ادیم بن حر: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
(تغییرمسیر به ادیم بن حر جعفی)
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ادیم بن حر در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط  = }}
#تغییر_مسیر [[ادیم بن حر جعفی]]
== آشنایی اجمالی ==
ادیم<ref>{{عربی|بضم الهمزة، و فتح الدال المهملة، و اسکان الیاء}}؛ (خلاصة الأقوال، ص۷۷، ش۱۰؛ إیضاح الاشتباه، ص۸۴، ش۱۱).</ref> أخی ایوب<ref>ر.ک: أ. منابع [[شیعی]]: [[رجال الکشی]] ([[اختیار]] معرفة الرجال)، ص۳۴۷، ش۶۴۵؛ [[رجال النجاشی]]، ص۱۰۶، ش۲۶۷؛ رجال الطوسی، ص۱۵۶، ش۱۷۱۶؛ [[الرجال]] ([[ابن داود]])، ص۴۹، ش۱۴۹؛ [[خلاصة الأقوال]] ([[رجال العلامة الحلی]])، ص۲۴، ش۱۰؛ إیضاح الاشتباه، ص۸۴، ش۱۱؛ التحریر الطاووسی، ص۷۹، ش۴۹؛ [[نقد الرجال]]، ج۱، ص۱۸۴، ش۳۸۵؛ [[جامع الرواه]]، ج۱، ص۷۷؛ الفوائد الرجالیه (بحرالعلوم)، ج۱، ص۳۲۳؛ [[منتهی المقال]]، ج۱، ص۳۷۴، ش۲۸۰؛ طرائف المقال، ج۱، ص۴۰۲، ش۳۱۹۹؛ أعیان الشیعه، ج۳، ص۲۳۸؛ مستدرکات [[علم رجال الحدیث]]، ج۱، ص۵۳۴، ش۱۹۳۰؛ معجم [[رجال الحدیث]]، ج۳، ص۱۷۷، ش۱۰۷۲؛ قاموس الرجال، ج۱، ص۷۰۵، ش۶۵۵.
ب. منابع [[سنی]]: لسان [[المیزان]]، ج۱، ص۳۳۷، ش۱۰۴۶.</ref> در یکی از [[اسناد روایات]] [[تفسیر کنز الدقائق]] و به نقل از [[بصائر الدرجات]] ذکر شده است:
 
{{متن حدیث|فِي بَصَائِرِ اَلدَّرَجَاتِ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ اَلْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ أَبَانٍ عَنْ أُدَيْمٍ أَخِى أَيُّوبَ عَنْ حُمْرَانَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : جُعِلْتُ فِدَاكَ بَلَغَنِي أَنَّ اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى نَاجَى عَلِيّاً عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ ؟ قَالَ: أَجَلْ قَدْ كَانَ بَيْنَهُمَا مُنَاجَاةٌ بِالطَّائِفِ نَزَلَ بَيْنَهُمَا جَبْرَئِيلُ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۳۳ به نقل از بصائر الدرجات، ج۱، ص۴۱۰، ح۱.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۳، ص ۳۳۵.</ref>
 
==شرح حال [[راوی]]==
[[روایت]] یاد شده در [[کتاب الاختصاص]]<ref>{{متن حدیث|أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ الْكَلْبِيِّ عَنْ أُدَيْمِ بْنِ الْحُرِّ عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْيَنَ قَالَ:...}}؛ (الاختصاص، ص۳۲۷)</ref> نقل گردیده و نام راوی در آن [[ادیم بن الحر]] ثبت شده است و هر دو عنوان صحیح‌اند؛ زیرا مراد از راوی، [[ادیم بن الحر الجعفی]]<ref>{{عربی|جعفی وزان کرسی أبو قبیلة من الیمن و هو جعنی بن سعد العشیرة}}؛ (مجمع [[البحرین]]، ج۵، ص۳۲)
ابن منظور: {{عربی|و جعف حی من الیمن و جعفی: من همدان؛ قال الجوهری: جعفی أبو قبیلة من الیمن و هو جعفی بن سعد العشیرة من مذحج}}. (لسان العرب، ج۹، ص۲۷)</ref> (الخثعمی)<ref>طریحی: {{عربی|ابو قبیلة من الیمن و هو خثعم بن أنمار. قال الجوهری و هو من معد و صاروا بالیمن}}. (مجمع البحرین، ج۶، ص۵۵) صاحب لسان العرب نیز نوشته است: {{عربی|اسم جبل، فمن نزله فهم خثعمیون و خثعم اسم قبیلة أیضاً...}}؛ (لسان العرب، ج۱۲، ص۱۶۶).</ref> أخو ایوب است که با عناوین گوناگونی مانند [[ادیم أخی ایوب]]<ref>الزهد، ص۹۵، ح۲۵۷؛ بصائر الدرجات، ص۳۱۱۰ (ح۶ و۷) و ۳۵۰ (ح۱۴).</ref>، [[ادیم بن الحر]]<ref>بصائر الدرجات، ص۱۹۷ (ح ۸) و ۴۴۷ (ح ۲)؛ الکافی، ج۳، ص۷۵، ح۱.</ref>، [[ادیم بیاع الهروی]]<ref>الأصول الستة عشر (چاپ جدید)، ص۴۰؛ نوادر الأشعری، ص۱۰۸، ح۲۶۸؛ المحاسن، ج۲، ص۴۶۰، ح۴۱۰.</ref> و [[أبی الحر]]<ref>الکافی، ج۴، ص۲۴۲، ح۳.</ref> در [[اسناد روایات]] قرار گرفته است. [[نجاشی]] می‌نویسد: {{عربی|"أديم بن الحر الجعفي، مولاهم، كوفي، ثقة، له أصل"}}<ref>رجال النجاشی، ص۱۰۶، ش۲۶۷.</ref>.
 
در [[ترجمه]] برادرش [[ایوب بن الحر]] نیز با تعبیر {{عربی|"يعرف بأخي أديم"}} یاد کرده <ref>{{عربی|أیوب بن الحر الجعفی، مولی، ثقة، روی عن أبی عبدالله{{ع}}، ذکره أصحابنا فی الرجال، یعرف بأخی أدیم}}؛ (رجال النجاشی، ص۱۰۳، ش۲۵۶).</ref> که نشانه اشتهار و معروفیت ادیم است.
 
[[شیخ طوسی]] در [[الفهرست]] از [[راوی]] یاد نکرده؛ ولی در الرجال نام او را در [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} ذکر کرده و نوشته است: {{عربی|"أديم بن الحر الكوفي، الخثعمي}}<ref>رجال الطوسی، ص۱۵۶، ش۱۷۱۶.</ref>.
 
[[علامه حلی]] نوشته است: {{عربی|"أديم بضم الهمزة بن الحر الجعفي مولاهم؛ الحذاء<ref>{{عربی|أی صانع الأحذیة و بایعها}}؛ (سازنده و فروشنده کفش).</ref>؛ صاحب أبي عبدالله{{ع}}، يروي نيفاً و أربعين حديثاً عنه{{ع}} كوفي ثقة له أصل"}}<ref>خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلی)، ص۷۷، ش۱۰.</ref>.
 
[[شیخ صدوق]] در مشیخه از راوی با عنوان {{عربی|"أيوب بن الحر الجعفي الكوفي أخي أديم بن الحر وهو مولى}}<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۵۱۸.</ref> و [[کشی]] با عنوان {{عربی|"اديم بن الحر أبي الحر الحذاء"}} یاد کرده است<ref>رجال الکشی (اختیار معرفة الرجال)، ص۳۴۷، ش۶۴۵.</ref>.
 
[[ابن حجر عسقلانی]] از [[رجالیون]] بزرگ [[اهل سنت]] نوشته است: {{عربی|"أديم بن الحر الخثعمي بياع الهروي. روى عن جعفر الصادق{{ع}} روى عنه حماد بن عثمان، وذكره الكشي في رجال الشيعة"}}<ref>لسان المیزان، ج۱، ص۳۳۷، ش۱۰۴۶.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۳، ص ۳۳۶-۳۳۷.</ref>
 
==چند نکته درباره [[راوی]]==
'''۱. الخثعمی و الجعفی:''' چنان که گذشت، بعضی از [[رجالیان]] راوی را به «الخثعمی» متصف کردند و برخی به «الجعفی».
 
[[علامه مامقانی]] می‌نویسد که می‌تواند یکی از دو وصف الخثعمی و الجعفی بیانگر [[نسب]] و [[قبیله]] خود راوی، و وصف دیگر نشانه [[ارتباط]] ولایی او با آن قبیله باشد، بنابراین این دو وصف قابل جمع هستند<ref>تنقیح المقال، ج۸، ص۳۶۹، ش۶۴۳.</ref>.
 
در مقابل [[علامه شوشتری]] این دو وصف را متضاد با یکدیگر می‌داند و [[معتقد]] است کسی که به الخثعمی منسوب گشته، دارای اصالت [[عربی]] است؛ بر خلاف افراد منسوب به قبیله [[بنی جعف]]<ref>قاموس الرجال، ج۱، ص۷۰۶، ش۶۵۵.</ref>؛ زیرا در میان کسانی که به وصف الجعفی متصف شدند، کسانی بودند که خود یا پدرانشان به عنوان برده و [[غلام]] از سوی آن قبیله خریداری شده و مدتی میان آنها بوده‌اند و سپس بیشتر آنان از قید [[بردگی]] [[آزاد]] گردیده‌اند؛ ولی هنوز به نام آن قبیله یعنی الجعفی خوانده می‌شوند.
 
سخن علامه شوشتری، گرچه عمومیت ندارد، در مورد شماری از [[راویان]] که به الجعفی منسوب و به وصف [[مولی]] یا مولاهم متصف گشتند، [[صدق]] می‌کند.
 
بر این اساس، با توجه به اینکه هیچ یک از راویان به هر دو وصف، (الخثعمی و الجعفی) متصف نشده‌اند و خثعمیون و جعفیون دو قبیله جدا از هم هستند، می‌‌توان گفت محتمل است که کلمه الخثعمی که در نوشتار و رسم الخط، [[شبیه]]الجعفی است، [[مصحف]] بوده باشد.
 
'''۲. الحذاء و بیاع الهروی:''' چنان که گذشت، [[حرفه]] [[ادیم بن الحر]] در [[رجال الکشی]] «حذاء» معرفی شده که به معنای کفاش (سازنده یا فروشنده [[کفش]]) است؛ ولی در [[اسناد روایات]] از او به بیاع الهروی<ref>هروی نام نوعی پارچه است که در منطقه هرات بافته می‌شد.</ref> نیز یاد شده که به معنای پارچه فروش است.
 
بر این اساس، ادیم بن الحر هم کفش فروش بوده؛ هم پارچه فروش و ممکن است نخست به یکی از این دو کار [[اشتغال]] داشته و سپس آن را رها کرده و [[شغل]] دیگری را برگزیده است.
 
'''۳. صاحب أبی عبدالله{{ع}}:''' تعبیرهای {{عربی|"صاحب رسول الله، صاحب اميرالمؤمنين، صاحب أبي عبدالله، صاحب أبي الحسن، صاحب أبي جعفر الثاني و صاحب أبي محمد{{عم}}}} درباره شماری از [[راویان]]؛ مانند: [[جابر بن عبدالله]]<ref>ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۱۱، ش۱۰۸۷.</ref>، [[عمرو بن حمق خزاعی]]<ref>ر.ک: رجال الکشی (اختیار معرفة الرجال)، ص۴۹، ش۹۹.</ref>، [[ابوذر غفاری]]<ref>ر.ک: رجال الکشی (اختیار معرفة الرجال)، ص۶۵، ش۱۱۸.</ref>، [[سلیم بن قیس هلالی]]<ref>ر.ک: رجال الطوسی، ص۱۱۴، ش۱۱۳۶.</ref>، [[صفوان بن مهران جمال]]<ref>ر.ک: الفهرست (طوسی)، ص۱۳۹۰ ش۶۰۰.</ref>، [[علی بن یقطین]]<ref>ر.ک: رجال الکشی (اختیار معرفة الرجال)، ص۴۳۱، ش۸۰۹.</ref>، [[زکریا بن آدم قمی]]<ref>ر.ک: من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۴۷۰.</ref>، [[محمد بن قاسم بن فضیل بن یسار بصری]]<ref>ر.ک: من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۴۹۱.</ref> به کار رفته و بر [[جلالت]] و بزرگی آن شخص نزد [[معصوم]]{{عم}} دلالت دارد؛ زیرا صاحب فلان به کسی گفته می‌شود که مصاحب و ملازم دائمی شخص باشد؛ پیداست [[ائمه]]{{عم}} کسانی را به ملازمت دائمی خود [[انتخاب]] می‌کردند که از جهت [[عدالت]] و [[وثاقت]] مورد [[تأیید]] بوده باشند.
 
[[وحید بهبهانی]]: {{عربی|"صاحب فلان أي واحد من الأئمة{{عم}} فإن فيه إشعاراً بمدح"}}<ref>تعلیقة الوحید، ص۲۸.</ref>.
 
[[محدث نوری]]: {{عربی|"و وصفه بالصاحب مدح معتد به"}}<ref>خاتمة مستدرک الوسائل، ج۹، ص۱۷۹.</ref>؛ {{عربی|"دلالة قولهم صاحب فلان أحد الأئمه{{عم}} على مدح عظيم يقرب الوثاقة"}}<ref>خاتمة مستدرک الوسائل، ج۵، ص۳۴۹.</ref>.
 
[[علامه تستری]]: {{عربی|"إن وصف رجل بصاحبهم{{عم}} مدح جليل<ref>قاموس الرجال، ج۱۰، ص۴۷۶.</ref>؛ إن قولهم: فلان صاحب الإمام الفلاني مدح ظاهراً، بل هو فوق الوثاقة، فان المرء على دين خليله وصاحبه، فلا بد أن لا يتخذوا صاحباً لهم{{عم}} إلا من كان ذا نفس قدسية. ويشهد أن غالب من وصف بذلك من الأجلة، كمحمد بن مسلم و أبان بن تغلب صاحبي الباقر و الصادق{{عم}} و زكریا بن ادريس صاحب الكاظم{{ع}} والبزنطي وزكريا بن آدم صاحبي الرضا{{ع}} و أحمد بن محمد بن مطهر صاحب أبي محمد العسكري{{ع}}"}}<ref>ر.ک: قاموس الرجال، ج۱، ص۶۸.</ref>.
 
'''۴. [[ادیم بن الحر الخزاعی]]:''' در یکی از [[اسناد روایات]] عنوان [[ادیم بن الحر الخزاعی]] ذکر شده است<ref>{{متن حدیث|مُوسَى بْنُ الْقَاسِمِ عَنْ عَبَّاسٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ عَنْ أُدَيْمِ بْنِ الْحُرِّ الْخُزَاعِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: إِنَّ الْمُحْرِمَ إِذَا تَزَوَّجَ وَ هُوَ مُحْرِمٌ فُرِّقَ بَيْنَهُمَا وَ لَا يَتَعَاوَدَانِ أَبَداً}}؛ (تهذیب الأحکام، ج۵، ص۳۲۹، ح۴۵).</ref> که [[عبدالله بن بکیر]] از وی [[روایت]] کرده و او از [[امام صادق]]{{ع}} که با ملاحظه [[راوی]] و مروی عنه، می‌تواند با راوی مورد بحث، [[متحد]] باشد؛ زیرا عبدالله بن بکیر در چند سند از [[ادیم بن الحر]] بیاع الهروی روایت کرده است.
 
[[آیت‌الله خویی]] [[اتحاد]] [[ادیم بن حر خزاعی]] با «الجعفی» را بعید ندانسته<ref>معجم رجال الحدیث، ج۳، ص۱۷۹، ش۱۰۷۳.</ref> و [[علامه شوشتری]] درست بودن «الخزاعی» و تصحیف «الجعفی» و «الخثعمی» را احتمال داده است؛ ولی به نظر می‌رسد «الخزاعی» مصحّف «الجعفی» باشد.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۳، ص ۳۳۷-۳۴۱.</ref>
 
==[[طبقه راوی]]==
[[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی مشخص نیست؛ ولی از [[راویان امام صادق]]{{ع}} است و [[آیت الله بروجردی]] او را از طبقه پنجم [[راویان]] به شمار آورده است<ref>الموسوعة الرجالیه (طبقات الرجال الکافی)، ج۴، ص۶۱.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۳، ص ۳۴۱.</ref>
 
==[[استادان]] و [[شاگردان راوی]]==
ادیم از برخی مانند [[حمران بن اعین]] و [[معلی بن خنیس]]<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۳۳؛ بصائر الدرجات، ص۴۲۷، ح۲.</ref> روایت کرده که از استادانش شمرده می‌گردند و عده‌ای مانند [[عمر بن ابان]] [[یحیی الحلبی]]، [[علی بن صامت]]، [[حماد بن عثمان]]، [[عبدالله بن بکیر]]، [[جعفر بن بشیر]]<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۲۳۳؛ بصائر الدرجات، ص۴۲۷، ح۲؛ الاختصاص، ص۳۳۰؛ الکافی، ج۳، ص۷۵، ح۱، ج۵، ص۴۲۶، ح۱؛ تهذیب الأحکام، ج۲، ص۲۶۰، ح۷۲.</ref> از وی روایت کرده‌اند که از [[شاگردان]] اویند.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۳، ص ۳۴۱-۳۴۲.</ref>
 
==[[مذهب]] راوی==
[[تشیع]] بلکه امامی بودن راوی را می‌‌توان با شواهدی ثابت کرد:
#ذکر نام راوی در [[رجال نجاشی]] که اختصاص به راویان امامی دارد.
#ملاحظه مضمون [[روایات]] راوی؛ برای نمونه: {{متن حدیث|فَضَالَةُ بْنُ أَيُّوبَ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ عَنْ أُدَيْمٍ أَخِي أَيُّوبَ عَنْ حُمْرَانَ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} إِنَّهُمْ يَقُولُونَ لَا تَعْجَبُونَ مِنْ قَوْمٍ يَزْعُمُونَ أَنَّ اللَّهَ يُخْرِجُ قَوْماً مِنَ النَّارِ فَيَجْعَلُهُمْ مِنْ أَصْحَابِ الْجَنَّةِ مَعَ أَوْلِيَائِهِ فَقَالَ أَ مَا يَقْرَءُونَ قَوْلَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى {{متن قرآن|وَمِنْ دُونِهِمَا جَنَّتَانِ}}<ref>و فروتر از آن دو (بهشت)، دو بهشت دیگر است سوره الرحمن، آیه ۶۲.</ref> إِنَّهَا جَنَّةٌ دُونَ جَنَّةٍ وَ نَارٌ دُونَ نَارٍ إِنَّهُمْ لَا يُسَاكِنُونَ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ وَ قَالَ إِنَّ بَيْنَهُمَا وَ اللَّهِ مَنْزِلَةً [مَنْزِلَتَيْنِ] وَ لَكِنْ لَا أَسْتَطِيعُ أَنْ أَتَكَلَّمَ إِنَّ أَمْرَهُمْ لَأَضْيَقُ مِنَ الْحَلْقَةِ إِنَّ الْقَائِمَ لَوْ قَامَ بَدَأَ بِهَؤُلَاءِ}}<ref>الزهد، ص۹۵، ح۲۵۷.</ref>.
#[[ابن حجر عسقلانی]] از [[رجالیان]] بزرگ [[سنی]]، نام [[راوی]] را در کتاب رجالی خود ذکر، و به عنوان راوی [[شیعی]] معرفی کرده است<ref>{{عربی|روی عن جعفر الصادق، روی عنه حماد بن عثمان، و ذکره الکشی فی رجال الشیعة}}؛ (لسان المیزان، ج۱، ص۳۳۷، ش۱۰۴۶).</ref>.
#[[روایت]] متعدد ادیم از [[حمران بن اعین]]<ref>ر.ک: بصائر الدرجات، ص۱۷۷ (ح ۸) و ۳۳۰ (ح۱۴) و....</ref> که [[رجالیان عامه]] او را فردی [[رافضی]] دانسته و به همین جهت [[تضعیف]] کردند<ref>ر.ک: ضعفاء العقیلی، ج۱، ص۲۸۶، ش۳۴۸؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۲۴۰، ش۱۵۱۹، الضعفاء والمتروکین، ص۱۶۷، ش۱۴۰؛ تهذیب الکمال، ج۷، ص۳۰۷، ش۱۴۹۷، الکامل، ج۲، ص۴۳۶، ش۵۴۸.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۳، ص ۳۴۲-۳۴۳.</ref>
 
==جایگاه [[حدیثی]] راوی==
در [[وثاقت]] راوی و اعتبار روایاتش تردید نیست؛ زیرا اولاً [[نجاشی]] به وثاقتش تصریح کرده و او را صاحب اصل دانسته<ref>{{عربی|ثقة؛ له اصل}}؛ (رجال النجاشی، ص۱۰۶، ش۲۶۷).</ref> و ثانیاً به عنوان صاحب أبی عبدالله{{ع}} معرفی شده<ref>{{متن حدیث|قَالَ نَصْرُ بْنُ الصَّبَّاحِ: أَبُو الْحُرِّ اسْمُهُ أُدَيْمُ بْنُ الْحُرِّ وَ هُوَ حَذَّاءٌ صَاحِبُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}}}؛ (رجال الکشی (اختیار معرفة الرجال)، ص۳۴۷، ش۶۴۵).</ref> و ثالثاً بعضی از [[اصحاب اجماع]]، مانند [[حماد بن عثمان]]<ref>ر.ک: الکافی، ج۳، ص۷۵، ح۱.</ref> و [[عبدالله بن بکیر]]<ref>ر.ک: الکافی، ج۵، ص۴۲۶، ح۱.</ref> از او روایت کرده‌اند.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۳، ص ۳۴۳.</ref>
 
==جستارهای وابسته==
* [[ایوب بن حر جعفی]] (برادر)
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده: IM009727.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۳ (کتاب)|'''رجال تفسیری ج۳''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:اعلام]]
[[رده:رجال تفسیری]]
[[رده:طبقه پنجم راویان]]
[[رده:اصحاب امام صادق]]
[[رده: بنی خثعم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۱

تغییرمسیر به: