|
|
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مهدویت}}
| | #تغییر_مسیر [[دابة الارض]] |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| *[[قرآن]] با رمز و ابهام از خروج جنبنده‌ای حکایت می‌کند که هنگام روی‌گردانی مردم از معنویت، از زمین خارج شده، با مردم سخن می‌گوید<ref>المیزان، ج۱۵، ص۳۹۶.</ref>. {{متن قرآن|وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ}}<ref> و چون فرمان (عذاب) بر آنان مقرّر شود جنبنده‌ای را از زمین برای آنان بیرون می‌آوریم که با ایشان سخن سر می‌کند که مردم به نشانه‌های ما یقین نمی‌آوردند؛ سوره نمل، آیه ۸۲.</ref> در تفاسیر، مطالب بسیاری درباره این موجود شگفت بیان شده <ref>جامع‌البیان، مج۱۱، ج۲۰، ص۱۸ ـ ۲۰؛ کشف‌الأسرار، ج۷، ص۲۵۶ ـ۲۵۸؛ قرطبی، ج۱۳، ص۱۵۶ ـ ۱۵۸.</ref> که تا حد بسیاری غیر واقعی و بی‌اساس به نظر می‌رسد<ref>المیزان، ج۱۵، ص۳۹۶.</ref> و در ظاهر برگرفته از منابع اسرائیلی است <ref>کتاب مقدس، مکاشفه یوحنا ۱۳.</ref><ref>[http://maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=1 دائرة المعارف قرآن کریم: ج۱، ص ۱۲۲.]</ref>.
| |
| *"خُروج دابة الارض"، به معنای بیرون آمدن جنبندۀ زمین است. این پدیده، هم در روایات [[شیعه]] و [[اهل سنت]]، مورد اشاره قرار گرفته و از آن به عنوان [[اشراط الساعه|اَشراط السّاعة]] و یکی از نشانه‌های نزدیک شدن قیامت یاد شده است <ref>علل الشرایع، ج ۱، ص ۷۳؛ الغیبة للطوسی، ۲۶۶؛ المناقب، ج ۳، ص ۱۰۲؛ و در کتب اهل سنّت ر.ک: بیضاوی، انوار التنزیل و اسرار التأویل، ذیل: ۸۲ سوره نمل؛ ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ج ۶، ص ۲۱۰.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۴۳.]</ref>.
| |
| *دربارۀ ماهیت "دابه" و چگونگی خروج او، سخن‌هایی گفته و گمانه‌هایی زده شده است. برخی نوشته‌اند: "دابه"، به معنای جنبنده و "ارض" به معنای زمین است. بر خلاف آنچه برخی می‌پندارند، دابه فقط به جنبندگان غیر انسان اطلاق نمی‌شود؛ بلکه مفهوم وسیعی دارد که انسان‌ها را نیز در بر می‌گیرد؛ چنان که در آیه ۶ سوره هود می‌خوانیم: {{متن قرآن|وَمَا مِن دَابَّةٍ فِي الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ}}<ref> و هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر که روزی‌اش بر خداوند است و خداوند آرامشگاه و ودیعه‌گاه او را می‌داند؛ این همه در کتابی روشن آمده است؛ سوره هود، آیه ۶.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۴۴.]</ref>.
| |
| *دربارۀ تطبیق این کلمه، بنای [[قرآن]] بر اجمال و ابهام بوده و یگانه وصفی که برای آن ذکر کرده، این است که با مردم سخن می‌گوید و افراد بی‌ایمان را مشخص می‌کند؛ ولی در روایات اسلامی و سخنان مفسران، بحث‌های فراوانی در این زمینه دیده می‌شود. در یک جمع بندی می‌توان آن را در دو دیدگاه خلاصه کرد<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۴۴.]</ref>:
| |
| #گروهی، آن را یک موجود جاندار و جنبندۀ غیرعادی از غیر جنس انسان، با شکل عجیب دانسته و برای آن عجایبی نقل کرده‌اند. این جنبنده در [[آخر الزمان]] ظاهر می‌شود و از کفر و [[ایمان]] سخن می‌گوید و منافقان را رسوا می‌سازد و بر آنها علامت می‌نهد<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۴۴.]</ref>.
| |
| #جمعی دیگر به پیروی از روایات، او را یک انسان فوق‌العاده، متحرک، جنبنده و فعال می‌دانند که یکی از کارهای اصلی‌اش جدا ساختن صفوف مسلمین از کفار و منافقان و علامت گذاری آنان است. حتی از بعضی روایات استفاده می‌شود که عصای [[حضرت موسی]] و خاتم سلیمان، با او است. می‌دانیم عصای [[حضرت موسی]]، رمز قدرت و اعجاز، و خاتم سلیمان رمز حکومت و سلطه الهی است؛ بنابراین او یک انسان قدرتمند و افشاگر است<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۴۴.]</ref>. | |
| *در روایاتی دابة الارض بر شخص [[امام علی|امیرمؤمنان علی]]{{ع}} تطبیق شده است. در تفسیر [[علی بن ابراهیم]] از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: مردی به [[عمار یاسر]] گفت: "آیه‌ای در [[قرآن]] است که فکر مرا پریشان ساخته و مرا در شک انداخته است. عمار گفت: کدام آیه؟ گفت: {{متن قرآن|وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ}}<ref> و چون فرمان (عذاب) بر آنان مقرّر شود جنبنده‌ای را از زمین برای آنان بیرون می‌آوریم که با ایشان سخن سر می‌کند که مردم به نشانه‌های ما یقین نمی‌آوردند؛ سوره نمل، آیه ۸۲.</ref>این کدام جنبنده است؟ عمار گفت: به خدا سوگند! روی زمین نمی‌نشینم، غذا نمی‌خورم و آبی نمی‌نوشم، تا دابة الاَرض را به تو نشان دهم. پس به همراه آن مرد خدمت [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} آمد؛ در حالی که حضرت غذا می‌خورد. هنگامی که چشم [[امام]] به عمار افتاد، فرمود: بیا. عمار آمد و نشست و با [[امام]] غذا خورد. آن مرد سخت در تعجب فرو رفت و ناباورانه به این صحنه نگریست؛ چرا که عمار به او قول داده و قسم خورده بود تا به وعده‌اش وفا نکند، غذا نخورد. گویی قول و قسم خود را فراموش کرده است!. هنگامی که عمار برخاست و با [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} خداحافظی کرد، آن مرد به او گفت: عجیب است! تو سوگند یاد کردی که غذا نخوری و آب ننوشی و بر زمین نشینی، مگر اینکه "دابة الارض" را به من نشان دهی!. عمار در پاسخ گفت: من او را به تو نشان دادم، اگر فهمیدی<ref>ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۵۵۱ – ۵۵۳.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۴۵.]</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود:[[امام علی]]{{ع}} پس از ذکر اوصاف خود، فرمود: ... من، همان جنبنده‌ای هستم که با مردم سخن می‌گوید...»<ref>«... إنّی .... وَ الدَّابَّةُ الَّتی تُکَلِّمُ النَّاس»؛ الکافی، ج ۱، ص ۱۹۸، ح ۳.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۴۵.]</ref>.
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| {{مدخل وابسته}}
| |
| * [[امام مهدی]] {{ع}}
| |
| * [[موعودباوری]]
| |
| * [[فارقلیط]]
| |
| * [[پارکلیت]]
| |
| * [[ماشیح]]
| |
| * [[سوشیانس]]
| |
| * [[سوشینت]]
| |
| * [[هوشیدر]]
| |
| * [[هوشیدرماه]]
| |
| * [[میتریا]]
| |
| * [[آرماگدون]]
| |
| * [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}
| |
| * [[نشانه‌های ظهور]]
| |
| * [[خروج منبعث سوم]]
| |
| * [[جیش الغضب]]
| |
| * [[حکومت امام زمان]] {{ع}}
| |
| * فتنه‌های شیطان در [[زمان ظهور امام مهدی]] {{ع}}
| |
| * بی ارزش شدن خون مردم
| |
| * دیدگاه کلی قرآن درباره پایان تاریخ
| |
| * تدریجی بودن [[نشانه‌های ظهور امام مهدی]] {{ع}}
| |
| * گسسته شدن پیوند خویشاوندی
| |
| * شکسته شدن حرمت انسان
| |
| * جدا شدن مردم بر اثر بلا و گرفتاری
| |
| * [[رویارویی امام مهدی]] {{ع}} با جاهلان
| |
| * ترس و اضطراب همگانی
| |
| * [[نشانه‌های آخر الزمان|نشانه‌ها و رخدادهای مهم آخر الزمان]]
| |
| * سختی پیش از [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}
| |
| * [[بحران معنویت]]
| |
| * [[وقوع اختلاف‌ها و درگیری‌های بسیار]]
| |
| * [[ظهور دجال]]
| |
| * [[وقوع مصائب]]
| |
| * [[خروج سفیانی]]
| |
| * [[ندای آسمانی]]
| |
| * [[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]
| |
| * [[نزول عیسی]] {{ع}}
| |
| * [[هجوم یأجوج و مأجوج]]
| |
| * [[رجعت]]
| |
| * [[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| == منابع ==
| |
| *[http://maarefquran.com/Files/viewdmaarefBooks.php?bookId=1 دائرة المعارف قرآن کریم، ص ۱۱۴-۱۲۴]
| |
| *[[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۳]]
| |
| {{پایان منابع}}
| |
| | |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| امام مهدی}}
| |
| | |
| [[رده:مدخل]]
| |
| [[رده:معصوم]]
| |
| [[رده:امام مهدی]]
| |
