علم غابر معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{علم غابر معصوم}}
{{علم معصوم}}
{{خرد}}
{{خرد}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">

نسخهٔ ‏۹ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۴۹

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث علم غابر معصوم است. "علم غابر معصوم" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم غابر معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

علم غابر معصوم

  • برخی از روایات علوم ائمه(ع) را در سه دسته‌ "ماضی و غابر و حادث" جمع كرده و برخی دیگر از روایات در سه دسته‌ "غابر و مزبور و حادث". بیان دقیق تفاوت این دسته بندی‌ها و این كه آیا همه‌ این روایات یك حقیقت را بیان می‌كند یا خیر؟، قابل بررسی است، اما از آنجایی كه ما تنها در صدد تفكیك "علم حادث" از بقیه‌ اقسام هستیم از تحقیق در این امر می‌گذریم و تنها به یک احتمال اشاره می‌نماییم. [این احتمال وجود دارد كه علم غابر و مزبور همان آثاری باشد كه از پیامبر(ص) به ارث برده باشند، اما از جهت این كه ارتباط مستقیمی با هدف این بحث ندارد از تحقیق در آن می‌گذریم.] از مجموع روایات ممكن است استفاده نمود كه: معلومات ائمه هدی(ع) ـ‌ كه از قبل در لوح سینه‌ آنان و یا در جای دیگری ثبت شده است‌ ـ برخی از این معلومات، در عالم خارج تحقق یافته و برخی دیگر هنوز زمان تحقق آن فرا نرسیده است. در قبال این امر، إفاضات دائمی الهی است كه همیشه رو به إزدیاد است، از این قسم تعبیر به "علم حادث" شده است. هدف از طرح این دسته از روایات، تنها تفكیك "علم حادث" از بقیه‌ علوم است. اكنون به روایاتی كه به این تقسیمات اشاره دارد توجه كنید: مفضل می‌گوید به امام کاظم(ع) گفتم از امام صادق(ع) این چنین روایت به ما رسیده است كه علم ما چند گونه است غابر و مزبور و نكت در قلب و نقر در گوش (توضیح این كلمات چیست؟) امام(ع) فرمودند: اما غابر علمی است كه گذشته است، و اما مزبور علمی است كه در آینده اتفاق خواهد افتاد، و اما نكت در دل الهام است، و اما نقر در گوش امر فرشته است.[۱] محمد بن فضیل می‌گوید به امام کاظم(ع) گفتم از امام صادق(ع) این چنین روایت شدیم كه علم ما چند گونه است غابر و مزبور و نكت در قلب و نقر در گوش (توضیح این كلمات چیست؟) امام(ع) فرمودند: اما غابر علمی است كه گذشته است و اما مزبور علمی است كه در آینده اتفاق خواهد افتاد و اما نكت در دل الهام است و اما نقر در گوش از فرشته است. زراره نیز مانند این را از امام صادق(ع) روایت كرده است و سپس پرسیده است هنگامی كه كسی را نمی‌بیند چگونه تشخیص می‌دهد كه این صدا از فرشته است و از شیطان نیست؟ امام(ع) فرمودند: آرامشی بر او افكنده می‌شود كه تشخیص می‌دهد از فرشته است، و اگر از شیطان باشد ترس بر او عارض می‌شود، علاوه بر این كه شیطان نمی‌تواند متعرض امام شود.[۲] از ائمه(ع) چنین رسیده است كه علم چند گونه است علم غابر و مزبور و نكت در قلب و نقر در گوش پس علم غابر علمی است كه گذشته است و علم مزبور علمی است تحقق آن باقی مانده است و نكت الهام است و نقر سخن فرشته است[۳].

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع علم غابر معصوم

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. الكافی/ج۱/ص۲۶۴/ح۳، بحارالانوار/ج۲۶/ص۶۰/ب۱/ح۱۳۳.
  2. بصائرالدرجات/ص۲۱۸/ب۴/ح۲.
  3. وبگاه آشتی با خرد