رشد روحیه محبت و عشق‌ورزی به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی انتظار در بعد رشد شخصیت روانی به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
}}
}}
'''رشد [[روحیه]] [[محبت]] و [[عشق‌ورزی]] به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی [[انتظار]] در بعد [[رشد شخصیت]] روانی به چه معناست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
'''رشد [[روحیه]] [[محبت]] و [[عشق‌ورزی]] به عنوان یکی از آثار روان‌شناختی [[انتظار]] در بعد [[رشد شخصیت]] روانی به چه معناست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.


==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
==پاسخ نخست==
== پاسخ جامع اجمالی==
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="border-right-style: solid; border-right-color: #FFCC33; background-color: #FFF1B9; font-size: 100%;">* ''<sub>پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:</sub>''</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
{|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left"
|-
|[[پرونده:11386.jpg|75px|link=محمد سبحانی‌نیا]]||[[پرونده:13681267.jpg|75px|link=رضا انصاری]]||[[پرونده:مشرق موعود.jpg|75px|link=زهرا سادات پورسیدآقایی]]
|-
|<sub>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا]]</sub>||<sub>[[رضا انصاری|انصاری]]</sub>||<sub>[[زهرا سادات پورسیدآقایی|پورسیدآقایی]]</sub>
|-
|}
===[[اندیشه مهدویت]] جلوه [[عشق ورزی]] در بعد روان===
*رشد روحیۀ [[محبت]] و [[عشق‌ورزی]] در بعد [[روح]] و روان را می‌‌توان در اندیشۀ [[مهدویت]] و [[انتظار]] به وضوح مشاهده کرد، چرا که [[حضرت مهدی]]{{ع}} پیام‌آور [[مهرورزی]] و [[دوستی]] است<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۵۰، ۵۱. </ref>؛ به طوری که [[امام رضا]]{{ع}} در [[وصف]] [[امام]] [[معصوم]] فرمودند: «[[امام]]، همدم است، رفیق است، پدراست، و همچنین بسیار [[مهربان]] است»<ref>{{متن حدیث|الْأَنِیسُ الرَّفِیقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِیقُ وَ الْأَخُ الشَّقِیقُ...}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۲۰۰، ح۱. </ref>.<ref>ر.ک:  [[زهرا سادات پورسیدآقایی|سادات پورسید آقایی، زهرا]]، [[بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال (مقاله)|بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال]]، ص ۱۲۱. </ref> و درجایی دیگر ایشان در خصوص [[حضرت مهدی]]{{ع}} فرمود: «[[حضرت مهدی]]{{ع}} برای پیروانش از [[پدران]] و مادرانشان مهربان‌تر است»<ref>{{متن حدیث|أَشْفَقَ عَلَیْهِمْ مِنْ آبَائِهِمْ وَ أُمَّهَاتِهِمْ}}؛ بحارالانوار، ج۲۵، ص۱۱۶. </ref>؛ همچنین [[امام باقر]]{{ع}} در این زمینه فرمودند: «آنگاه که [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] به واسطۀ [[امام]] دست [[لطف]] و [[مرحمت]] خود را بر سر [[بندگان]] می‌‌گذارد تا به [[عقول]] آنان [[وحدت]] بخشد و خردهایشان را کامل کند»<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اَللَّهُ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ اَلْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ کَمَلَتْ بِهِ أَحْلاَمُهُمْ}}؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۲۸. </ref>.<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۵۰، ۵۱. </ref>
*البته اینگونه [[محبت]] و [[عشق ورزی]] فقط منحصر به [[امام عصر]]{{ع}} نیست، بلکه تمامی [[معصومین]] چنین محبتی را نسبت به پیروانشان دارند. در روایتی آمده است [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} از [[پیامبر]] {{صل}} سوال کرد «آیا [[مهدی]] از ما [[اهل بیت]] است؟ [[پیامبر]]{{صل}} پاسخ دادند: آری؛ [[مهدی]] از ماست. [[خداوند]] همان‌گونه که [[دین]] را با ما آغاز کرد، با او به پایان می‌‌رساند. [[مردم]] به دست ما از [[شرک]] رهایی یافتند و پس از پایان‌گرفتن فتنه‌های [[دشمنان]]، میان آنان الفت و [[صمیمیت]] ایجاد شد. [[وظیفه]] ما از آغاز برداشتن [[کینه‌ها]] و عداوت‌هاست؛ به‌گونه‌ای که همه [[برادر]] ایمانی شوند».<ref> ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۵۰، ۵۱. </ref>
 
===دو طریق [[عشق ورزی]] به [[امام]]===
*باید توجه داشت در مسئلۀ [[انتظار]] همانطور که رشد روحیۀ [[محبت]] و [[عشق ورزی]] در [[زمان غیبت]] برای [[امام]] نسبت به پیروانش یک [[تکلیف]] [[عاطفی]] محسوب می‌‌شود، به همین نحو این رشد روحی از جانب [[منتظران]] نسبت به امامشان هم باید یک [[تکلیف]] باشد، یعنی [[منتظران]] هم باید همین [[عشق ورزی]] را نسبت به اماماشان داشته باشند<ref>ر.ک: [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، [[پیش‌درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار (مقاله)|پیش درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار]]، ص؟؟ </ref>. دو طریق وجود دارد تا [[منتظر]]، روحی، [[عشق ورزی]] در بعد [[روح]] و روان را نسبت به امامش تقویت کند:
#از طریق لسان: یعنی [[منتظر]] به وسیلۀ الفاظ زبانی این نوع از [[عشق ورزی]] و ارادت را به [[امام]] نشان می‌‌دهد<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۵۰، ۵۱.  </ref>. چنانکه [[دعای ندبه]] نمونۀ بارز [[محبت]] و [[عشق ورزی]] به [[امام عصر]]{{ع}} است در فرازی از این دعای [[مقدس]] آمده است «جانم فدای تو ای ناپیدایی که از ما بیرون نیست!... چقدر بر من [[جان]] کاه است که [[مردم]] را ببینم، اما تو دیده نشوی و هیچ‌گونه صدا و سخنی از تو نشنوم... ای کاش می‌‌دانستم در چه جایی منزل گرفته‌ای و چه سرزمین و مکانی تو را در بر گرفته است»<ref>{{متن حدیث|بِنَفْسِی أَنْتَ مِنْ مُغَیَّبٍ لَمْ یَخْلُ مِنَّا... عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أَرَی الْخَلْقَ وَ لَا تُرَی وَ لَا أَسْمَعُ لَکَ حَسِیساً وَ لَا نَجْوَی... لَیْتَ شِعْرِی أَیْنَ اسْتَقَرَّتْ بِکَ النَّوی‏، بَلْ أَیُّ أَرْضٍ تُقِلُّکَ أَوْ ثَری‏، أَبِرَضْوی‏ أَمْ غَیْرِها أَمْ ذِی طُوی}}</ref>.<ref>ر.ک: [[زهرا سادات پورسیدآقایی|سادات پورسید آقایی، زهرا]]، [[بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال (مقاله)|بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال]]، ص ۱۲۱.</ref> و این [[عشق ورزی]] لسانی به قدری وسیع و اثر گذار است که [[منتظر]] [[عاشق]] در [[دعای عهد]]، [[اصرار]] دارد دیگران هم در این [[عشق ورزی]] با او شریک باشند؛ چنانکه در این [[دعا]] آمده است {{متن حدیث|اللهم بلغ مولانا الإمام الهادی المهدی القائم بأمرک صلوات الله علیه و علی آبائه الطاهرین عن جمیع الؤمنین و المؤمنات}}<ref>ر.ک: [[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۵۰، ۵۱.  </ref>.
#[[عشق ورزی]] در حیطۀ عمل: رشد این مرحله از [[عشق ورزی]] و [[محبت]]، [[تکامل]] مرحل، اول است به طوری که اگر [[منتظر]] در مرحلۀ عمل، [[محبت]] خود را به امامش نشان ندهد، می‌‌توان مدعی شد در مرحلۀ لسان، [[صداقت]] واقعی را نداشته است، چراکه [[منتظر واقعی]] کسی  است که راه و روش خود را مطابق آئین و روش امامش قرار می‌‌دهد و به دنبال میل و خواست او حرکت می‌‌کند [[امام علی]]{{ع}} در [[مذمت]] عده‌ای که خود را لسانی [[عاشق]] [[اهل‌بیت]] می‌دانند می‌فرماید: «نه قدم بر جای پای [[پیامبر]]{{صل}} می‌‌گذارند و نه از [[رفتار]] [[جانشین]] او [[پیروی]] می‌کنند»<ref>{{متن حدیث|لَا یَقْتَصُّونَ أَثَرَ نَبِیٍّ وَ لَا یَقْتَدُونَ بِعَمَلِ وَصِیٍّ...}}؛ نهج‌البلاغه، خطبه ۸۸. </ref>.<ref>ر.ک: [[رضا انصاری|انصاری، رضا]]، [[پیش‌درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار (مقاله)|پیش درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار]]، ص؟؟</ref>
 
==پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. حجت الاسلام و المسلمین سبحانی‌نیا؛}}
[[پرونده:11386.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد سبحانی‌نیا]]]]
[[پرونده:11386.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد سبحانی‌نیا]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد سبحانی‌نیا]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد سبحانی‌نیا]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۲۰: خط ۴۳:
::::::[[حضرت مهدی]]{{ع}} پیام‌آور [[مهرورزی]] و [[دوستی]] است. [[امیرمؤمنان]]{{ع}} از [[رسول اکرم]]{{صل}} پرسیدند: "آیا [[مهدی]]{{ع}}) از ما [[اهل بیت]] است؟" [[حضرت رسول]]{{صل}} پاسخ دادند: "آری؛ [[مهدی]]{{ع}} از ماست. [[خداوند]] همان‌گونه که [[دین]] را با ما آغاز کرد، با او به پایان می‌‌رساند. [[مردم]] به دست ما از [[شرک]] رهایی یافتند و پس از پایان‌گرفتن فتنه‌های [[دشمنان]]، میان آنان الفت و [[صمیمیت]] ایجاد شد. [[وظیفه]] ما از آغاز برداشتن [[کینه‌ها]] و عداوت‌هاست؛ به‌گونه‌ای که همه [[برادر]] ایمانی شوند"<ref>لطف‌الله صافی، منتخب الاثر، ص۱۵۲.</ref>. [[حضرت امام رضا]]{{ع}} در [[وصف]] [[یوسف زهرا]] می‌‌فرماید: {{متن حدیث|أَشْفَقَ عَلَيْهِمْ مِنْ آبَائِهِمْ وَ أُمَّهَاتِهِمْ}} "<ref>بحارالانوار، ج۲۵، ص۱۱۶.</ref>؛ [[حضرت مهدی]] برای آنها، از [[پدران]] و مادرانشان مهربان‌تر است". [[امام باقر]]{{ع}}) فرمود: {{متن حدیث| إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اَللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ اَلْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ كَمَلَتْ بِهِ أَحْلاَمُهُمْ }} "<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۲۸.</ref>؛ آنگاه که [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست [[لطف]] و [[مرحمت]] خود را بر سر [[بندگان]] می‌‌گذارد تا به [[عقول]] آنان [[وحدت]] بخشد و خردهایشان را کامل کند".
::::::[[حضرت مهدی]]{{ع}} پیام‌آور [[مهرورزی]] و [[دوستی]] است. [[امیرمؤمنان]]{{ع}} از [[رسول اکرم]]{{صل}} پرسیدند: "آیا [[مهدی]]{{ع}}) از ما [[اهل بیت]] است؟" [[حضرت رسول]]{{صل}} پاسخ دادند: "آری؛ [[مهدی]]{{ع}} از ماست. [[خداوند]] همان‌گونه که [[دین]] را با ما آغاز کرد، با او به پایان می‌‌رساند. [[مردم]] به دست ما از [[شرک]] رهایی یافتند و پس از پایان‌گرفتن فتنه‌های [[دشمنان]]، میان آنان الفت و [[صمیمیت]] ایجاد شد. [[وظیفه]] ما از آغاز برداشتن [[کینه‌ها]] و عداوت‌هاست؛ به‌گونه‌ای که همه [[برادر]] ایمانی شوند"<ref>لطف‌الله صافی، منتخب الاثر، ص۱۵۲.</ref>. [[حضرت امام رضا]]{{ع}} در [[وصف]] [[یوسف زهرا]] می‌‌فرماید: {{متن حدیث|أَشْفَقَ عَلَيْهِمْ مِنْ آبَائِهِمْ وَ أُمَّهَاتِهِمْ}} "<ref>بحارالانوار، ج۲۵، ص۱۱۶.</ref>؛ [[حضرت مهدی]] برای آنها، از [[پدران]] و مادرانشان مهربان‌تر است". [[امام باقر]]{{ع}}) فرمود: {{متن حدیث| إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اَللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ اَلْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ كَمَلَتْ بِهِ أَحْلاَمُهُمْ }} "<ref>بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۲۸.</ref>؛ آنگاه که [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست [[لطف]] و [[مرحمت]] خود را بر سر [[بندگان]] می‌‌گذارد تا به [[عقول]] آنان [[وحدت]] بخشد و خردهایشان را کامل کند".
::::::تربیت‌شده [[مکتب]] [[مهدوی]]، با [[الگوگیری]] از [[امام]] خود، به [[انسان‌ها]] [[عشق]] می‌‌ورزد؛ از این‌رو کسی که [[منتظر]] [[حضرت]] است، در [[دعای عهد]]، دیگران را نیز در اظهار علاقه خود شریک می‌سازد: {{متن حدیث| محل قراردادن حدیث}} " اللهم بلغ مولانا الإمام الهادی المهدی [[القائم]] بأمرک [[صلوات]] [[الله]] علیه و [[علی]] آبائه الطاهرین عن جمیع الؤمنین و المؤمنات...؛ خداوندا، بر مولایمان، [[امام]] هدایت‌کننده و [[هدایت‌شده]] که به [[دستور]] تو [[قیام]] کند - [[صلوات]] [[خدا]] بر او و [[پدران]] پاکش [[باد]] - از جانب همه [[مؤمنین]] و مؤمنات ([[درود]] فرست)". و ادامه می‌‌دهد: {{متن حدیث|فِي مَشارِقِ الأَرْضِ وَ مَغارِبِها وَ بَرِّها وَ بَحْرِها وَ سَهْلِها وَ جَبَلِها }}...؛ در مشرق‌زمینان و مغرب‌زمینان، دشت‌ها، کوه‌ها، زمین‌ها و دریاهایش..." علاقه‌ای بی‌مرز و بدون شرط و می‌‌گوید: {{متن حدیث| وَ عنی وَ عَنْ والدیّ }}؛ از طرف خویش و [[پدر]] و مادرم!"<ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۵۰، ۵۱.</ref>.
::::::تربیت‌شده [[مکتب]] [[مهدوی]]، با [[الگوگیری]] از [[امام]] خود، به [[انسان‌ها]] [[عشق]] می‌‌ورزد؛ از این‌رو کسی که [[منتظر]] [[حضرت]] است، در [[دعای عهد]]، دیگران را نیز در اظهار علاقه خود شریک می‌سازد: {{متن حدیث| محل قراردادن حدیث}} " اللهم بلغ مولانا الإمام الهادی المهدی [[القائم]] بأمرک [[صلوات]] [[الله]] علیه و [[علی]] آبائه الطاهرین عن جمیع الؤمنین و المؤمنات...؛ خداوندا، بر مولایمان، [[امام]] هدایت‌کننده و [[هدایت‌شده]] که به [[دستور]] تو [[قیام]] کند - [[صلوات]] [[خدا]] بر او و [[پدران]] پاکش [[باد]] - از جانب همه [[مؤمنین]] و مؤمنات ([[درود]] فرست)". و ادامه می‌‌دهد: {{متن حدیث|فِي مَشارِقِ الأَرْضِ وَ مَغارِبِها وَ بَرِّها وَ بَحْرِها وَ سَهْلِها وَ جَبَلِها }}...؛ در مشرق‌زمینان و مغرب‌زمینان، دشت‌ها، کوه‌ها، زمین‌ها و دریاهایش..." علاقه‌ای بی‌مرز و بدون شرط و می‌‌گوید: {{متن حدیث| وَ عنی وَ عَنْ والدیّ }}؛ از طرف خویش و [[پدر]] و مادرم!"<ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۵۰، ۵۱.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}


==پاسخ‌های دیگر==
{{جمع شدن|۲. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛}}
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. حجت الاسلام و المسلمین انصاری؛}}
[[پرونده:13681267.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[رضا انصاری]]]]
[[پرونده:13681267.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[رضا انصاری]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[رضا انصاری]]'''، در مقاله ''«[[پیش‌درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار (مقاله)|پیش درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[رضا انصاری]]'''، در مقاله ''«[[پیش‌درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار (مقاله)|پیش درآمدی بر آثار روان‌شناسی انتظار]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۲۹: خط ۵۱:
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


{{جمع شدن|۲. سرکار خانم پورسیدآقایی؛}}
{{جمع شدن|۳. سرکار خانم پورسیدآقایی؛}}
[[پرونده:مشرق موعود.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[زهرا سادات پورسیدآقایی]]]]
[[پرونده:مشرق موعود.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[زهرا سادات پورسیدآقایی]]]]
::::::سرکار خانم '''[[زهرا سادات پورسیدآقایی]]'''، در مقاله ''«[[بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال (مقاله)|بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::سرکار خانم '''[[زهرا سادات پورسیدآقایی]]'''، در مقاله ''«[[بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال (مقاله)|بررسی تطبیقی شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان‌شناسی کمال]]»'' در این‌باره گفته است:
۲۴٬۴۷۸

ویرایش