: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[خباب بن ارت زهری در قرآن]] | [[خباب بن ارت زهری در تاریخ اسلامی]] </div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
خَبّاب از اهالی کَسْکر <ref>(در جنوب [[عراق]] کنونی که جزو قلمرو پارسیان در [[روزگار]] ساسانی بود) رک: بلدان الخلافه، ص ۵۹، ۶۳.</ref> در پی [[حمله]] عربهای [[طایفه]] ربیعَه از [[قبیله]] [[تمیم]] به [[اسارت]] آنان درآمد و سپس در [[مکه]] به [[بردگی]] فروخته شد. ام انمار، حلیف و هم [[پیمان]] [[بنی زهره]] از [[قریش]] او را خرید و پس از [[آزاد]] شدنش از [[موالی]] این طایفه به شمار آمد. برخی هم او را از [[قبیله خزاعه]] یا [[تمیم]] دانستهاند،<ref> اسدالغابه، ج ۲، ص ۱۴۷؛ الکامل، ج ۲، ص ۶۷ ـ ۶۸.</ref> زیرا امانمار، خریدار او نسبش به قبیله خزاعه میرسید <ref> الطبقات، ج ۳، ص ۱۲۲؛ الاستیعاب، ج ۲، ص ۴۳۸.</ref> و طایفه [[ربیعه]] نیز که او را به بردگی فروخته بودند، از بخشی از قبیله تمیم بود. برخی شجره [[نسب]] او را در میان [[بنی تمیم]] به صورت "[[خباب بن ارت بن جندلة بن سعد بن خزیمة بن کعب]]" آورده و او را [[عرب]] دانستهاند.<ref>الطبقات، ج ۳، ص ۱۲۱ ـ ۱۲۲؛ اسد الغابه، ج ۲، ص ۱۴۷.</ref> این سخن [[نادرست]] است، چون [[خباب]] عرب نبود و نمیتوانست برخی حروف [[عربی]] را به خوبی و [[راحتی]] ادا کند، از این رو او را ارَتّ (کند زبان یا نرم زبان) نامیدند؛<ref>انساب الاشراف، ج ۱، ص ۱۹۹ ـ ۲۰۰؛ امتاع الاسماع، ج ۹، ص ۱۰۷ ـ ۱۰۸.</ref> نیز [[پدر]] خباب [[اهل]] کَسْکَر و از حومه (سواد) آن دانسته شده است،<ref>انساب الاشراف، ج ۱، ص ۲۰۰؛ الکامل، ج ۲، ص ۶۷؛ سبل الهدی، ج ۲، ص ۳۶۲.</ref> پس نمیتوان با [[اطمینان]] ارت را نام پدر وی دانست.<ref>[[مهران اسماعیلی|اسماعیلی، مهران]]، [[حیی بن اخطب (مقاله)|مقاله «حیی بن اخطب»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۱.</ref>