#'''از طولانی شدن [[دوران غیبت]] مأیوس نگردد:''' شخص [[منتظر]] لازم است بر فرارسیدن [[ظهور]] [[حضرت]] و [[دولت]] حقّه [[مهدی]]{{ع}}، شتاب نکند. [[حضرت علی]]{{ع}} می‌فرماید: "چشم به راه رسیدن [[فرج]] باشید و از کارگشایی و [[آسایش]] رسانی [[الهی]] نومید مباشید"<ref>بحار الانوار، ج52، ص ۱۲۳، ح ۷.</ref>. و نیز آن [[حضرت]] می‌فرمایند: در برپایی [[حکومت عدل]] و [[حق]] شتاب مکنید پیش از آنکه زمان مناسب آن فرا رسد زیرا پشیمان خواهید شد و زمان آن را دور و دراز نپندارید که دل‌هایتان سخت و [[ناامید]] شود"<ref> {{متن حدیث|"لَا تُعَاجِلُوا الْأَمْرَ قَبْلَ بُلُوغِهِ فَتَنْدَمُوا وَ لَا يَطُولَنَّ عَلَيْكُمُ الْأَمَدُ فَتَقْسُوَ قُلُوبُكُمْ"}}؛ بحار الانوار، ج52، ص ۱۲۳، ح ۷.</ref>. طبق این [[حدیث شریف]] [[منتظر]] باید راهی میانه برگزیند و چنین بپندارد که در عین حال که زمان و شرایط مناسب برای این حادثه مهم و بی‌نظیر ضروری است لیکن این مناسبت‌ها و شرایط ممکن است در زمانی بس اندک پدید آید و محیط آماده [[ظهور]] و [[فرج]] گردد. بنابراین، نباید به گونه‌ای به [[دولت حقه]] و [[ظهور]] آن نگریست که [[حس]] [[امید]] و حالت [[انتظار]] و [[آمادگی]] و عنصر از [[جامعه]] رخت بربندد. آنان که در [[عصر غیبت]] بردبار و [[صابر]] نباشند و عجله کنند هلاک خواهند شد چنانکه از [[امام]] [[محمد]] [[تقی]]{{ع}} درباره [[امام]] بعد از [[امام حسن عسکری]]{{ع}} سؤال شد [[حضرت]] [[گریه]] شدیدی کردند آنگاه فرمودند: "و [[عجله‌کنندگان]] هلاک شوند و تسلیم‌شوندگان، [[نجات]] یابند"<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۷۸.</ref>.
#'''[[صبر]] در مقابل حوادث و [[آزار]] [[دشمنان]]:''' [[امام حسین]]{{ع}} فرمودند: "برای او ([[مهدی]]) غیبتی است که اقوامی در آن از [[دین]] خارج شوند و گروهی بر [[دین]] [[ثابت قدم]] بمانند و [[آزار]] و اذیت می‌کشند و به آنها گفته می‌شود: این [[وعده]] ([[ظهور]]) چه وقت عملی می‌شود اگر راست می‌گویید؟ بی‌تردید صبرکننده در [[زمان غیبت]]، در برابر [[آزار]] و [[تکذیب]] ([[مخالفان]]) به منزله [[جهاد]] کننده با [[شمشیر]] در رکاب [[رسول الله]]{{صل}} است"<ref> {{متن حدیث|"لَهُ غَيْبَةٌ يَرْتَدُّ فِيهَا أَقْوَامٌ وَ يَثْبُتُ فِيهَا عَلَى الدِّينِ آخَرُونَ فَيُؤْذَوْنَ وَ يُقَالُ لَهُمْ مَتى هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ أَمَا إِنَّ الصَّابِرَ فِي غَيْبَتِهِ عَلَى الْأَذَى وَ التَّكْذِيبِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ بِالسَّيْفِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}"}}؛ بحارالانوار، ج ۱، باب ۳۰، ص ۳۱۷، ح ۳.</ref>؛ و [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "آیا نمی‌دانی کسی که [[منتظر]] امر ما ([[حکومت]] ما) باشد و بر بیم‌ها و آزارهایی که بیند [[شکیبایی]] ورزد در روز بازپسین در کنار ما خواهد بود"<ref>{{متن حدیث|"أَ لَا تَعْلَمُ أَنَّ مَنِ انْتَظَرَ أَمْرَنَا وَ صَبَرَ عَلَى مَا يَرَى مِنَ الْأَذَى وَ الْخَوْفِ هُوَ غَداً فِي زُمْرَتِنَا"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۵۴.</ref>.
#'''[[صبر]] در مقابل [[شبهات]] و القائاتی که علیه [[دین]] می‌شود:''' در [[آخرالزمان]] [[شبهات]] [[شیاطین]] چنان عرصه را بر متدینین تنگ می‌کنند که از [[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] شده که: "برای [[صاحب]] این امر غیبتی است که متمسک در آن [[غیبت]]، بدین خود مانند کسی است که با دست خود خار درخت خاردار را بتراشد"<ref>{{متن حدیث|"قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَةً الْمُتَمَسِّكُ فِيهَا بِدِينِهِ كَالْخَارِطِ لِلْقَتَادِ ثُمَّ قَالَ هَكَذَا بِيَدِهِ ثُمَّ قَالَ إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَةً فَلْيَتَّقِ اللَّهَ عَبْدٌ وَ لْيَتَمَسَّكْ بِدِينِهِ"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵.</ref>؛ روشن است که بسیار [[صبر]] و [[شکیبایی]] می‌طلبد که فردی در [[عصر غیبت]]، در مقابل سم‌پاشی‌های [[شیاطین]] بر [[دین]] خود [[ثابت قدم]] بماند. از آنجا که [[صبر]] در این زمینه [[مجاهدت]] فراوان می‌طلبد و این عرصه میدان بسیار خطیری است همیشه باید از [[خدای متعال]] [[استمداد]] و [[توفیق]] [[ثبات]] قدم را‌طلبید، از این روست که به [[مردمان]] [[آخرالزمان]] سفارش شده که بر [[خواندن]] این [[دعا]] مداومت نمایند: {{متن حدیث|"يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ"}}<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۳۳، ص ۳۵۲، ح ۴۹.</ref><ref>[[میرزا عباس مهدوی‌فرد|مهدوی‌فرد، میرزا عباس]]، [[فلسفه انتظار (کتاب)|فلسفه انتظار]]، ص168-170.</ref>.
==پرسش مستقیم==
* [[منتظران ظهور امام مهدی در چه زمینه‌های باید صبر کنند؟ (پرسش)]]
* [[عنصر صبر در تحقق انتظار تا چه مقدار مؤثر است؟ (پرسش)]]
