شناخت سیره اهل بیت: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

* [[شناخت]] [[زندگی]] [[معصومان]] {{عم}}، دارای مراتب و مراحلی است که بخشی از آن به [[شناخت]] [[خاندان]] آن بزرگواران و بخشی به [[شناخت]] [[فضایل]]، [[مناقب]] و [[مصائب]] آنان اختصاص دارد و بخشی نیز با [[شناخت]] [[حکمت]] [[رفتار]] و نحوه عملکرد آنان به‌دست می‌آید.

* در میان [[مردم]]، بیشتر با یکی از دو رویکرد مسئله [[امامت]] مواجه هستیم: نخست، نگرش عرشی و توجه به [[عظمت]] [[مقام قدسی]] [[اهل بیت]] {{عم}} و [[فضائل]] و [[مناقب]] آنها و دوم، توجه به [[مصائب]] و [[مظلومیت]] آنان.

* در رویکرد نخست، بیشتر احادیثی مانند [[حدیث]] {{متن حدیث|لَوْلَاكَ مَا خَلَقْتُ الْأَفْلَاكَ}}<ref>بحارالانوار، ج۱۵، ص۲۸.</ref> که به بلندی [[مقام]] و [[منزلت]] ایشان اشاره دارد و آنان را به عنوان محبوب‌های دست‌نیافتنی و دارای [[مقام قدسی]] معرفی می‌نماید، مورد توجه است. در رویکرد دوم، بیشتر به ظلم‌هایی توجه می‌شود که بر آنان رفته و ثمره آن، [[دلسوزی]] و [[اشک]] و ناله بر آنان است.

* باید توجه داشت که هرچند هر دو رویکرد در جای خود درست و بجاست، ولی نباید از این نکته غافل بود که برجسته‌سازی یک‌جنبه از جنبه‌های زندگانی [[امامان]] و بی‌توجهی به جنبه‌های دیگر، موجب کم شدن توجه [[انسان]] از بُعد [[الگوگیری]] و [[پیروی]] از آنان گشته و یاد آن بزرگواران را تنها به [[مدح]] و ثنا و [[اشک]] و آه بر آنان محدود کرده است.

* از این‌رو توجه به [[منزلت]] [[اهل بیت]] {{عم}} در قالب نگاه مجموعی عملکردگرایانه، به نقش آنان در بستر [[جامعه]]، [[تاریخ]] و [[تمدن]] ضروری و نگاه تدبّری است. سعی ما در نگرش متدبّرانه، نفی سایر زوایای [[شناخت]] نیست، بلکه با بررسی [[رفتار]] و عملکرد [[اهل بیت]] {{عم}} به دنبال پاسخی درست برای خلاءهای [[فکری]]، [[فرهنگی]] و عملی هستیم<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۶۹.</ref>.

* [[شناخت]] [[سیره]] به معنای [[فهم]] و دریافت سیر هدایتی [[اهل بیت]] {{عم}} در عرصه [[اجتماعی]] و [[تاریخی]] است. به دیگر سخن، [[شناخت]] [[سیره]]، نگرش روشمند و هماهنگی به عملکرد [[معصومان]] {{عم}} است.

* [[پیروی از ائمه]] اطهار {{عم}}، [[نیازمند]] [[شناخت]] [[سیره]] آنهاست تا در رویارویی با نیازهای پیش رو، مطابق با الگوی [[رفتاری]] [[ائمه هدی]] {{عم}} عمل نماید.

* [[حضرت صادق]] {{ع}} به داوودبن‌سرحان فرمودند: ای [[داود]] [[سلام]] و [[درود]] من را به [[دوستان]] و یارانم برسان، در حالی که من می‌گویم: [[خدا]] [[رحمت]] کند بنده‌ای را که با دیگری گرد آیند و امر ما را به یاد آورند و سومی آنها فرشته‌ای خواهد بود که برای آن دو [[استغفار]] می‌کند و دو نفر برای یادآوری ذکر ما کنار هم جمع نمی‌شوند، جز آنکه [[خدای تعالی]] به آنها بر [[فرشتگان]] فخر می‌نماید. پس هرگاه گرد هم آمدید، به یاد ما سرگرم شوید؛ زیرا در اجتماع و گرد آمدن و [[مذاکره]] و یادآوری‌تان، زنده کردن ما است و [[بهترین]] [[مردم]] پس از ما کسی است که کار ما را یادآوری و [[مردم]] را به ذکر و یاد ما [[دعوت]] نموده و بخواند <ref>{{متن حدیث|يَا دَاوُدُ أَبْلِغْ مَوَالِيَّ عَنِّي السَّلَامَ وَ أَنِّي أَقُولُ رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً اجْتَمَعَ مَعَ آخَرَ فَتَذَاكَرَ أَمْرَنَا فَإِنَّ ثَالِثَهُمَا مَلَكٌ يَسْتَغْفِرُ لَهُمَا وَ مَا اجْتَمَعَ اثْنَانِ عَلَى ذِكْرِنَا إِلَّا بَاهَى اللَّهُ تَعَالَى بِهِمَا الْمَلَائِكَةَ فَإِذَا اجْتَمَعْتُمْ فَاشْتَغِلُوا بِالذِّكْرِ فَإِنَّ فِي اجْتِمَاعِكُمْ وَ مُذَاكَرَتِكُمْ إِحْيَاءَنَا وَ خَيْرُ النَّاسِ مِنْ بَعْدِنَا مَنْ ذَاكَرَ بِأَمْرِنَا وَ دَعَا إِلَى ذِكْرِنَا}}؛ بحارالأنوار، ج۱، ص۲۰۰.</ref><ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۷۰.</ref>.

* یکی از [[وظایف]] بسیار مهم [[مسلمانان]]، [[شناخت]] [[سیره]] و شخصیت [[ائمه طاهرین]] {{عم}} است.

* در طول [[تاریخ]]، علمای بودند که با [[ستمگران]] [[مبارزه]] کردند و [[پناه]] [[مظلومان]] و ملت‌های ضعیف و [[مردم]] [[مؤمن]] [[مستضعف]] شدند. علمای بودند که از [[فرصت‌ها]] استفاده کردند، تا [[معارف اسلامی]] را گسترش بدهند و سرتاسر [[بلاد اسلامی]] را با [[ایمان]] [[اسلامی]] و با [[دین]] و در این مناطق، با [[محبت]] [[اهل بیت]] {{عم}} و با [[سیره]] آن بزرگواران آشنا کنند. [[علما]] بر اساس [[سیره]] [[انبیا]] و [[اولیا]] [[زندگی]] کرده‌اند<ref>سخنرانی در دیدار با جمعی از روحانیون، ائمه جماعات و وعاظ نقاط مختلف کشور، در آستانه ماه مبارک رمضان ۲۲/۱۲/۱۳۶۹.</ref><ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۷۱.</ref>.

== [[:رده:آثار اهل بیت|منبع‌شناسی جامع اهل بیت]] ==