{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[ابومالک در تراجم و رجال]] - [[ابومالک در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }}
#تغییر_مسیر [[ابومالک (ابهام‌زدایی)]]
== مقدمه ==
[[صحابه‌نگاران]]، از تنی چند با [[کنیه]] ابومالک نام برده‌اند که نام و [[نسب]] هیچ کدام دانسته نیست، اما برای هر یک [[حدیثی]] جداگانه نقل کرده‌اند که بیانگر [[صحابی]] بودن آنان است:
# ابومالک؛ در شمار صحابه‌ای است که پس از [[رحلت پیامبر خدا]] {{صل}} در [[مصر]] سکونت کرد. از او [[سنان]] بن [[سعد]] [[روایت]] کرده است که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: "خردسالان [[مشرکان]]، خدمتگزاران [[اهل بهشت]] هستند"<ref>ابونعیم، ج۶، ص۳۰۰۷؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۶۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۹۷.</ref>. [[طبرانی]]<ref>معجم أوسط، ج۵، ص۲۹۴.</ref> روایت یاد شده را با سندی دیگر از [[انس بن مالک]] نقل کرده و [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۶، ص۳۰۰۷.</ref> نیز [[شهرت]] آن را از [[یزید]] بن سنان از انس بن مالک دانسته است.
# ابومالک مجهول؛ [[ابن منده]] وی را ناشناخته و از صحابه‌ای دانسته که به مصر رفته است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۹۷.</ref>. [[عبدالرحمان بن زید عَمّی]] از پدرش از او روایت کرده که [[پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: "کسانی که هشتاد سال سابقه [[مسلمانی]] داشته باشند، [[آتش جهنم]] بر آنان [[حرام]] است و در درجات بالا جایگاه دارند"<ref>ابونعیم، ج۶، ص۳۰۰۸؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۶۹.</ref>. شبیه این روایت، در منابع [[شیعی]] از [[امام صادق]] {{ع}}<ref>کلینی، ج۸، ص۱۰۷؛ صدوق، ص۵۴۸-۵۴۶.</ref> و در [[منابع اهل سنت]]<ref>احمد بن حنبل، ج۲، ص۸۹ و ج۳، ص۳۱۸؛ ابویعلی، ج۶، ص۳۵۲؛ ابن حبان، ج۳، ص۱۳۲؛ ابن عدی، ج۵، ص۳۵۴.</ref> از انس بن مالک آمده است.
# مستغفری (مؤلف الشمائل والدلائل و معرفة الصحابه الأوائل) این ابومالک را صحابی دانسته و روایت [[هشام]] بن غاز را از وی روایت کرده است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۹۸.</ref>. بر پایه این روایت، [[أبومالک]] در [[دمشق]] بر [[ربیعه جَرَشی]]، جد هشام وارد شد. [[ربیعه]] [[مردم]] دمشق را به استناد روایتی از رسول خدا {{صل}}، به فرورفتگی [[زمین]] ([[خسف]])، تبدیل صورت [[انسان]] به غیر آن ([[مسخ]]) و [[اتهام]] به [[زنا]] ([[قذف]]) [[تهدید]] کرد و آنان را برای [[اطمینان]] از [[درستی]] گفتارش به ابومالک ارجاع داد. ابومالک در [[تأیید]] وی گفت: از رسول خدا {{صل}} شنیدم که فرمود: "در میان [[امت]] من [[خسف]]، [[مسخ]] و [[قذف]] وجود دارد و سبب آن، روی آوردن [[مردم]] به آوازه خوانی [[زنان]] و شراب نوشی است<ref>طوسی، ص۳۹۷؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۶۹.</ref>. [[طبرانی]]<ref>معجم الکبیر، ج۳، ص۲۷۹.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>فتح، ج۸، ص۲۲۰؛ و ر. ک: الاصابه، ج۷، ص۲۹۸.</ref> این [[روایت]] را از ابومالک اشعری نقل کرده‌اند، که یکی بودن این دو تن را نشان می‌دهد. در هر صورت، روایت یاد شده، بیانگر رواج شراب نوشی و آوازه خوانی زنان در آن [[روزگار]] [[دمشق]] است.<ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابومالک»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۹۶.</ref>
