بعد روحی و روانی انتظار: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - ']]' به ' [[')
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت/بالا}}
#تغییر_مسیر [[ابعاد روان‌شناختی انتظار]]
{{مهدویت}}
==مقدمه==
==اهمیت بعد روحی و روانی==
*در بحث [[انتظار]] اساسی‌ترین ویژگی در بعد [[رفتار]]، ایجاد "[[آمادگی]] روحی و روانی" در خود است<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۳]] ج۳، ص۵۴-۶۱؛ پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref> چرا که [[انتظار]] حالتی است روحی و روانی که [[منتظر]] در درون خود احساس کمبود و [[نقص]] نموده<ref>ر.ک. [[علی زینتی|زینتی، علی]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|انتظار و امنیت روانی]]، ص۳۰۱-۳۰۳.</ref> و درصدد رها شدن از تنگناهای روحی و روانی است<ref>ر.ک. [[محمد م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌|م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۵، ص۳۱۲-۳۱۴.</ref>. [[منتظر]]، پیوسته مراقب مجموعه گفتارها و رفتارهایش خواهد بود تا موردی برخلاف رضای محبوبش، از او صادر نشود. این مسئله در [[حقیقت]]، به پالایش درونی و صفای [[باطنی]] خواهد انجامید. این [[هدف]]، ناظر بر این است که عامل [[نظارت]] و کنترل فرد، باید قبل از هر چیز، جنبه درونی داشته باشد، نه بیرونی<ref>ر.ک. [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص ۶۵ ـ ۶۶.</ref>.
*ارتباط [[معنوی]] که [[منتظر]] به وسیلۀ [[ادعیه]] و اذکار با [[امام]] برقرار می‌‌سازد، موجب پالایش [[روح]] و تصفیۀ [[باطن]] گردیده و در او حسی به وجود می‌‌آورد  که او را در مقابل بسیاری از [[افکار]] رنج‌آور، [[گرفتاری‌ها]] و بیماری‌های روحی رایج در جامعۀ امروزی مقاوم می‌‌سازد و او را به [[مقام]] أمن که در آن [[ترس]] و حزنی نیست می‌‌رساند<ref>{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ}}«آنان که گفتند: پروردگار ما خداوند است سپس پایداری کردند نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین می‌گردند» سوره احقاف، آیه ۱۳.</ref> و آرامش‌بخش در [[روح]] و روان فرد است ‌که [[رسول اکرم]] {{صل}} فرمود: «شما را به آمدن [[مهدی]] مژده می‏دهم‏... اهل [[آسمان]] و اهل [[زمین]] از او [[خرسند]] خواهند بود»<ref>{{متن حدیث|"أُبَشِّرُکُمْ بِالْمَهْدِیِّ... یَرْضَی عَنْهُ سَاکِنُ السَّمَاءِ وَ سَاکِنُ الْأَرْضِ"}}؛ بحار الأنوار، ج ۵۱، ص ۷۴؛ الغیبة طوسی، ص ۱۷۸.</ref>.<ref>ر.ک. [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث ]]، ص؟؟؟؛ [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]]، ص؟؟؟.</ref> کسانی که [[صاحب]] [[آمادگی]] روحی و روانی بالایی نشوند، هرگز نمی‌توانند [[یار]] و [[یاور]] خوبی برای آن [[حضرت]] باشند؛ چرا که آنان با کمترین فشاری عرصه را خالی می‌کنند. بی‌گمان برای [[حضرت مهدی]] {{ع}} یارانی هست که [[قوت]] و [[قدرت]] بالای روحی و روانی دارند تا بتوانند بر [[دشمنان]] چیره شوند<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۳]] ج۳، ص۵۴-۶۱؛ پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>.
 
==ابعاد روحی و روانی==
*از لحاظ روان‌شناختی، [[انتظار امام]] [[معصوم]] {{ع}} حالت‌ها و ابعاد زیر را در [[انسان]] پدید می‌آورد:
#[[امید]]: انتظارِ [[نور]] سپید، بارقۀ [[امید]] را در [[دل]] [[انسان]] زنده می‌کند: [[امام علی]]{{ع}} فرمود: «[[مردم]]! در واپسین حرکت [[تاریخ]] و [[آخر الزمان]]، بزرگ‌مردی از فرزندانم [[ظهور]] می‌کند. هنگامی‌که پرچمش به اهتزاز درآید، [[شرق]] و [[غرب]] [[جهان]] را روشن سازد. با ظهورش موجی از [[شادی]] و [[نور]]، عالم‌گستر می‌گردد»<ref>{{متن حدیث|یَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِی فِی آخِرِ الزَّمَانِ... إِذَا هَزَّ رَایَتَهُ أَضَاءَ لَهَا مَا بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۶۵۳، باب ۵۷، ح۱۷.</ref>.<ref>ر.ک. [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|رابطه انتظار و بهداشت روان]]، ص ۶۷ ـ ۶۸.</ref>
#[[آمادگی]]: [[انتظار]]، [[آمادگی]] برای استقبال و [[همراهی]] [[منتظر]] را می‌طلبد و بدون آن به بار نمی‌نشیند. بنابراین باید در مسابقه [[آمادگی]] و سبقت‌جویی‌ که در ابعاد عملی، [[صبر]]، [[پارسایی]] و [[نظامی]]، نمایان می‌شود شرکت جست<ref>ر.ک. [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|رابطه انتظار و بهداشت روان]]، ص ۷۰.</ref>.
#[[اشتیاق]]: ابعاد [[عاطفی]] [[انتظار]] که در [[حقیقت]] نقطۀ اوج [[انتظار]] و گرمی و حرارت آن به شمار می‌آید، [[اشتیاق]] است. [[منتظر]] کسی است که چون خاکِ تشنه [[نیازمند]] [[آب]] است<ref>ر.ک. [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|رابطه انتظار و بهداشت روان]]، ص ۷۲ ـ ۷۴.</ref>.
*این احساسات و عواطف در ابعاد زیر [[تجلی]] می‌یابد:
#[[محبت]]: [[امام رضا]] {{ع}} فرمود: «[[امام]] همدم و رفیق، [[پدر]] و [[مهربان]]... است»<ref>{{متن حدیث|الْأَنِیسُ الرَّفِیقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِیقُ وَ الْأَخُ الشَّقِیقُ...}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۱۹۸، ح۱.</ref> 
#شورِ طلب: [[منتظر]]، کسی است که به دنبال [[یار]] می‌گردد و با شور و [[شوق]] همه جا را در طلبش جست‌وجو می‌کند: «ای کاش می‌دانستم در چه جایی منزل گرفته‌ای و چه سرزمین و مکانی تو را دربرگرفته است! آیا در [[کوه رضوی]] هستی و یا در جای دیگر و یا در [[ذی طوی]] هستی..».<ref>{{متن حدیث|لَیْتَ شِعْرِی أَیْنَ اسْتَقَرَّتْ بِکَ النَّوَی بَلْ أَیُّ أَرْضٍ تُقِلُّکَ أَوْ ثَرَی أَ بِرَضْوَی أَمْ غَیْرِهَا أَمْ ذِی طُوًی}}؛ سید بن طاووس، إقبال الأعمال، ص۲۹۸؛ مفاتیح الجنان، دعای ندبه. </ref>
#[[چشم به راه]] بودن: [[منتظر واقعی]] کسی است که برای رسیدن [[یار]]، لحظه‌شماری می‌کند؛ یعنی به او [[عشق]] می‌ورزد و با او سخن می‌گوید. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: «هرکس [[دوست]] دارد در شمار [[اصحاب]] [[حضرت]] باشد، باید چشم به‌راه باشد و [[پارسایی]] پیشه سازد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سُرَّ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِر}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۰.</ref>.<ref>ر.ک. [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|رابطه انتظار و بهداشت روان]]، ص ۷۲ ـ ۷۴.</ref>
#[[عمل به واجبات]] و ترک [[محرمات]]: [[زمینه‌ساز]] [[راستین]] به خوبی می‌داند محبوب‌ترین [[کارها]] نزد [[امام زمان]]، انجام [[واجبات]] [[دینی]] و ترک [[محرمات]] است<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۳]] ج۳، ص۵۴-۶۱؛ پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲. </ref> و [[امام]] {{ع}} اگر چه ظاهر نیست اما حاضر است‌، پس باید همواره از خویشتن [[مراقبت]] کند و از [[گناه]] دوری نماید<ref>ر.ک. [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]]، ص؟؟؟.</ref> [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید: «همانا برای صاحبِ این امر، غیبتی است؛ پس باید [[انسان]] [[تقوا]] پیشه نماید و به [[دین]] خود چنگ زند»<ref>{{متن حدیث|"إِن لِصَاحِبِ هَذَا الأَمرِ غَیبَه فَلیتقِ اللهَ عَبدٌ وَ لیتَمَسک بِدِینِهِ"}}؛ الکافی، ج۱، ص۳۳۵، ح۱.</ref>.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۳]] ج۳، ص۵۴-۶۱؛ پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>
#رعایت [[آموزه‌های اخلاقی]]: وضع نابسامان و بی‌عدالتی‌های [[جهان]]، نیاز به نظام‌ متکی به ارزش‌های انسانی، [[ایمان]] و [[اخلاق]] دارد<ref>ر.ک. [[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص۷۷ -۷۸.</ref>. [[انتظار]] یک [[آماده‌سازی]] است که با تقویت انگیزه در [[دل]] و درون؛ [[امید]] و [[نشاط]] و تحرک به [[انسان]] می‌دهد تا در راه خیر و [[صلاح]] و رعایت [[آموزه‌های اخلاقی]] [[همت]] گمارد<ref>ر.ک. [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|ما منتظریم]]، ص۱۶۵، ۱۷۳.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} در این‌باره می‌فرماید: «هر کسی که شادمان می‌شود از اینکه از [[یاران قائم]] باشد، پس باید [[منتظر]] باشد، [[پرهیزگاری]] پیشه کند و نیکویی‌های [[اخلاق]] را انجام دهد؛ در حالی که [[منتظر]] است»<ref>{{متن حدیث|"... مَن سُر أَن یکُونَ من أَصحَابِ القَائِمِ فَلینتَظِر وَ لیعمَل بِالوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الأخلَاقِ وَ هُوَ مُنتَظِر..."}}؛ الغیبه النعمانی، ص۲۰۰، ح۱۶.  </ref>.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۳]] ج۳، ص۵۴-۶۱؛ پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>
#[[دعا]] برای [[تعجیل در فرج]]: [[منتظر]] با ذکر [[پروردگار]] و [[دعا]] جهت [[تعجیل در فرج]] [[حضرت]]، [[روح]] خویش را [[قوت]] بخشیده و [[دل]] خود را شفا و [[نورانی]] می‌‌سازد و از رهگذر انس با [[دعای ندبه]] و [[عهد]] و ادعیۀ دیگر، توجه خود را به [[امام]] معطوف می‌‌نماید و در قلمرو [[محبت]] [[امام]] قرار می‌‌گیرد. با [[دعا کردن]] برای آن [[حضرت]] کمال توجه به سوی او برایش حاصل می‌‌شود و علاقۀ خود را به [[حضرت]] نشان می‌‌دهد. [[حضرت مهدی]] {{ع}} نیز برای [[منتظرین]] [[دعا]] می‌‌کند و دعای [[حضرت]] سبب [[آرامش]] و [[اطمینان]] [[منتظر]] می‌‌گردد و از این طریق "[[انتظار]]" را که به طور طبیعی سخت و طاقت‌گیر است، لطیف و زیبا می‌‌شود<ref>ر.ک. [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|رسالت فردی و شخصی انسان منتظر]]، ص؟؟؟.</ref>.
 
 
==پرسش مستقیم==
* [[ابعاد روان‌شناختی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش)]]
 
{{پرسمان انتظار فرج}}
 
==منابع==
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|3}}
# [[پرونده:152036.jpg|22px]] [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[ما منتظریم (کتاب)|'''ما منتظریم''']]
# [[پرونده:1368178.jpg|22px]] [[علی اوسط خانجانی|خانجانی، علی اوسط]]، [[رسالت فردی و شخصی انسان منتظر (مقاله)|'''رسالت فردی و شخصی انسان منتظر''']]
# [[پرونده:136865.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت''']]
# [[پرونده:3694G001.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|'''پرسمان مهدویت''']]
# [[پرونده:13681201.jpg|22px]] [[مسعود آذربایجانی|آذربایجانی، مسعود]]، [[رابطه انتظار و بهداشت روان (مقاله)|'''رابطه انتظار و بهداشت روان''']]
# [[پرونده:000046.jpg|22px]] [[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|'''سیمای آفتاب''']]
# [[پرونده:11155.jpg|22px]] [[سیمین صمیمی|صمیمی، سیمین]]، [[عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث (مقاله)|'''عرصه‌های تأثیرگذاری اعتقاد به مهدویت در اصلاح فرد از دیدگاه قرآن و حدیث''' ]]
# [[پرونده:137963.jpg|22px]] [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|'''مهدویت و آرامش روان''']]
# [[پرونده:13681211.jpg|22px]] [[علی زینتی|زینتی، علی]]، [[انتظار و امنیت روانی (مقاله)|'''انتظار و امنیت روانی''']]
{{پایان}}
{{پایان}}
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
 
{{امام مهدی}}
 
[[رده:بعد روحی و روانی انتظار]]
 
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۵۷