←روایاتی در باب عدم علم ائمه به برخی موضوعات
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
*در روایتی دیگر با سند موثق آمده است که [[امام کاظم]]{{ع}} یکی از خدمتکاران خود را فرستاد تا تخم مرغ بخرد. آن جوان، یک یا دو تخم مرغ خرید و در بین راه با آنها قمار بازی کرد. سپس به نزد [[امام]] آمد. [[امام]] آن تخم مرغ را خورد. یکی دیگر از خدمتگزاران، از قمار آن فرد خبر داد؛ [[امام]] طشتی طلبید و غذای خورده شده را بالا آورد<ref>[[شیخ کلینی]]، [[الکافی (کتاب)|الکافی]]، ج۹، ص۶۷۴.</ref>»<ref>[http://www.intizar.ir/vdce.v8zbjh87e9bij.html ر.ک: [[سید علی هاشمی ۱|هاشمی، سید علی]]، مقاله علم امام تام یا محدود؟]</ref>. | *در روایتی دیگر با سند موثق آمده است که [[امام کاظم]]{{ع}} یکی از خدمتکاران خود را فرستاد تا تخم مرغ بخرد. آن جوان، یک یا دو تخم مرغ خرید و در بین راه با آنها قمار بازی کرد. سپس به نزد [[امام]] آمد. [[امام]] آن تخم مرغ را خورد. یکی دیگر از خدمتگزاران، از قمار آن فرد خبر داد؛ [[امام]] طشتی طلبید و غذای خورده شده را بالا آورد<ref>[[شیخ کلینی]]، [[الکافی (کتاب)|الکافی]]، ج۹، ص۶۷۴.</ref>»<ref>[http://www.intizar.ir/vdce.v8zbjh87e9bij.html ر.ک: [[سید علی هاشمی ۱|هاشمی، سید علی]]، مقاله علم امام تام یا محدود؟]</ref>. | ||
دیدگاه اساسی علمای شیعه درباره قلمرو علم معصوم== | ==دیدگاه اساسی علمای شیعه درباره قلمرو علم معصوم== | ||
*درباره قلمرو علوم [[ائمه میتوان]] دو دیدگاه اساسی را در میان علمای [[شیعه]] مشاهده کرد: | *درباره قلمرو علوم [[ائمه میتوان]] دو دیدگاه اساسی را در میان علمای [[شیعه]] مشاهده کرد: | ||
*'''دیدگاه معتقد به تام بودن علوم [[ائمه]]{{عم}}:''' تام بودن علم امام بدین معناست که هیچ دانشی نیست که برای غیر خداوند ممکن باشد و امام نسبت به آن آگاه نباشد. بنابر این دیدگاه، امام به تمام علوم و جزئیات حوادث جهان و در تمام زمانها در محدوده قابل تصور برای غیر خداوند آگاه است<ref>سید عبدالحسین لاری؛ معارف السلمانی بمراتب خلفاء الرحمانی.</ref>. برخی دانشها که لازمه مقام خداوند است و جز او کسی به آنها آگاه نیست<ref>محمد بن یعقوب بن اسحاق؛ کافی ج۱ ص۵۷۱و۶۳۵.</ref>. از فرض این بحث خارج است. | *'''دیدگاه معتقد به تام بودن علوم [[ائمه]]{{عم}}:''' تام بودن علم امام بدین معناست که هیچ دانشی نیست که برای غیر خداوند ممکن باشد و امام نسبت به آن آگاه نباشد. بنابر این دیدگاه، امام به تمام علوم و جزئیات حوادث جهان و در تمام زمانها در محدوده قابل تصور برای غیر خداوند آگاه است<ref>سید عبدالحسین لاری؛ معارف السلمانی بمراتب خلفاء الرحمانی.</ref>. برخی دانشها که لازمه مقام خداوند است و جز او کسی به آنها آگاه نیست<ref>محمد بن یعقوب بن اسحاق؛ کافی ج۱ ص۵۷۱و۶۳۵.</ref>. از فرض این بحث خارج است. | ||
*'''دیدگاه معتقد به محدودیت علوم ایشان:''' در مقابل دیدگاه پیشین، صاحبان این دیدگاه معتقدند تام بودن علوم [[ائمه]]{{عم}} موجه نیست و ضرورتی ندارد که امام به همه امور جهان به طور جزئی و تفصیلی آگاه باشد. برخی نیز به صراحت وجود چنین تمامیتی را نفی کردهاند<ref>محمد بن محمد مفید؛ المسائل العكبریة ص۶۹و۷۰؛ محمد بن على کراجی، كنز الفوائد ج۱.</ref>. | *'''دیدگاه معتقد به محدودیت علوم ایشان:''' در مقابل دیدگاه پیشین، صاحبان این دیدگاه معتقدند تام بودن علوم [[ائمه]]{{عم}} موجه نیست و ضرورتی ندارد که امام به همه امور جهان به طور جزئی و تفصیلی آگاه باشد. برخی نیز به صراحت وجود چنین تمامیتی را نفی کردهاند<ref>محمد بن محمد مفید؛ المسائل العكبریة ص۶۹و۷۰؛ محمد بن على کراجی، كنز الفوائد ج۱.</ref>. | ||
*ریشه این اختلاف، ظهور متفاوت برخی روایاتی است که در این موضوع نقل شده است. بنابراین اثبات یا نفی تام بودن علوم آنان، بیش از همه به تحلیل و جمعبندی روایات این موضوع وابسته است. (...) | *ریشه این اختلاف، ظهور متفاوت برخی روایاتی است که در این موضوع نقل شده است. بنابراین اثبات یا نفی تام بودن علوم آنان، بیش از همه به تحلیل و جمعبندی روایات این موضوع وابسته است. (...)<ref>[[علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)|علم امام تام یا محدود؟]]، [[مشرق موعود (نشریه)|فصلنامه مشرق موعود]] شماره۳۷</ref>. | ||
*دلیلی بر کامل بودن علم همه پیامبران نیست و تنها درباره [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} میتوان ادعا کرد که از جامعیت علمی و [[علم غیب]] بهرهمندند؛ نمیتوان اثبات کرد که [[حضرت موسی]] یا انبیاء دیگر علم کامل داشتهاند؛ ازاینرو اگر آیاتی بر محدودیت علم آنان دلالت کند چیزی بعیدی نیست. در موارد کلیتر برخی از این موارد به صراحت بیان شده است؛ برای مثال [[حضرت آدم]]{{ع}} نمیدانست که شیطان قصد فریب او را دارد یا [[حضرت موسی]]{{ع}} نمیدانست با آن ضربهای که به آن مرد میزند، خواهد مرد؛ بنابراین از سویی دلیلی بر جامعیت و تام بودن علم انبیاء نیست و از سویی دیگر موارد صریح و قطعی وجود دارد که محدودیت علم انبیاء را میرساند. درباره [[پیامبر ]]{{صل}} و [[اهل بیت]]{{عم}} روایات صریح و روشنی وجود دارد که آنان از علم کامل بهرهمندند؛ در کتاب شریف اصول کافی احادیثی وجود دارند که علم {{عربی|اندازه=150%|« مَا كَانَ وَ يَكُون»}} آنان را تصریح میکند یا در کتاب بصائر الدرجات نیز همین عنوان وجود دارد و بسیاری از روایات دیگر که بیانگر علم کامل آنان به حوادث، آینده و ... است<ref>مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]</ref>. | |||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == | ||
{{پرسشهای وابسته}} | {{پرسشهای وابسته}} |