|
|
خط ۷۲: |
خط ۷۲: |
|
| |
|
| == شرایط امام == | | == شرایط امام == |
| پيش از پرداختن به شرايط [[امام]]، يادآورى اين نكته ضرورى است كه شرايط امام نزد دو [[فرقه]] شيعه و [[اهل تسنّن]] متفاوت است. اهل تسنّن معتقدند كه گزينش و تعيين امام به دست [[مردم]] و بر عهده آنان است، از اين رو بايد براى آن كس كه از سوى مردم [[انتخاب]] مىشود، پس از انتخاب، شرايطى تعيين كنند تا اين گزينش بر اساس ضابطهاى خاص صورت پذيرفته باشد.
| | اهل سنت معتقدند كه گزينش و تعيين امام به دست [[مردم]] و بر عهده آنان است، از اين رو بايد براى آن كس كه از سوى مردم [[انتخاب]] مىشود، پس از انتخاب، شرايطى تعيين كرد تا اين گزينش بر اساس ضابطهاى خاص باشد. به خلاف [[شيعه]] که [[معتقد]] است تعيين و [[نصب امام]] به دست [[خداى تعالى]] بوده و از همين رو شيعه در مقابل گزينش الهى تسليم است و در اين باره از خود رأى و نظرى ندارد. بر این اساس بحث از شرايط امام نزد شيعه، به معناى بيان ويژگىها و اوصاف الهى امام است نه تعيين شرايط براى او. |
| اما [[شيعه]][[معتقد]] است كه تعيين و [[نصب امام]] به دست [[خداى تعالى]] است، از همين رو شيعه در مقابل گزينش الهى تسليم است و در اين باره از خود رأى و نظرى ندارد. به عبارت ديگر از آنجا كه شيعه در بحث [[امامت]] تابع [[نصّ]] است، به همين جهت نيازى به طرح بحث از شرايط امام در نزد آنان وجود ندارد و بحث از شرايط امام در نزد شيعه، به معناى بيان ويژگىها و اوصاف الهى امام است نه تعيين شرايط براى او. پس آن كس كه [[نص]] الهى بر او ثابت شد، همو امام است و اوصاف او دليل افضليت و برترى او خواهد بود. آن گاه به دليل عقلى «[[قبح]] تقدم [[مفضول]] بر [[فاضل]]» مىتوان [[استدلال]] نمود كه هركس داراى چنين شرايطى باشد، همو براى تصدى امامت اولى بوده و مقدم نمودن كسى بر او، همان تقدم مفضول بر فاضل است و [[باطل]]. پس از توجه به اين نكته، به بررسى شرايط امام از ديدگاه [[اهل]] [[سنّت]] مىپردازيم.
| | |
| | با این توضیح میگوییم: شرایط امام نزد اهل سنت به شرح ذیل است |
| | گفته شده «نظر [[جمهور]] اهل سنت بر آن است كه آن كسى مستحق [[امامت]] است كه: |
|
| |
|
| === اجتهاد در اصول و فروع دین === | | === اجتهاد در اصول و فروع دین === |
| جرجانى در شرح مواقف، ذيل عنوان «المقصد الثانى في شروط الإمامة» مى نويسد: «نظر [[جمهور]] اهل سنت بر آن است كه آن كسى مستحق [[امامت]] است كه در اصول و [[فروع]] [[مجتهد]] باشد تا بتواند امور دين را بر عهده بگيرد و قادر بر [[اقامه برهان]]، دليل، [[حجّت]] و حل [[شبهه]] در عقايد دينى باشد. هم چنين وى در پيش آمدها و احكام وقائع چه براساس [[نص]] و يا به واسطه [[استنباط]] احكام [[قدرت]] [[فتوا]] داشته باشد، چرا كه مهم ترين [[هدف امامت]] [[حفظ]] [[اعتقادات]] و [[حل اختلافات]] و پايان دادن به [[نزاع]] و خصومتهاست و انجام اين امور بدون شرط مذكور امكان پذير نخواهد بود.
| | در اصول و [[فروع]] [[مجتهد]] باشد تا بتواند امور دين را بر عهده بگيرد و قادر بر [[اقامه برهان]]، دليل، [[حجّت]] و حل [[شبهه]] در عقايد دينى باشد. هم چنين وى در پيش آمدها و احكام وقائع چه براساس [[نص]] و يا به واسطه [[استنباط]] احكام [[قدرت]] [[فتوا]] داشته باشد، چرا كه مهم ترين [[هدف امامت]] [[حفظ]] [[اعتقادات]] و [[حل اختلافات]] و پايان دادن به [[نزاع]] و خصومتهاست و انجام اين امور بدون شرط مذكور امكان پذير نخواهد بود. |
|
| |
|
| === صاحب رأی قوی و بصیرت در جنگ و صلح === | | === صاحب رأی قوی و بصیرت در جنگ و صلح === |