جهان‌بینی فلسفی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۶

مقدمه

جهان‌بینی فلسفی، از آن نظر که به یک سلسله اصول متکی است و آن اصول اولاً، بدیهی و برای ذهن غیرقابل انکارند و با روش برهان و استدلال پیش می‌‌روند؛ و ثانیاً، عام و دربرگیرنده‌اند و در اصطلاح فلسفی، از احکام موجود بما هو موجودند، طبعاً از نوعی جزم برخوردار است و آن تزلزل و بی‌ثباتی که در جهان‌بینی علمی دیده می‌‌شود، در جهان‌بینی فلسفی ملاحظه نمی‌شود و محدودیت جهان‌بینی علمی را نیز ندارد.

جهان‌بینی فلسفی، ارکان و پایه‌های ایدئولوژی انسان را استوار می‌‌سازد، یا از بیخ و بن ویران می‌‌نماید. تفکر فلسفی، چهره و قیافه جهان را در کل خود مشخص می‌‌کند.

جهان‌بینی فلسفی، مقدمه عمل و مؤثر در عمل است؛ چرا که جهت عمل و راه انتخاب زندگی انسان را مشخص می‌‌کند. جهان‌بینی فلسفی، طرز برخورد و عکس‌العمل انسان را در برابر جهان تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد؛ موضع او را در برابر جهان و جامعه معین می‌‌کند؛ نگرش او را به هستی و جهان شکل خاص می‌‌دهد؛ به انسان ایده می‌‌بخشد، یا ایده او را از او می‌‌گیرد؛ به حیات او معنی می‌دهد، یا او را به پوچی و هیچی می‌‌کشاند. بر این مبناست که علم قادر نیست تا به انسان نوعی جهان‌بینی بدهد که پایه و مبنای یک ایدئولوژی قرار گیرد؛ ولی فلسفه از عهده این مهم برمی‌آید^[۱].^[۲]

منابع

محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام

پانویس

↑ مطهری، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، ج۲: همو، شش مقاله (جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی)، ص۲۸۴ - ۲۸۳.
↑ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۹۷-۹۸.

[1] مطهری، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، ج۲: همو، شش مقاله (جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی)، ص۲۸۴ - ۲۸۳.

[2] محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۹۷-۹۸.

[۱]

[۲]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{نبوت}}
+{{مدخل مرتبط
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[جهان‌بینی]]''' است. "'''[[جهان‌بینی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+| موضوع مرتبط = جهان‌بینی
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[جهان‌بینی  در قرآن]] - [[جهان‌بینی  در حدیث]] - [[جهان‌بینی  در نهج البلاغه]] - [[جهان‌بینی  در معارف دعا و زیارات]] - [[جهان‌بینی  در کلام اسلامی]] - [[جهان‌بینی  در فلسفه اسلامی]] - [[جهان‌بینی  در عرفان اسلامی]]</div>
+| عنوان مدخل  = جهان‌بینی
-<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[جهان‌بینی  (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
+| مداخل مرتبط = [[جهان‌بینی در قرآن]] - [[جهان‌بینی در کلام اسلامی]] - [[جهان‌بینی در فلسفه اسلامی]] - [[جهان‌بینی در عرفان اسلامی]] - [[جهان‌بینی در فقه اسلامی]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-*[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، از آن نظر که به یک سلسله اصول متکی است و آن اصول اولاً، بدیهی و برای ذهن غیرقابل انکارند و با روش [[برهان]] و [[استدلال]] پیش می‌‌روند؛ و ثانیاً، عام و دربرگیرنده‌اند و در اصطلاح [[فلسفی]]، از [[احکام]] موجود بما هو موجودند، طبعاً از نوعی جزم برخوردار است و آن تزلزل و [[بی‌ثباتی]] که در [[جهان‌بینی]] [[علمی]] دیده می‌‌شود، در [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]] ملاحظه نمی‌شود و محدودیت [[جهان‌بینی]] [[علمی]] را نیز ندارد.
+[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، از آن نظر که به یک سلسله اصول متکی است و آن اصول اولاً، بدیهی و برای ذهن غیرقابل انکارند و با روش [[برهان]] و [[استدلال]] پیش می‌‌روند؛ و ثانیاً، عام و دربرگیرنده‌اند و در اصطلاح [[فلسفی]]، از [[احکام]] موجود بما هو موجودند، طبعاً از نوعی جزم برخوردار است و آن تزلزل و [[بی‌ثباتی]] که در [[جهان‌بینی]] [[علمی]] دیده می‌‌شود، در [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]] ملاحظه نمی‌شود و محدودیت [[جهان‌بینی]] [[علمی]] را نیز ندارد.
-*[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، ارکان و پایه‌های [[ایدئولوژی]] [[انسان]] را [[استوار]] می‌‌سازد، یا از بیخ و بن ویران می‌‌نماید. [[تفکر]] [[فلسفی]]، چهره و قیافه [[جهان]] را در کل خود مشخص می‌‌کند.
-*[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، مقدمه عمل و مؤثر در عمل است؛ چرا که جهت عمل و راه [[انتخاب]] [[زندگی]] [[انسان]] را مشخص می‌‌کند. [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، طرز برخورد و عکس‌العمل [[انسان]] را در برابر [[جهان]] تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد؛ موضع او را در برابر [[جهان]] و [[جامعه]] معین می‌‌کند؛ نگرش او را به هستی و [[جهان]] شکل خاص می‌‌دهد؛ به [[انسان]] ایده می‌‌بخشد، یا ایده او را از او می‌‌گیرد؛ به حیات او معنی می‌دهد، یا او را به پوچی و هیچی می‌‌کشاند. بر این مبناست که [[علم]] [[قادر]] نیست تا به [[انسان]] نوعی [[جهان‌بینی]] بدهد که پایه و مبنای یک [[ایدئولوژی]] قرار گیرد؛ ولی [[فلسفه]] از عهده این مهم برمی‌آید<ref>مطهری، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، ج۲: همو، شش مقاله (جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی)، ص۲۸۴ - ۲۸۳.</ref><ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۹۷-۹۸.</ref>.
-==منابع==
+[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، ارکان و پایه‌های [[ایدئولوژی]] [[انسان]] را [[استوار]] می‌‌سازد، یا از بیخ و بن ویران می‌‌نماید. [[تفکر]] [[فلسفی]]، چهره و قیافه [[جهان]] را در کل خود مشخص می‌‌کند.
+[[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، مقدمه عمل و مؤثر در عمل است؛ چرا که جهت عمل و راه [[انتخاب]] [[زندگی]] [[انسان]] را مشخص می‌‌کند. [[جهان‌بینی]] [[فلسفی]]، طرز برخورد و عکس‌العمل [[انسان]] را در برابر [[جهان]] تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد؛ موضع او را در برابر [[جهان]] و [[جامعه]] معین می‌‌کند؛ نگرش او را به هستی و [[جهان]] شکل خاص می‌‌دهد؛ به [[انسان]] ایده می‌‌بخشد، یا ایده او را از او می‌‌گیرد؛ به حیات او معنی می‌دهد، یا او را به پوچی و هیچی می‌‌کشاند. بر این مبناست که [[علم]] [[قادر]] نیست تا به [[انسان]] نوعی [[جهان‌بینی]] بدهد که پایه و مبنای یک [[ایدئولوژی]] قرار گیرد؛ ولی [[فلسفه]] از عهده این مهم برمی‌آید<ref>مطهری، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، ج۲: همو، شش مقاله (جهان‌بینی الهی و جهان‌بینی مادی)، ص۲۸۴ - ۲۸۳.</ref>.<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۹۷-۹۸.</ref>
+== منابع ==
 {{منابع}}
-* [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
+# [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
 {{پایان منابع}}
-==جستارهای وابسته==
 == پانویس ==
 {{پانویس}}
-[[رده:مدخل‌]]
+[[رده:مدخل]]
-[[رده:جهان‌بینی فلسفی]]
+[[رده:جهان‌شناسی]]