(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{امامت}}
#تغییر_مسیر [[خارجة بن مصعب (ابهام‌زدایی)]]
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = اصحاب امام علی
| عنوان مدخل = خارجة بن مصعب
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط =
}}
==آشنایی اجمالی==
=== نسب ===
دو نام برای خارجه فرزند مصعب در منابع تاریخی و رحال به چشم می‌خورد:
# [[خارجة بن مصعب خراسانی تمیمی مروزی]].
# [[ابوالحجاج خارجة بن مصعب بن خارجة بن حجاج ضبعی خراسانی سرخسی]] که با نسب [[خارجة بن مصعب بن خارجة بن مصعب بن خارجة بن حجاج]] نیز یاد شده است. او در برخی منابع متوفای ۲۶۴ق است. او و پدش مصعب (متوفای ۲۰۱ق که منصب [[قضاوت]] شهر را داشت) هر دو ساکن [[سرخس]] بوده‌اند و [[مزی]] درباره او می‌گوید: «أوثق من خارجة بن مصعب ضبعی». این بیان قرینه‌ای است بر اینکه دومی غیر از اولی است. برادر این خارجه، [[مؤمل بن مصعب]] نام دارد.
از سوی دیگری، [[شیخ طوسی]] در [[رجال شیخ طوسی|رجال]] خود <ref>شیخ طوسی، الرجال، ص ۶۳ و ۲۰۰.</ref> از دو نفر با عنوان «خارجة بن مصعب» نام برده است. یکی «خارجة بن مصعب» (بدون بیان نسب یا هر توضیح دیگری) که او از [[اصحاب امام علی|اصحاب]] و [[راویان امیرالمؤمنین]]{{ع}} به شمار رفته و دیگری [[خارجة بن مصعب خراسانی تمیمی مروزی]] از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} (متوفای سال ۱۶۸ق). دیگر منابع هم به تبع شیخ، دو [[شخصیت]] متمایز و جداگانه از این فرد ارائه داده‌اند. <ref>(من باب نمونه ر. ک. تفرشی، نقد الرجال، ج۲، ص١٧٩، خویی، معجم رجال الحدیث، ج۸، ص۹ و... و البته توضیح کامل‌تر در اعیان الشیعه، ج۶، ص۲۷۷-۲۷۸)</ref>.<ref>مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] با [[سید علی اکبر حسینی ایمنی]]</ref>
این بیان نیز این احتمال را تقویت می‌کند که دومی از اصحاب امام صادق {{ع}} بوده و از نوادگان خارجه اولی (از اصحاب امام علی {{ع}}) است.
==خارجه بالوجی==
[[خارجة بن مصعب بالوجی]] نام دیگری غیر [[خارجه تمیمی]] است. پدرش (مصعب) در [[صفین]] در [[سپاه امام علی]]{{ع}} بود.
نقل است که خارجه را به سبب آنکه مادرش هنگام زایمان مُرد و او را از رحم مادرش بیرون کشیدند «خارجه» نام نهادند. وی به قریه [[بالو جوزجان]] در پنج فرسخی [[مرو]] منسوب است. [[عبدالله بن مبارک]] او را بسیار [[تجلیل]] می‌کرد<ref>عبدالکریم السمعانی، الأنساب، ج۱، ۲۶۹؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۳۲۹.</ref>.<ref>[[سید غلام رضا تهامی|تهامی، سید غلام رضا]]، [[فرهنگ اعلام تاریخ اسلام ج۱ (کتاب)|فرهنگ اعلام تاریخ اسلام ج۱]] ص۹۶۹.</ref>
به [[نقل]] [[شیخ طوسی]]، خارجة بن مصعب از [[اصحاب امیرمؤمنان]] [[حضرت علی]]{{ع}} بود<ref>رجال طوسی، ص۴۰، ش۶.</ref>. وی در سال ۱۶۸ [[هجری]] به سن ۹۸ سالگی درگذشت<ref>ر.ک: اعیان الشیعه، ج۶، ص۲۷۸؛ الغدیر، ج۵، ص۲۲۸ و تهذیب التهذیب، ج۲، ص۴۹۴ - ۴۹۶.</ref>، اما شرح حال او خیلی روشن نیست<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۴۶۵.</ref>.
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
# [[پرونده:1100748.jpg|22px]] [[سید غلام رضا تهامی|تهامی، سید غلام رضا]]، [[فرهنگ اعلام تاریخ اسلام ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ اعلام تاریخ اسلام ج۱''']]
# [[پرونده:13681302.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
