مصلحت در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
کلمه [[صلاح]] متضاد [[فساد]] است و [[مصلحت]]، به معنای خیر، در مقابل [[مفسده]] به معنای [[شرّ]] و [[بدی]] است. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا}}<ref>«و در زمین پس از سامان یافتن آن تباهی نورزید» سوره اعراف، آیه ۵۶.</ref>.
کلمه [[صلاح]] متضاد [[فساد]] است و [[مصلحت]]، به معنای خیر، در مقابل [[مفسده]] به معنای [[شرّ]] و [[بدی]] است. [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا}}<ref>«و در زمین پس از سامان یافتن آن تباهی نورزید» سوره اعراف، آیه ۵۶.</ref>.
[[امام سجاد]]{{ع}} از [[خداوند]] می‌خواهد: {{متن حدیث|وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي‏ إِلَى‏ نَفْسِي‏ عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا}}<ref>نیایش بیست‌ودوم.</ref>؛ «بار خدایا در من بنگر و همه کارهای من زیر نظر دار، که اگر مرا به خود واگذاری، از گزاردن هر کار ناتوانم و زمام [[مصلحت]] خویش از کف بدهم».
[[امام سجاد]] {{ع}} از [[خداوند]] می‌خواهد: {{متن حدیث|وَ انْظُرْ إِلَيَّ وَ انْظُرْ لِي فِي جَمِيعِ أُمُورِي، فَإِنَّكَ إِنْ وَكَلْتَنِي‏ إِلَى‏ نَفْسِي‏ عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَا فِيهِ مَصْلَحَتُهَا}}<ref>نیایش بیست‌ودوم.</ref>؛ «بار خدایا در من بنگر و همه کارهای من زیر نظر دار، که اگر مرا به خود واگذاری، از گزاردن هر کار ناتوانم و زمام [[مصلحت]] خویش از کف بدهم».
توضیح مختصر این که دایره [[آگاهی]] و توانایی‌های [[انسان]] محدود و [[حیات]] [[انسان]] [[حیات]] [[ابدی]] و [[سرنوشت انسان]] د‌ر [[آخرت]]، متوقف بر [[باور]] و عمل او در [[دنیا]] است. روشن است که تشخیص [[مصلحت]] [[دنیا]] و [[آخرت]] برای [[انسان‌ها]] با آگاهی‌های محدود او ممکن نیست. نیز [[انسان]] در هر لحظه نیاز به [[عنایت الهی]] دارد تا از [[مسیر حق]] خارج نشود.
توضیح مختصر این که دایره [[آگاهی]] و توانایی‌های [[انسان]] محدود و [[حیات]] [[انسان]] [[حیات]] [[ابدی]] و [[سرنوشت انسان]] د‌ر [[آخرت]]، متوقف بر [[باور]] و عمل او در [[دنیا]] است. روشن است که تشخیص [[مصلحت]] [[دنیا]] و [[آخرت]] برای [[انسان‌ها]] با آگاهی‌های محدود او ممکن نیست. نیز [[انسان]] در هر لحظه نیاز به [[عنایت الهی]] دارد تا از [[مسیر حق]] خارج نشود.
[[امام سجاد]]{{ع}} به این [[ضعف]] [[انسان]] در [[اصلاح]] امور خویش و تشخیص مصلحت‌های [[زندگی]] چنین اشاره می‌کند: «پس ای [[خداوند]] من، چه کسی است نادان‌تر از من به [[رستگاری]] خویش؟ چه کسی است غافل‌تر از من به نصیب خود، چه کسی است دورتر از من به [[اصلاح]] نفس اماره‌اش..».<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
[[امام سجاد]] {{ع}} به این [[ضعف]] [[انسان]] در [[اصلاح]] امور خویش و تشخیص مصلحت‌های [[زندگی]] چنین اشاره می‌کند: «پس ای [[خداوند]] من، چه کسی است نادان‌تر از من به [[رستگاری]] خویش؟ چه کسی است غافل‌تر از من به نصیب خود، چه کسی است دورتر از من به [[اصلاح]] نفس اماره‌اش..».<ref>نیایش شانزدهم.</ref>.
به همین [[دلیل]] جز به [[احسان خدا]] نمی‌توان در این مهم [[پیروز]] بود و به [[اصلاح]] حال خویشتن پرداخت: «ای [[خداوند]]، اگر [[احسان]] تو و نعَم بی‌شمارت نمی‌بود، هرگز نمی‌توانستم بهره خویشتن فراچنگ آرم و به [[اصلاح]] نفس خود پردازم».<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «مصلحت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۰۶.</ref>
به همین [[دلیل]] جز به [[احسان خدا]] نمی‌توان در این مهم [[پیروز]] بود و به [[اصلاح]] حال خویشتن پرداخت: «ای [[خداوند]]، اگر [[احسان]] تو و نعَم بی‌شمارت نمی‌بود، هرگز نمی‌توانستم بهره خویشتن فراچنگ آرم و به [[اصلاح]] نفس خود پردازم».<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «مصلحت»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۰۶.</ref>


۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش