امانت در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[امانت‌داری]] از جمله [[صفات نیکو]] و [[خصال]] پسندیده‌ای است که در نزد همه [[انسان‌ها]] مورد [[ستایش]] است. [[قرآن کریم]] در [[تأیید]] [[حُسن]] این کار و [[تشویق]] و [[فرمان]] به آن آیاتی دارد: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا}}<ref>«خداوند به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحب آنها باز گردانید» سوره نساء، آیه ۵۸.</ref>. از جمله ویژگی‌های نمازگزاران [[حقیقی]] آن است که [[امانت‌دار]] هستند<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ}} «و آنان که سپرده‌های نزد خویش و پیمان خود را پاس می‌دارند» سوره مؤمنون، آیه ۸.</ref> براساس [[تعالیم قرآن]] [[انسان]] حامل [[امانت]] سنگین [[الهی]] است<ref>{{متن قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا}} «ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم، از برداشتن آن سر برتافتند و از آن هراسیدند و آدمی آن را برداشت؛ بی‌گمان او ستمکاره‌ای نادان است» سوره احزاب، آیه ۷۲.</ref>. [[امام علی]] {{ع}} در یکی از خطبه‌های [[نهج‌البلاغه]] [[ادای امانت]] را از [[وظایف]] مهم الهی به شمار آورده است<ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۱۹۹.</ref> از [[امام سجاد]] {{ع}} نیز [[روایت]] شده است که: «بر شما باد به دادن امانت به صاحبش، [[سوگند]] به آن کسی که [[محمد]] {{صل}} را به [[حق]] به [[پیامبری]] [[مبعوث]] کرد، اگر [[قاتل]] پدرم [[حسین]] {{ع}} همان شمشیری را که با آن پدرم را [[شهید]] کرده به عنوان امانت به من می‌سپرد [و من آن را می‌پذیرفتم] در امانت‌داری آن [[خیانت]] نمی‌کردم»<ref>مشکاة الانوار، ج۴، ص۱۴۲.</ref>.
[[امانت‌داری]] از جمله صفات نیکو و [[خصال]] پسندیده‌ای است که در نزد همه [[انسان‌ها]] مورد [[ستایش]] است. [[قرآن کریم]] در [[تأیید]] [[حُسن]] این کار و [[تشویق]] و [[فرمان]] به آن آیاتی دارد: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا}}<ref>«خداوند به شما فرمان می‌دهد که امانت‌ها را به صاحب آنها باز گردانید» سوره نساء، آیه ۵۸.</ref>. از جمله ویژگی‌های نمازگزاران [[حقیقی]] آن است که [[امانت‌دار]] هستند<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ}} «و آنان که سپرده‌های نزد خویش و پیمان خود را پاس می‌دارند» سوره مؤمنون، آیه ۸.</ref> براساس تعالیم قرآن [[انسان]] حامل [[امانت]] سنگین [[الهی]] است<ref>{{متن قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا}} «ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم، از برداشتن آن سر برتافتند و از آن هراسیدند و آدمی آن را برداشت؛ بی‌گمان او ستمکاره‌ای نادان است» سوره احزاب، آیه ۷۲.</ref>. [[امام علی]] {{ع}} در یکی از خطبه‌های [[نهج‌البلاغه]] [[ادای امانت]] را از [[وظایف]] مهم الهی به شمار آورده است<ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۱۹۹.</ref> از [[امام سجاد]] {{ع}} نیز [[روایت]] شده است که: «بر شما باد به دادن امانت به صاحبش، [[سوگند]] به آن کسی که [[محمد]] {{صل}} را به [[حق]] به [[پیامبری]] [[مبعوث]] کرد، اگر [[قاتل]] پدرم [[حسین]] {{ع}} همان شمشیری را که با آن پدرم را [[شهید]] کرده به عنوان امانت به من می‌سپرد [و من آن را می‌پذیرفتم] در امانت‌داری آن [[خیانت]] نمی‌کردم»<ref>مشکاة الانوار، ج۴، ص۱۴۲.</ref>.


[[امام]] در یک مورد دیگر از امنای [[خدا]] سخن گفته است که مربوط به [[شأن امام]] در [[اقامه نماز]] [[عید]] و [[جمعه]] است: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا الْمَقَامَ لِخُلَفَائِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ وَ مَوَاضِعَ‏ أُمَنَائِكَ‏...}}<ref>دعای ۴۸.</ref>؛ «بارخدایا، این [[جایگاه]]، جای خلفای تو و [[برگزیدگان]] توست، ولی جایگاه رفیع امینان تو را که آنان را بدان اختصاص داده‌ای دیگران بربودند».
[[امام]] در یک مورد دیگر از امنای [[خدا]] سخن گفته است که مربوط به [[شأن امام]] در اقامه نماز [[عید]] و [[جمعه]] است: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا الْمَقَامَ لِخُلَفَائِكَ وَ أَصْفِيَائِكَ وَ مَوَاضِعَ‏ أُمَنَائِكَ‏...}}<ref>دعای ۴۸.</ref>؛ «بارخدایا، این جایگاه، جای خلفای تو و [[برگزیدگان]] توست، ولی جایگاه رفیع امینان تو را که آنان را بدان اختصاص داده‌ای دیگران بربودند».


از آنچه گفته شد معلوم می‌شود که امانت‌داری در این دو [[منصب]] مهم [[نبوت]] ([[وحی]] و [[رسالت الهی]]) و [[امامت]] (استمرار [[تعالیم]] نبوت و بسط آن) بسیار حائز اهمیت است. [[امانتداری]] در این دو [[منصب]] مهم جز با [[عصمت]] تحقق پیدا نمی‌کند<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم: نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، آدینه سبز، ۱۳۸۷، چاپ نهم.</ref><ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «امانتداری»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۹۱.</ref>
از آنچه گفته شد معلوم می‌شود که امانت‌داری در این دو منصب مهم [[نبوت]] ([[وحی]] و [[رسالت الهی]]) و [[امامت]] (استمرار تعالیم نبوت و بسط آن) بسیار حائز اهمیت است. [[امانتداری]] در این دو منصب مهم جز با [[عصمت]] تحقق پیدا نمی‌کند<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم: نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، آدینه سبز، ۱۳۸۷، چاپ نهم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «امانتداری»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۹۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۰۸٬۵۴۸

ویرایش