یونس بن حبیب ضبی بصری: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - ' هـ ' به 'ه ') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[یونس بن حبیب ضبی بصری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[ | [[ابوعبدالرحمان یونس بن حبیب نحوی ضبی لیثی بصری]] اصل وی از [[عجم]] بود.<ref>الفهرست (الندیم) ۴۷. </ref> وی در سال ۸۰ه در قریه جبُّل در کنار دجله،<ref>الفهرست (الندیم) ۴۷. </ref> بین واسط و [[بغداد]]<ref>وفیات الاعیان ۷/۲۴۷.</ref> متولد شد و در [[بصره]] ساکن شد.<ref> فرهنگ بزرگان ۶۷۶.</ref> | ||
ایشان از محضر [[ابوعمرو بن علاء]]<ref>الکامل فی التاریخ ۶/۱۶۵ الفهرست (الندیم) ۴۷.</ref> و [[حماد بن سلمه]]<ref>وفیات الاعیان ۷/۲۴۴.</ref> [[علم]] [[ادب]] را کسب نمود.<ref>معجم الادباء ۲۰/۶۴.</ref> او از [[زیاد بن عثمان بن زیاد بن ابی سفیان]] و دیگران [[روایت]] نقل کرده است.<ref> التاریخ الکبیر ۸/۴۱۶ الثقات ۹/۲۹۰.</ref> | |||
وی [[امام]] نحویان بصره در [[روزگار]] خویش بود.<ref>صبح الاعشی ۲/۵۹.</ref> [[کسائی]] و دیگران از محضر او [[کسب علم]] نموده‌اند.<ref>بغیة الوعاة ۲/۳۶۵.</ref> وی در [[ادبیات]] شیوه‌ها و قیاس‌هایی داشت که مخصوص خودش بود. در بصره حلقه [[تدریس]] داشت که طلاب علم، [[اهل]] ادب و فصحای [[اعراب]] از او بهره می‌‌بردند. [[همت]] و تلاش وی جز در [[طلب علم]] صرف نشد؛ لذا نوشته‌اند در تمام [[عمر]] خود [[زن]] نگرفت. او عالم به [[شعر]]، طبقات شعرای [[عرب]] و [[حافظ]] اشعار عرب بود.<ref>الفهرست (الندیم) ۴۷ معجم الادباء ۲۰/۶۴.</ref> سرانجام در سال ۱۸۲ه در ۱۰۲ سالگی<ref>الکامل فی التاریخ ۶/۱۶۵. </ref> درگذشت. وی تألیفات بسیاری از جمله «کتاب معانی القرآن الکبیر»، «کتاب القرآن الصغیر»، «النوادر الکبیر»، «النوادر الصغیر»، «کتاب اللّغات»، «کتاب الأمثال»<ref>الفهرست (الندیم) ۳۷ و۴۸. </ref> و «معانی الشعر»<ref>کشف الظنون ۴/۵۰۷.</ref> برجای گذاشت.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۸۷۴.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: | # [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۳
یونس بن حبیب ضبی بصری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: یونس بن حبیب ضبی بصری در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابوعبدالرحمان یونس بن حبیب نحوی ضبی لیثی بصری اصل وی از عجم بود.[۱] وی در سال ۸۰ه در قریه جبُّل در کنار دجله،[۲] بین واسط و بغداد[۳] متولد شد و در بصره ساکن شد.[۴]
ایشان از محضر ابوعمرو بن علاء[۵] و حماد بن سلمه[۶] علم ادب را کسب نمود.[۷] او از زیاد بن عثمان بن زیاد بن ابی سفیان و دیگران روایت نقل کرده است.[۸]
وی امام نحویان بصره در روزگار خویش بود.[۹] کسائی و دیگران از محضر او کسب علم نموده‌اند.[۱۰] وی در ادبیات شیوه‌ها و قیاس‌هایی داشت که مخصوص خودش بود. در بصره حلقه تدریس داشت که طلاب علم، اهل ادب و فصحای اعراب از او بهره می‌‌بردند. همت و تلاش وی جز در طلب علم صرف نشد؛ لذا نوشته‌اند در تمام عمر خود زن نگرفت. او عالم به شعر، طبقات شعرای عرب و حافظ اشعار عرب بود.[۱۱] سرانجام در سال ۱۸۲ه در ۱۰۲ سالگی[۱۲] درگذشت. وی تألیفات بسیاری از جمله «کتاب معانی القرآن الکبیر»، «کتاب القرآن الصغیر»، «النوادر الکبیر»، «النوادر الصغیر»، «کتاب اللّغات»، «کتاب الأمثال»[۱۳] و «معانی الشعر»[۱۴] برجای گذاشت.[۱۵]
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الفهرست (الندیم) ۴۷.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۴۷.
- ↑ وفیات الاعیان ۷/۲۴۷.
- ↑ فرهنگ بزرگان ۶۷۶.
- ↑ الکامل فی التاریخ ۶/۱۶۵ الفهرست (الندیم) ۴۷.
- ↑ وفیات الاعیان ۷/۲۴۴.
- ↑ معجم الادباء ۲۰/۶۴.
- ↑ التاریخ الکبیر ۸/۴۱۶ الثقات ۹/۲۹۰.
- ↑ صبح الاعشی ۲/۵۹.
- ↑ بغیة الوعاة ۲/۳۶۵.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۴۷ معجم الادباء ۲۰/۶۴.
- ↑ الکامل فی التاریخ ۶/۱۶۵.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۳۷ و۴۸.
- ↑ کشف الظنون ۴/۵۰۷.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۸۷۴.