مقام طهارت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن' به '{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن')
خط ۱۲: خط ۱۲:


==واژه شناسی لغوی==
==واژه شناسی لغوی==
*{{عربی|اندازه=150%|"طَهَّرَكُمْ"}} به معنای "پاکی از آلودگی" است که هم بر "طهارت ظاهری" به کار رفته مانند:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ }}﴾}}<ref> و جامه‌ات را پاکیزه گردان؛ سوره مدثر، آیه:۴.</ref>؛  و هم در "طهارت معنوی" مانند: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ }}﴾}}<ref> آنان کسانی هستند که خداوند نخواسته است دل‌هایشان را پاکیزه گرداند؛ سوره مائده، آیه:۴۱.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*{{عربی|اندازه=150%|"طَهَّرَكُمْ"}} به معنای "پاکی از آلودگی" است که هم بر "طهارت ظاهری" به کار رفته مانند:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ }}﴾}}<ref> و جامه‌ات را پاکیزه گردان؛ سوره مدثر، آیه:۴.</ref>؛  و هم در "طهارت معنوی" مانند: {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ }}﴾}}<ref> آنان کسانی هستند که خداوند نخواسته است دل‌هایشان را پاکیزه گرداند؛ سوره مائده، آیه:۴۱.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*{{عربی|اندازه=150%|"الدَّنَسِ"}} نقطه مقابل "طهارت" است و به معنای "چرک و آلودگی ظاهری یا معنوی" است<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*{{عربی|اندازه=150%|"الدَّنَسِ"}} نقطه مقابل "طهارت" است و به معنای "چرک و آلودگی ظاهری یا معنوی" است<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*{{عربی|اندازه=150%|"اَلرِّجْسَ"}} به معنای "پلید و آلوده" است؛ چه آلودگی ظاهری و چه آلودگی معنوی<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*{{عربی|اندازه=150%|"اَلرِّجْسَ"}} به معنای "پلید و آلوده" است؛ چه آلودگی ظاهری و چه آلودگی معنوی<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*"رجس" در قرآن کریم، در هر دو نوع به کار رفته است؛ اما رجس ظاهری:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ}}﴾}}<ref> مگر آن‌که مردار باشد، یا خونی که از بدن حیوان بیرون ریخته و یا گوشت خوک که اینها همه پلیدند؛ سوره انعام، آیه:۱۴۵.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*"رجس" در قرآن کریم، در هر دو نوع به کار رفته است؛ اما رجس ظاهری:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ}}﴾}}<ref> مگر آن‌که مردار باشد، یا خونی که از بدن حیوان بیرون ریخته و یا گوشت خوک که اینها همه پلیدند؛ سوره انعام، آیه:۱۴۵.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*جمله: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|دَمًا مَّسْفُوحًا}}﴾}} مصداق پلیدی ظاهری است و {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|مَيْتَةً ... أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ}}﴾}} مصداق پلیدی معنوی است. در قرآن در اکثر موارد "رجس" در "پلیدی معنوی" به کار رفته است به عنوان نمونه<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>:
*جمله: {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|دَمًا مَّسْفُوحًا}}﴾}} مصداق پلیدی ظاهری است و {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|مَيْتَةً ... أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ}}﴾}} مصداق پلیدی معنوی است. در قرآن در اکثر موارد "رجس" در "پلیدی معنوی" به کار رفته است به عنوان نمونه<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>:
*الف - در سوره مائده، شراب و قمار، رجس نامیده شده است:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}﴾}}<ref> ای کسانی که ایمان آورده‌اید! جز این نیست که شراب و قمار و بت‌های نصب شده (عبادت آنها، قربانی برای آنها و خوردن گوشت آن قربانی) و تیرهای قرعه و قمار، نجس و پلید و از اختراعات شیطان است، پس از آنها دوری کنید، شاید رستگار شوید؛ سوره مائده، آیه:۹۰.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*الف - در سوره مائده، شراب و قمار، رجس نامیده شده است:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}﴾}}<ref> ای کسانی که ایمان آورده‌اید! جز این نیست که شراب و قمار و بت‌های نصب شده (عبادت آنها، قربانی برای آنها و خوردن گوشت آن قربانی) و تیرهای قرعه و قمار، نجس و پلید و از اختراعات شیطان است، پس از آنها دوری کنید، شاید رستگار شوید؛ سوره مائده، آیه:۹۰.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*روشن است که شراب و قمار، پلیدی معنوی است، پلیدی ظاهری مثل خون نیست که هرکس به طبع انسانی‌اش از آن اجتناب نماید<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*روشن است که شراب و قمار، پلیدی معنوی است، پلیدی ظاهری مثل خون نیست که هرکس به طبع انسانی‌اش از آن اجتناب نماید<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*ب - در سوره توبه، منافقان، رجس نامیده شده‌اند:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ }}﴾}}<ref> از آنان اعراض کنید؛ زیرا آنان پلید و ناپاکند؛ سوره توبه، آیه:۹۵.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*ب - در سوره توبه، منافقان، رجس نامیده شده‌اند:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ }}﴾}}<ref> از آنان اعراض کنید؛ زیرا آنان پلید و ناپاکند؛ سوره توبه، آیه:۹۵.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*ج - سوره توبه:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَى رِجْسِهِمْ }}﴾}}<ref> اما کسانی که در دل‌های آنان بیماری (شرک، کفر و نفاق) است، پلیدی بر پلیدی آنان افزود و مردند در حالی که کافر بودند؛ سوره توبه، آیه:۱۲۵.</ref>. تردیدی نیست که این پلیدی، "پلیدی معنوی" است، نه پلیدی ظاهری<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*ج - سوره توبه:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَى رِجْسِهِمْ }}﴾}}<ref> اما کسانی که در دل‌های آنان بیماری (شرک، کفر و نفاق) است، پلیدی بر پلیدی آنان افزود و مردند در حالی که کافر بودند؛ سوره توبه، آیه:۱۲۵.</ref>. تردیدی نیست که این پلیدی، "پلیدی معنوی" است، نه پلیدی ظاهری<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*د. در سوره حج، بت‌پرستی، رجس نامیده شده است:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الأَوْثَانِ }}﴾}}<ref> پس، از پلیدی که عبارت از بت‌هاست، اجتناب کنید؛ سوره حج، آیه:۳۰.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*د. در سوره حج، بت‌پرستی، رجس نامیده شده است:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الأَوْثَانِ }}﴾}}<ref> پس، از پلیدی که عبارت از بت‌هاست، اجتناب کنید؛ سوره حج، آیه:۳۰.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.


==[[آیه تطهير]] برهان [[عصمت]] [[امامان معصوم]]{{عم}}==
==[[آیه تطهير]] برهان [[عصمت]] [[امامان معصوم]]{{عم}}==
*{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا }}﴾}}<ref> خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد؛ سوره احزاب، آیه:۳۳.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا }}﴾}}<ref> خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد؛ سوره احزاب، آیه:۳۳.</ref><ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*این آیه شریفه از دلایل قرآنی بر [[عصمت]] [[اهل بیت]]{{عم}} است، مبانی این دلیل به شرح ذیل است<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.
*این آیه شریفه از دلایل قرآنی بر [[عصمت]] [[اهل بیت]]{{عم}} است، مبانی این دلیل به شرح ذیل است<ref>[[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[در آستان امامان معصوم ج۲ (کتاب)|در آستان امامان معصوم]]؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.</ref>.



نسخهٔ ‏۲۰ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۲۱

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث مقام معصوم و مرتبط با مدخل طهارت است. مدخل‌های وابسته به این بحث:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل طهارت معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

از جمله مقامات امامان معصوم(ع) مقام طهارت که در زیارت جامعه کبیره با عبارت های "طَهَّرَكُمْ مِنَ الدَّنَسِ"، "أَذْهَبَ عَنْكُمُ اَلرِّجْسَ أَهْلَ اَلْبَيْتِ" و "طَهَّرَكُمْ تَطْهِيراً" آمده است.

واژه شناسی لغوی

  • "طَهَّرَكُمْ" به معنای "پاکی از آلودگی" است که هم بر "طهارت ظاهری" به کار رفته مانند:﴿﴿وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ [۱]؛ و هم در "طهارت معنوی" مانند: ﴿﴿لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ [۲][۳].
  • "الدَّنَسِ" نقطه مقابل "طهارت" است و به معنای "چرک و آلودگی ظاهری یا معنوی" است[۴].
  • "اَلرِّجْسَ" به معنای "پلید و آلوده" است؛ چه آلودگی ظاهری و چه آلودگی معنوی[۵].
  • "رجس" در قرآن کریم، در هر دو نوع به کار رفته است؛ اما رجس ظاهری:﴿﴿إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ[۶][۷].
  • جمله: ﴿﴿دَمًا مَّسْفُوحًا مصداق پلیدی ظاهری است و ﴿﴿مَيْتَةً ... أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ مصداق پلیدی معنوی است. در قرآن در اکثر موارد "رجس" در "پلیدی معنوی" به کار رفته است به عنوان نمونه[۸]:
  • الف - در سوره مائده، شراب و قمار، رجس نامیده شده است:﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ[۹][۱۰].
  • روشن است که شراب و قمار، پلیدی معنوی است، پلیدی ظاهری مثل خون نیست که هرکس به طبع انسانی‌اش از آن اجتناب نماید[۱۱].
  • ب - در سوره توبه، منافقان، رجس نامیده شده‌اند:﴿﴿فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ [۱۲][۱۳].
  • ج - سوره توبه:﴿﴿وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَى رِجْسِهِمْ [۱۴]. تردیدی نیست که این پلیدی، "پلیدی معنوی" است، نه پلیدی ظاهری[۱۵].
  • د. در سوره حج، بت‌پرستی، رجس نامیده شده است:﴿﴿فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الأَوْثَانِ [۱۶][۱۷].

آیه تطهير برهان عصمت امامان معصوم(ع)

  • ﴿﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا [۱۸][۱۹].
  • این آیه شریفه از دلایل قرآنی بر عصمت اهل بیت(ع) است، مبانی این دلیل به شرح ذیل است[۲۰].

منابع

منبع‌شناسی جامع مقام معصوم


پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. و جامه‌ات را پاکیزه گردان؛ سوره مدثر، آیه:۴.
  2. آنان کسانی هستند که خداوند نخواسته است دل‌هایشان را پاکیزه گرداند؛ سوره مائده، آیه:۴۱.
  3. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  4. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  5. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  6. مگر آن‌که مردار باشد، یا خونی که از بدن حیوان بیرون ریخته و یا گوشت خوک که اینها همه پلیدند؛ سوره انعام، آیه:۱۴۵.
  7. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  8. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  9. ای کسانی که ایمان آورده‌اید! جز این نیست که شراب و قمار و بت‌های نصب شده (عبادت آنها، قربانی برای آنها و خوردن گوشت آن قربانی) و تیرهای قرعه و قمار، نجس و پلید و از اختراعات شیطان است، پس از آنها دوری کنید، شاید رستگار شوید؛ سوره مائده، آیه:۹۰.
  10. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  11. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  12. از آنان اعراض کنید؛ زیرا آنان پلید و ناپاکند؛ سوره توبه، آیه:۹۵.
  13. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  14. اما کسانی که در دل‌های آنان بیماری (شرک، کفر و نفاق) است، پلیدی بر پلیدی آنان افزود و مردند در حالی که کافر بودند؛ سوره توبه، آیه:۱۲۵.
  15. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  16. پس، از پلیدی که عبارت از بت‌هاست، اجتناب کنید؛ سوره حج، آیه:۳۰.
  17. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  18. خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و کاملاً شما را پاک سازد؛ سوره احزاب، آیه:۳۳.
  19. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.
  20. خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم؛ ج۲، ص:۲۶۸- ۲۷۳.