جهاد تبیین در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی (مقاله)' به 'ضرورت جهاد تبیین و بصیرت‌بخشی (مقاله)'
جز (جایگزینی متن - 'بصیرت بخشی(مقاله)' به 'بصیرت بخشی (مقاله)')
جز (جایگزینی متن - 'ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی (مقاله)' به 'ضرورت جهاد تبیین و بصیرت‌بخشی (مقاله)')
خط ۴۲۸: خط ۴۲۸:
در برابر لازم است با جهاد تبیین به عنوان [[جهاد]] کبیر علمی – فرهنگی، به تبیین و جداسازی [[حق]] و ناحق و سره از ناسره پرداخته و با بصیرت بخشی آنان را متذکر دشمن و شیوه هایش کرده و از دام آنان رهانید. در [[حقیقت]] جهاد تبیین، ایجاد [[بینونه]] میان دو امر آمیخته است تا امکان [[داوری]] و [[قضاوت]] صحیح فراهم آید و [[قلوب]] مردم و اذهان ایشان نسبت به حق و باطل [[معرفت]] یافته و گرایش‌های صحیح برایشان فراهم آید.
در برابر لازم است با جهاد تبیین به عنوان [[جهاد]] کبیر علمی – فرهنگی، به تبیین و جداسازی [[حق]] و ناحق و سره از ناسره پرداخته و با بصیرت بخشی آنان را متذکر دشمن و شیوه هایش کرده و از دام آنان رهانید. در [[حقیقت]] جهاد تبیین، ایجاد [[بینونه]] میان دو امر آمیخته است تا امکان [[داوری]] و [[قضاوت]] صحیح فراهم آید و [[قلوب]] مردم و اذهان ایشان نسبت به حق و باطل [[معرفت]] یافته و گرایش‌های صحیح برایشان فراهم آید.


بر اساس [[آموزه‌های وحیانی قرآن]]، از [[وظایف]] ضروری و [[تکالیف]] اصلی [[پیامبران]] و [[مؤمنان]] جهاد تبیین است؛ زیرا حتی اگر حق به شکل روشن بیان شده باشد، باز هم تکرار آن در قالب‌های گوناگون با بیان همه جزئیات و تفصیلات می‌‌تواند شرایط را به گونه ای سامان دهد که اگر متشابهاتی است از طریق [[محکمات]]، به محکمات تبدیل شود و شرایط [[سوء]] استفاده برای [[بیماردلان]] [[منافق]] و [[کافران]] و [[مشرکان]] معاند فراهم نشود.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>
بر اساس [[آموزه‌های وحیانی قرآن]]، از [[وظایف]] ضروری و [[تکالیف]] اصلی [[پیامبران]] و [[مؤمنان]] جهاد تبیین است؛ زیرا حتی اگر حق به شکل روشن بیان شده باشد، باز هم تکرار آن در قالب‌های گوناگون با بیان همه جزئیات و تفصیلات می‌‌تواند شرایط را به گونه ای سامان دهد که اگر متشابهاتی است از طریق [[محکمات]]، به محکمات تبدیل شود و شرایط [[سوء]] استفاده برای [[بیماردلان]] [[منافق]] و [[کافران]] و [[مشرکان]] معاند فراهم نشود.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت‌بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>


==قرآن روشن و روشن‌گر==
==قرآن روشن و روشن‌گر==
خط ۴۳۶: خط ۴۳۶:
واژه بیان از ریشه «بین و بان» به معنای جداسازی دو چیز از یک دیگر است. از همین رو، به چیزی که میان دو چیز قرار می‌‌گیرد، می‌‌گویند که این «بین» آن دو قرار گرفته و میان آنها فاصله انداخته است. همین جداسازی میان دو امر موجب می‌‌شود تا نوعی روشن گری تحقق یابد و مطالب و مسائل آمیخته نشوند و امکان تشخیص با «تشخّص» یافتن دو امر فراهم آید. بنابراین، وقتی می‌‌گویند: «بَانَ الامر؛ امری روشن شد» که با جداسازی میان دو چیز این روشنایی انجام گرفته و تشخّص و تعیّن صورت پذیرفته باشد.
واژه بیان از ریشه «بین و بان» به معنای جداسازی دو چیز از یک دیگر است. از همین رو، به چیزی که میان دو چیز قرار می‌‌گیرد، می‌‌گویند که این «بین» آن دو قرار گرفته و میان آنها فاصله انداخته است. همین جداسازی میان دو امر موجب می‌‌شود تا نوعی روشن گری تحقق یابد و مطالب و مسائل آمیخته نشوند و امکان تشخیص با «تشخّص» یافتن دو امر فراهم آید. بنابراین، وقتی می‌‌گویند: «بَانَ الامر؛ امری روشن شد» که با جداسازی میان دو چیز این روشنایی انجام گرفته و تشخّص و تعیّن صورت پذیرفته باشد.


اصولا زمانی اصوات و صداها به عنوان «بیان» مطرح می‌‌شود که به سبب تفکیک و جداسازی میان آنها امکان [[فهم]] و [[ادراک]] آن اصوات فراهم باشد. یکی از مهم‌ترین [[نعمت‌های بزرگ الهی]] به انسان، قوت و [[قدرت]] «بیان» است که خدا به انسان [[تعلیم]] و به عنوان ذاتیات [[انسانی]] قرار داده است؛ چنان که خدا می‌‌فرماید: علمه البیان؛ به انسان بیان را تعلیم داد<ref>{{متن قرآن|عَلَّمَهُ الْبَيَانَ}}«بدو سخن گفتن آموخت» سوره الرحمن، آیه ۴.</ref>؛ زیرا اصوات و صداها در انسان به گونه ای است که انسان می‌‌تواند حروف را به آسانی از طریق پرده‌های حنجره و زبان و لب و دندان‌ها ادا کرده و با جداسازی هر یک از حروف، سپس کلمات و جملات مطالب خویش را از طریق آنها بیان کند؛ در حالی که در غیر [[انسان]] چنین امکانی در این سطح عالی وجود ندارد.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>
اصولا زمانی اصوات و صداها به عنوان «بیان» مطرح می‌‌شود که به سبب تفکیک و جداسازی میان آنها امکان [[فهم]] و [[ادراک]] آن اصوات فراهم باشد. یکی از مهم‌ترین [[نعمت‌های بزرگ الهی]] به انسان، قوت و [[قدرت]] «بیان» است که خدا به انسان [[تعلیم]] و به عنوان ذاتیات [[انسانی]] قرار داده است؛ چنان که خدا می‌‌فرماید: علمه البیان؛ به انسان بیان را تعلیم داد<ref>{{متن قرآن|عَلَّمَهُ الْبَيَانَ}}«بدو سخن گفتن آموخت» سوره الرحمن، آیه ۴.</ref>؛ زیرا اصوات و صداها در انسان به گونه ای است که انسان می‌‌تواند حروف را به آسانی از طریق پرده‌های حنجره و زبان و لب و دندان‌ها ادا کرده و با جداسازی هر یک از حروف، سپس کلمات و جملات مطالب خویش را از طریق آنها بیان کند؛ در حالی که در غیر [[انسان]] چنین امکانی در این سطح عالی وجود ندارد.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت‌بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>


==[[ضرورت]] تبیین گری امور بیّن و مُبین==
==[[ضرورت]] تبیین گری امور بیّن و مُبین==
خط ۴۶۳: خط ۴۶۳:
پس وقتی گفته می‌‌شود که گاه لازم است تا حتی امور روشن و بیّن و [[مبین]]، تبیین دوباره شود، به جهاتی گوناگونی است که برخی از آنها جهات بیان شده است؛ زیرا بدون تبیین ممکن است، بطون حقایق و [[ملکوت]] [[ملک]] کلمات و واژگان هم چنان در پرده بماند و همچنین ممکن است تا دشمنان از این آن سوء استفاده کرده و با بهره‌گیری از متشابهات و آمیزه‌ها، [[حقیقت]] را پنهان و [[نهان]] کرده و [[مردم]] را به [[گمراهی]] و [[فتنه]] بکشانند.
پس وقتی گفته می‌‌شود که گاه لازم است تا حتی امور روشن و بیّن و [[مبین]]، تبیین دوباره شود، به جهاتی گوناگونی است که برخی از آنها جهات بیان شده است؛ زیرا بدون تبیین ممکن است، بطون حقایق و [[ملکوت]] [[ملک]] کلمات و واژگان هم چنان در پرده بماند و همچنین ممکن است تا دشمنان از این آن سوء استفاده کرده و با بهره‌گیری از متشابهات و آمیزه‌ها، [[حقیقت]] را پنهان و [[نهان]] کرده و [[مردم]] را به [[گمراهی]] و [[فتنه]] بکشانند.


البته باید دانست که اگر به هر دلیلی مطلب ظاهرا بیان نباشد، [[خدا]] خود بیان می‌‌دارد که ما هم [[قرآن]] را می‌‌فرستیم و هم [[مسئولیت]] بیان آن را به عهده داریم<ref>{{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ}}«پس چون بخوانیمش، از خواندن آن پیروی کن» سوره قیامه، آیه ۱۸. {{متن قرآن|ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا بَيَانَهُ}} «سپس شرح آن (نیز) با ماست» سوره قیامه، آیه ۱۹.</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>
البته باید دانست که اگر به هر دلیلی مطلب ظاهرا بیان نباشد، [[خدا]] خود بیان می‌‌دارد که ما هم [[قرآن]] را می‌‌فرستیم و هم [[مسئولیت]] بیان آن را به عهده داریم<ref>{{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ}}«پس چون بخوانیمش، از خواندن آن پیروی کن» سوره قیامه، آیه ۱۸. {{متن قرآن|ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا بَيَانَهُ}} «سپس شرح آن (نیز) با ماست» سوره قیامه، آیه ۱۹.</ref>.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت‌بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>


==بیان بصیرت بخش در جهاد تبیین==
==بیان بصیرت بخش در جهاد تبیین==
خط ۴۷۹: خط ۴۷۹:
این [[قرآن]] به عنوان مهم‌ترین بصیرت از سوی [[پروردگار]] برای [[انسان‌ها]] [[نزول]] یافته است. این قرآن عامل هدایت و [[رحمت]] تنها برای کسانی است که بدان [[ایمان]] بیاورند<ref>{{متن قرآن|وَإِذَا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآيَةٍ قَالُوا لَوْلَا اجْتَبَيْتَهَا قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا يُوحَى إِلَيَّ مِنْ رَبِّي هَذَا بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ}}«و چون برای آنان آیه‌ای (دلخواه آنان) نیاورده‌ای می‌گویند: چرا خود آیه‌ای برنگزیدی؟» سوره اعراف، آیه 203.</ref> و بدان یقین ورزند <ref>{{متن قرآن|هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ}}«این روشنگری‌هایی برای مردم و رهنمود و بخشایشی است برای گروهی که یقین دارند» سوره جاثیه، آیه ۲۰.</ref>
این [[قرآن]] به عنوان مهم‌ترین بصیرت از سوی [[پروردگار]] برای [[انسان‌ها]] [[نزول]] یافته است. این قرآن عامل هدایت و [[رحمت]] تنها برای کسانی است که بدان [[ایمان]] بیاورند<ref>{{متن قرآن|وَإِذَا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآيَةٍ قَالُوا لَوْلَا اجْتَبَيْتَهَا قُلْ إِنَّمَا أَتَّبِعُ مَا يُوحَى إِلَيَّ مِنْ رَبِّي هَذَا بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ}}«و چون برای آنان آیه‌ای (دلخواه آنان) نیاورده‌ای می‌گویند: چرا خود آیه‌ای برنگزیدی؟» سوره اعراف، آیه 203.</ref> و بدان یقین ورزند <ref>{{متن قرآن|هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ}}«این روشنگری‌هایی برای مردم و رهنمود و بخشایشی است برای گروهی که یقین دارند» سوره جاثیه، آیه ۲۰.</ref>


پس در [[جهاد تبیین]] تلاش برآن است تا [[روشنگری]] به گونه ای باشد که بصیرت افزا باشد و حقیقت برای [[مردم]] به گونه روشن در [[اختیار]] قرار گیرد که [[شک]] و [[شبهه]] ای در آن نباشد؛ حال هر کسی بخواهد مطابق آن عمل کند به نفع خویش عمل کرده و هر که بر خلاف آن عمل کرده به ضرر خودش عمل کرده و نمی‌توان مردم را [[زور]] و [[اجبار]] کرده تا به [[حقیقت]] عمل کنند؛ زیرا هیچ [[اکراه]] و اجباری در هیچ امری حتی [[دین]] نیست و هر که خواهد به [[انتخاب]] خویش [[سعادت]] یا [[شقاوت]] [[ابدی]] را می‌‌تواند برگزیند.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>
پس در [[جهاد تبیین]] تلاش برآن است تا [[روشنگری]] به گونه ای باشد که بصیرت افزا باشد و حقیقت برای [[مردم]] به گونه روشن در [[اختیار]] قرار گیرد که [[شک]] و [[شبهه]] ای در آن نباشد؛ حال هر کسی بخواهد مطابق آن عمل کند به نفع خویش عمل کرده و هر که بر خلاف آن عمل کرده به ضرر خودش عمل کرده و نمی‌توان مردم را [[زور]] و [[اجبار]] کرده تا به [[حقیقت]] عمل کنند؛ زیرا هیچ [[اکراه]] و اجباری در هیچ امری حتی [[دین]] نیست و هر که خواهد به [[انتخاب]] خویش [[سعادت]] یا [[شقاوت]] [[ابدی]] را می‌‌تواند برگزیند.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت‌بخشی (مقاله)|ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی]]</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۴۹۸: خط ۴۹۸:
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[جهاد تبیین جداسازی حق از باطل (مقاله)|'''جهاد تبیین جداسازی حق از باطل''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[جهاد تبیین جداسازی حق از باطل (مقاله)|'''جهاد تبیین جداسازی حق از باطل''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[تحریف‌گری و روایت‌سازی دشمنان از نگاه قرآن (مقاله)|'''تحریف‌گری و روایت‌سازی دشمنان از نگاه قرآن''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[تحریف‌گری و روایت‌سازی دشمنان از نگاه قرآن (مقاله)|'''تحریف‌گری و روایت‌سازی دشمنان از نگاه قرآن''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی (مقاله)|'''ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[ضرورت جهاد تبیین و بصیرت‌بخشی (مقاله)|'''ضرورت جهاد تبیین و بصیرت بخشی''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۲۱۸٬۹۱۲

ویرایش