حیا در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[حیا]] عبارت است از حالت و [[خویی]] [[نفسانی]] در [[انسان]] که مانع ارتکاب [[اعمال زشت]] می‌شود. مقابل آن، بیشرمی قرار دارد. | [[حیا]] عبارت است از حالت و [[خویی]] [[نفسانی]] در [[انسان]] که مانع ارتکاب [[اعمال زشت]] می‌شود. مقابل آن، بیشرمی قرار دارد. | ||
حیا از [[اخلاق پسندیده]]، بلکه در [[روایات]]، رأس [[مکارم اخلاق]] که [[خداوند]] [[پیامبران]] خود را بدان آراسته، بر شمرده شده است،<ref>الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۵۵ ـ ۵۶</ref> و در روایتی از [[معصوم]]{{ع}} آمده است: «حیا و [[ایمان]] با هم‌اند، چنانچه یکی رخت بربندد، دیگری نیز به تبع آن میرود» و در روایتی دیگر از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: «کسی که حیا ندارد ایمان ندارد». <ref>الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۱۰۶</ref>. | حیا از [[اخلاق پسندیده]]، بلکه در [[روایات]]، رأس [[مکارم اخلاق]] که [[خداوند]] [[پیامبران]] خود را بدان آراسته، بر شمرده شده است،<ref>الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۵۵ ـ ۵۶</ref> و در روایتی از [[معصوم]] {{ع}} آمده است: «حیا و [[ایمان]] با هم‌اند، چنانچه یکی رخت بربندد، دیگری نیز به تبع آن میرود» و در روایتی دیگر از [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: «کسی که حیا ندارد ایمان ندارد». <ref>الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۱۰۶</ref>. | ||
تحصیل [[فضائل اخلاقی]] از جمله حیا، [[مستحب]] است. <ref>وسائل الشیعة، ج۱۲، ص:۱۶۶ و ج۱۵، ص:۱۹۸</ref> | تحصیل [[فضائل اخلاقی]] از جمله حیا، [[مستحب]] است. <ref>وسائل الشیعة، ج۱۲، ص:۱۶۶ و ج۱۵، ص:۱۹۸</ref> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۵۱
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حیا است. حیا از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حیا در قرآن - حیا در فقه اسلامی - حیا در حدیث - حیا در نهج البلاغه - حیا در معارف دعا و زیارات - حیا در معارف و سیره سجادی - حیا در معارف و سیره نبوی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
حیا عبارت است از حالت و خویی نفسانی در انسان که مانع ارتکاب اعمال زشت می‌شود. مقابل آن، بیشرمی قرار دارد.
حیا از اخلاق پسندیده، بلکه در روایات، رأس مکارم اخلاق که خداوند پیامبران خود را بدان آراسته، بر شمرده شده است،[۱] و در روایتی از معصوم (ع) آمده است: «حیا و ایمان با هم‌اند، چنانچه یکی رخت بربندد، دیگری نیز به تبع آن میرود» و در روایتی دیگر از امام صادق (ع) آمده است: «کسی که حیا ندارد ایمان ندارد». [۲].
تحصیل فضائل اخلاقی از جمله حیا، مستحب است. [۳]
ارتکاب اعمالی که موجب از بین رفتن حیا در میان برادران دینی نسبت به یکدیگر می‌شود، مکروه است. [۴]
حیا نمیتواند عذر شرعی برای ترک واجب یا فعل حرام باشد؛ [۵] چنان که نمیتواند برای باقی ماندن بر جهل به وظایف شرعی و ترک پرسش عذر به شمار آید. [۶]
به نیازمندی که به جهت حیا از گرفتن زکات خودداری میکند، جایز، بلکه مستحب است به ظاهر تحت عنوان هدیه و در واقع به قصد زکات، زکات بدهند. [۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۵۵ ـ ۵۶
- ↑ الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۱۰۶
- ↑ وسائل الشیعة، ج۱۲، ص:۱۶۶ و ج۱۵، ص:۱۹۸
- ↑ وسائل الشیعة، ج۱۲، ص:۱۴۵ ـ ۱۴۶
- ↑ التنقیح (الإجتهاد و التقلید)، ص: ۲۵۷؛ توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص:۲۳۰
- ↑ وسائل الشیعة، ج۱۲، ص:۱۶۹
- ↑ جواهر الکلام، ج۱۵، ص:۳۲۴ ـ ۳۲۵.
- ↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۳، صفحه ۳۸۷-۳۸۸.