محمد بن حسن فتال نیشابوری: تفاوت میان نسخه‌ها
(تغییرمسیر به پدیدآورنده:محمد بن حسن فتال نیشابوری) برچسب: تغییر مسیر جدید |
(تغییرمسیر به پدیدآورنده:محمد بن حسن فتال نیشابوری حذف شد) برچسب‌ها: تغییرمسیر حذف شد پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} | |||
== آشنایی اجمالی == | |||
[[ابوعلی محمد بن حسن بن علی بن احمد فتال نیشابوری]] معروف به [[ابن فارسی]] از علمای بزرگ [[امامیه]] در [[قرن پنجم]] و [[ششم هجری]] بود. <ref>روضة الواعظین (مقدمه)، ص۳.</ref> از سال ولادتش اطلاعی در دست نیست. در [[کتب رجالی]] برخی او را به پدرش، حسین، برخی به پدربزرگش علی و برخی دیگر به جدش احمد نسبت داده‌اند، به همین سبب گاه [[تصور]] شده است اینان افراد متعدد هستند؛ اما بسیاری خلاف این نظر را دارند. <ref>ریاض العلماء، ج ۷، ص۲۱۸؛ خاتمة المستدرک، ج ۳، ص۹۸؛ فوائد الرضویه، ج ۲، ص۸۹۳.</ref> گفته‌اند وی را از آن رو فتال (از اسامی بلبل) [[لقب]] داده‌اند که از شیوایی بیان بهره داشت. <ref>روضات الجنات، ج ۶، ص۲۶۱.</ref> شیخ [[عبدالجلیل قزوینی]] او را در شمار علمای بزرگ [[شیعه]] همچون [[شیخ مفید]]، [[شیخ طوسی]] و شریفین [[رضی]] و [[شریف مرتضی]] قرار داده و آنان را مدرس، [[متکلم]]، [[فقیه]]، عالم، [[مفسر]] و [[متدین]] و [[زاهد]] معرفی کرده است و [[تفسیر]] فتال را [[ثقه]] می‌‌داند. <ref>روضة الواعظین، ص۵ ـ ۶.</ref> | |||
او پیش از سال ۴۳۶ه سال‌هایی از [[عمر]] خود را همراه پدرش، در [[عراق]] به سر برد، دیاری که در این [[زمان]] محل بزرگان و [[علمای شیعه]] بود. وی از این [[فرصت]] استفاده کرده و از بسیاری از بزرگان [[حدیث]] شنید. استادان او را علاوه بر پدرش، [[مرتضی بن حسن مطهر]]، [[عبدالجبار بن عبداللّه]]، شیخ [[ابوجعفر محمد بن حسن طوسی]] و [[شریف مرتضی]] دانسته‌اند. فتال نیشابوری [[شاگردان]] بزرگی نیز چون [[علی بن حسن بن عبداللّه نیشابوری]] و [[ابن شهرآشوب]] داشته است. | |||
گفته شده او در سال ۵۰۸ه به دست [[ابوالمحاسن عبدالرزاق]]، [[وزیر]] [[سلطان]] سنج به [[قتل]] رسید<ref>روضة الواعظین، ص۱۴.</ref> و در [[نیشابور]] [[دفن]] شد. <ref>روضة الواعظین، ص۱۱ ـ ۱۴.</ref> | |||
آثار او بدین شرح است: کتاب مونس الحزین؛ <ref>بحار الأنوار، ج ۱۰۲، ص۲۷۳.</ref> التنویر فی معانی التفسیر؛ <ref>روضة الواعظین (مقدمه)، ص۱۴.</ref> و [[روضة الواعظین]]. کتاب اخیر در دو مجلد است: مجلد اول در [[امامت ائمه]] [[دوازده گانه]] و مجلد دوم در [[موعظه]] نوشته شده است. <ref>تأسیس الشیعه، ص۳۹۵.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۴، ص۴۰۱.</ref> | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۴ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۴''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
[[رده:اعلام]] | |||
نسخهٔ ۶ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۲۶
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
ابوعلی محمد بن حسن بن علی بن احمد فتال نیشابوری معروف به ابن فارسی از علمای بزرگ امامیه در قرن پنجم و ششم هجری بود. [۱] از سال ولادتش اطلاعی در دست نیست. در کتب رجالی برخی او را به پدرش، حسین، برخی به پدربزرگش علی و برخی دیگر به جدش احمد نسبت داده‌اند، به همین سبب گاه تصور شده است اینان افراد متعدد هستند؛ اما بسیاری خلاف این نظر را دارند. [۲] گفته‌اند وی را از آن رو فتال (از اسامی بلبل) لقب داده‌اند که از شیوایی بیان بهره داشت. [۳] شیخ عبدالجلیل قزوینی او را در شمار علمای بزرگ شیعه همچون شیخ مفید، شیخ طوسی و شریفین رضی و شریف مرتضی قرار داده و آنان را مدرس، متکلم، فقیه، عالم، مفسر و متدین و زاهد معرفی کرده است و تفسیر فتال را ثقه می‌‌داند. [۴]
او پیش از سال ۴۳۶ه سال‌هایی از عمر خود را همراه پدرش، در عراق به سر برد، دیاری که در این زمان محل بزرگان و علمای شیعه بود. وی از این فرصت استفاده کرده و از بسیاری از بزرگان حدیث شنید. استادان او را علاوه بر پدرش، مرتضی بن حسن مطهر، عبدالجبار بن عبداللّه، شیخ ابوجعفر محمد بن حسن طوسی و شریف مرتضی دانسته‌اند. فتال نیشابوری شاگردان بزرگی نیز چون علی بن حسن بن عبداللّه نیشابوری و ابن شهرآشوب داشته است.
گفته شده او در سال ۵۰۸ه به دست ابوالمحاسن عبدالرزاق، وزیر سلطان سنج به قتل رسید[۵] و در نیشابور دفن شد. [۶]
آثار او بدین شرح است: کتاب مونس الحزین؛ [۷] التنویر فی معانی التفسیر؛ [۸] و روضة الواعظین. کتاب اخیر در دو مجلد است: مجلد اول در امامت ائمه دوازده گانه و مجلد دوم در موعظه نوشته شده است. [۹].[۱۰]
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۴
پانویس
- ↑ روضة الواعظین (مقدمه)، ص۳.
- ↑ ریاض العلماء، ج ۷، ص۲۱۸؛ خاتمة المستدرک، ج ۳، ص۹۸؛ فوائد الرضویه، ج ۲، ص۸۹۳.
- ↑ روضات الجنات، ج ۶، ص۲۶۱.
- ↑ روضة الواعظین، ص۵ ـ ۶.
- ↑ روضة الواعظین، ص۱۴.
- ↑ روضة الواعظین، ص۱۱ ـ ۱۴.
- ↑ بحار الأنوار، ج ۱۰۲، ص۲۷۳.
- ↑ روضة الواعظین (مقدمه)، ص۱۴.
- ↑ تأسیس الشیعه، ص۳۹۵.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۴، ص۴۰۱.