دین اقلی و دین اکثری

دین اقلی و دین اکثری از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: دین اقلی و دین اکثری در قرآن - دین اقلی و دین اکثری در حدیث - دین اقلی و دین اکثری در نهج البلاغه - دین اقلی و دین اکثری در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

• موضوعی است برخاسته از مسئله کمال و جامعیت دین. قرآن کریم، روشن‌کننده هر چیز است و تفصیل هر چیز در آن آمده است. و هیچ چیز را فرو نگذاشته است؛ اما مراد این نیست که قرآن همانند دائرةالمعارف، از هر موضوعی سخن گفته و به جزئیات علومی چون فیزیک و ریاضی نیز پرداخته است. از آن رو که قرآن، کتاب تربیت و انسان‌سازی است و تکامل انسان و جامعه انسانی را هدف گرفته است، مراد از تفصیل و تبیین هر چیز، بیان معارفی است که برای پیمودن این راه بایسته است. قرآن کریم، آدمی را به کسب علم و معرفت فرا خوانده و گاه نیز به تناسب، از مباحث توحیدی و اجتماعی و تربیتی و ... پرده برداشته است؛ اما چنین نیست که موضوعات و مسائل علوم را یک به یک فرو شکافته باشد. کمال دین، حداکثری است؛ چنان که جامعیت آن حداکثری است. این نیز که دین از هر چیزی سخن نگفته است، به معنای آن نیست که حداقلی است.
• حداکثری بودن دین بدین معنا است که برای سعادت دنیوی و اخروی انسان، هیچ ناگفته‌ای ندارد و در موضوع هدایت او هر چیز را که بایسته است، باز گفته است و ساز و کار و راه و چاه آن را نمایانیده است. خداوند، دین ناقص فرو نفرستاده است و از مردم برای تکامل آن مدد نخواسته است.

منابع

• پژوهشکده تحقیقات اسلامی، پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، فرهنگ شیعه