صرح در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
با این مختصر، روشن می‌شود که به کار بردن برجی بلند در معنی آیه؛ به برجی بلند و بنای مرتفع اشاره دارد.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۵۴۷.</ref> | با این مختصر، روشن می‌شود که به کار بردن برجی بلند در معنی آیه؛ به برجی بلند و بنای مرتفع اشاره دارد.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۵۴۷.</ref> | ||
== | ==نتیجه‌گیری== | ||
در این [[آیات]] خواسته فرعون از هامان بازگویی شده است. برج‌سازی فرعون پس از [[شکست]] [[ساحران]] از [[حضرت موسی]] در [[ذهن]] او شکل گرفت. | در این [[آیات]] خواسته فرعون از هامان بازگویی شده است. برج‌سازی فرعون پس از [[شکست]] [[ساحران]] از [[حضرت موسی]] در [[ذهن]] او شکل گرفت. | ||
«از [[سیاق]] این آیات استفاده می‌شود که سخنان [[مؤمن آل فرعون]] تأثیر کرد و فرعون را از [[قتل]] [[موسی]] بازداشت فرعون با یک ترفند [[تبلیغاتی]] [[تصمیم]] گرفت که برج‌سازی کند و قصری بلند و نمایان بسازد و اعلام کند که می‌خواهم بر آن [[برج]] بلند بروم و در مورد خدای موسی تحقیق کنم و هنگامی که خدای [[جسمانی]] و مادی یافت نشد بگوید موسی دروغگوست»<ref>تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۱۰۳.</ref>. | «از [[سیاق]] این آیات استفاده می‌شود که سخنان [[مؤمن آل فرعون]] تأثیر کرد و فرعون را از [[قتل]] [[موسی]] بازداشت فرعون با یک ترفند [[تبلیغاتی]] [[تصمیم]] گرفت که برج‌سازی کند و قصری بلند و نمایان بسازد و اعلام کند که می‌خواهم بر آن [[برج]] بلند بروم و در مورد خدای موسی تحقیق کنم و هنگامی که خدای [[جسمانی]] و مادی یافت نشد بگوید موسی دروغگوست»<ref>تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۱۰۳.</ref>. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۵۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صرح است. صرح از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: صرح در قرآن - صرح در حدیث - پرسش مرتبط نداردمقدمه
﴿قِيلَ لَهَا ادْخُلِي الصَّرْحَ...﴾[۱]. کلمه‌ای که در این آیه مد نظر ماست تا به واسطه آن به یک مکان پی ببریم ﴿الصَّرْحَ﴾ می‌باشد.
معنی صرح
مفردات الفاظ القرآن؛ الصرح را چنین معنا می‌کند: «خانه‌ای بلند و آراسته. لغت‌شناسی صرح را: قصر و هر بناء عالی معنی می‌کند. تفسیر نمونه در این باره چنین می‌گوید: «صَرح (بر وزن طرح) گاه به معنی فضای وسیع و گسترده آمده و گاه به معنی بنای مرتفع و قصر بلند است»[۲]. مفسر نمونه سپس می‌گوید: در اینجا این آیه طبعاً به معنی حیاط قصر است. احتمال اینکه منظور تالار قصر باشد هم وجود دارد.[۳]
داستان بلقیس و حضرت سلیمان
«یک روز حضرت سلیمان بالای تخت نگریست اطراف خود جای هدهد را خالی دید... سوگند یاد کرد که چون بی‌فرمان و اجازه من غیبت کرده او را تأدیب می‌کنم. رئیس مرغان به هوا رفت تا مگر ببیند هدهد در کجاست - باهم تلافی کردند گفت سلیمان با او خشم گرفته که بی‌اجازه غیبت کردی تو را عذاب کند. «گفت: پرواز بر زمین سبأ نمودم و سبأ در یمن است و آنجا زنی است که ملکه آن کشور است... خدای تعالی به آن زن همه چیز داده است مگر شوهر که ندارد... سلیمان نامه به ملکه سبأ نوشت.. هدهد نامه را به یمن برد و به قصر بلقیس رسید»[۴]. داستان بلقیس را به طور خلاصه از قلم مرحوم عماد زاده بر روی کاغذ آوردیم تا با خواندن آن به قصری که بلقیس به آنجا وارد شده است پی ببریم. ملکه سبأ یعنی بلقیس تصمیم گرفت به طرف قصر حضرت سلیمان رهسپار شود.[۵]
قصر حضرت سلیمان
اینک باید دید که کاخ حضرت سلیمان در کجا واقع بوده است؟ چنانچه می‌دانیم حضرت سلیمان در اورشلیم یعنی بیت المقدس فعلی تولد یافت. در همین شهر هم قصر مجللی ساخت و قبل از ورود ملکه سبأ دستور داد حیاط یا تالار قصر را از بلور صاف بسازند. با این توضیح، واضح می‌شود که قصر حضرت سلیمان در «بیت المقدس» بوده است.[۶]
صرح
﴿...فَأَوْقِدْ لِي يَا هَامَانُ عَلَى الطِّينِ فَاجْعَلْ لِي صَرْحًا...﴾[۷]. ﴿وَقَالَ فِرْعَوْنُ يَا هَامَانُ ابْنِ لِي صَرْحًا لَعَلِّي أَبْلُغُ الْأَسْبَابَ﴾[۸]. صرح به تنهایی معنی کاخ را می‌دهد و در آیه فرعون از هامان خواسته است برای او کاخی بسازد. المنجد می‌نویسد: ﴿فَاجْعَلْ لِي صَرْحًا﴾ پس بساز برای من ساختمانی آسمان‌خراش. با این مختصر، روشن می‌شود که به کار بردن برجی بلند در معنی آیه؛ به برجی بلند و بنای مرتفع اشاره دارد.[۹]
نتیجه‌گیری
در این آیات خواسته فرعون از هامان بازگویی شده است. برج‌سازی فرعون پس از شکست ساحران از حضرت موسی در ذهن او شکل گرفت. «از سیاق این آیات استفاده می‌شود که سخنان مؤمن آل فرعون تأثیر کرد و فرعون را از قتل موسی بازداشت فرعون با یک ترفند تبلیغاتی تصمیم گرفت که برج‌سازی کند و قصری بلند و نمایان بسازد و اعلام کند که می‌خواهم بر آن برج بلند بروم و در مورد خدای موسی تحقیق کنم و هنگامی که خدای جسمانی و مادی یافت نشد بگوید موسی دروغگوست»[۱۰]. برج‌های آسمان خراش که ساخته شد در پایتخت فراعنه یعنی کشور مصر شهر «طیبه یا اقصر» می‌باشد.[۱۱]
منابع
پانویس
- ↑ «به او گفتند به کاخ در آی! چون در آن نگریست گمان برد آبگیری ژرف است و ساق‌هایش را برهنه کرد، (سلیمان) گفت: این کاخی صیقلی از بلور است؛ (آن زن) گفت: پروردگارا! من به خویش ستم کرده‌ام و (اینک) با سلیمان در برابر خداوند- پروردگار جهانیان- فرمانبردار شدم» سوره نمل، آیه ۴۴.
- ↑ تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۵۱۰.
- ↑ فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۵۴۵.
- ↑ عمادزاده، تاریخ انبیاء، ص۶۱۴.
- ↑ فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۵۴۴.
- ↑ فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۵۴۵.
- ↑ «و فرعون گفت: ای سرکردگان! من خدایی جز خویشتن برای شما نمی‌شناسم پس ای هامان! برای من آجر بساز و کاخی (بلند) برایم برآور شاید من به خدای موسی آگاهی یابم و من او را از دروغگویان می‌پندارم» سوره قصص، آیه ۳۸.
- ↑ «و فرعون گفت: ای هامان! کاخی برای من بساز باشد که من به این راه‌ها دست یابم» سوره غافر، آیه ۳۶.
- ↑ فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۵۴۷.
- ↑ تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۱۰۳.
- ↑ فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۵۴۸.