غزوه بدر: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۳۷

تغییرمسیر به:

جنگ بدر

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{ویرایش غیرنهایی}}
+#تغییر_مسیر [[جنگ بدر]]
-{{امامت}}
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام علی]]{{ع}} است. "'''امام علی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام علی در قرآن]] | [[امام علی در حدیث]] | [[امام علی در کلام اسلامی]]</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام علی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-*[[جنگی]] که در سال دوم [[هجرت]] میان [[مسلمانان]] و [[مشرکین]] پیش آمد و به [[پیروزی]] [[مسلمین]] انجامید. در این [[جنگ]] که در [[قرآن]] نیز یاد شده، [[مسلمانان]] ۳۱۳ نفر و کفّار حدود ۱۰۰۰ نفر بودند. [[سلاح]] و تجهیزات [[مسلمین]] اندک بود، ولی [[کافران]] مسلح و مجهّز بودند، با این حال، [[مسلمانان]] با [[ایمان]] و [[فداکاری]] و [[مقاومت]] و با [[امدادهای غیبی]] [[خداوند]]، به [[پیروزی]] رسیدند.
-*"[[بدر]]"، نام منطقه‌ای بیرون [[مدینه]] بود که تعدادی [[چاه]] [[آب]] آنجا بود، این [[جنگ]] را به جهت وقوعش در آن منطقه، [[جنگ بدر]] نامیده‌اند. در این [[نبرد]]، چهارده [[مسلمان]] [[شهید]] شدند، امّا از کفّار، ۷۰ نفر کشته و ۷۰ نفر [[اسیر]] گشتند. برخی از سران [[قریش]] مانند [[ابوجهل]]، جزو کشته‌شدگان بودند. این [[پیروزی]]، [[مسلمانان]] را قدرتمند ساخت و در [[دل]] [[مشرکین]] [[هراس]] انداخت. شرکت‌کنندگان در [[جنگ بدر]] را که [[فضیلت]] بسیار دارند، "بدریّون" گویند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)| فرهنگ‌نامه دینی]]، ص:۱۴.</ref>.
-==مقدمه==
-* بدر، آبی و محلی معروف در [[حجاز]]، میان [[مکه]] و [[مدینه]] است. می‌گویند این محل منسوب است به "[[بدر بن یخلد بن نضر بن کنانه]]". نیز آورده‌اند: بدر، نام چاهی است که در اطراف آن، [[نبرد]] میان [[مسلمانان]] و [[مشرکان]] شعله‌ور گردید و پس از پایان [[نبرد]]، کشته‌های [[مشرکین]] در آن افکنده شدند<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۶۴.</ref>.
-*در این [[غزوه]] که نخستین مقابله [[سپاه]] [[اسلام]] با [[کفر]] و [[نبرد]] اهل [[توحید]] با اهل [[شرک]] بود، [[مشرکان]] و [[کفار]] در آن، از جنبه ساز وبرگ [[نظامی]] بر [[مسلمانان]] [[برتری]] داشتند و نفرات آنان سه برابر [[سپاه]] [[اسلام]] بود. شمار [[اصحاب پیامبر]] در این [[غزوه]] [[سیصد و سیزده]] نفر بودند<ref>معارف و معاریف، ج ۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۶۴.</ref>.
-==[[یاران خاص امام مهدی]] به تعداد [[اهل بدر]] ==
-* [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: هنگامی که [[قائم]]{{ع}} [[قیام]] کند، فرشتگانی که به صورت گروه پنج هزار نفری در بدر به [[یاری پیامبر]] آمدند، فرود خواهند آمد<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۴۴؛ معجم الاحادیث الامام المهدی، ج ۴، ص ۱۹.</ref>.
-*[[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: کسی که در زمان [[غیبت]] [[قائم]] بر [[ولایت]] ما [[استوار]] بماند، [[خداوند]] به او [[پاداش]] هزاران [[شهید]] از [[شهیدان بدر]] و [[اُحد]] عطا می‌فرماید<ref>کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۱۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.</ref>.
-*[[امام باقر]]{{ع}} در تعداد [[یاران]] [[حضرت]] و محل [[بیعت]] آنان با [[حضرت]] می‌فرماید: سیصد و اندی نفر به تعداد [[اهل بدر]]، در میان [[رکن و مقام]] با [[قائم]]{{ع}} [[بیعت]] می‌کنند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۴؛ کشف الغمه، ج ۳، ص ۲۶۹.</ref>. و نیز فرمود: او همراه [[سیصد و سیزده]] نفر به تعداد [[اهل بدر]]، شتابان چون قطعه‌های ابر پاییزی ظاهر می‌شود<ref>الزام الناصب، ص ۲۲۶.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۶۴.</ref>.
-==پیامبر و بدر در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم==
-یکی از [[غزوات]] تحمیلی بر [[پیامبر]] [[غزوه بدر]] است. آن گونه که از [[آیات]] مربوط به این [[غزوه]] استفاده می‌شود و [[آیات]] آن در سوره [[آل عمران]] و [[انفال]] ذکر شده و شرایط و [[موقعیت]] این [[غزوه]] توصیف شده است، مثلا فرموده{{متن قرآن|وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّةٌ}}<ref>«و بی‌گمان خداوند در «بدر» شما را با آنکه ناتوان بودید یاری کرد پس، از خداوند پروا کنید، باشد که سپاس گزارید» سوره آل عمران، آیه ۱۲۳.</ref>[[آیه شریفه]] در [[مقام]] این است تا شاهدی باشد سزاوار نبود که از شما [[مؤمنین]] آثار فشل مشاهده شود، با اینکه ولی شما [[خدا]] است، و با اینکه [[خدا]] شما را که در بدر ذلیل بودید [[یاری]] فرمود. یا در جایی دیگر می‌فرماید:" {{متن قرآن|إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که به مؤمنان می‌گفتی: آیا بسنده‌تان نیست که خداوند با سه هزار فرشته فرو فرستاده (از سوی خود) شما را یاری رساند؟» سوره آل عمران، آیه ۱۲۴.</ref>.»... در [[تاریخ]] [[نقل]] شده، که [[حضرت]] مطلع شد که [[ابوسفیان]] در حال انتقال اموالی از [[شام]] است، در حالی که [[اموال]] بسیار از [[مسلمانان]] را [[غارت]] کرده بود و از طرفی در خود [[مکه]] در تدارک [[جنگی]] با [[مسلمانان]] است در این [[موقعیت]] فرصتی برای ضربه زدن و پیشدستی برای جلوگیری از ضربه آنان بود. در این جا [[وحی]] رسید: [[حضرت]] [[خداوند]] تو را به [[حق]] از خانه و جایگاهت در [[مدینه]] بیرون فرستاد، در حالی که بعضی از [[مؤمنان]] کراهت داشتند: {{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند» سوره انفال، آیه ۵.</ref>. این گروه ظاهربین و کم حوصله در مسیر راه به سوی بدر مرتبا با تو مجادله و [[گفتگو]] در این [[فرمان]] [[حق]] داشتند، و با این که این واقعیت را دریافته بودند» که این [[فرمان]] خداست، ولی باز دست از [[اعتراض]] خویش برنمی‌داشتند: {{متن قرآن|يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ}}<ref>«با تو درباره حقّ پس از آشکار شدن آن چالش می‌ورزیدند  گویی آنان را به سوی مرگ می‌رانند و آنان می‌نگرند» سوره انفال، آیه ۶.</ref>.
-#{{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ * يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنْظُرُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند * با تو درباره حقّ پس از آشکار شدن آن چالش می‌ورزیدند  گویی آنان را به سوی مرگ می‌رانند و آنان می‌نگرند» سوره انفال، آیه ۵-۶.</ref>
-#{{متن قرآن|لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«اگر در آنچه گرفته‌اید نوشته‌ای از خداوند، از پیش نبود، به یقین عذابی سترگ به شما می‌رسید» سوره انفال، آیه ۶۸.</ref>
-#{{متن قرآن|إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلًا وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَلَكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که خداوند آنان را به تو در خوابت «اندک» نشان داد و اگر آنان را «بسیار» نشان داده بود سست می‌شدید  و در کار (جنگ) اختلاف می‌یافتید ولی خداوند (شما را) در امان داشت که او به اندیشه‌ها داناست» سوره انفال، آیه ۴۳.</ref>
-#{{متن قرآن|وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّةٌ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ}}<ref>«و بی‌گمان خداوند در «بدر» شما را با آنکه ناتوان بودید یاری کرد پس، از خداوند پروا کنید، باشد که سپاس گزارید» سوره آل عمران، آیه ۱۲۳.</ref>، {{متن قرآن|إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ رَبُّكُمْ بِثَلَاثَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُنْزَلِينَ * بَلَى إِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُسَوِّمِينَ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که به مؤمنان می‌گفتی: آیا بسنده‌تان نیست که خداوند با سه هزار فرشته فرو فرستاده (از سوی خود) شما را یاری رساند؟ * چرا؛ (بی‌گمان بسنده است و) اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید و آنان چنین شتابان به سوی شما آیند خداوند شما را با پنج هزار فرشته نشانگذار  یاری خواهد رساند» سوره آل عمران، آیه ۱۲۴.</ref>
-#{{متن قرآن|إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُرْدِفِينَ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که از پروردگارتان فریادخواهی می‌کردید  و به شما پاسخ داد که من با هزار فرشته پیاپی امدادگر شما خواهم بود» سوره انفال، آیه ۹.</ref>
-*'''نتیجه''': [[استغاثه]]، به معنای درخواست [[یاری]] است. چون تطبیق [[آیات]] این سوره با [[آیات]] سوره" [[آل عمران]] "این معنا را افاده می‌کند که منظور از [[نزول]] هزار [[ملائکه]] ردیف شده [[نزول]] هزار نفر از [[ملائکه]] است، که عده دیگری را در پی دارند، بنابراین هزار [[ملائکه]] ردیف شده با سه هزار [[ملائکه]] نازل شده منطبق می‌شود.
-*'''نکته''': در این [[آیات]] این محورها مطرح شده است.
-*همان گونه که به امر [[پروردگار]] [[پیامبر]] از [[مدینه]] به سوی بدر بیرون رفت، در حالی که گروهی از [[مؤمنان]] سخت ناراضی بودند. تقسیم [[انفال]] به طور مساوی پس از بدر هم برای گروهی از آنان [[رضایت]] بخش نبود. {{متن قرآن|كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ وَإِنَّ فَرِيقًا مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكَارِهُونَ}}<ref>«چنان که پروردگارت تو را از خانه‌ات به درستی بیرون آورد با آنکه بی‌گمان دسته‌ای از مؤمنان ناخرسند بودند» سوره انفال، آیه ۵.</ref>
-*آن گروه با [[پیامبر]] در باره [[حق]] - پس از آن که روشن شده بود - مجادله می‌کردند و از درگیری [[نظامی]] چنان [[بیم]] داشتند که گوئی به سوی [[مرگ]] رانده می‌شوند. {{متن قرآن|يُجَادِلُونَكَ فِي الْحَقِّ بَعْدَمَا تَبَيَّنَ كَأَنَّمَا يُسَاقُونَ إِلَى الْمَوْتِ وَهُمْ يَنْظُرُونَ}}<ref>«با تو درباره حقّ پس از آشکار شدن آن چالش می‌ورزیدند  گویی آنان را به سوی مرگ می‌رانند و آنان می‌نگرند» سوره انفال، آیه ۶.</ref>
-*اگر پیشتر از جانب [[خدا]] مقرر نشده بود که به [[عذاب]] گرفتار نگردید، قطعاً به سبب این که در [[جنگ بدر]] [[اسیر]] گرفتید، عذابی سخت به شما می‌رسید<ref>این معنا بر اساس آن چیزی است که در تفسیر المیزان در ذیل آیه انجام گرفته، ولی معانی دیگری گفته شده است:
-#اگر وعده قبلی خدا: «مبنی بر ظفر یافتن شما بر یکی از آن دو گروه» نبود به سبب [اسیر] گرفتن شما [بخشی از وقتتان را گرفت] شکست بزر گی به شما می‌رسید.
-#اگر حکم مقرری که ار جانب خدا گذشته است نبود: «که قبل از اتمام حجت عذاب نکند» حتما شما را درباره آنچه گرفتید: «اسیرانی که بدون دستورپیامبر به خاطر فدیه گرفتید» عذابی بزرگ می‌رسید. این دو ترجمه از صالحی نجف آبادی و از میرزا علی مشکینی می‌باشد</ref> {{متن قرآن|لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ}}<ref>«اگر در آنچه گرفته‌اید نوشته‌ای از خداوند، از پیش نبود، به یقین عذابی سترگ به شما می‌رسید» سوره انفال، آیه ۶۸.</ref>
-*[[خداوند]] به [[پیامبر]] می‌فرماید، ما پیش از بدر در [[خواب]] نیروی مخالف را به تو کم نشان دادیم و اگر زیاد نشان داده بودیم، [[سست]] می‌شدید و دچار [[تفرقه]] می‌گردید، [[ولی خدا]] شما را سالم نگه داشت و [[خدا]] به آن چه در درون سینه‌ها می‌گذرد [[آگاه]] است: {{متن قرآن|إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلًا وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَلَكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که خداوند آنان را به تو در خوابت «اندک» نشان داد و اگر آنان را «بسیار» نشان داده بود سست می‌شدید  و در کار (جنگ) اختلاف می‌یافتید ولی خداوند (شما را) در امان داشت که او به اندیشه‌ها داناست» سوره انفال، آیه ۴۳.</ref>
-*و ظاهرا مصداق [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که از پروردگارتان فریادخواهی می‌کردید  و به شما پاسخ داد که من با هزار فرشته پیاپی امدادگر شما خواهم بود» سوره انفال، آیه ۹.</ref>، واقعه روز بدر است، و البته این [[وعده]] را به شرط [[صبر]] و [[تقوا]] داده و فرموده است: {{متن قرآن|إِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هَذَا}}<ref>«چرا؛ (بی‌گمان بسنده است و) اگر شکیبایی کنید و پرهیزگاری ورزید و آنان چنین شتابان به سوی شما آیند خداوند شما را با پنج هزار فرشته نشانگذار  یاری خواهد رساند» سوره آل عمران، آیه ۱۲۵.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۲۲۳-۲۲۵</ref>.
-== پرسش‌های وابسته ==
-* [[نقش امام علی در جنگ بدر چه بود؟ (پرسش)]]
-==منابع==
-* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].
-* [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱''']]
-* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
-==پانویس==
-{{یادآوری پانویس}}
-{{پانویس2}}
-{{امام علی}}
-[[رده:امام علی]]
-[[رده:جنگ بدر]]
-[[رده:مدخل گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]
-[[رده:اتمام لینک داخلی]]
-[[رده:مدخل]]