آل ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۲: خط ۲:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[آل ابراهیم در قرآن]] - [[آل ابراهیم در حدیث]] - [[آل ابراهیم در کلام اسلامی]]| پرسش مرتبط  = آل ابراهیم (پرسش)}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[آل ابراهیم در قرآن]] - [[آل ابراهیم در حدیث]] - [[آل ابراهیم در کلام اسلامی]]| پرسش مرتبط  = آل ابراهیم (پرسش)}}


==مراد از آل ابراهیم==
== مراد از آل ابراهیم ==
*با توجّه به گوناگونی معانی "[[آل]]"، [[مفسّران]]، آل ابراهیم را سه گونه [[تفسیر]] کرده‌اند:
* با توجّه به گوناگونی معانی "[[آل]]"، [[مفسّران]]، آل ابراهیم را سه گونه [[تفسیر]] کرده‌اند:
# [[فرزندان]] [[پاک]] و [[برگزیده]] [[ابراهیم]] چون [[اسماعیل]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[داوود]]، [[سلیمان]]، [[یونس]]، [[زکریا]]، [[عیسی]]، [[محمد]]{{صل}} و [[جانشینان]] آن [[حضرت]] از [[خاندان]] وی. این [[تفسیر]]، با واژه {{متن قرآن| اصْطَفَى }} ([[برگزیدن]]) مناسب‌تر می‌نماید؛ زیرا [[خداوند]]، کسانی را برمی‌گزیند که از [[گناه]] منزّه باشند<ref>مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.</ref>. روایاتی که [[امامان]]{{عم}} را از آل‌ابراهیم شمرده نیز این معنا را [[تأیید]] می‌کند<ref>عیّاشی، ج ۱، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج۲، ص ۵۴۸.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}}می‌فرماید: آل ابراهیم ماییم، زیرا ما بازماندگان این [[خاندان]] هستیم و لذا [[فرزندان پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} در شمار [[آل]] ابراهیم‌اند و در واقع [[نوادگان]] [[ابراهیم]] هستند <ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۴۴.</ref>. به نظر [[علامه طباطبایی]]، از [[سیاق آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref> که درصدد [[سرزنش]] [[بنی اسرائیل]] ([[دودمان]] [[اسحاق]]) است، برمی‌آید که مقصود از آل ابراهیم، [[پاکان]] ذرّیه او از طریق [[اسماعیل]] است و شامل [[ذریه ابراهیم]] از طریق [[اسحاق]] نمی‌شود<ref>المیزان، ج ۳، ص ۱۶۶.</ref>.
# [[فرزندان]] [[پاک]] و [[برگزیده]] [[ابراهیم]] چون [[اسماعیل]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[داوود]]، [[سلیمان]]، [[یونس]]، [[زکریا]]، [[عیسی]]، [[محمد]]{{صل}} و [[جانشینان]] آن [[حضرت]] از [[خاندان]] وی. این [[تفسیر]]، با واژه {{متن قرآن| اصْطَفَى }} ([[برگزیدن]]) مناسب‌تر می‌نماید؛ زیرا [[خداوند]]، کسانی را برمی‌گزیند که از [[گناه]] منزّه باشند<ref>مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.</ref>. روایاتی که [[امامان]]{{عم}} را از آل‌ابراهیم شمرده نیز این معنا را [[تأیید]] می‌کند<ref>عیّاشی، ج ۱، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج۲، ص ۵۴۸.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}}می‌فرماید: آل ابراهیم ماییم، زیرا ما بازماندگان این [[خاندان]] هستیم و لذا [[فرزندان پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} در شمار [[آل]] ابراهیم‌اند و در واقع [[نوادگان]] [[ابراهیم]] هستند <ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۴۴.</ref>. به نظر [[علامه طباطبایی]]، از [[سیاق آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref> که درصدد [[سرزنش]] [[بنی اسرائیل]] ([[دودمان]] [[اسحاق]]) است، برمی‌آید که مقصود از آل ابراهیم، [[پاکان]] ذرّیه او از طریق [[اسماعیل]] است و شامل [[ذریه ابراهیم]] از طریق [[اسحاق]] نمی‌شود<ref>المیزان، ج ۳، ص ۱۶۶.</ref>.
# [[پیروان]] [[دین ابراهیم]] ([[اسلام]])<ref>مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.</ref>. [[مؤیّد]] این معنا دو [[آیه]] ذیل است: {{متن قرآن| فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي }}<ref>«هر که از من پیروی کند از من است» سوره ابراهیم، آیه ۳۶.</ref>، {{متن قرآن|إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«بی‌گمان نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم همانانند که از وی پیروی کردند و نیز این پیامبر و مؤمنان؛ و خداوند سرپرست مؤمنان است» سوره آل عمران، آیه ۶۸.</ref> <ref>جامع البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۹۴؛ قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.</ref>
# [[پیروان]] [[دین ابراهیم]] ([[اسلام]])<ref>مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.</ref>. [[مؤیّد]] این معنا دو [[آیه]] ذیل است: {{متن قرآن| فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي }}<ref>«هر که از من پیروی کند از من است» سوره ابراهیم، آیه ۳۶.</ref>، {{متن قرآن|إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ}}<ref>«بی‌گمان نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم همانانند که از وی پیروی کردند و نیز این پیامبر و مؤمنان؛ و خداوند سرپرست مؤمنان است» سوره آل عمران، آیه ۶۸.</ref> <ref>جامع البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۹۴؛ قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.</ref>
#شخص [[ابراهیم]]، همان گونه که در [[آیه]] {{متن قرآن| مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ }}<ref>«آنچه از خاندان موسی و هارون بر جای نهاده‌اند» سوره بقره، آیه ۲۴۸.</ref> <ref>قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.</ref><ref>[[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[آل ابراهیم - خراسانی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱؛ >[[مرضیه السادات کدخدایی|کدخدایی، مرضیه السادات]]، [[آل ابراهیم - کدخدایی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]]، ص۵۰.</ref>
# شخص [[ابراهیم]]، همان گونه که در [[آیه]] {{متن قرآن| مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ }}<ref>«آنچه از خاندان موسی و هارون بر جای نهاده‌اند» سوره بقره، آیه ۲۴۸.</ref> <ref>قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.</ref><ref>[[محمد خراسانی|خراسانی، محمد]]، [[آل ابراهیم - خراسانی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۱؛ >[[مرضیه السادات کدخدایی|کدخدایی، مرضیه السادات]]، [[آل ابراهیم - کدخدایی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]]، ص۵۰.</ref>
* [[علامه طباطبایی]] [[معتقد]] است آل ابراهیم عبارت‌اند از: [[پاکان]] از ذریّه آن جناب از قبیل [[اسحاق]]، [[اسرائیل]] و انبیایی که از ذریّه آن [[حضرت]] در [[بنی‌اسرائیل]] [[مبعوث]] شدند و نیز [[اسماعیل]] و طاهرین از ذریّه آن جناب که [[سرور]] همه آنان [[محمد]]{{صل}} و از ذریّه آن [[حضرت]] است. در [[آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref> که در [[مقام]] [[انکار]] و [[اعتراض]] بر [[بنی‌اسرائیل]] است، مراد از آل ابراهیم، [[بنی‌اسرائیل]] یعنی [[دودمان]] [[اسحاق]] و [[یعقوب]] نیست (چون [[بنی‌اسرائیل]] هم [[دودمان]] یعقوب‌اند) در نتیجه از آل ابراهیم تنها [[معصومین]] از [[دودمان]] [[اسماعیل]] باقی می‌مانند (که منظور از کلمه آل ابراهیم هستند) که [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و دودمانش از ایشان‌اند<ref>ترجمه المیزان، ج۴، ص۶۰۰.</ref>.
* [[علامه طباطبایی]] [[معتقد]] است آل ابراهیم عبارت‌اند از: [[پاکان]] از ذریّه آن جناب از قبیل [[اسحاق]]، [[اسرائیل]] و انبیایی که از ذریّه آن [[حضرت]] در [[بنی‌اسرائیل]] [[مبعوث]] شدند و نیز [[اسماعیل]] و طاهرین از ذریّه آن جناب که [[سرور]] همه آنان [[محمد]]{{صل}} و از ذریّه آن [[حضرت]] است. در [[آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref> که در [[مقام]] [[انکار]] و [[اعتراض]] بر [[بنی‌اسرائیل]] است، مراد از آل ابراهیم، [[بنی‌اسرائیل]] یعنی [[دودمان]] [[اسحاق]] و [[یعقوب]] نیست (چون [[بنی‌اسرائیل]] هم [[دودمان]] یعقوب‌اند) در نتیجه از آل ابراهیم تنها [[معصومین]] از [[دودمان]] [[اسماعیل]] باقی می‌مانند (که منظور از کلمه آل ابراهیم هستند) که [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و دودمانش از ایشان‌اند<ref>ترجمه المیزان، ج۴، ص۶۰۰.</ref>.
*با توجه به مطالب فوق می‌توان نتیجه گرفت که آل ابراهیم، [[خاندان]] [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} هستند که [[خداوند]] در [[قرآن]] آنها را بر جهانیان [[برتری]] داده است و بر اساس [[روایات]] مختلف آل ابراهیم، [[فرزندان]] [[ابراهیم]]، [[موسی بن عمران]]، [[عیسی]]، [[پیامبران بنی‌اسرائیل]]، [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} را شامل می‌شود. آل ابراهیم دارای [[فضائل]] بسیاری هستند که [[مقام تسلیم]]، [[عصمت]]، [[نبوت]]، [[امامت]]، [[هدایتگری]]، [[برگزیدگی]]، [[شایستگی]]، [[دریافت وحی]]، کتاب، [[حکمت]]، [[رحمت]] و [[برکات الهی]] از مهم‌ترین آنهاست.<ref>[[مرضیه السادات کدخدایی|کدخدایی، مرضیه السادات]]، [[آل ابراهیم - کدخدایی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]]، ص۵۰-۵۲.</ref>
* با توجه به مطالب فوق می‌توان نتیجه گرفت که آل ابراهیم، [[خاندان]] [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} هستند که [[خداوند]] در [[قرآن]] آنها را بر جهانیان [[برتری]] داده است و بر اساس [[روایات]] مختلف آل ابراهیم، [[فرزندان]] [[ابراهیم]]، [[موسی بن عمران]]، [[عیسی]]، [[پیامبران بنی‌اسرائیل]]، [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} را شامل می‌شود. آل ابراهیم دارای [[فضائل]] بسیاری هستند که [[مقام تسلیم]]، [[عصمت]]، [[نبوت]]، [[امامت]]، [[هدایتگری]]، [[برگزیدگی]]، [[شایستگی]]، [[دریافت وحی]]، کتاب، [[حکمت]]، [[رحمت]] و [[برکات الهی]] از مهم‌ترین آنهاست.<ref>[[مرضیه السادات کدخدایی|کدخدایی، مرضیه السادات]]، [[آل ابراهیم - کدخدایی (مقاله)|مقاله «آل ابراهیم»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]]، ص۵۰-۵۲.</ref>


==[[ذریه ابراهیم]]==
== [[ذریه ابراهیم]] ==


==دعاهای [[ابراهیم]] برای [[ذریه]]‌اش==
== دعاهای [[ابراهیم]] برای [[ذریه]]‌اش ==


==[[فضایل]] آل ابراهیم==
== [[فضایل]] آل ابراهیم ==


==محل سکونت آل ابراهیم==
== محل سکونت آل ابراهیم ==


==گوناگونی [[ذریه ابراهیم]]==
== گوناگونی [[ذریه ابراهیم]] ==


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۷

مراد از آل ابراهیم

  • با توجّه به گوناگونی معانی "آلمفسّران، آل ابراهیم را سه گونه تفسیر کرده‌اند:
  1. فرزندان پاک و برگزیده ابراهیم چون اسماعیل، اسحاق، یعقوب، داوود، سلیمان، یونس، زکریا، عیسی، محمد(ص) و جانشینان آن حضرت از خاندان وی. این تفسیر، با واژه ﴿ اصْطَفَى (برگزیدن) مناسب‌تر می‌نماید؛ زیرا خداوند، کسانی را برمی‌گزیند که از گناه منزّه باشند[۱]. روایاتی که امامان(ع) را از آل‌ابراهیم شمرده نیز این معنا را تأیید می‌کند[۲]. امام باقر(ع)می‌فرماید: آل ابراهیم ماییم، زیرا ما بازماندگان این خاندان هستیم و لذا فرزندان پیامبر(ص) و ائمه(ع) در شمار آل ابراهیم‌اند و در واقع نوادگان ابراهیم هستند [۳]. به نظر علامه طباطبایی، از سیاق آیه ﴿أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا[۴] که درصدد سرزنش بنی اسرائیل (دودمان اسحاق) است، برمی‌آید که مقصود از آل ابراهیم، پاکان ذرّیه او از طریق اسماعیل است و شامل ذریه ابراهیم از طریق اسحاق نمی‌شود[۵].
  2. پیروان دین ابراهیم (اسلام)[۶]. مؤیّد این معنا دو آیه ذیل است: ﴿ فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي [۷]، ﴿إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ[۸] [۹]
  3. شخص ابراهیم، همان گونه که در آیه ﴿ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَى وَآلُ هَارُونَ [۱۰] [۱۱][۱۲]

ذریه ابراهیم

دعاهای ابراهیم برای ذریه‌اش

فضایل آل ابراهیم

محل سکونت آل ابراهیم

گوناگونی ذریه ابراهیم

منابع

پانویس

  1. مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.
  2. عیّاشی، ج ۱، ص ۱۶۸؛ نورالثقلین، ج۲، ص ۵۴۸.
  3. دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۴۴.
  4. «یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.
  5. المیزان، ج ۳، ص ۱۶۶.
  6. مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۳۵.
  7. «هر که از من پیروی کند از من است» سوره ابراهیم، آیه ۳۶.
  8. «بی‌گمان نزدیک‌ترین مردم به ابراهیم همانانند که از وی پیروی کردند و نیز این پیامبر و مؤمنان؛ و خداوند سرپرست مؤمنان است» سوره آل عمران، آیه ۶۸.
  9. جامع البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۹۴؛ قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.
  10. «آنچه از خاندان موسی و هارون بر جای نهاده‌اند» سوره بقره، آیه ۲۴۸.
  11. قرطبی، ج ۴، ص ۴۱.
  12. خراسانی، محمد، مقاله «آل ابراهیم»، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱؛ >کدخدایی، مرضیه السادات، مقاله «آل ابراهیم»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، ص۵۰.
  13. «یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.
  14. ترجمه المیزان، ج۴، ص۶۰۰.
  15. کدخدایی، مرضیه السادات، مقاله «آل ابراهیم»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، ص۵۰-۵۲.