احساس امنیت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
(تغییرمسیر به امنیت)
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
#تغییر_مسیر [[امنیت]]
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">مدخل‌های وابسته به این بحث:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[احساس امنیت در قرآن]] | [[احساس امنیت در حدیث]] | [[احساس امنیت در اخلاق اسلامی]] | [[احساس امنیت در نهج البلاغه]] | [[احساس امنیت در معارف دعا و زیارات]] | [[احساس امنیت در معارف مهدویت]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[احساس امنیت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
==اهمیت احساس [[امنیت]]==
*[[امنیت]]، [[موهبت الهی]] و [[نیاز]] [[فطری]] [[انسان]] است. همۀ [[انسان‌ها]] [[نیازمند]] امنیتِ درون و [[آرامش]] خاطرند. [[احساس امنیت روانی]]، از برجسته‏ ترین ویژگی‏‌های شخصیتی افراد خلاق و تواناست. [[احساس امنیت روانی]] به معنای واقعی آن زمانی می‏تواند به صورت مطلوب در میان [[مردم]] (جامعه‏ای که از نظر [[امنیت اجتماعی]] کمترین مشکل را دارند)، وجود داشته باشد که افراد بدون دغدغۀ خاطر و به دور از اندیشۀ پیدا کردن فردی [[صاحب]] نفوذ، در کوتاه ترین زمان ممکن و در تمام ‏اوقات شبانه روز، به امکانات مادی و [[معنوی]] دسترسی داشته باشند<ref>ر.ک. [[غلام علی افروز|افروز، غلام علی]]، [[احساس امنیت (مقاله)|احساس امنیت]]، مجله پیوند.</ref>. [[مکتب]] [[انتظار]] می‌‌تواند چنین احساسی را در فرد [[منتظر]] ایجاد نماید<ref>ر.ک. [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>.
==[[اسلام]] و [[امنیت روانی]]==
*[[اسلام]] نگاه ویژه‌ای به [[روح]] و روان انسان‌ دارد. [[خداوند متعال]] به هنگام [[خلقت انسان]] ابعاد وجودی متعددی را مورد توجه قرار داده و ضمن تأکید بر بعد جسمانی [[انسان]]، ابعاد [[عقلانی]]، روانی و [[روحانی]] او را نیز مورد توجه قرار داده است. عدم [[تعادل]] در ابعاد روحی ـ روانی می‌تواند در دیگر ابعاد [[انسان]] مانند بعد [[عقلانی]] و حتی جسمی وی نیز تأثیرگذار باشد<ref>ر.ک: [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص۲۷۴.</ref>. رابطۀ [[انتظار و بهداشت روان]]، مبتنی بر رابطۀ [[باورهای دینی]] با [[بهداشت روان]] است. [[باورهای دینی]] از طریق تغذیۀ روحی، [[معنابخشی به زندگی]]، اتصال به منابع [[قدرت]]، تخلیۀ هیجانی و... زمینه‌های [[آرامش]] و [[بهداشت روانی]] را فراهم می‌کند<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۳۱.</ref>.
==تعریف احساس [[امنیت]] در سایۀ [[انتظار]]==
*تعدد مؤلفه‌های ایمنی‌بخش در [[دین]]، نشان از اهمیت مسئله و توسعه‌بخشی در راه این نیازِ محوری است. فارغ از امنیت‌های بیرونی که معلول عوامل [[اجتماعی]] است، بخشی از پارامترهای ایمنی‌بخش در [[درون انسان]] و مربوط به حوزۀ [[تفکر]] و [[اندیشه]] است. تنها بودن [[انسان]] و یا حتّی [[حس]] تنهایی که به جهت عدم همراهیِ روحی اطرافیان رخ می‌دهد، [[امنیت]] و [[آسایش]] [[فکری]] را سلب می‌نماید. انواع جدایی‌های [[عاطفی]] و تنها بودن‌های ذهنی، با [[اطمینان]] به همراهیِ، تکیه‌گاهی امن و مطمئن، از [[انسان]] دور می‌شود. این در حالی است که فرد [[منتظر]] با [[تأسی]] به مؤلفه‌های [[انتظار]]، تکیه‌گاه و معیتی بی‌بدیل را در درون خود یافته و بخش قابل توجهی از انتظارات مربوط به [[حوزه]] ایمنی و [[همراهی]] خود را می‌یابد. [[روایت]] گهربار [[امام صادق]]{{ع}} که فرد [[منتظر]] را همراه [[حضرت مهدی]]{{ع}} و همگام [[رسول خدا]]{{صل}} دانسته، شاهدی بر این مدعاست<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مُنْتَظِراً لِهَذَا الْأَمْرِ کَانَ کَمَنْ کَانَ مَعَ الْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِهِ لَا بَلْ کَانَ بِمَنْزِلَةِ الضَّارِبِ بَیْنَ یَدَیْ رَسُولِ اللَّهِ ص بِالسَّیْفِ}}؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۴۶.</ref>.
*از نظرگاه [[اسلام]] فرد [[منتظر]]، از جهت تفوق یافتن بر شدائد روزگار ایمن بوده و طریق راه یابی به [[گشایش]] و سهولت مسائل خویش بر وی هموار است؛ این [[امنیت]] در برابر همۀ ناامنی‌های فردی و [[اجتماعی]] و درگیر شدن با مسائل روزمره و دغدغه‌های کنونی [[زندگی]]، بی‌بدیل بوده و تفاوت [[رفتاری]] [[انسان]] [[منتظر]] در حوزۀ [[سلامت]] و [[بهداشت روان]] با آن پیوند یافته است<ref>ر.ک. [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی]]، ص؟؟</ref>.
==گونه‌های رابطه [[انتظار]] با [[امنیت روانی]]==
*با توجه به شواهد [[علمی]]، تأثیرات و کیفیت تأثیرگذاری [[انتظار]] بر [[بهداشت روان]]، به شرح ذیل تحلیل و ارزیابی می‌شود:
#'''پیش‌گیری از [[بیماری‌های روانی]]''': [[انتظار]] به ویژه مؤلفۀ [[امیدواری]] آن یک شیوه پیش‌گیرانه برای [[بیماری‌های روانی]] حاد، مانند [[افسردگی]] است<ref>ر.ک: [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|رابطه انتظار و بهداشت روان]]، ص۷۵؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۱۳۱.</ref>. علاوه بر این ابعاد شناختی [[انتظار]] می‌تواند زمینه ساز [[بهداشت روانی]] باشد زیرا اغلب [[اختلالات روانی]] ریشۀ شناختی دارند که [[خوش‌بینی]] و [[امید به آینده]] سرشار از [[عدالت]]، [[امنیت]]، [[رفاه]] و رشد و [[تکامل]]، می‌تواند یک راهکار اساسی در [[پیشگیری]] از [[اضطراب]] و [[افسردگی]] و مقابله با استرس و فشار روانی تلقی شود<ref>ر.ک: [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[نقش انتظار در بهداشت روانی (مقاله)|نقش انتظار در بهداشت روانی]] ص ۱۲۳-۱۲۷.</ref>. [[امام حسن]] {{ع}} در روایتی می‌فرمایند: «در [[دولت مهدی]] درندگان [[سازش]] می‌کنند، [[زمین]] نباتات خود را خارج می‌کند، [[آسمان]] برکاتش را فرو می‌فرستد، [[گنج‌های نهفته]] در [[دل]] [[زمین]] برای او [[آشکار]] می‌شود و بین [[مشرق]] و [[مغرب]] را مالک می‌شود و خوشا به حال کسی که آن روز را [[درک]] کند و دستوراتش را با گوش [[جان]] بشنود»<ref>{{متن حدیث|تَصْطَلِحُ فِی مُلْکِهِ السِّبَاعُ وَ تُخْرِجُ الْأَرْضُ نَبْتَهَا وَ تُنْزِلُ السَّمَاءُ بَرَکَتَهَا وَ تَظْهَرُ لَهُ الْکُنُوزُ یَمْلِکُ مَا بَیْنَ الْخَافِقَیْنِ أَرْبَعِینَ عَاماً فَطُوبَی لِمَنْ أَدْرَکَ أَیَّامَهُ وَ سَمِعَ کَلَامَه‏}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۰.</ref>. این قبیل [[روایات]] که [[حکومت مهدوی]] را به‌عنوان [[بهترین]] [[حکومت]] روی [[زمین]] معرفی می‌کنند و به ذکر خصوصیات آن [[حکومت]] می‌پردازند؛ به نوعی [[امیدواری]] می‌دهند که تحقق وعدۀ [[الهی]] در راه است<ref>ر.ک: [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص۲۷۴.</ref>.
#'''ارتقای [[بهداشت روانی]] بر اثر [[انسجام]] روانی''': [[ایمان]] به [[انتظار]] که حاوی ارزش‌های جهان‌شمول و اهداف والای جهانی و معطوف به همۀ [[بشریت]] است، اهداف فرد را ارتقا بخشیده و موجب تعالی انگیزش او می‌گردد و در نتیجه به شخصیت فرد [[انسجام]] و یک‌پارچگی می‌بخشد که نسبت مستقیم با [[سلامت روانی]] فرد دارد، به این معنا که هرچه [[انسجام]] شخصیت بیشتر باشد، [[سلامت روانی]] فرد بالاتر خواهد بود<ref>ر.ک: [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[نقش انتظار در بهداشت روانی (مقاله)|نقش انتظار در بهداشت روانی]] ص ۱۲۳-۱۲۷.</ref>. از مهمترین ارکان [[روان‌شناسی]] موفقیت، داشتن [[بینش]] مثبت، اهداف بلند و متعالی و برنامه‌ای برای رسیدن به آن است که موجب تصحیح و تنظیم [[فکر]] و [[باورها]] برای رسیدن به اهداف می‌شود. همچنین [[انتظار]] در ابعاد [[عاطفی]] آن؛ یعنی [[اشتیاق]]، [[محبت]]، شور طلب و [[چشم به راه]] بودن که همگی مستلزم نوعی [[توسل]] و رابطۀ قلبی با [[حضرت]] است و علاوه بر پیش‌گیری اولیه از بیمار‌یها موجب ارتقای [[توانمندی]] مقابله با اضطراب‌هاست<ref>ر.ک: [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|رابطه انتظار و بهداشت روان]]، ص۷۵.</ref>.
#'''[[اصلاح]] [[سبک زندگی]]''': [[مکتب]] [[انتظار]] به‌ عنوان یک [[فرهنگ]] اصلاح‌گر می‌تواند با تأکید بر [[ارزش‌ها]] و [[ترویج]] آن، به [[اصلاح]] سبْک [[زندگی]] [[انسان]] بپردازد، زیرا [[سبک زندگی]] عامل اساسی در [[بهداشت روانی]] است، به گونه‌ای که امروزه [[سلامت]] و [[بیماری]] افراد، برآیند [[سبک زندگی]] آنان قلمداد می‌شود<ref>ر.ک: [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[نقش انتظار در بهداشت روانی (مقاله)|نقش انتظار در بهداشت روانی]]، ص ۱۲۳-۱۲۷.</ref>. انگیزه‌ای که بتواند [[زندگی]] و [[شخصیت انسان]] را به دست گیرد و در مسیر [[اصلاح]] و [[تکامل]] روحی و [[معنوی]] خود قرار دهد؛ [[امید به آینده‌ای روشن]]، صلحی فراگیر و [[حکومت عدل جهانی]] است. بنابراین [[امید به ظهور]] [[حضرت]] می‌تواند فرد را در تعیین [[هدف زندگی]]، [[برنامه‌ریزی]] و [[تفکر]] در رسیدن به آن [[کمک]] کند. [[انسان]] [[منتظر]] [[هدف]] خود را برپایی [[حکومت عدل جهانی]] تعیین می‌کند و با [[بینش]] و [[تفکر]] در جهت رسیدن به آن تمام سعی و تلاش خود را می‌کند<ref>ر.ک: [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص۲۷۴.</ref>.
 
==[[وظایف]] [[انسان]] [[منتظر]] و رابطۀ آن با احساس [[امنیت]]==
*باید توجه داشت [[انسان]] [[منتظر]] در برابر [[اعتقاد به مهدی]] [[موعود]] و [[امام]] [[منتظر]]{{ع}} برای خود دو گونه [[مسئولیت]] را تعریف و خود را در برابر هر دو نوع [[تکلیف]]، [[مکلف]] می‌داند:
#انجام [[وظایف]] و مسئولیت‌های متوجه [[منتظر]]؛
#[[زمینه‌سازی برای ظهور]] [[امام]] [[منتظر]].
*بنابراین، [[منتظر]] بودن دو گروه [[مسئولیت]] را متوجه شخص [[منتظر]] می‌نماید، او هم باید انتظارات متوجه خودش را برآورده کند و هم انتظاراتِ متوجهِ [[جامعه]] را با [[زمینه‌سازی]]، محقق سازد. بر پایۀ این [[اعتقاد]] با مراجعه به [[آیات]] و روایاتی که بیانگر شرح [[وظایف]] و اوصاف انسان‌های [[منتظر]] است و [[وظایف]] آنها را [[بیان]] می‌کند و یا با مشاهدۀ افرادی که وی آنها را [[منتظران واقعی]] می‌شمارد، الگوی عینی و تجسمی واقعی از شخص [[منتظر]] را در ذهن و [[دل]] خود درون فکنی می‌نماید و لحظه‌لحظۀ [[عمر]] و [[زندگی]] خود را در آرزوی [[منتظر واقعی]] بودن سپری می‌سازد و همیشه در پی تحقق این اوصاف و ویژگی‌ها در [[رفتار]] و [[اعمال]] و ذهنیات و... خود است. آنگاه که این اوصاف و ویژگی‌ها را در خود محقق می‌بیند احساس [[خرسندی]] و [[امنیت]] می‌کند. [[خرسند]] است از این‌روی که به آرزوی خویش رسیده است و آنگونه که آن الگوی [[الهی]] و [[امام]] و مقتدای او خواسته، [[زندگی]] می‌کند. از سوی دیگر، شخص [[منتظر]] به ندای [[دل]] و درون خود نیز جواب داده است. این خواسته اگر بی‌بها هم باشد، تأمین و تحقق آن برای صاحبش مایۀ [[خرسندی]] و موجب احساس [[امنیت]] می‌گردد تا چه رسد به آن زمان که خواسته و آرزویی پربها و بی‌بدیل باشد. از جانب دیگر انجام مسئولیتِ [[زمینه‌سازی ظهور]] که خود، [[انتظار]] درونی شدۀ دیگری است، عامل مستقلی برای تحصیل [[رضایت]] [[محبوب]] و رسیدن به [[امنیت]] خاطر می‌شود. بنابراین [[اعتقاد به امام مهدی]] و [[ظهور]] حضرتش{{ع}} به عنوان [[انتظار]] و عقیدۀ درونی شده نه تنها موجب [[اضطراب]] نمی‌شود، بلکه [[امنیت]] خاطر پایدار را برای افرادی که در مسیر این [[عقیده]] گام بردارند به ارمغان می‌آورد<ref>ر.ک. [[علی زینتی|زینتی، علی]]،  [[گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان نهم ج۲ (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی و مقاله‌های گفتمان نهم ج۲]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|انتظار و امنیت روانی]]، ص۳۲۴.</ref>.
==نتیجه==
*در نتیجه، [[امنیت]] که یکی از نیازهای اساسی [[انسان]] است و موجب [[رفاه]] و [[سلامت]] معیشت می‌‌شود، به معنای آن است که فرد [[منتظر]] با [[تأسی]] به مؤلفه‌های [[انتظار]]، تکیه‌گاه مطمئن و معیتی بی‌بدیل را در درون خود یافته و از این طریق، بخش قابل توجهی از انتظاراتِ مربوط به [[حوزه]] ایمنی را در خود می‌‌یابد. [[امید به ظهور]] می‌تواند فرد را در تعیین [[هدف زندگی]]، [[برنامه‌ریزی]] و [[تفکر]] در رسیدن به آن [[کمک]] کند. [[انسان]] [[منتظر]] [[هدف]] خود را برپایی [[حکومت عدل جهانی]] تعیین می‌کند و با [[بینش]] و [[تفکر]] در جهت رسیدن به آن تمام سعی و تلاش خود را می‌کند و اگر هم عمرش بدان حد نرسید طبق فرموده [[اهل بیت]] {{ع}} [[ثواب]] [[یاران]] [[حضرت]] به وی عطا خواهد شد<ref>ر.ک: [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح]]، ص۲۷۴.</ref>.
 
==پرسش مستقیم==
* [[احساس امنیت به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد ارتقای بهداشت روانی به چه معناست؟ (پرسش)]]
 
{{پرسمان انتظار فرج}}
 
==منابع==
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|3}}
# [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[علی زینتی|زینتی، علی]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|'''انتظار و امنیت روانی''']]
# [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[سید مهدی روح‌بخش|روح‌بخش، سید مهدی]]، [[انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح (مقاله)|'''انتظار و تأثیرات آن بر امنیت و صلح''']]
# [[پرونده:137959.jpg|22px]] [[عبدالله نظری شاری|نظری شاری، عبدالله]]، [[نقش انتظار در بهداشت روانی (مقاله)|'''نقش انتظار در بهداشت روانی''']]
# [[پرونده:13681201.jpg|22px]] [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|'''رابطه انتظار و بهداشت روان''']]
# [[پرونده:137973.jpg|22px]] [[نفیسه فقیهی مقدس|فقیهی مقدس، نفیسه]]، [[بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی (مقاله)|'''بررسی کارکرد آموزه انتظار در حوزه سلامت روان خانواده با تاکید بر روایات اسلامی''']]
# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
# [[پرونده:13681269.jpeg|22px]] [[محسن موحدی|موحدی، محسن]]، مکاتبۀ اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
{{پایان}}
{{پایان}}
 
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
 
{{امام مهدی}}
 
[[رده:احساس امنیت]]
 
[[رده:مدخل]]
[[ده:سلامت روان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۰۲

تغییرمسیر به: