حضرت ابراهیم علیه السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

برخی با توجه به [[ظاهر آیات]]، [[آزر]] بت پرست را پدر [[واقعی]] ابراهیم دانسته‌اند<ref>تفسیر کبیر، ج۷، ص۴۲.</ref>. در حالی که برخی دیگر معتقدند پدر ابراهیم «تاروخ» است و [[نسب‌شناسان]] بر این مطلب [[اجماع]] دارند<ref>مجمع البحرین، ج۱، ص۶۹.</ref>. آنان برای [[اثبات]] این ادعا به [[دلایل]] ذیل استناد کرده‌اند:

== همسر و فرزندان ==

زمانی که اسماعیل به [[دوره جوانی]] می‌‌رسد [[خداوند]] به [[ابراهیم]] دستور می‌‌دهد به کمک فرزندش [[کعبه]] را تجدید بنا کند<ref>یعقوبی، ج۱، ص۲۷.</ref>، [[قرآن]] نیز به این مطلب اشاره دارد<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۰.</ref>. وقتی ابراهیم صد ساله می‌‌شود<ref>پیدایش، ج۶، ص۲۱ و یعقوبی، ص۱، ص۲۶.</ref> خداوند توسط [[جبرئیل]] و دو [[ملک]] دیگر به او [[بشارت]] می‌‌دهد که از [[ساره]] دارای فرزند خواهد شد<ref>الکامل فی التاریخ، ج۱، ص۹۸؛ سوره صافات، آیه ۱۱۲.</ref>. در آن وقت ساره هشتاد سال از عمرش گذشته بود<ref>المختصر فی اخبار البشر، ج۱، ص۱۳.</ref>.<ref>[[رحمت‌الله ضیایی|ضیایی، رحمت‌الله]]، [[ابراهیم - ضیائی (مقاله)|مقاله «ابراهیم»]]، [[ دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)| دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۱۴۷-۱۵۰.</ref>

{{اصلی|دین حضرت ابراهیم}}

[[شریعت]] ابراهیم برپایه [[یکتاپرستی]] و [[اخلاص]] و [[نفی]] [[شریک]] برای [[خدا]] بنا شده و از [[احکام]] آن، [[نماز]]، [[ختنه]]، کوتاه کردن شارب، چیدن موی زاید زیر بغل، تراشیدن زهار، بنای [[خانه خدا]] و [[حج]] و [[مناسک]] آن است<ref>علل شرایع، ج۱، ص۱۲۲.</ref> و همه [[پیامبران]] هم‌عصر ابراهیم تا [[زمان]] [[موسی]]{{ع}} تابع شریعت او بوده‌اند<ref>المیزان، ج۲، ص۱۴۵.</ref>.

گرچه در بخش [[احکام]]، [[دین مقدس اسلام]] از [[شریعت]] ابراهیم{{ع}} کامل‌تر و جامع‌تر است، امّا از پاره ای [[آیات]] استفاده می‌‌شود که [[شرایع]] و [[احکام اسلام]] همه از آن فطریاتی سرچشمه می‌‌گیرد که ابراهیم به زبان [[تشریع]] بیان کرده است و هر عملی که موافق فطرت بود مورد امر، و عملی که مخالف فطرت بود، مورد [[نهی]] قرار داده بود<ref>المیزان، ج۷، ص۲۱۳.</ref>.<ref>[[رحمت‌الله ضیایی|ضیایی، رحمت‌الله]]، [[ابراهیم - ضیائی (مقاله)|مقاله «ابراهیم»]]، [[ دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)| دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۱۴۷-۱۵۰.</ref>

== مناظرات ==

# حضرت ابراهیم{{ع}} در برابر نمرود که [[ادعای الوهیت]] داشت با قوی‌ترین استدلال او را مغلوب و مستأصل می‌‌کند، آن گاه که می‌‌گوید: [[خداوند]] من [[خورشید]] را از افق [[مشرق]] می‌‌آورد، پس اگر تو [[حاکم]] [[جهان هستی]] [[خورشید]] را از [[مغرب]] بیاور، در این جا آن [[کافر]] مبهوت و وامانده شد<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۸.</ref>.<ref>[[رحمت‌الله ضیایی|ضیایی، رحمت‌الله]]، [[ابراهیم - ضیائی (مقاله)|مقاله «ابراهیم»]]، [[ دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)| دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۱۴۷-۱۵۰.</ref>

#«ابراهیم خود امتی بود»<ref>{{متن قرآن|إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلَّهِ حَنِيفًا وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ}} «به راستی ابراهیم (به تنهایی) امتی فروتن برای خداوند و درست‌آیین بود و از مشرکان نبود» سوره نحل، آیه ۱۲۰.</ref>. در اینکه چرا نام «[[امت]]» بر ابراهیم گذارده شده، نکات مختلفی ذکر کرده‌اند که چهار نکته از آن قابل ملاحظه است:

## ابراهیم آنقدر [[شخصیت]] داشت که به تنهائی یک امت بود،؛ چراکه گاهی شعاع [[شخصیت انسان]] آنقدر افزایش می‌یابد که از یک فرد و دو فرد و یک گروه فراتر می‌رود و شخصیتش معادل یک امت بزرگ می‌شود.

از آنجا که [[قرآن مجید]]، در بسیاری از موارد برای تکمیل تعلیمات خود از الگوهای مهمی که در [[جهان]] [[انسانیت]] وجود داشته [[شاهد]] می‌آورد، سخن از ابراهیم{{ع}} و برنامۀ او به عنوان پیشوای بزرگی که مورد [[احترام]] همۀ [[اقوام]]، مخصوصاً [[قوم عرب]]، بوده به میان می‌آورد و می‌فرماید: «برای شما اسوۀ خوبی در [[زندگی]] ابراهیم و کسانی که با او بودند وجود داشت»<ref>{{متن قرآن|قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنْكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغْضَاءُ أَبَدًا حَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ رَبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ}} «بی‌گمان برای شما ابراهیم و همراهان وی نمونه‌ای نیکویند آنگاه که به قوم خود گفتند: ما از شما و آنچه به جای خداوند می‌پرستید بیزاریم، شما را انکار می‌کنیم و میان ما و شما جاودانه دشمنی و کینه پدید آمده است تا زمانی که به خداوند یگانه ایمان آورید؛ جز (این) گفتار ابراهیم که به پدرش گفت: برای تو از خداوند آمرزش خواهم خواست و من برای تو در برابر خداوند هیچ اختیاری ندارم؛ پروردگارا! ما بر تو توکل داریم و به سوی تو روی می‌آوریم و بازگشت (هر چیز) به سوی توست» سوره ممتحنه، آیه ۴.</ref>.

[[ابراهیم]]{{ع}} بزرگ [[پیامبران]] که زندگیش سرتاسر، درس [[بندگی]] و [[عبودیت]] [[خدا]]، [[جهاد فی سبیل الله]]، و [[عشق]] به ذات [[پاک]] او بود، ابراهیم که [[امت اسلامی]] از [[برکت]] دعای او، و مفتخر به نامگذاری او می‌باشد، می‌تواند برای شما [[سرمشق]] خوبی در این زمینه گردد. منظور از تعبیر (کسانی که با ابراهیم بودند) مؤمنانی است که او را در این راه [[همراهی]] می‌کردند، هر چند اندک بودند.

== منابع ==