غلو در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
(←منابع) |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100785.jpg|22px]] [[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، مصطفی]]، [[مقامات امامان (کتاب)|'''مقامات امامان''']] | # [[پرونده:1100785.jpg|22px]] [[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، مصطفی]]، [[مقامات امامان (کتاب)|'''مقامات امامان''']] | ||
# [[پرونده:1368101.jpg|22px]] [[نعمت‌الله صفری فروشانی|صفری فروشانی، نعمت‌الله]]، [[غلو - صفری فروشانی (مقاله)| مقاله «غلو»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|'''دانشنامه امام علی ج۳''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ ۶ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۱۲
این مدخل زیرشاخهٔ بحث غلو است. غلو از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: غلو در لغت - غلو در قرآن - غلو در فقه اسلامی - غلو در کلام اسلامی - غلو در تاریخ اسلامی - غلو در معارف و سیره امام صادق - غلو در معارف و سیره رضوی - غلو در معارف و سیره امام هادی - غلو در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
غلوّ بر وزن فُعول ناقص واوی و مصدر فعل «غَلا یَغلو» به معنای زیاده‌روی، افراط، ارتفاع، بالارفتن و تجاوز از قدر و منزلت هر چیز است، لذا وقتی قیمت کالایی بالا می‌رود به آن غالی (گران) گویند، همچنین هرگاه مایعی بجوشد و در حد خود نگنجد، می‌گویند: غَلَیان کرده است و غَلْوَة هم به معنی غایت است. به مبالغه در هر چیزی مغالات گویند و اسم مصدر غلو، غلاء است و فعل غَلا در باب افعال و مفاعله متعدی می‌شود[۱].[۲]
تعریف غلو
در بعضی از کتب لغت، کلمه «غلو» که مصدر فعل «غلی یغلو» است، به معنای مطلق تجاوز از حد آمده است[۳]. بدین‌ترتیب هرگونه تجاوز از حد و به هر مقدار را شامل می‌شود. در برخی دیگر از کتب لغت، این کلمه به تجاوز از حد، همراه با افراط، معنا شده است[۴]. با توجه به موارد کاربری این کلمه، به‌ویژه در قرآن و روایات[۵]، این معنا به نظر صحیح‌تر می‌رسد؛ زیرا در جاهایی از این کلمه استفاده شده است که «تجاوز از حد» در مقیاس بالایی بوده است. از اینجا است که این کلمه از واژه «تعدی» که به معنای مطلق تجاوز از حد است[۶]، جدا می‌شود؛ همچنان‌که با لغت «تطرف» که به معنای ناپایداری در امور[۷] و تزلزل است، تفاوت پیدا می‌کند.
نکته دیگری که از کاربردهای غلو برمی‌آید، آن است که کلمه غلو از نظر لغت‌شناسی تنها در بعد افراط، یعنی بالا بردن چیزی از حد خود، کاربرد دارد، نه در بعد تفریط که به معنای پایین آوردن از حد خود است. بنابراین سخن زمخشری که غلو را درباره دیدگاه تفریطی یهودیان در حق حضرت عیسی(ع) به کار برده است[۸]، به نظر صحیح نمی‌رسد.[۹]
پرسش مستقیم
منابع
پانویس
- ↑ کتاب العین، ج۴، ص۴۴۶؛ مجمع البحرین، جا، ص۳۱۸؛ مصباح المنیر، ج۲، ص۴۵۲؛ المحیط فی اللغة، ج۵، ص۱۲۹.
- ↑ سلیمانیان، مصطفی، مقامات امامان، ص ۴۱.
- ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۷.
- ↑ ابن منظور، لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳؛ زبیدی، محمد بن مرتضی، تاج العروس، ج۱۰، ص۲۶۹.
- ↑ موارد آن در بخش‌های بعدی ذکر خواهد شد.
- ↑ معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۳۳۸.
- ↑ لسان العرب، ج۸، ص۱۴۶.
- ↑ زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۱، ص۵۹۳. عبارت او در ذیل آیه ۱۷۱ سوره نساء چنین است: غلت اليهود في حط المسيح عن منزلته حيث جعلته مولودا لغير رشده [اي لزنيه] و غلت النصارى في رفعه عن مقداره حيث جعلوه إلها.
- ↑ صفری فروشانی، نعمت‌الله، مقاله «غلو»، دانشنامه امام علی ج۳ ص ۳۷۷.