دین و وجدان (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '==دریافت متن کتاب==' به '== دریافت متن ==')
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان پیشین =
| عنوان = [[دین]] و [[وجدان]]  
| عنوان = [[دین]] و [[وجدان]]  
| عنوان اصلی = (أقدام العلم و أنوار المعرفة)
| عنوان پسین = (أقدام العلم و أنوار المعرفة)
| شماره جلد =
| عنوان اصلی =
| تصویر = 100200.jpg
| تصویر = 100200.jpg
| اندازه تصویر =  
| اندازه تصویر =  
خط ۱۸: خط ۲۱:
| موضوع = [[عقاید]]  
| موضوع = [[عقاید]]  
| مذهب = شیعه
| مذهب = شیعه
| ناشر = [[انتشارات انصاریان]]
| ناشر = انتشارات انصاریان  
| به همت =  
| به همت =  
| وابسته به =  
| وابسته به =  
خط ۲۸: خط ۳۱:
| شماره ملی = ‭م‌۷۲-۴۱۷۷
| شماره ملی = ‭م‌۷۲-۴۱۷۷
}}
}}
'''[[دین]] و [[وجدان]] (قدام العلم و أنوار المعرفة)'''، [[کتابی]] است که با [[زبان فارسی]] به بررسی [[مسائل اعتقادی]]، [[علمی]]، [[عرفانی]]، [[اخلاقی]]، [[اجتماعی]] و [[انسانی]] می‌پردازد. این کتاب اثر [[عباس طهرانی]] است و [[انتشارات انصاریان]] نشر آن را به عهده داشته‌ است
'''[[دین]] و [[وجدان]] (قدام العلم و أنوار المعرفة)'''، [[کتابی]] است که با [[زبان فارسی]] به بررسی [[مسائل اعتقادی]]، [[علمی]]، [[عرفانی]]، [[اخلاقی]]، [[اجتماعی]] و [[انسانی]] می‌پردازد. این کتاب اثر [[عباس طهرانی]] است و [[انتشارات انصاریان]] نشر آن را به عهده داشته‌ است


== دربارهٔ کتاب ==
== دربارهٔ کتاب ==
در معرفی این کتاب آمده است: «این اثر بازنویسی [[سلسله]] دروس و سخنرانی‌‏های [[اخلاقی]] و [[معنوی]] حاج شیخ [[عباس طهرانی]] از شخصیت‌‏های [[اخلاقی]] [[شیعه]] در سده چهاردهم است. در این کتاب در کنار مثال‏های روشن و داستان‏های عبرت‌‏آموز [[اخلاقی]]، [[دلایل]] و مباحث [[عقلی]] و [[نقلی]] گسترده‏‌ای در تشریح و تبیین [[اصول عقاید]]، تعریف [[معجزه]]، [[اعجاز قرآن]] و ماهیت [[شیطان]] صورت گرفته است. مبانی و [[مقامات]] [[اهل ‏بیت]]{{عم}} و [[دلایل]] [[ولایت]] و نیز مبحث [[مهدویت]] با تفصیل بیشتری بیان و در هر بحث [[شبهات]] [[عقیدتی]] پاسخ داده شده و نکات [[معنوی]] و پندهای [[اخلاقی]] تأثیرگذاری ذکر گردیده است».
در معرفی این کتاب آمده است: «این اثر بازنویسی [[سلسله]] دروس و سخنرانی‌‏های [[اخلاقی]] و [[معنوی]] حاج شیخ [[عباس طهرانی]] از شخصیت‌‏های [[اخلاقی]] [[شیعه]] در سده چهاردهم است. در این کتاب در کنار مثال‏های روشن و داستان‏های عبرت‌‏آموز [[اخلاقی]]، [[دلایل]] و مباحث [[عقلی]] و [[نقلی]] گسترده‏‌ای در تشریح و تبیین [[اصول عقاید]]، تعریف [[معجزه]]، [[اعجاز قرآن]] و ماهیت [[شیطان]] صورت گرفته است. مبانی و [[مقامات]] [[اهل ‏بیت]] {{عم}} و [[دلایل]] [[ولایت]] و نیز مبحث [[مهدویت]] با تفصیل بیشتری بیان و در هر بحث [[شبهات]] [[عقیدتی]] پاسخ داده شده و نکات [[معنوی]] و پندهای [[اخلاقی]] تأثیرگذاری ذکر گردیده است».


== فهرست کتاب ==
== فهرست کتاب ==
{{فهرست اثر}}
{{فهرست اثر}}
'''بخش اول: پیرامون مبدء اعلی‏'''
'''بخش اول: پیرامون مبدء اعلی‏'''
*قدم اول: [[اثبات]] [[مبدأ اعلی]]
* قدم اول: [[اثبات]] [[مبدأ اعلی]]
#اولین مرتبه [[ایمان]] به غیب‏؛
# اولین مرتبه [[ایمان]] به غیب‏؛
*قدم دوم: آیا می‌‏توان بکنه [[واجب]] الوجود رسید؟
* قدم دوم: آیا می‌‏توان بکنه [[واجب]] الوجود رسید؟
# [[ادراک]] هر چیزی نمونه‌‏ای از آن چیز می‌خواهد؛
# [[ادراک]] هر چیزی نمونه‌‏ای از آن چیز می‌خواهد؛
*قدم سوم: [[امتیاز]] انواع و [[مسئولیت]] خاص [[انسان]]
* قدم سوم: [[امتیاز]] انواع و [[مسئولیت]] خاص [[انسان]]
*قدم چهارم: صفات سلبی [[خدا]] چگونه [[ثابت]] می‌شود
* قدم چهارم: صفات سلبی [[خدا]] چگونه [[ثابت]] می‌شود
#دو نوع وجود و دو نوع آثار؛
# دو نوع وجود و دو نوع آثار؛
#چرا وجود خدا ذاتی و [[سرمدی]] است نه عرضی و فانی‏؛
# چرا وجود خدا ذاتی و [[سرمدی]] است نه عرضی و فانی‏؛
#چرا مرکب نیست؟
# چرا مرکب نیست؟
#چرا محدود نیست؟
# چرا محدود نیست؟
#چرا [[جسم]] نیست؟
# چرا [[جسم]] نیست؟
#چرا مرئی نیست؟
# چرا مرئی نیست؟
#چرا متعدد نیست؟
# چرا متعدد نیست؟
#چرا حال و محل نیست؟
# چرا حال و محل نیست؟
#چرا جوهر و عرض نیست؟
# چرا جوهر و عرض نیست؟
*قدم پنجم: [[صفات کمال]] خدا چگونه ثابت می‌‏شود
* قدم پنجم: [[صفات کمال]] خدا چگونه ثابت می‌‏شود
*قدم ششم: صفات کمال خدا را از چه راهی بشناسیم!
* قدم ششم: صفات کمال خدا را از چه راهی بشناسیم!
# [[علم]] و [[قدرت]] شبه طبیعی یا نخستین اثر حیات‏؛
# [[علم]] و [[قدرت]] شبه طبیعی یا نخستین اثر حیات‏؛
#پیدایش [[اختیار]] یا مزیت اولی و اصلی انسان‏؛
# پیدایش [[اختیار]] یا مزیت اولی و اصلی انسان‏؛
#چگونگی [[استقلال]] یا مبدء [[بلوغ]] و [[تکامل]] انسان‏؛
# چگونگی [[استقلال]] یا مبدء [[بلوغ]] و [[تکامل]] انسان‏؛
#ریشه این صفات کمال کجاست؟
# ریشه این صفات کمال کجاست؟
#چرا [[حق تعالی]] بی‌‏معانی است؟
# چرا [[حق تعالی]] بی‌‏معانی است؟
*قدم هفتم: صفت اختیار حق تعالی چگونه ثابت می‌شود
* قدم هفتم: صفت اختیار حق تعالی چگونه ثابت می‌شود
#صفت اختیار خدا قدیم است ولی اراده‏اش حادث است؛‏
# صفت اختیار خدا قدیم است ولی اراده‏اش حادث است؛ ‏
*قدم هشتم: [[کمالات]] خدا به‌طور کلی چگونه است؟
* قدم هشتم: [[کمالات]] خدا به‌طور کلی چگونه است؟
*قدم نهم: صفت [[حکمت خدا]] و مفهوم وسیع و حیرت‏‌انگیز آن‏
* قدم نهم: صفت [[حکمت خدا]] و مفهوم وسیع و حیرت‏‌انگیز آن‏
#صفت [[حکمت]] صفات دیگر را محدود می‌کند؛
# صفت [[حکمت]] صفات دیگر را محدود می‌کند؛
*قدم دهم: [[پرسش]] و پاسخ‏
* قدم دهم: [[پرسش]] و پاسخ‏
#مطالب وجدانی منحصر به این نیست‏؛
# مطالب وجدانی منحصر به این نیست‏؛
*قدم یازدهم: [[عدالت خدا]] چگونه ثابت می‌شود؟
* قدم یازدهم: [[عدالت خدا]] چگونه ثابت می‌شود؟
*قدم دوازدهم: توجیه غلطی که [[اشاعره]] برای [[عدالت]] می‌کنند
* قدم دوازدهم: توجیه غلطی که [[اشاعره]] برای [[عدالت]] می‌کنند
#فاسدترین [[عقاید]] باطل‏؛
# فاسدترین [[عقاید]] باطل‏؛
#معنای [[حقیقی]] عدالت و ظلم‏؛
# معنای [[حقیقی]] عدالت و ظلم‏؛
#فرق بین حکمت و [[عدالت‏]]؛
# فرق بین حکمت و [[عدالت‏]]؛
*قدم سیزدهم: [[جود]] و [[افاضه]]، ذاتی حق تعالی است‏
* قدم سیزدهم: [[جود]] و [[افاضه]]، ذاتی حق تعالی است‏
#*قدم بین جود و [[سخاوت]]؛
#* قدم بین جود و [[سخاوت]]؛
*قدم چهاردهم: چگونگی انتساب [[صفات حق]] بذات حق‏
* قدم چهاردهم: چگونگی انتساب [[صفات حق]] بذات حق‏
*قدم پانزدهم: [[صفات فعل]] و صفات ذات‏
* قدم پانزدهم: [[صفات فعل]] و صفات ذات‏
'''بخش دوم: پیرامون [[ارتباط]] مبدأ اعلی با انسان و سایر [[مخلوقات]]'''
'''بخش دوم: پیرامون [[ارتباط]] مبدأ اعلی با انسان و سایر [[مخلوقات]]'''
*قدم شانزدهم: دستگاه [[تولید]] و تأثیر موجودات بی‌‏اراده و اختیار
* قدم شانزدهم: دستگاه [[تولید]] و تأثیر موجودات بی‌‏اراده و اختیار
#موجود [[مضطر]] همانطوری که از خودش اراده‌‏ای ندارد همینطور از خودش فعلی ندارد؛
# موجود [[مضطر]] همانطوری که از خودش اراده‌‏ای ندارد همینطور از خودش فعلی ندارد؛
#فاعل‌های طبیعی مانند ماشین‌های صنعتی است‏؛
# فاعل‌های طبیعی مانند ماشین‌های صنعتی است‏؛
# [[ملائکه]] یا قوای زنده و با اراده‏؛
# [[ملائکه]] یا قوای زنده و با اراده‏؛
# [[برهان]] نمی‌تواند با [[وجدان]] معارضه کند؛
# [[برهان]] نمی‌تواند با [[وجدان]] معارضه کند؛
*قدم هفدهم: اقسام [[اراده]] در موجودات با اراده و اختیار
* قدم هفدهم: اقسام [[اراده]] در موجودات با اراده و اختیار
#چهار احتمال‏؛
# چهار احتمال‏؛
#احتمال درست قابل قبول‏؛
# احتمال درست قابل قبول‏؛
*قدم هیجدهم: اشکال و پاسخ‏
* قدم هیجدهم: اشکال و پاسخ‏
#حل اشکال مهم‏؛
# حل اشکال مهم‏؛
#مثال روشن بحث‏؛
# مثال روشن بحث‏؛
#در مورد خدا نیز چنین است‏؛
# در مورد خدا نیز چنین است‏؛
#اراده تبعی ثانوی اشکالات دیگر را هم حل می‌کند؛
# اراده تبعی ثانوی اشکالات دیگر را هم حل می‌کند؛
*قدم نوزدهم: [[تذکر]] چند موضوع لازم‏
* قدم نوزدهم: [[تذکر]] چند موضوع لازم‏
#ملاک [[پیروزی]] و شکست‏؛
# ملاک [[پیروزی]] و شکست‏؛
*قدم بیستم: نتیجه چند *قدم گذشته این بخش‏
* قدم بیستم: نتیجه چند * قدم گذشته این بخش‏
*قدم بیست و یکم: مدارک بحث حدیث‌های روشن‏
* قدم بیست و یکم: مدارک بحث حدیث‌های روشن‏
#فقط دو [[راه]] [[افراط]] و [[تفریط]] را می‌‏پیمایند؛
# فقط دو [[راه]] [[افراط]] و [[تفریط]] را می‌‏پیمایند؛
#حدیث‌های مورد نظر؛
# حدیث‌های مورد نظر؛
*قدم بیست و دوم: درباره اصل [[طینت]]؛ و اختیاری بودن [[سعادت]] و [[شقاوت]]
* قدم بیست و دوم: درباره اصل [[طینت]]؛ و اختیاری بودن [[سعادت]] و [[شقاوت]]
# [[اختلاف]] صفت‌ها و طبیعت‌ها و اختلاف آثار آنها؛
# [[اختلاف]] صفت‌ها و طبیعت‌ها و اختلاف آثار آنها؛
#منشأ اختلاف طینت‌ها و طبیعت‌ها؛
# منشأ اختلاف طینت‌ها و طبیعت‌ها؛
#مطلب دوم آیا [[ملکات]] و [[صفات]] [[انسان]] قابل [[تغییر]] هست یا ذاتی و قابل تغییر نیست‏؛
# مطلب دوم آیا [[ملکات]] و [[صفات]] [[انسان]] قابل [[تغییر]] هست یا ذاتی و قابل تغییر نیست‏؛
#طینت ذاتی نبوده و قابل تغییر است‏؛
# طینت ذاتی نبوده و قابل تغییر است‏؛
#معنای خبر معروف الشقی [[شقی]] فی بطن امه، و السعید [[سعید]] فی بطن امه پیچیده و مجمل نیست؛
# معنای خبر معروف الشقی [[شقی]] فی بطن امه، و السعید [[سعید]] فی بطن امه پیچیده و مجمل نیست؛
#طینت باعث [[اضطرار]] و سلب [[اختیار]] نیست‏؛
# طینت باعث [[اضطرار]] و سلب [[اختیار]] نیست‏؛
*قدم بیست و سوم: درباره [[روایات]] طینت؛ و مفهوم محکم و متشابه‏
* قدم بیست و سوم: درباره [[روایات]] طینت؛ و مفهوم محکم و متشابه‏
#معنای [[محکم و متشابه]] چیست‏؛
# معنای [[محکم و متشابه]] چیست‏؛
# [[تقیه]] یا یک علت روایات متشابه‏؛
# [[تقیه]] یا یک علت روایات متشابه‏؛
#روایات طینت نوعا از روی تقیه بوده‏؛
# روایات طینت نوعا از روی تقیه بوده‏؛
#سه نوع طینت‏؛
# سه نوع طینت‏؛
*قدم بیست و چهارم: تحقیق جالبی درباره مصادیق [[امر بین الامرین]]
* قدم بیست و چهارم: تحقیق جالبی درباره مصادیق [[امر بین الامرین]]
#مصداق اول امر بین الامرین؛ در [[ارتباط]] [[واجب]] و ممکن‏؛
# مصداق اول امر بین الامرین؛ در [[ارتباط]] [[واجب]] و ممکن‏؛
#حساب [[خلقت]] از حساب [[صنعت]] جداست‏؛
# حساب [[خلقت]] از حساب [[صنعت]] جداست‏؛
#تعبیرهای جالب در سخنان [[امام علی]]{{ع}}؛
# تعبیرهای جالب در سخنان [[امام علی]] {{ع}}؛
#مصداق دوم امر بین الامرین در ارتباط صفات ممکن با صفات واجب‏؛
# مصداق دوم امر بین الامرین در ارتباط صفات ممکن با صفات واجب‏؛
#مصداق سوم امر بین الامرین در توصیف ذات [[حق]] بصفات؛
# مصداق سوم امر بین الامرین در توصیف ذات [[حق]] بصفات؛
#مصداق چهارم امر بین الامرین در ترکیب ماده و صورت و [[اتحاد]] جنس و فصل‏؛
# مصداق چهارم امر بین الامرین در ترکیب ماده و صورت و [[اتحاد]] جنس و فصل‏؛
# [[معیت]] در عین غیریت و غیریت در عین معیت‏؛
# [[معیت]] در عین غیریت و غیریت در عین معیت‏؛
#مصداق پنجم امر بین الامرین در [[قوه]] که مرتبه [[ضعیف]] از وجود است؛
# مصداق پنجم امر بین الامرین در [[قوه]] که مرتبه [[ضعیف]] از وجود است؛
#مصداق ششم امر بین الامرین در امور [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] و عبادی‏؛
# مصداق ششم امر بین الامرین در امور [[اعتقادی]] و [[اخلاقی]] و عبادی‏؛
#سه دسته از [[صراط مستقیم]] منحرف‌اند.
# سه دسته از [[صراط مستقیم]] منحرف‌اند.
'''بخش سوم پیرامؤمن [[عوالم]] ماوراء الطبیعه و [[اثبات نبوت عامه]] و خاصه‏'''
'''بخش سوم پیرامؤمن [[عوالم]] ماوراء الطبیعه و [[اثبات نبوت عامه]] و خاصه‏'''
*قدم بیست و پنجم: نظر اجمالی به [[جهان]] دیگر
* قدم بیست و پنجم: نظر اجمالی به [[جهان]] دیگر
*قدم بیست و ششم: موجودات نامرئی با [[ادراک]] (اجنه؛ [[شیاطین]]، [[ملائکه]])
* قدم بیست و ششم: موجودات نامرئی با [[ادراک]] (اجنه؛ [[شیاطین]]، [[ملائکه]])
#اشاره‌‏ای به تاریخچه اجنه و شیاطین‏؛
# اشاره‌‏ای به تاریخچه اجنه و شیاطین‏؛
#خواسته‌‏های شیطان‏؛
# خواسته‌‏های شیطان‏؛
#گفتگوئی که در هنگام [[خلقت آدم]] شد؛
# گفتگوئی که در هنگام [[خلقت آدم]] شد؛
#عذرهای مغلطه آمیز شیطان‏؛
# عذرهای مغلطه آمیز شیطان‏؛
#دسته‌‏های مختلف موجودات نامرئی‏؛
# دسته‌‏های مختلف موجودات نامرئی‏؛
#پاره‌‏ای از خصوصیات اجنه و شیاطین‏؛
# پاره‌‏ای از خصوصیات اجنه و شیاطین‏؛
#مرحله‌‏های گوناگون وساوس شیطانی‏؛
# مرحله‌‏های گوناگون وساوس شیطانی‏؛
#توهم عجیب‏؛
# توهم عجیب‏؛
#مقصر اصلی انسانست نه شیطان‏؛
# مقصر اصلی انسانست نه شیطان‏؛
#راه برطرف کردن اذیت‏های اجنه دیگر؛
# راه برطرف کردن اذیت‏های اجنه دیگر؛
#آیا هر چه محسوس نیست موجود نیست‏؛
# آیا هر چه محسوس نیست موجود نیست‏؛
#پیرامون ارتباط با موجودات نامرئی‏؛
# پیرامون ارتباط با موجودات نامرئی‏؛
#نظری به [[علم]] تنویم و نظائرش‏؛
# نظری به [[علم]] تنویم و نظائرش‏؛
#نتیجه علم تنویم و نظائرش‏؛
# نتیجه علم تنویم و نظائرش‏؛
#آیا [[احضار ارواح]] قابل قبول است‏؛
# آیا [[احضار ارواح]] قابل قبول است‏؛
#چند نمونه از علم [[تسخیر]]؛
# چند نمونه از علم [[تسخیر]]؛
#علم [[شیاطین]] از چه راهی است‏؛
# علم [[شیاطین]] از چه راهی است‏؛
*قدم بیست و هفتم‏
* قدم بیست و هفتم‏
#در [[اثبات نبوت عامه]] علت اصلی [[لزوم]] [[پیغمبر]]{{صل}}؛
# در [[اثبات نبوت عامه]] علت اصلی [[لزوم]] [[پیغمبر]] {{صل}}؛
# [[بشر]] نم‌ی‏تواند [[قوانین]] سودمند کامل وضع کند؛
# [[بشر]] نم‌ی‏تواند [[قوانین]] سودمند کامل وضع کند؛
#چرا به همه افراد [[وحی]] نمی‏‌شود؛
# چرا به همه افراد [[وحی]] نمی‏‌شود؛
#چرا [[مقام]] [[پیغمبری]] را بافراد خاصی می‌‏دهد؛
# چرا [[مقام]] [[پیغمبری]] را بافراد خاصی می‌‏دهد؛
*قدم بیست و هشتم: در [[اثبات نبوت]] خاصه‏
* قدم بیست و هشتم: در [[اثبات نبوت]] خاصه‏
#دلیل [[نبوت خاصه]]؛ [[اعجاز]] است‏؛
# دلیل [[نبوت خاصه]]؛ [[اعجاز]] است‏؛
*قدم بیست و نهم: [[معجزه]] چیست‏
* قدم بیست و نهم: [[معجزه]] چیست‏
#معجزه کار خداست و پیغمبر مجرا است؛
# معجزه کار خداست و پیغمبر مجرا است؛
#موجودات تدریجی برای ما تدریجی است ولی برای [[خدا]] دفعی است‏؛
# موجودات تدریجی برای ما تدریجی است ولی برای [[خدا]] دفعی است‏؛
#هر موجودی هم بعلت [[محدثه]] احتیاج دارد و هم به علت مبقیه‏؛
# هر موجودی هم بعلت [[محدثه]] احتیاج دارد و هم به علت مبقیه‏؛
#مادیین بیچاره هستند؛
# مادیین بیچاره هستند؛
*قدم سی‏م: جهات مختلف [[اعجاز قرآن]] و مطالبی درباره [[علما]] و حاملان قرآن‏
* قدم سی‏م: جهات مختلف [[اعجاز قرآن]] و مطالبی درباره [[علما]] و حاملان قرآن‏
# [[قرآن]] یا معجزه زنده جاویدان‏؛
# [[قرآن]] یا معجزه زنده جاویدان‏؛
#اول [[جهت]] [[فصاحت]] و [[بلاغت]] آنست‏؛
# اول [[جهت]] [[فصاحت]] و [[بلاغت]] آنست‏؛
#دوم از جهت [[معارف]] و معانی قرآنست‏؛
# دوم از جهت [[معارف]] و معانی قرآنست‏؛
#سوم از جهت قوانین جامع و محکم قرآنست‏؛
# سوم از جهت قوانین جامع و محکم قرآنست‏؛
# [[حقیقت]] [[تمدن]] چیست؟
# [[حقیقت]] [[تمدن]] چیست؟
#و اگر نبود [[افکار]] دینی‏؛
# و اگر نبود [[افکار]] دینی‏؛
#نقش [[عظیم]] علمای دینی‏؛
# نقش [[عظیم]] علمای دینی‏؛
'''بخش چهارم: [[اعجاز قرآن]]'''
'''بخش چهارم: [[اعجاز قرآن]]'''
#امتیاز خاص پیشگوئی‌های پیغمبران‏؛
# امتیاز خاص پیشگوئی‌های پیغمبران‏؛
*قدم سی و یکم: نمونه‌‏هائی از پیشگوئی [[پیغمبر اسلام]]{{صل}}‏
* قدم سی و یکم: نمونه‌‏هائی از پیشگوئی [[پیغمبر اسلام]] {{صل}}‏
#خبرهای [[حیرت]] انگیزی که پیغمبر{{صل}} به [[سلمان]] فرموده‏؛
# خبرهای [[حیرت]] انگیزی که پیغمبر {{صل}} به [[سلمان]] فرموده‏؛
*قدم و سی و دوم: [[لزوم عصمت]] [[پیغمبران]] و رمز [[اختلاف]] درجات آن پیغمبر{{صل}}  
* قدم و سی و دوم: [[لزوم عصمت]] [[پیغمبران]] و رمز [[اختلاف]] درجات آن پیغمبر {{صل}}  
#رمز اختلاف درجات پیغمبران‏؛
# رمز اختلاف درجات پیغمبران‏؛
*قدم سی و سوم: لزوم [[اعلمیت]] پیغمبران‏
* قدم سی و سوم: لزوم [[اعلمیت]] پیغمبران‏
#چرا پیغمبر{{صل}} هر زمانی باید از همه [[مردم]] آن [[زمان]] [[اعلم]] باشد؛
# چرا پیغمبر {{صل}} هر زمانی باید از همه [[مردم]] آن [[زمان]] [[اعلم]] باشد؛
#کیفیت علم [[انبیاء]]؛
# کیفیت علم [[انبیاء]]؛
#تمدن، [[هدف]] پیغمبران نیست بلکه وسیله است‏؛
# تمدن، [[هدف]] پیغمبران نیست بلکه وسیله است‏؛
*قدم سی و چهارم: [[فضائل]] پیغمبر{{صل}} و امتیاز قوانین [[مالی]] [[اسلام‏]]
* قدم سی و چهارم: [[فضائل]] پیغمبر {{صل}} و امتیاز قوانین [[مالی]] [[اسلام‏]]
#نمونه‌‏ای از فضیلت‌های پیغمبر اسلام{{صل}}؛
# نمونه‌‏ای از فضیلت‌های پیغمبر اسلام {{صل}}؛
#اهمیت [[انفاق]] در اسلام‏؛
# اهمیت [[انفاق]] در اسلام‏؛
#چرا [[اسلام]] زکوه را اجباری، و انفاق‌های دیگر را اختیاری کرده است‏؛
# چرا [[اسلام]] زکوه را اجباری، و انفاق‌های دیگر را اختیاری کرده است‏؛
#امتیاز قوانین [[معتدل]] اسلام‏؛
# امتیاز قوانین [[معتدل]] اسلام‏؛
*قدم سی و پنجم: اسلام دارای [[سلطنت]] هست نه دولت‏
* قدم سی و پنجم: اسلام دارای [[سلطنت]] هست نه دولت‏
# [[قوانین اسلام]] برای یک دسته سودمند نیست‏؛
# [[قوانین اسلام]] برای یک دسته سودمند نیست‏؛
#علت مهم پیشروی مسلمین‏؛
# علت مهم پیشروی مسلمین‏؛
#نه [[زور]] سرنیزه و نه [[نظام]] تمدن کاذب‏؛
# نه [[زور]] سرنیزه و نه [[نظام]] تمدن کاذب‏؛
*قدم و سی و ششم: قرآن [[تحریف]] لفظی نیافته ولی [[تحریف معنوی]] یافته‏
* قدم و سی و ششم: قرآن [[تحریف]] لفظی نیافته ولی [[تحریف معنوی]] یافته‏
#تحریفی که به قرآن نسبت می‌دهند چگونه و بچه معنی است؟؛
# تحریفی که به قرآن نسبت می‌دهند چگونه و بچه معنی است؟؛
#تلاش مذبوحانه، یا یکی از موجبات اختلاف بین مسلمین‏؛
# تلاش مذبوحانه، یا یکی از موجبات اختلاف بین مسلمین‏؛
#قرآن با شرح و قرآن بی‏شرح‏؛
# قرآن با شرح و قرآن بی‏شرح‏؛
#دومین [[قیام]] [[منافقین]] [[ریاست]] پرست برای نابودی حقیقت اسلام‏؛
# دومین [[قیام]] [[منافقین]] [[ریاست]] پرست برای نابودی حقیقت اسلام‏؛
#اولین قیام [[اختلاف]] آور [[منافقین]] [[ریاست]] برای نابودی [[باطن]] [[اسلام‏]]؛
# اولین قیام [[اختلاف]] آور [[منافقین]] [[ریاست]] برای نابودی [[باطن]] [[اسلام‏]]؛
*قدم سی و هفتم: اصل [[امامت]] و علل اختلاف در آن‏
* قدم سی و هفتم: اصل [[امامت]] و علل اختلاف در آن‏
# [[شفاعت]] مقام‌ایست برای شفاعت کنندگان‏؛
# [[شفاعت]] مقام‌ایست برای شفاعت کنندگان‏؛
#آثار و [[برکات]] [[زیارت]] و [[توسل]] به اولیای حق‏؛
# آثار و [[برکات]] [[زیارت]] و [[توسل]] به اولیای حق‏؛
#آیا [[توبه]] بشفاعت احتیاج دارد؛
# آیا [[توبه]] بشفاعت احتیاج دارد؛
*قدم سی و هشتم: [[ادله]] [[لزوم]] [[وصی]] بعد از هر [[نبی]]  
* قدم سی و هشتم: [[ادله]] [[لزوم]] [[وصی]] بعد از هر [[نبی]]  
# [[امام]]{{ع}} نیز لازم است‏؛
# [[امام]] {{ع}} نیز لازم است‏؛
#هر [[پیغمبری]] موظف است [[جانشین]] [[تعیین]] کند؛
# هر [[پیغمبری]] موظف است [[جانشین]] [[تعیین]] کند؛
# امام باید [[کرامت]] و [[عصمت]] داشته باشد؛
# امام باید [[کرامت]] و [[عصمت]] داشته باشد؛
# امامت منصبی جعلی و جزافی نیست‏؛
# امامت منصبی جعلی و جزافی نیست‏؛
# [[سر غیبت]] [[امام زمان]]‏؛
# [[سر غیبت]] [[امام زمان]]‏؛
#حالت [[انتظار]] برای مسلمان‌های با [[ایمان]]، طبیعی است‏؛
# حالت [[انتظار]] برای مسلمان‌های با [[ایمان]]، طبیعی است‏؛
# [[کشف]] و کرامت دلیل بر [[حقانیت]] نیست‏؛
# [[کشف]] و کرامت دلیل بر [[حقانیت]] نیست‏؛
#چرا دعاهای کافرها و گنهکارها [[مستجاب]] می‌شود؛
# چرا دعاهای کافرها و گنهکارها [[مستجاب]] می‌شود؛
'''بخش پنجم: پیرامون [[آخر الزمان]]'''
'''بخش پنجم: پیرامون [[آخر الزمان]]'''
*قدم سی و نهم: درباره مفهوم آخر الزمان، و منشأ آن‏
* قدم سی و نهم: درباره مفهوم آخر الزمان، و منشأ آن‏
# آخر الزمان یعنی چه؟
# آخر الزمان یعنی چه؟
# آخر الزمان از چه وقت شروع شده‏؛
# آخر الزمان از چه وقت شروع شده‏؛
#علت [[انحطاط]] رو بسقوط مسلمین‏؛
# علت [[انحطاط]] رو بسقوط مسلمین‏؛
*قدم چهلم: درباره [[وظائف]] [[مسلمین]] در آخر الزمان
* قدم چهلم: درباره [[وظائف]] [[مسلمین]] در آخر الزمان
# [[اجتماعی]] بودن [[دین اسلام]] در همه شرائط نیست‏؛
# [[اجتماعی]] بودن [[دین اسلام]] در همه شرائط نیست‏؛
{{پایان فهرست اثر}}
{{پایان فهرست اثر}}

نسخهٔ ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۳۱

دین و وجدان
(أقدام العلم و أنوار المعرفة)
زبانفارسی
نویسندهعباس طهرانی
موضوععقاید
مذهبشیعه
ناشرانتشارات انتشارات انصاریان
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۷۱ ش
چاپاول
تعداد صفحه۴۱۶
شابک۹۷۸-۹۶۴-۴۳۸-۸۸۲-۸‬
شماره ملی‭م‌۷۲-۴۱۷۷

دین و وجدان (قدام العلم و أنوار المعرفة)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مسائل اعتقادی، علمی، عرفانی، اخلاقی، اجتماعی و انسانی می‌پردازد. این کتاب اثر عباس طهرانی است و انتشارات انصاریان نشر آن را به عهده داشته‌ است

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «این اثر بازنویسی سلسله دروس و سخنرانی‌‏های اخلاقی و معنوی حاج شیخ عباس طهرانی از شخصیت‌‏های اخلاقی شیعه در سده چهاردهم است. در این کتاب در کنار مثال‏های روشن و داستان‏های عبرت‌‏آموز اخلاقی، دلایل و مباحث عقلی و نقلی گسترده‏‌ای در تشریح و تبیین اصول عقاید، تعریف معجزه، اعجاز قرآن و ماهیت شیطان صورت گرفته است. مبانی و مقامات اهل ‏بیت (ع) و دلایل ولایت و نیز مبحث مهدویت با تفصیل بیشتری بیان و در هر بحث شبهات عقیدتی پاسخ داده شده و نکات معنوی و پندهای اخلاقی تأثیرگذاری ذکر گردیده است».

فهرست کتاب

بخش اول: پیرامون مبدء اعلی‏

  1. اولین مرتبه ایمان به غیب‏؛
  • قدم دوم: آیا می‌‏توان بکنه واجب الوجود رسید؟
  1. ادراک هر چیزی نمونه‌‏ای از آن چیز می‌خواهد؛
  1. دو نوع وجود و دو نوع آثار؛
  2. چرا وجود خدا ذاتی و سرمدی است نه عرضی و فانی‏؛
  3. چرا مرکب نیست؟
  4. چرا محدود نیست؟
  5. چرا جسم نیست؟
  6. چرا مرئی نیست؟
  7. چرا متعدد نیست؟
  8. چرا حال و محل نیست؟
  9. چرا جوهر و عرض نیست؟
  • قدم پنجم: صفات کمال خدا چگونه ثابت می‌‏شود
  • قدم ششم: صفات کمال خدا را از چه راهی بشناسیم!
  1. علم و قدرت شبه طبیعی یا نخستین اثر حیات‏؛
  2. پیدایش اختیار یا مزیت اولی و اصلی انسان‏؛
  3. چگونگی استقلال یا مبدء بلوغ و تکامل انسان‏؛
  4. ریشه این صفات کمال کجاست؟
  5. چرا حق تعالی بی‌‏معانی است؟
  • قدم هفتم: صفت اختیار حق تعالی چگونه ثابت می‌شود
  1. صفت اختیار خدا قدیم است ولی اراده‏اش حادث است؛ ‏
  • قدم هشتم: کمالات خدا به‌طور کلی چگونه است؟
  • قدم نهم: صفت حکمت خدا و مفهوم وسیع و حیرت‏‌انگیز آن‏
  1. صفت حکمت صفات دیگر را محدود می‌کند؛
  1. مطالب وجدانی منحصر به این نیست‏؛
  1. فاسدترین عقاید باطل‏؛
  2. معنای حقیقی عدالت و ظلم‏؛
  3. فرق بین حکمت و عدالت‏؛
  • قدم چهاردهم: چگونگی انتساب صفات حق بذات حق‏
  • قدم پانزدهم: صفات فعل و صفات ذات‏

بخش دوم: پیرامون ارتباط مبدأ اعلی با انسان و سایر مخلوقات

  • قدم شانزدهم: دستگاه تولید و تأثیر موجودات بی‌‏اراده و اختیار
  1. موجود مضطر همانطوری که از خودش اراده‌‏ای ندارد همینطور از خودش فعلی ندارد؛
  2. فاعل‌های طبیعی مانند ماشین‌های صنعتی است‏؛
  3. ملائکه یا قوای زنده و با اراده‏؛
  4. برهان نمی‌تواند با وجدان معارضه کند؛
  • قدم هفدهم: اقسام اراده در موجودات با اراده و اختیار
  1. چهار احتمال‏؛
  2. احتمال درست قابل قبول‏؛
  • قدم هیجدهم: اشکال و پاسخ‏
  1. حل اشکال مهم‏؛
  2. مثال روشن بحث‏؛
  3. در مورد خدا نیز چنین است‏؛
  4. اراده تبعی ثانوی اشکالات دیگر را هم حل می‌کند؛
  • قدم نوزدهم: تذکر چند موضوع لازم‏
  1. ملاک پیروزی و شکست‏؛
  • قدم بیستم: نتیجه چند * قدم گذشته این بخش‏
  • قدم بیست و یکم: مدارک بحث حدیث‌های روشن‏
  1. فقط دو راه افراط و تفریط را می‌‏پیمایند؛
  2. حدیث‌های مورد نظر؛
  1. اختلاف صفت‌ها و طبیعت‌ها و اختلاف آثار آنها؛
  2. منشأ اختلاف طینت‌ها و طبیعت‌ها؛
  3. مطلب دوم آیا ملکات و صفات انسان قابل تغییر هست یا ذاتی و قابل تغییر نیست‏؛
  4. طینت ذاتی نبوده و قابل تغییر است‏؛
  5. معنای خبر معروف الشقی شقی فی بطن امه، و السعید سعید فی بطن امه پیچیده و مجمل نیست؛
  6. طینت باعث اضطرار و سلب اختیار نیست‏؛
  • قدم بیست و سوم: درباره روایات طینت؛ و مفهوم محکم و متشابه‏
  1. معنای محکم و متشابه چیست‏؛
  2. تقیه یا یک علت روایات متشابه‏؛
  3. روایات طینت نوعا از روی تقیه بوده‏؛
  4. سه نوع طینت‏؛
  1. مصداق اول امر بین الامرین؛ در ارتباط واجب و ممکن‏؛
  2. حساب خلقت از حساب صنعت جداست‏؛
  3. تعبیرهای جالب در سخنان امام علی (ع)؛
  4. مصداق دوم امر بین الامرین در ارتباط صفات ممکن با صفات واجب‏؛
  5. مصداق سوم امر بین الامرین در توصیف ذات حق بصفات؛
  6. مصداق چهارم امر بین الامرین در ترکیب ماده و صورت و اتحاد جنس و فصل‏؛
  7. معیت در عین غیریت و غیریت در عین معیت‏؛
  8. مصداق پنجم امر بین الامرین در قوه که مرتبه ضعیف از وجود است؛
  9. مصداق ششم امر بین الامرین در امور اعتقادی و اخلاقی و عبادی‏؛
  10. سه دسته از صراط مستقیم منحرف‌اند.

بخش سوم پیرامؤمن عوالم ماوراء الطبیعه و اثبات نبوت عامه و خاصه‏

  1. اشاره‌‏ای به تاریخچه اجنه و شیاطین‏؛
  2. خواسته‌‏های شیطان‏؛
  3. گفتگوئی که در هنگام خلقت آدم شد؛
  4. عذرهای مغلطه آمیز شیطان‏؛
  5. دسته‌‏های مختلف موجودات نامرئی‏؛
  6. پاره‌‏ای از خصوصیات اجنه و شیاطین‏؛
  7. مرحله‌‏های گوناگون وساوس شیطانی‏؛
  8. توهم عجیب‏؛
  9. مقصر اصلی انسانست نه شیطان‏؛
  10. راه برطرف کردن اذیت‏های اجنه دیگر؛
  11. آیا هر چه محسوس نیست موجود نیست‏؛
  12. پیرامون ارتباط با موجودات نامرئی‏؛
  13. نظری به علم تنویم و نظائرش‏؛
  14. نتیجه علم تنویم و نظائرش‏؛
  15. آیا احضار ارواح قابل قبول است‏؛
  16. چند نمونه از علم تسخیر؛
  17. علم شیاطین از چه راهی است‏؛
  • قدم بیست و هفتم‏
  1. در اثبات نبوت عامه علت اصلی لزوم پیغمبر (ص)؛
  2. بشر نم‌ی‏تواند قوانین سودمند کامل وضع کند؛
  3. چرا به همه افراد وحی نمی‏‌شود؛
  4. چرا مقام پیغمبری را بافراد خاصی می‌‏دهد؛
  1. دلیل نبوت خاصه؛ اعجاز است‏؛
  1. معجزه کار خداست و پیغمبر مجرا است؛
  2. موجودات تدریجی برای ما تدریجی است ولی برای خدا دفعی است‏؛
  3. هر موجودی هم بعلت محدثه احتیاج دارد و هم به علت مبقیه‏؛
  4. مادیین بیچاره هستند؛
  1. قرآن یا معجزه زنده جاویدان‏؛
  2. اول جهت فصاحت و بلاغت آنست‏؛
  3. دوم از جهت معارف و معانی قرآنست‏؛
  4. سوم از جهت قوانین جامع و محکم قرآنست‏؛
  5. حقیقت تمدن چیست؟
  6. و اگر نبود افکار دینی‏؛
  7. نقش عظیم علمای دینی‏؛

بخش چهارم: اعجاز قرآن

  1. امتیاز خاص پیشگوئی‌های پیغمبران‏؛
  1. خبرهای حیرت انگیزی که پیغمبر (ص) به سلمان فرموده‏؛
  1. رمز اختلاف درجات پیغمبران‏؛
  • قدم سی و سوم: لزوم اعلمیت پیغمبران‏
  1. چرا پیغمبر (ص) هر زمانی باید از همه مردم آن زمان اعلم باشد؛
  2. کیفیت علم انبیاء؛
  3. تمدن، هدف پیغمبران نیست بلکه وسیله است‏؛
  1. نمونه‌‏ای از فضیلت‌های پیغمبر اسلام (ص)؛
  2. اهمیت انفاق در اسلام‏؛
  3. چرا اسلام زکوه را اجباری، و انفاق‌های دیگر را اختیاری کرده است‏؛
  4. امتیاز قوانین معتدل اسلام‏؛
  • قدم سی و پنجم: اسلام دارای سلطنت هست نه دولت‏
  1. قوانین اسلام برای یک دسته سودمند نیست‏؛
  2. علت مهم پیشروی مسلمین‏؛
  3. نه زور سرنیزه و نه نظام تمدن کاذب‏؛
  1. تحریفی که به قرآن نسبت می‌دهند چگونه و بچه معنی است؟؛
  2. تلاش مذبوحانه، یا یکی از موجبات اختلاف بین مسلمین‏؛
  3. قرآن با شرح و قرآن بی‏شرح‏؛
  4. دومین قیام منافقین ریاست پرست برای نابودی حقیقت اسلام‏؛
  5. اولین قیام اختلاف آور منافقین ریاست برای نابودی باطن اسلام‏؛
  • قدم سی و هفتم: اصل امامت و علل اختلاف در آن‏
  1. شفاعت مقام‌ایست برای شفاعت کنندگان‏؛
  2. آثار و برکات زیارت و توسل به اولیای حق‏؛
  3. آیا توبه بشفاعت احتیاج دارد؛
  1. امام (ع) نیز لازم است‏؛
  2. هر پیغمبری موظف است جانشین تعیین کند؛
  3. امام باید کرامت و عصمت داشته باشد؛
  4. امامت منصبی جعلی و جزافی نیست‏؛
  5. سر غیبت امام زمان‏؛
  6. حالت انتظار برای مسلمان‌های با ایمان، طبیعی است‏؛
  7. کشف و کرامت دلیل بر حقانیت نیست‏؛
  8. چرا دعاهای کافرها و گنهکارها مستجاب می‌شود؛

بخش پنجم: پیرامون آخر الزمان

  • قدم سی و نهم: درباره مفهوم آخر الزمان، و منشأ آن‏
  1. آخر الزمان یعنی چه؟
  2. آخر الزمان از چه وقت شروع شده‏؛
  3. علت انحطاط رو بسقوط مسلمین‏؛
  1. اجتماعی بودن دین اسلام در همه شرائط نیست‏؛

دربارهٔ پدیدآورنده

عباس طهرانی
آیت‌الله عباس طهرانی (متولد ۱۲۶۹ ش، تهران)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد تنکابنی، محمد رضا مازندرانی، اسماعیل محلاتی، محمد حسن نائینی، سید ضیاء‌الدین عراقی، جواد آقا ملکی تبریزی و عبدالکریم حائری یزدی به اتمام رساند. او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌های علمیه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «دیوان اشعار در معارف الهی و اخلاقی»و «دین و وجدان» برخی از این آثار است[۱].

پانویس

دریافت متن