بردباری]]، [[بخشش]]، [[پارسایی]]، [[پروای الهی]] و دیگر مکارم [[اخلاقی]] [[باور]] داشتند<ref> ر. ک: [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، مقدمه</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref>.
| |
| *مدت کوتاه [[عمر]] [[امام]] به سه دوره تقسیم می‌شود: تا چهار سال و چند ماهگی "و بنا به یک قول تا سیزده سالگی"، در [[مدینه]] به سر برد. تا ۲۳ سالگی به اتفاق [[پدر]] بزرگوارش در [[سامرا]] میزیست و تا ۲۸ سالگی "شش سال و اندی پس از [[شهادت]] [[امام دهم]]"، در [[سامرا]] [[ولایت]] بر امور و [[پیشوایی]] [[شیعیان]] را بر عهده داشت.
| |
| *روایاتی از [[رسول اکرم]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} بر [[امامت]] [[دوازده]] [[امام]] وارد شده و در آنها، به روشنی، به نام ایشان- از جمله [[امام حسن بن علی عسکری]]{{ع}}- اشاره شده است. اضافه بر آنکه در [[روایات]] [[نقل]] شده از [[پدر]] بزرگوارش، به [[امامت]] آن [[حضرت]] تصریح شده است.
| |
| *[[جابر بن عبد اللّه انصاری]]، با اشاره به لوحی که در دستان [[مبارک]] [[حضرت زهرا]]{{س}} مشاهده کرده بود، به [[امامت]] و نام امام عسکری{{ع}} تصریح کرده است<ref> [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۱، باب ۲۸، ح ۱</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref>.
| |
| *مشهور بین [[شیعه]] آن است که امام عسکری{{ع}} فرزندی جز [[امام مهدی]]{{ع}} از خود به یادگار نگذاشت<ref> شیخ مفید، الارشاد، ص ۳۴۶</ref>. آن [[حضرت]]، با همه فشارها و پیجوییهای پیوسته [[حکومت عباسی]]، یک سلسله فعالیت‌های [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] و [[علمی]]، در راستای [[حفظ اسلام]] و [[مبارزه]] با افکار ضد [[اسلامی]] انجام می‌داد. گوشه ای از این فعالیتها که پیوند بیشتری با موضوع [[مهدویت]] دارد، به شرح زیر است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۳، ۱۵۴.</ref>:
| |
| | |
| ==نخست: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ شبهات==
| |
| *امام عسکری{{ع}} به [[دلیل]] شرایط نامساعد و تنگناهای شدید [[حکومت عباسی]]، در گسترش [[دانش]] بیکران خود در همه [[جامعه]] [[پیروزی]] چندانی به دست نیاورد؛ اما شاگردانی [[تربیت]] کرد که هرکدام در گسترش [[معارف]] [[اسلام]] و رفع [[شبهات]] [[دشمنان]]، نقش مؤثر و ارزندهای داشتند. [[شیخ طوسی]]، شمار [[شاگردان]] آن [[حضرت]] را افزون بر یک صد نفر ثبت کرده است<ref>[[شیخ طوسی]]، رجال الطوسی، ص ۴۲۷ به بعد</ref>. میان آنان چهرهها و شخصیتهای برجسته و وارستهای مانند [[احمد بن اسحاق اشعری قمی]]، [[ابو هاشم داود بن قاسم جعفری]]، [[ابو عمرو عثمان بن سعید عمری]]، [[علی بن جعفر]] و [[محمد بن حسن صفّار]] به چشم میخورند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۴، ۱۵۵</ref>.
| |
| | |
| == دوم: گسترش حلقه ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان==
| |
| * در پی تلاشهای فراوان [[امامان]] پیشین، در زمان امام عسکری{{ع}} [[تشیع]] در مناطق و شهرهای مختلف، گسترده شده و [[شیعیان]] در گستره وسیعی [[زندگی]] میکردند. گستردگی و پراکندگی مراکز [[شیعی]]، وجود سازمان ارتباطی منظمی را ایجاب میکرد، تا پیوند [[شیعیان]] را با [[حوزه]] [[امامت]] و نیز ارتباط آنان را با همدیگر برقرار سازد و از این رهگذر، آنان را از نظر [[دینی]] و [[سیاسی]]، [[رهبری]] و سازماندهی کند. این [[نیاز]]، از زمان [[امام نهم]]{{ع}} احساس میشد و چنانکه در روش آن [[حضرت]] و [[امام دهم]] {{ع}} آمده، شبکه ارتباطی [[وکالت]] و [[نصب]] [[نمایندگان]] در مناطق گوناگون، از آن زمان وجود داشته است. این برنامه، زمان امام عسکری{{ع}} نیز پیگیری شد. بنابر یافتهها و شواهد تاریخی، آن [[حضرت]] نمایندگانی از میان شخصیتهای برجسته [[شیعه]]، در مناطق فراوان [[نصب]] کرده و با آنان در ارتباط بود و از این راه، [[شیعیان]] را در همه مناطق زیر نگاه داشت. یکی از [[نمایندگان]] [[امام]] "[[احمد بن اسحاق بن عبد اللّه قمی اشعری]]"، از [[یاران]] ویژه [[امام]] و از شخصیتهای بزرگ [[شیعی]] در [[قم]] بود. برخی از [[دانشمندان علم رجال]]، از او به عنوان رابط بین قمیها و [[امام]] و از جمله [[اصحاب]] خاصّ آن [[حضرت]] یاد کردهاند<ref>نجاشی، فهرست اسماء مصنفی الشیعة، ص ۶۶؛ شیخ طوسی، الفهرست، ص ۲۳</ref>. اما [[دانشمندان]] دیگر، او را [[وکیل]] و [[نماینده]] [[امام]] دانستهاند<ref> محمد جواد طبسی، حیاة الامام العسکری علیه السّلام، ص ۳۳۳</ref>. در رأس وکیلهای [[امام]]، "[[محمد بن عثمان عمری]]" قرار داشت و وکیلهای دیگر، به وسیله او با [[امام]] در ارتباط بودند. آنان نوعا [[اموال]] و وجوهات جمع‌آوری شده را به وی تحویل میدادند و او آنها را به [[امام]]{{ع}} می‌رساند. افزون بر شبکه ارتباطی [[وکالت]]، [[امام]] از طریق فرستادن پیک، با [[شیعیان]] و [[پیروان]] خود ارتباط برقرار میساخت و مشکلات آنان را برطرف میکرد. [[امام]]، گذشته از پیکها، از طریق نامهنگاری نیز با [[شیعیان]] ارتباط داشت و آنان را در موقعیتهای حساس [[راهنمایی]] میکرد. نامهای که [[امام]] به "[[ابن بابویه]]" نوشته، نمونهای از این نامهها است. [[امام]] دو نامه نیز به [[شیعیان]] [[قم]] و آبه "آوه" نوشته که متن آنها در کتابها گرد آمده است<ref> حسن بن علی بن شعبه، تحف العقول، ص ۴۸۶</ref>.
| |
| *بر اساس روایتی، امام عسکری{{ع}} بامداد روز هشتم [[ربیع]] الأول سال ۲۶۰ ق اندکی پیش از [[رحلت]]، نامههای فراوانی به [[مردم]] [[مداین]] نوشت<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۵، ۱۵۶.</ref>.
| |
| | |
| ==سوم: فعالیت‌های [[سیاسی]] سرّی==
| |
| * امام عسکری{{ع}} با وجود همه محدودیتها و کنترلهای دستگاه [[خلافت]]، یک زنجیره فعالیت‌های [[سیاسی]] سرّی را [[رهبری]] میکرد که با [[گزینش]] شیوههای پنهانکاری، از چشم جاسوسان دربار، به دور میماند. برای نمونه، [[عثمان بن سعید عمری]] - از نزدیکترین و صمیمیترین [[یاران]] [[امام]]{{ع}} - در پوشش روغنفروشی فعالیت میکرد. [[شیعیان]] و [[پیروان]] آن [[حضرت]]، [[اموال]] و وجوه خود را به او میرساندند و او آنها را در ظرفهای روغن قرار داده، به حضور [[امام]]{{ع}} می‌رساند<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۲۱۴</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۶.</ref>.
| |
| | |
| ==چهارم: [[پشتیبانی]] [[مالی]] از شیعیان==
| |
| * یکی دیگر از موضعگیریهای امام عسکری{{ع}}، [[حمایت]] [[مالی]] از شیعیان- به ویژه از [[یاران خاص]] و نزدیک آن [[حضرت]] - بود. این کار سبب شد آنان زیر فشار [[مالی]]، جذب دستگاه [[حکومت عباسی]] نشوند<ref> شیخ مفید، الارشاد، ص ۳۴۳؛ ابن شهر اشوب، مناقب آل أبی طالب، ج ۴، ص ۴۳۹؛ مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۴۲؛ سید محسن امین، اعیان الشیعة، ص ۴۰؛ طبرسی، اعلام الوری، ص ۳۷۲؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۸</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۶.</ref>.
| |
| | |
| ==پنجم: آگاهیبخشی [[سیاسی]] به چهرههای برجسته [[شیعه]]==
| |
| * از دیگر فعالیت‌های [[سیاسی]] امام عسکری{{ع}}، تقویت و توجیه [[سیاسی]] [[رجال]] مهم [[شیعه]]، برابر فشارها و سختیهای [[مبارزات]] [[سیاسی]]، برای [[حمایت]] از آرمانهای بلند [[تشیع]] بود. از آنجا که شخصیتهای بزرگ [[شیعه]] در فشار بیشتری بودند، [[امام]] به تناسب مورد، آنان را [[راهنمایی]] میکرد و [[روحیه]] آنان را بالا میبرد. همچنین میکوشید [[صبر]] و [[آگاهی]] آنان در برابر فشارها، تنگناها و تنگدستیها فزونی یابد، تا بتوانند [[مسؤولیت]] بزرگ [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] و [[وظایف دینی]] خود را به خوبی انجام دهند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۷.</ref>.
| |
| | |
| ==ششم: بهرهگیری از [[دانش غیبی]] برای [[ارشاد]] دیگران==
| |
| * [[امامان]]{{عم}}، در پرتو ارتباط با [[پروردگار]] [[جهان]]، از [[دانش غیبی]] برخوردار بودند و در مواردی که اساس [[حقانیت]] [[اسلام]] یا [[مصالح]] بلند مرتبه [[امت اسلامی]]، در خطر قرار میگرفت، از این [[آگاهی]] به صورت "ابزار [[هدایت]]" استفاده میکردند. پیشگوییها و گزارشهای غیبی آنان، بخش مهمّی از [[زندگی]] ایشان را در بر میگیرد؛ با مطالعه در [[زندگی]] امام عسکری{{ع}}، چنین به نظر میرسد که آن [[حضرت]]، بیش از [[امامان]] دیگر، [[دانش غیبی]] خود را [[آشکار]] میساخته است<ref> محمد جواد طبسی، حیاة الامام العسکری علیه السّلام، ص ۱۲۱</ref>. پس از انتقال [[امام هادی]]{{ع}} به سامّرا، آن [[حضرت]] تحت [[مراقبت]] و کنترل شدید بود؛ ازاینرو امکان معرفی فرزندش [[امام حسن]]{{ع}} به عموم [[شیعیان]]، در [[جایگاه]] [[امام]] بعدی وجود نداشت. به طور اصولی این کار، [[زندگی]] او را از [[ناحیه]] [[حکومت]] وقت، در معرض خطر جدّی قرار می‌داد. به همین سبب کار معرفی امام عسکری{{ع}} به [[شیعیان]] و [[گواه]] گرفتن آنان در این باب، در ماههای پایانی [[عمر]] [[امام هادی]]{{ع}} صورت گرفت؛ به گونهای که هنگام [[رحلت]] آن [[حضرت]]، گروهی از [[شیعیان]] از [[امامت]] امام عسکری{{ع}}، [[آگاهی]] نداشتند<ref> مسعودی، اثبات الوصیة، ص ۲۳۴</ref>. امام عسکری{{ع}} برای زدودن زنگار شکها و تردیدها و نیز برای حفظ [[یاران]] خود از خطر یا [[هدایت]] [[گمراهان]]، ناگزیر میشد پردههای [[حجاب]] را کنار زده، از آن سوی [[جهان]] ظاهر خبر دهد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۷.</ref>.
| |
| | |
| ==هفتم: معرفی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} به عنوان جانشین==
| |
| * یکی از مسؤولیتهای بزرگ امام عسکری{{ع}}، معرّفی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} به [[جانشینی]] خود بود. این امر، زمانی سختتر میشد که آن [[حضرت]] می‌بایست بنا به دلایلی، [[فرزند]] خود را در پرده "[[پنهانزیستی]]" نگه دارد، تا از گزند بدخواهان در [[امان]] بماند. با این حال در موارد فراوانی، به معرفی [[جانشین]] خود به افراد مورد [[اطمینان]] پرداخته است. تعابیری که [[امام یازدهم]] برای معرفی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} به کار برده، بدین قرار است:{{عربی|"هَذَا صَاحِبُكُمْ بَعْدِي"}}<ref>این، بعد از من صاحب شما است؛ شیخ مفید، الارشاد، ج ۲، ص ۳۴۸.</ref>؛ {{عربی|" إِنَ ابْنِي هُوَ الْقَائِمُ مِنْ بَعْدِي "}}<ref>همانا فرزندم، قائم بعد از من است؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۵۲۴، ح ۴.</ref>؛ {{عربی|" هَذَا إِمَامُكُمْ مِنْ بَعْدِي وَ خَلِيفَتِي عَلَيْكُم "}}<ref>این پیشوای شما پس از من و جانشین من بر شما است؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۳۵، ح ۲.</ref>؛ {{عربی|" ابنی محمد هو الامام الحجة بعدی "}}<ref>فرزندم محمد، همان امام و حجت پس از من است؛ [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۰۹، ح ۹</ref> و مواردی از این دست که در کتابها بدان اشاره شده است.
| |
| *''آمادهسازی [[شیعیان]] برای دوران [[غیبت]] [[امام مهدی|امام دوازدهم]]{{ع}}'': از آنجا که [[پنهان]] شدن [[پیشوا]] و [[رهبر]] هرجمعیت، یک حادثه [[غیر طبیعی]] و نامأنوس است و [[باور]] کردن آن و نیز [[تحمل]] مشکلات ناشی از آن، برای [[مردم]] دشوار است، [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[امامان]] پیشین{{عم}}، به تدریج [[مردم]] را با این موضوع آشنا ساخته، افکار را برای پذیرش آن آماده میکردند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۸.</ref>.
| |
| *این [[تلاش]]، در عصر [[امام هادی]]{{ع}} و امام عسکری{{ع}}، به صورت جدیتری به چشم میخورد؛ چنانکه [[امام هادی]]{{ع}} بعضی از [[کارها]] را به وسیله [[نمایندگان]] انجام می‌داد و خود کمتر با افراد تماس میگرفت. این امر در زمان امام عسکری{{ع}}، جلوه بیشتری یافت؛ زیرا با وجود تأکید بر [[تولد]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، او را فقط به [[شیعیان]] خاص و بسیار نزدیک نشان می‌داد. از سوی دیگر، تماس مستقیم [[شیعیان]] با خود آن [[حضرت]] نیز روز به روز محدودتر و کمتر میشد؛ به گونهای که حتی در [[شهر]] [[سامرا]] از طریق [[نامه]] یا به وسیله [[نمایندگان]] خویش، به [[مردم]] پاسخ می‌داد. بدین ترتیب، آنان را برای پذیرش اوضاع و شرایط [[عصر غیبت]] و ارتباط غیر مستقیم با [[امام]] آماده میساخت. این همان روشی است که [[امام دوازدهم]]{{ع}} در [[زمان غیبت صغرا]] در پیش گرفت و به تدریج [[شیعیان]] را برای [[دوران غیبت کبرا]] آماده ساخت<ref> با استفاده از: مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان علیهم السّلام، ص ۶۱۵- ۶۶۲</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۸.</ref>.
| |
| *حوادث ناگوار پس از [[شهادت امام عسکری]]{{ع}}: سوگمندانه پس از امام عسکری{{ع}}، پدیدههای ناگواری رخ داد که برخی بدین قرار است:
| |
| #بازجویی [[حاکمان ستمگر]] از خانه آن [[حضرت]]، برای دستیابی به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}<ref> ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۰۵؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۱، ص ۴۳</ref>؛
| |
| #برخورد [[جعفر]] [[کذّاب]] با [[مادر امام عسکری]]{{ع}} بر سر [[میراث]]؛
| |
| #[[ترور]]، حبس، تهدید و اذیت و [[آزار]] [[شیعیان]]؛ [[شیخ مفید]]، تهدیدات بر ضد [[شیعه]] پس از [[شهادت امام عسکری]]{{{ع}}، را یکی از تلخترین فرازهای [[تاریخ]] [[تشیع]] یاد کرده است<ref> شیخ مفید، الارشاد، ص ۳۲۵؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۳۴</ref>.
| |
| #[[اختلاف]] و چنددستگی بین [[شیعیان]]<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref>.
| |
| *یکی از حادثههای کمرشکن پس از [[شهادت امام عسکری]]{{ع}}، تفرقهای بود که در میان برخی از [[شیعیان]] پدید آمد و آنها را از [[یکپارچگی]] خارج کرد. البته این تفرق پیش از آن، از سوی امام عسکری{{ع}} پیشبینی شده بود.
| |
| *[[ابو غانم]] میگوید: از امام عسکری{{ع}} شنیدم که میفرمود: "در سال ۲۶۰ پیروانم [[فرقه]] فرقه میشوند". آنگاه در ادامه [[ابو غانم]] میگوید: در آن سال امام عسکری{{ع}} [[رحلت]] فرمود و [[پیروان]] و یارانش متفرق شدند. دستهای خود را منتسب به جعفر- پسر [[امام]] دهم- کردند، گروهی سرگردان شدند، عدهای به [[شک]] افتادند، دستهای در حالت سرگردانی ایستادند و جمعی دیگر به [[توفیق]] خدای سبحانه و تعالی بر [[دین]] خود ثابت ماندند<ref> [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۶</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۹، ۱۶۰.</ref>.
| |
| | |
| ==پرسش مستقیم==
| |
| * [[امام عسکری برای تثبیت امامت فرزندش چه تدابیری اندیشید؟ (پرسش)]]
| |
| | |
| {{پرسمان امامت امام مهدی}}
| |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| {{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| * [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگنامه مهدویت''']]
| |
| * [[پرونده:136861.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۱ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۱''']]
| |
| * [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| {{امام مهدی}}
| |
| | |
| [[رده:مدخل ]]
| |
| {{اهل بیت}}
| |
| [[رده:امام مهدی]]
| |
| [[رده:امام عسکری]]
| |
| [[رده:مدخل فرهنگنامه مهدویت]]
| |
| [[رده:مدخل موعودنامه]]
| |
| [[رده:اتمام لینک داخلی]]
| |
