تکبیر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '\=\=\sپانویس\s\=\=↵\{\{پانویس\}\}\n\n\[\[رده\:(.*)در\sقرآن\]\]' به '== پانویس == {{پانویس}}')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = تکبیر
| موضوع مرتبط = تکبیر
| عنوان مدخل  = [[تکبیر]]
| عنوان مدخل  = تکبیر
| مداخل مرتبط = [[تکبیر در قرآن]] - [[تکبیر در حدیث]] - [[تکبیر در کلام اسلامی]]
| مداخل مرتبط = [[تکبیر در قرآن]]
| پرسش مرتبط  = تکبیر (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}
== مقدمه ==
== مقدمه ==
* تکبیر در لغت به معنای بزرگ دانستن یا به بزرگی یاد کردن [[خدا]] با [[الله]] اکبرگفتن و [[تعظیم]] [[خدا]] در [[مقام]] [[عبادت]] او آمده است. تکبِیرُ را به این جهت تکبیر می‌گویند، که [[عبادت]] و [[شعائر]] بزرگی است، و به این جهت: {{متن قرآن|وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ}}<ref>«(روزهای روزه گرفتن در) ماه رمضان است که قرآن را در آن فرو فرستاده‌اند؛ به رهنمودی برای مردم و برهان‌هایی (روشن) از راهنمایی و جدا کردن حقّ از باطل. پس هر کس از شما این ماه را دریافت (و در سفر نبود)، باید (تمام) آن را روزه بگیرد و اگر بیمار یا در سفر بو» سوره بقره، آیه ۱۸۵.</ref> {{متن قرآن|وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا}}<ref>«و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.</ref> آمده است. (مفردات راغب ص ۶۹۸ ماده [[کبر]]) و در این مدخل منظور آیاتی است که [[پیامبر]] [[مأمور]] به تکبیر شده و تلقین برای [[استمداد]] از [[خدا]] در برابر فشارها، تمسخرها و [[مشکلات]] [[امر]] [[رسالت]] و [[توکل]] بر او است.
تکبیر در لغت به معنای بزرگ دانستن یا به بزرگی یاد کردن [[خدا]] با [[الله]] اکبرگفتن و [[تعظیم]] [[خدا]] در [[مقام]] [[عبادت]] او آمده است. تکبِیرُ را به این جهت تکبیر می‌گویند، که [[عبادت]] و [[شعائر]] بزرگی است، و به این جهت: {{متن قرآن|وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ}}<ref>«(روزهای روزه گرفتن در) ماه رمضان است که قرآن را در آن فرو فرستاده‌اند؛ به رهنمودی برای مردم و برهان‌هایی (روشن) از راهنمایی و جدا کردن حقّ از باطل. پس هر کس از شما این ماه را دریافت (و در سفر نبود)، باید (تمام) آن را روزه بگیرد و اگر بیمار یا در سفر بو» سوره بقره، آیه ۱۸۵.</ref> {{متن قرآن|وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا}}<ref>«و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.</ref> آمده است. (مفردات راغب ص ۶۹۸ ماده [[کبر]]) و در این مدخل منظور آیاتی است که [[پیامبر]] [[مأمور]] به تکبیر شده و تلقین برای [[استمداد]] از [[خدا]] در برابر فشارها، تمسخرها و [[مشکلات]] [[امر]] [[رسالت]] و [[توکل]] بر او است.
#{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ * قُمْ فَأَنْذِرْ * وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ}}<ref>«ای جامه بر خود کشیده!* برخیز و هشدار بده!* و پروردگارت را بزرگ بدار» سوره مدثر، آیه ۱-۳.</ref>
#{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ * قُمْ فَأَنْذِرْ * وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ}}<ref>«ای جامه بر خود کشیده!* برخیز و هشدار بده!* و پروردگارت را بزرگ بدار» سوره مدثر، آیه ۱-۳.</ref>.
#{{متن قرآن|وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا}}<ref>«و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.</ref>
#{{متن قرآن|وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا}}<ref>«و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.</ref.
 
== نکات ==
== نکات ==
در این دو [[آیه]]:
در این دو [[آیه]]:
# [[پیامبر اسلام]] [[مأمور]] به گفتن تکبیر در [[نماز]] گردیده است: {{متن قرآن|وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ}}<ref>«و پروردگارت را بزرگ بدار،» سوره مدثر، آیه ۳.</ref>. در باره تکبیر مذکور [[مفسرین]] دو احتمال داده‌اند که یکی از آنها این است که مقصود گفتن [[الله اکبر]] در [[نماز]] باشد، البته برخی از [[مفسران]] گفته‌اند مراد از امر به تکبیر، [[امر]] به [[نماز]] یا تکبیر در [[نماز]] است. (ر. ک: [[المیزان]] طباطبائی، ج ۲۰، ص ۸۰).
# [[پیامبر اسلام]] [[مأمور]] به گفتن تکبیر در [[نماز]] گردیده است: {{متن قرآن|وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ}}<ref>«و پروردگارت را بزرگ بدار،» سوره مدثر، آیه ۳.</ref>. در باره تکبیر مذکور [[مفسرین]] دو احتمال داده‌اند که یکی از آنها این است که مقصود گفتن [[الله اکبر]] در [[نماز]] باشد، البته برخی از [[مفسران]] گفته‌اند مراد از امر به تکبیر، [[امر]] به [[نماز]] یا تکبیر در [[نماز]] است. (ر. ک: [[المیزان]] طباطبائی، ج ۲۰، ص ۸۰).
# [[پیامبر]] موظف به [[تعظیم]] و بزرگ شمردن [[خداوند]] است: {{متن قرآن|وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا}}<ref>«و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۳۳۲.</ref>.
# [[پیامبر]] موظف به [[تعظیم]] و بزرگ شمردن [[خداوند]] است: {{متن قرآن|وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا}}<ref>«و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.</ref>.<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱]]، ص ۳۳۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۲۳:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:ذکرهای مأثور]]

نسخهٔ ‏۲۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۶

مقدمه

تکبیر در لغت به معنای بزرگ دانستن یا به بزرگی یاد کردن خدا با الله اکبرگفتن و تعظیم خدا در مقام عبادت او آمده است. تکبِیرُ را به این جهت تکبیر می‌گویند، که عبادت و شعائر بزرگی است، و به این جهت: ﴿وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ[۱] ﴿وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا[۲] آمده است. (مفردات راغب ص ۶۹۸ ماده کبر) و در این مدخل منظور آیاتی است که پیامبر مأمور به تکبیر شده و تلقین برای استمداد از خدا در برابر فشارها، تمسخرها و مشکلات امر رسالت و توکل بر او است.

  1. ﴿يَا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ * قُمْ فَأَنْذِرْ * وَرَبَّكَ فَكَبِّرْ[۳].
  2. ﴿وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًاخطای یادکرد: برچسب تمام‌کنندهٔ </ref> برای برچسب <ref> پیدا نشد. در باره تکبیر مذکور مفسرین دو احتمال داده‌اند که یکی از آنها این است که مقصود گفتن الله اکبر در نماز باشد، البته برخی از مفسران گفته‌اند مراد از امر به تکبیر، امر به نماز یا تکبیر در نماز است. (ر. ک: المیزان طباطبائی، ج ۲۰، ص ۸۰).
  3. پیامبر موظف به تعظیم و بزرگ شمردن خداوند است: ﴿وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا[۴].[۵]

منابع

پانویس

  1. «(روزهای روزه گرفتن در) ماه رمضان است که قرآن را در آن فرو فرستاده‌اند؛ به رهنمودی برای مردم و برهان‌هایی (روشن) از راهنمایی و جدا کردن حقّ از باطل. پس هر کس از شما این ماه را دریافت (و در سفر نبود)، باید (تمام) آن را روزه بگیرد و اگر بیمار یا در سفر بو» سوره بقره، آیه ۱۸۵.
  2. «و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.
  3. «ای جامه بر خود کشیده!* برخیز و هشدار بده!* و پروردگارت را بزرگ بدار» سوره مدثر، آیه ۱-۳.
  4. «و بگو سپاس خداوند را که نه فرزندی گزیده است و نه او را در فرمانروایی انبازی و نه او را از سر زبونی، سرپرستی است و او را چنان که باید بزرگ می‌دار!» سوره اسراء، آیه ۱۱۱.
  5. سعیدیان‌فر و ایازی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱، ص ۳۳۲.