قرآن و عترت: تفاوت میان نسخهها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = | | موضوع مرتبط = قرآن | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
== مقدمه == | |||
[[قرآن]]، [[کتاب آسمانی]] [[مسلمانان]] و [[عترت]]، [[خاندان]] [[پاک]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} است که مفسّران [[قرآن]] و یادگاران [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] {{صل}} و [[حجت]] الهیاند. در سخنان و وصایای [[پیامبر]]، [[عترت]] و [[قرآن]] [[عدل]] یکدیگر قرار گرفتهاند و [[تبعیت]] و تمسّک به هردو لازم و [[نجاتبخش]] است و از هم جدایی ناپذیرند. | |||
این دو [[ودیعه]] و [[امانت]] [[نبوی]] را [[ثقلین]] هم میگویند، یعنی دو وزنۀ سنگین، یکی [[کتاب خدا]]، دیگری [[اهل بیت]] [[پیامبر]]، که [[قرآن]] را "[[ثقل اکبر]]" گویند و [[عترت]] را "[[ثقل اصغر]]".<ref>امام علی: یا کمیل، نحن الثقل الأصغر و القرآن الثقل الأکبر (بشارة المصطفی، ص ۲۹، و سفینة البحار، به نقل از ارشاد)</ref> سخنی که از [[پیامبر]] در این مورد [[نقل]] شده، به [[حدیث ثقلین]] معروف است. [[حدیث ثقلین]] با عبارات مختلف در منابع فراوان [[نقل]] شده و [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] در موقعیّتهای متعدّدی همچون: در [[حجة الوداع]]، در روز [[عرفه]]، در [[مسجد]] خیف، در [[غدیر خم]]، در خطبهای بر [[منبر]]، در روزهای [[بیماری]] در خانۀ خود و... بر آن تأکید کرده است. یکی از نقلها چنین است: {{عربی|انّی قد ترکت فیکم الثّقلین، و أحدهما أکبر من الآخر: «کتاب اللّه»، حبل ممدود من السّماء الی الأرض و «عترتی» أهل بیتی، الا و إنّهما لن یفترقا حتّی یردا علیّ الحوض}}<ref>«من در میان شما دو چیز سنگین و نفیس برجای نهادم، یکی بزرگتر از دیگری است، کتاب خدا که ریسمانی است کشیده شده از آسمان به سوی زمین و خاندان و عترتم، آگاه باشید که این دو از هم جدا نخواهند شد تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند». بحار الأنوار، ج ۲۳ ص ۱۱۳، نیز با عبارتهای گوناگون ج ۳۴ ص ۳۲۲، ج ۵ ص ۶۸، ج ۲۲ ص ۴۷۵، ج ۳۶ ص ۳۲۹</ref> در [[روایات]] دیگر سخن از سؤال و بازخواست دربارۀ این دو، [[لزوم]] تمسّک به آن دو، [[عمل به وظیفه]] دربارۀ آنها، برخورد [[شایسته]] با آنان، [[هدایتجویی]] از این دو [[امانت]] و [[ودیعه]] است. [[ابوذر]] هم [[متن حدیث]] را اینگونه [[نقل]] کرده است: {{عربی|انّی تارک فیکم الثّقلین، أحدهما أکبر من الآخر: کتاب اللّه و أهل بیتی، ان تمسّکتم بهما لن تضلّوا}}<ref>اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۱۲۲</ref> مهم، [[آموختن]] و [[مهرورزی]] و [[اطاعت]] و [[تسلیم]] در برابر [[قرآن]] و [[عترت]] است که عامل [[نجات]] و کامیابی است.<ref>دربارۀ عترت، به این مدخل در کتاب فرهنگ عاشورا از نویسنده مراجعه کنید</ref> در برخی منابع [[اهل سنت]]، "[[کتاب]] [[اللّه]] و سنّتی" [[نقل]] شده، لکن تکیه بر "قرآن و عترت" در منابع فراوانی از [[روایات]] [[عامه]] و خاصّه دیده میشود<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۸۵.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:قرآن | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] | [[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] |
نسخهٔ ۲۴ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۱۰
مقدمه
قرآن، کتاب آسمانی مسلمانان و عترت، خاندان پاک پیامبر خدا (ص) است که مفسّران قرآن و یادگاران حضرت رسول (ص) و حجت الهیاند. در سخنان و وصایای پیامبر، عترت و قرآن عدل یکدیگر قرار گرفتهاند و تبعیت و تمسّک به هردو لازم و نجاتبخش است و از هم جدایی ناپذیرند.
این دو ودیعه و امانت نبوی را ثقلین هم میگویند، یعنی دو وزنۀ سنگین، یکی کتاب خدا، دیگری اهل بیت پیامبر، که قرآن را "ثقل اکبر" گویند و عترت را "ثقل اصغر".[۱] سخنی که از پیامبر در این مورد نقل شده، به حدیث ثقلین معروف است. حدیث ثقلین با عبارات مختلف در منابع فراوان نقل شده و پیامبر خدا در موقعیّتهای متعدّدی همچون: در حجة الوداع، در روز عرفه، در مسجد خیف، در غدیر خم، در خطبهای بر منبر، در روزهای بیماری در خانۀ خود و... بر آن تأکید کرده است. یکی از نقلها چنین است: انّی قد ترکت فیکم الثّقلین، و أحدهما أکبر من الآخر: «کتاب اللّه»، حبل ممدود من السّماء الی الأرض و «عترتی» أهل بیتی، الا و إنّهما لن یفترقا حتّی یردا علیّ الحوض[۲] در روایات دیگر سخن از سؤال و بازخواست دربارۀ این دو، لزوم تمسّک به آن دو، عمل به وظیفه دربارۀ آنها، برخورد شایسته با آنان، هدایتجویی از این دو امانت و ودیعه است. ابوذر هم متن حدیث را اینگونه نقل کرده است: انّی تارک فیکم الثّقلین، أحدهما أکبر من الآخر: کتاب اللّه و أهل بیتی، ان تمسّکتم بهما لن تضلّوا[۳] مهم، آموختن و مهرورزی و اطاعت و تسلیم در برابر قرآن و عترت است که عامل نجات و کامیابی است.[۴] در برخی منابع اهل سنت، "کتاب اللّه و سنّتی" نقل شده، لکن تکیه بر "قرآن و عترت" در منابع فراوانی از روایات عامه و خاصّه دیده میشود[۵].
منابع
پانویس
- ↑ امام علی: یا کمیل، نحن الثقل الأصغر و القرآن الثقل الأکبر (بشارة المصطفی، ص ۲۹، و سفینة البحار، به نقل از ارشاد)
- ↑ «من در میان شما دو چیز سنگین و نفیس برجای نهادم، یکی بزرگتر از دیگری است، کتاب خدا که ریسمانی است کشیده شده از آسمان به سوی زمین و خاندان و عترتم، آگاه باشید که این دو از هم جدا نخواهند شد تا در کنار حوض کوثر بر من وارد شوند». بحار الأنوار، ج ۲۳ ص ۱۱۳، نیز با عبارتهای گوناگون ج ۳۴ ص ۳۲۲، ج ۵ ص ۶۸، ج ۲۲ ص ۴۷۵، ج ۳۶ ص ۳۲۹
- ↑ اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۱۲۲
- ↑ دربارۀ عترت، به این مدخل در کتاب فرهنگ عاشورا از نویسنده مراجعه کنید
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۸۵.