سرداب سامرا: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{مهدویت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center;...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*یکی از تشکل‏‌های مهمی که در دوران [[امامان]] پیش از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ شکل گرفت، تشکیلات وکالت بود. [[امامان]] بزرگوار، این سازمان را برای آماده کردن هرچه بیشتر مردم، برای تحمل دوران غیبت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ به وجود آوردند؛ از این‌‏رو هرچه بیشتر می‌‏کوشیدند تا از مواجهه مستقیم، کم کرده، امور را به عهده افراد شایسته بگذارند. این تشکیلات، به طور رسمی در زمان [[امام کاظم]]{{ع}} پدید آمد؛ امّا در زمان [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ به اوج خود رسید.
*در گذشته، بیشتر خانه‌‏ها در مناطق گرمسیر عراق، سرداب "زیرزمین" داشته است، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در امان باشند<ref>  فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷</ref>. خانه [[حضرت عسکری]]{{ع}} در سامرا نیز دارای سرداب بود. این سرداب، محل زندگی و عبادت [[امام هادی]]، [[امام حسن عسکری]] و [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{عم}} بود و بیشتر دیدارها با [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} در عهد پدر، در همین منزل و در همین سرداب انجام می‌‏گرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از رحلت [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، برای زیارت قبر آن [[امام]] و پدر بزرگوارش وارد سامرا می‏‌شدند، پس از زیارت قبر آن بزرگوار، در محل عبادت سه [[امام]] بزرگوار نماز می‌‏خواندند و آن‏جا را زیارت می‏‌کردند.
*بنابراین، سیاست تعیین وکیل برای اداره امور نواحی گوناگون و برقراری ارتباط میان شیعیان و [[امامان]]، از دوران‌‏های [[امامان]] پیشین وجود داشت. در عصر غیبت، این تماس با [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}}، قطع شد و محور ارتباط وکیلان با [[امام]]، نایبی بود که [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} تعیین می‌‏کرد. مناطق [[شیعه]]‏نشین تقریباً مشخص بود و بنا به ضرورت در هر منطقه، وکیلی‏ تعیین می‌‏شد. گاهی چند وکیل در مناطق کوچک‌‏تر، تحت سرپرستی وکیلی بودند که [[امام]] یا نایب خاص برای آن‏ها تعیین می‌‏کرد. این وکلا، اموالی را که بابت وجوهات می‌‏گرفتند، به شیوه‏‌های گوناگونی به بغداد، نزد نوّاب می‏‌فرستادند و آنان نیز طبق دستور [[امام]]، در موارد بایسته به کار می‏‌گرفتند.
*بدون تردید زائران، فقط از آن جهت به این مکان مقدس احترام می‏‌گذارند که محل سکونت، زندگی، عبادت، نیایش و تلاوت قرآن انسان‏‌های کامل بوده است. با این بیان، آن‏جا مکان مقدس و خانه پر برکتی است که خداوند سبحانه و تعالی اجازه داده است چنین مکانی، جایگاه بلندی یابد و در آن‏جا نام خدا به بزرگی برده شود؛ به همین سبب مسلمانان پیرو مذهب خاندان [[وحی]] و [[رسالت]]، آن‏جا نماز می‌‏خوانند و بر [[پیامبر]]{{صل}} و خاندانش {{عم}} درود می‏‌فرستند؛ آن‏جا را زیارت می‌‏کنند و کسی بر این عقیده نیست که [[امام مهدی]]{{ع}} در آن سرداب سکونت دارد یا از آن‏جا ظهور خواهد کرد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۲۶۰ - ۲۶۱.</ref>.
*در مواردی ممکن بود برخی از وکیلان برای یک بار [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} را ملاقات کنند؛ چنان‏که "[[محمد بن احمد قطّان]]" "از وکیلان [[ابو جعفر]]، نایب دوم" به ملاقات [[امام]] نایل شد<ref>  شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۴۴۲</ref>؛ اما به طور معمول، آنان تحت نظر نایب خاص [[امام]]، انجام وظیفه می‏‌کردند. بنابر نقل [[احمد بن متیل قمی]]، [[ابو جعفر]]، ده وکیل در بغداد داشت که نزدیک‏ترین آنان به وی، [[حسین بن روح]] بود<ref>  نعمانی، الغیبة، ص ۲۲۵</ref> که پس از او نایب سوم شد؛ از دیگر نزدیکان وی، [[جعفر بن احمد بن متیل]] بود که از دید بسیاری، وی جانشین [[ابو جعفر]] خواهد بود. از روایتی دیگر، دانسته می‌‏شود در قبال اموال داده شده به وکیلان، قبض‌‏هایی از آنان دریافت می‌‏شد؛ امّا از نایب خاص، چنین قبض‌‏هایی دریافت نمی‏‌کردند. زمانی که [[ابو القاسم]]، [[حسین بن روح]] را به جانشینی برگزید، دستور داد از وی قبض‌‏هایی نخواهند<ref>  علی غفارزاده، پژوهشی پیرامون زندگانی نواب خاص امام زمان علیه السّلام، ص ۸۵</ref>.
 
 
 
 
 
 
 
<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۲۵۷ - ۲۵۸.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۵ دسامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۰:۰۵

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

  • در گذشته، بیشتر خانه‌‏ها در مناطق گرمسیر عراق، سرداب "زیرزمین" داشته است، تا ساکنان خانه، از شدت گرمای تابستان در امان باشند[۱]. خانه حضرت عسکری(ع) در سامرا نیز دارای سرداب بود. این سرداب، محل زندگی و عبادت امام هادی، امام حسن عسکری و حضرت مهدی(ع) بود و بیشتر دیدارها با حضرت ولی عصر(ع) در عهد پدر، در همین منزل و در همین سرداب انجام می‌‏گرفت؛ به همین سبب شیعیانی که پس از رحلت امام حسن عسکری(ع)، برای زیارت قبر آن امام و پدر بزرگوارش وارد سامرا می‏‌شدند، پس از زیارت قبر آن بزرگوار، در محل عبادت سه امام بزرگوار نماز می‌‏خواندند و آن‏جا را زیارت می‏‌کردند.
  • بدون تردید زائران، فقط از آن جهت به این مکان مقدس احترام می‏‌گذارند که محل سکونت، زندگی، عبادت، نیایش و تلاوت قرآن انسان‏‌های کامل بوده است. با این بیان، آن‏جا مکان مقدس و خانه پر برکتی است که خداوند سبحانه و تعالی اجازه داده است چنین مکانی، جایگاه بلندی یابد و در آن‏جا نام خدا به بزرگی برده شود؛ به همین سبب مسلمانان پیرو مذهب خاندان وحی و رسالت، آن‏جا نماز می‌‏خوانند و بر پیامبر(ص) و خاندانش (ع) درود می‏‌فرستند؛ آن‏جا را زیارت می‌‏کنند و کسی بر این عقیده نیست که امام مهدی(ع) در آن سرداب سکونت دارد یا از آن‏جا ظهور خواهد کرد[۲].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. فخر الدین طریحی، مجمع البحرین، ج ۱، ص ۴۶۷
  2. سلیمیان، خدامراد،فرهنگ‌نامه مهدویت، ص:۲۶۰ - ۲۶۱.