منابع علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
#تغییر_مسیر [[منابع و راه‌های دست‌یابی معصوم به علم غیب چیستند؟ (پرسش)]]
{{علم معصوم}}
 
'''منابع علم غیب معصوم چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[علم غیب معصوم (پرسش)|علم غیب معصوم]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[علم غیب]]''' مراجعه شود.
 
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
*سرچشمه علم غیب معصوم چیست؟
*علم غیب از چه طریقی برای معصوم حاصل می‌شود؟
== پاسخ نخست==
[[پرونده:673639443601.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد حسن نادم]]]]
حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسن نادم]]'''، در کتاب ''«[[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
 
«در قرآن کریم و روایات معصومین (ع) منابع و طرق گوناگونی برای دریافت علم غیب بیان شده که بعضی از آنها عبارتند از:
 
'''١. [[نقش وحی یا الهام در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|وحی]]''': بخشی از علوم غیبی که شامل علوم پیامبران می‌شود از طریق وحی حاصل می‌شود.
 
'''٢. [[نقش تحدیث در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|تحدیث]]''': بخشی دیگر از علوم غیبی از طریق تحدیث برای بعضی از برگزیدگان الهی حاصل می‌شود، که به آنها "محدَّث" می‌گویند<ref>نک: بحارالانوار، ج ٢٦، ص ٧٤، ح ٢٥، ٢٦، ٢٩</ref>. اگرچه ماهیت بعضی از طرق مجهول است. اما طریق تحدیث و نحوه آن در روایات تبیین شده است<ref>نک: بحارالانوار، ج ٢٦، ص ٦٢، ح ٩، ١٥.</ref>.
 
'''٣. تمثُّل فرشتگان''': گاه می‌شود که علم غیب از طریق تمثل فرشتگان به صورت انسان، در اختیار بعضی از بندگان قرار می‌گیرد، مانند: داستان آگاهی حضرت مریم (س) به اینکه دارای فرزند می‌شود<ref>نک: مریم، آیه ١٩-٢٠.</ref>؛ جریان حضرت ابراهیم و همسرش، بر اینکه در دوران کهن سالی فرزند دار خواهند شد<ref>نک: هود، آیه ٧١-٧٢.</ref>. شاید بتوان این طریق را با طریق تحدیث جمع نمود.
 
'''٤. [[نقش روح یا روح القدس در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|روح]]''': فراگیری علم غیب از طریق روح هم طریق دیگری است که روایات از آن یاد کرده‌اند، و از روح به عنوان واقعیتی عظیم‌تر از جبرئیل و میکائیل سخن گفته اند<ref>نک: اصول کافی، ج ٢، باب خلق عظیم.</ref>.
 
'''٥. عرش'''<ref>نک: حدید، آیه ٤، بروج، آیه ١٦-١٥؛ معجم مفردات الفاظ القرآن، ماده "عرش"؛ اصول الکافی، کتاب التوحید، باب العرش و الکرسی.</ref>
 
'''٦. [[نقش امام مبین یا کتاب مبین در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|کتاب مبین]]'''<ref>انعام، آیه ٥٩، هود، آیه ٦، نحل، آیه ٥٧، سبأ، آیه ٣، یونس، آیه ٦١.</ref>  بعضی از آیات، بر آگاهی غیر خداوند بر آنچه در کتاب مبین است، اشاره دارد.<ref>واقعه، ٧٨-٧٩؛ نک: المیزان فی تفسیر القرآن، ج ١٣.</ref>
 
'''٧. ام الکتاب'''<ref>آل‌ عمران، آیه 7، رعد، آیه 39، زخرف، آیه 4، نک: مجمع البیان، ج ٥، ص ١٤٢؛ ج7، ص ١٣؛ ج ٨، ص ٣٧٧.</ref>
 
'''٨. [[نقش لوح یا لوح محفوظ در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)|لوح محفوظ]]'''<ref>بروج، آیه ٢١-٢٢؛ بحارالانوار، ج ٥٤، باب القلم و اللوح المحفوظ؛ المیزان فب تفسیر القرآن، ج ٢٠، ص ٢٥٧.</ref>  البته ماهیت لوح محفوظ نامعلوم است، و قرآن و روایات فقط نشانه‌هایی درباره آن گفته‌اند، که شاید لوح محفوظ، ام الکتاب، کتاب مبین، امام مبین نام‌های مختلف یک حقیقت باشند.<ref>نک: منابع فوق.</ref>
 
'''٩. لوح محو و اثبات'''<ref>رعد، آیه ٣٩، المیزان، ج ١٣، ص ٢٠٢.</ref>
'''١٠. کتاب اعمال – این کتاب غیر از کتاب مبین است'''»<ref>اسراء، آیه ١٣، المیزان، ج ١٢،</ref>  <ref>ص ٩٨ علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص ١٤٥.</ref>.
 
==پاسخ دوم==
[[پرونده:sobhani.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[جعفر سبحانی]]]]
 
آیت الله '''[[جعفر سبحانی]]''' در کتاب ''«[[آگاهی سوم یا علم غیب (کتاب)|آگاهی سوم یا علم غیب]]»'' در این باره گفته است:
 
«مهمترین منابع آگاهی از غیب را می توان در سه قسم خلاصه نمود:
 
'''١.''' موجوداتی که از افق حس بشر بیرون بودن، و هیچ گاه در قلمرو حس او قرار نمی گیرد. مانند ذات پروردگار جهان و حقیقت اسماء و صفات وی، و جنود غیبی خدا یعنی فرشتگان و شیوه کار آنان مانند تدبیر عالم خلقت، و جهان ارواح و جن و عالم برزخ و فرازهای مختلف آن، و رستاخیز و مواقف گوناگون آن و.... حقایق این موجودات و کیفیات و خصوصیات آنها از افق حس و ادراک انسان بیرون بوده، و هیچ گاه بشر از حقیقت و خصوصیات کمی و کیفی آنها، آگاه نخواهد گشت، و در برابر آنها وظیفه ای جز ایمان به وجود آنها ندارد.(...)
 
'''٢.'''مکتشفات علمی بشر مانند قوانینی که بر پهنه هستی حکومت می کنند و موجوداتی که قرن ها از افق حس او بیرون بوده اند. مثلاً روزگاری بشر از قانون جاذبه و قانون گریز از مرکز آگاه نبود و نمی دانست که کاخ بی ستون منظومه شمسی، و تمام کهکشان ها و سحابی ها بر اساس این دو قانون استوار است، از این جهت این دو قانون و قوانین دیگری که بشر بعدها کشف کرد همگی از اقسام "مغیبات" بودند.(...)
'''٣.''' حوادث غیبی که در گذشته اتفاق افتاده و یا در آینده رخ خواهد داد. فرض کنید در خانه کسی، حادثه ای رخ داد و او شاهد آن بود، آگاهی چنین فردی، آگاهی از امر محسوس بوده و آگاهی از غیب نبود و اگر همان شخص همان حادثه را برای دیگران که در آن محل نبودند، بازگو کند گزارش از غیب نداده است. ولی اگر کسی بدون آن که همان حادثه را ببیند و یا از کسی بشنود، و یا از طریق کتاب و روزنامه و دیگر وسایل ارتباط جمعی، از آن آگاه گردد و یا از قراینی آن را حدس بزند ناگهان به طور یقین از وجود حادثه ای ما را مطلع سازد، یک چنین گزارش، خبر از غیب خواهد بود. بنابراین گزارش های قرآن راجع به امت های پیشین به وسیله پیامبری که نه درس خوانده و نه این مطالب را از فردی شنیده است، خبر از غیب می باشد.»<ref>آگاهی سوم یا علم غیب، ص٢٧-٣٠</ref>
 
==جستارهای وابسته==
{{ستون-شروع|3}}
* [[علم غیب معصوم (پرسش)]]
* [[علم غیب معصوم (نمایه موضوعی)]]
* [[علم غیب غیر خدا (نمایه)]]
* [[تحلیل علم غیب پیامبر و امام از دیدگاه قرآن و عترت (پایان‌نامه)]]
 
 
 
{{پایان}}
 
==پرسش‌های وابسته==
{{ستون-شروع|3}}
# [[نقش علم لدنی در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش روح یا روح القدس در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش وحی یا الهام در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش کشف یا شهود در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش امام مبین یا کتاب مبین در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش لوح یا لوح محفوظ در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش مصحف فاطمه یا کتاب‌هایی مثل جفر در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش ارتباط با فرشته در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش عمود نور در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش علم‌الکتاب در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش تحدیث در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[نقش اسم اعظم در علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا برهان می‌تواند راه آگاهی به غیب باشد؟ (پرسش)]]
# [[علم غیب امام به طور مستقیم از جانب خدا به او داده می‌شود یا با وساطت پیامبر خاتم؟ (پرسش)]]
# [[آیا معصومان کتابی داشتند که نام‌های پادشاهان یا شیعیان یا اهل بهشت و جهنم در آن ذکر شده است؟ (پرسش)]]
# [[آیا تعلیم اسماء با علم غیب پیامبر ارتباط دارد؟ (پرسش)]]
{{پایان}}
 
==[[:رده:آثار علم غیب معصوم|منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم]]==
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم غیب معصوم|کتاب‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم غیب معصوم|مقاله‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم غیب معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم غیب معصوم]].
 
==پانویس==
{{پانویس}}
 
[[رده:علم غیب معصوم]]
[[رده:پرسش‌های جامع امامت و ولایت]]
[[رده:پرسش‌های علم غیب معصوم]]
[[رده:پرسش‌های علم غیب پیامبر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۲:۰۸