کاتب واقدی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر به ابوعبدالله محمد بن سعد حذف شد)
برچسب: تغییرمسیر حذف شد
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۱: خط ۱:
<onlyinclude>
{{مدخل مرتبط
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[کاتب واقدی]]]]
| موضوع مرتبط = سیره معصوم
[[ابوعبدالله محمد بن سعد|ابو عبد الله محمد بن سعد بن منیع الهاشمی]] معروف به کاتب واقدی، مورخ [[سنی مذهب]] (متولد ۱۶۸ق؛ متوفی ۲۳۰ق بغداد) تحصیلات دینی خود را از درس افرادی همچون: [[محمد بن عمر واقدى]]، [[وكيع بن جراح]]، [[سفيان بن عيينة]]، [[معن بن عيسی]] و [[احمد بن محمد ازرقى]] پیگیری کرد. او به تألیف چند جلد کتاب در موضوعات [[تاریخی]] و سیره‌نویسی پرداخت. ''«[[الطبقات الکبری (کتاب)|الطبقات الکبری]]»''، ''«[[سنن النبی و ایامه (کتاب)|سنن النبی و ایامه]]»'' و ''«[[الطبقات الصغیر (کتاب)|الطبقات الصغیر]]»'' ‏برخی از این آثار است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1815 وبگاه مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی]</ref>
| عنوان مدخل  =
</onlyinclude>
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


== جستارهای وابسته ==
==محمد بن اسعد==
{{آثار پدیدآورنده}}
ابو عبدالله محمد بن سعد بن منیع زهری بصری، کاتبِ [[واقدی]].
وی صاحب کتاب الطبقات الکبری، بزرگ‌ترین منبع موجود عصر خویش درباره طبقات [[صحابه رسول خدا]]{{صل}} است<ref>تاریخ بغداد ۵/۳۲۱</ref>. محمد بن سعد در سال ۱۶۸ه متولد شد و از [[کودکی]] به تحصیل پرداخت<ref>سیر اعلام النبلاء ۱۰/۶۶۴</ref>. گویا اصل او از [[بصره]] است، ولی بعدها به [[بغداد]] رفت و در آنجا ساکن شد<ref>الوافی بالوفیات ۳/۸۸</ref>. [[ابن سعد]] از محدثانی چون هشیم، [[سفیان بن عینیه]] و [[ولید بن مسلم]] [[روایت]] کرد و راویانی<ref>تاریخ الاسلام ۱۶/۳۵۵.</ref> مانند [[احمد بن عبید]]، [[احمد بن یحیی بلاذری]] و [[حارث بن اسامه]] از او روایت نمودند. [[شهرت]] او به [[کاتب واقدی]] بدین جهت است که مدت زیادی نزد واقدی درس آموخت و به همین جهت مطالب زیادی از [[کتاب مغازی]] و طبقات واقدی را در طبقات خود نقل کرد<ref>الفهرست (الندیم) ۱۱۱</ref>. ابن سعد از کسانی بود که وقتی [[مأمون عباسی]] ([[خلافت]] ۱۹۸ ـ ۲۱۸ه) [[عقیده]] به [[مخلوق بودن قرآن]] را رسمیت داد، وی به این عقیده اعتراف کرد<ref>تاریخ الطبری ۸/۴۳۴</ref>. گروهی از [[عالمان]] و [[رجال شناسان اهل سنت]] وی را [[راستگو]] دانسته و برخی مانند یحیی بن معین وی را [[دروغگو]] خوانده است<ref>الأنساب ۵/۸</ref>. [[تعصب]] ابن سعد نسبت به آرای [[اهل سنت]] از کتابش به خوبی پیداست. کتاب [[طبقات الکبری]] که دو جلد اول آن مربوط به [[زندگی]] و [[جنگ‌های پیامبر]] با [[مشرکان]] و بقیه به شرح [[حال]] [[صحابه]] آن حضرت اختصاص دارد، به صورت‌های گوناگون منتشر و به [[فارسی]] نیز [[ترجمه]] شده است، اما گویا هنوز بخش‌هایی از این کتاب به دست نیامده و آنچه چاپ شده همه کتاب نیست. اسماعیل پاشا کتاب طبقات صحابه و [[تابعین]] و خلفای او را پانزده جلد دانسته و کتاب الزخرف القصری فی ترجمة ابی سعید [[البصری]] را نیز به او نسبت می‌‌دهد<ref>هدیة العارفین ۲/۱۱</ref>. آثار دیگر او عبارت‌اند از: الخیل الطبقات الصغیر<ref>الفهرست (الندیم) ۱۱۱</ref> (مختصر الطبقات) و طبقات الرواة<ref>کشف الظنون ۲/۱۱۰۳</ref>.
 
[[ابن سعد]] سرانجام در سال ۲۳۰ه در [[بغداد]] درگذشت و در [[قبرستان باب الشام]] [[دفن]] شد<ref>تاریخ بغداد ۵/۳۲۲</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۶۵۰.</ref>
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:پدیدآورنده]]
[[رده:اعلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۷

محمد بن اسعد

ابو عبدالله محمد بن سعد بن منیع زهری بصری، کاتبِ واقدی. وی صاحب کتاب الطبقات الکبری، بزرگ‌ترین منبع موجود عصر خویش درباره طبقات صحابه رسول خدا(ص) است[۱]. محمد بن سعد در سال ۱۶۸ه متولد شد و از کودکی به تحصیل پرداخت[۲]. گویا اصل او از بصره است، ولی بعدها به بغداد رفت و در آنجا ساکن شد[۳]. ابن سعد از محدثانی چون هشیم، سفیان بن عینیه و ولید بن مسلم روایت کرد و راویانی[۴] مانند احمد بن عبید، احمد بن یحیی بلاذری و حارث بن اسامه از او روایت نمودند. شهرت او به کاتب واقدی بدین جهت است که مدت زیادی نزد واقدی درس آموخت و به همین جهت مطالب زیادی از کتاب مغازی و طبقات واقدی را در طبقات خود نقل کرد[۵]. ابن سعد از کسانی بود که وقتی مأمون عباسی (خلافت ۱۹۸ ـ ۲۱۸ه) عقیده به مخلوق بودن قرآن را رسمیت داد، وی به این عقیده اعتراف کرد[۶]. گروهی از عالمان و رجال شناسان اهل سنت وی را راستگو دانسته و برخی مانند یحیی بن معین وی را دروغگو خوانده است[۷]. تعصب ابن سعد نسبت به آرای اهل سنت از کتابش به خوبی پیداست. کتاب طبقات الکبری که دو جلد اول آن مربوط به زندگی و جنگ‌های پیامبر با مشرکان و بقیه به شرح حال صحابه آن حضرت اختصاص دارد، به صورت‌های گوناگون منتشر و به فارسی نیز ترجمه شده است، اما گویا هنوز بخش‌هایی از این کتاب به دست نیامده و آنچه چاپ شده همه کتاب نیست. اسماعیل پاشا کتاب طبقات صحابه و تابعین و خلفای او را پانزده جلد دانسته و کتاب الزخرف القصری فی ترجمة ابی سعید البصری را نیز به او نسبت می‌‌دهد[۸]. آثار دیگر او عبارت‌اند از: الخیل الطبقات الصغیر[۹] (مختصر الطبقات) و طبقات الرواة[۱۰].

ابن سعد سرانجام در سال ۲۳۰ه در بغداد درگذشت و در قبرستان باب الشام دفن شد[۱۱].[۱۲]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. تاریخ بغداد ۵/۳۲۱
  2. سیر اعلام النبلاء ۱۰/۶۶۴
  3. الوافی بالوفیات ۳/۸۸
  4. تاریخ الاسلام ۱۶/۳۵۵.
  5. الفهرست (الندیم) ۱۱۱
  6. تاریخ الطبری ۸/۴۳۴
  7. الأنساب ۵/۸
  8. هدیة العارفین ۲/۱۱
  9. الفهرست (الندیم) ۱۱۱
  10. کشف الظنون ۲/۱۱۰۳
  11. تاریخ بغداد ۵/۳۲۲
  12. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۶۵۰.